مقصر متوقف شدن مذاکرات هستهای؛ ایران و روسیه یا آمریکا و اروپا؟
حانیه مسجودی
در هفتههای اخیر بیشتر رسانههای انگلیسی زبان ازجمله فاکس نیوز و واشنگتن پست گزارشاتی با عنوان مذاکرات هسته ای ایران در پس زمینه تنشهای جهانی به پایان میرسد،نوشتند که همچنان منبع خوبی برای بررسی روند مذاکرات است.واشنگتن پست در گزارش اخیر خود دلیل متوقف شدن مذاکرات وین را سختتر شدن خواستههای ایران خوانده و نوشته است دیپلماتها میگویند که تهران پس از حمله روسیه به اوکراین، خواستههای خود را سخت تر کرده است.این رسانه تأکید کرده که تهاجم روسیه به اوکراین بر مذاکرات برای احیای توافق هستهای ایران سایه افکنده است، مذاکراتی که فراتر از ضرب الاجل فرضی در روز سه شنبه هفته گذشته تمدید شد و در میان شک و تردیدهای فزاینده مبنی بر اینکه توافق جدیدی در چشم است، از سر گرفته شد.
در ادامه این بخش آورده است که دیپلماتها میگویند مذاکرهکننده ارشد ایران از سفر آخر هفته به تهران با درخواستهای سختتر به وین بازگشت و همین مسئله باعث کاهش امیدها شده است و به نظر میرسد توافق برای بازگرداندن آمریکا و ایران به برجام دورتر شده است. هرچند مذاکره کنندگان اروپایی هشدار داده بودند که اگر تا روز دوشنبه توافقی حاصل نشود، آماده خروج از وین هستند!
مسکو از آمریکا می خواهد که تحریم های تجاری روسیه با ایران را لغو کند
تیتر دیگری که در واشنگتن پست به چشم میخورد همین تیتر بالاست!
روسیه روز شنبه شرط جدیدی برای احیای توافق هستهای ایران ارائه کرد: تضمین آمریکا مبنی بر اینکه تحریمهایی که به دلیل حمله به اوکراین علیه مسکو اعمال شده است، در تجارت و سرمایه گذاری روسیه با ایران اعمال نخواهد شد.
کارشناسان معتقدند این درخواست که از سوی سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در مسکو مطرح شد تهدیدی برای از بین بردن مذاکرات برای بازگرداندن توافق ۲۰۱۵ است. چراکه درست زمانی که دیپلماتها در وین امیدوار بودند تا اوایل هفته آینده توافق را نهایی کنند، این مباحث شنیده میشود.
لاوروف همچنین در یک کنفرانس خبری گفت که روسیه آماده است پیش نویس سند بازگرداندن توافق را بپذیرد. اما او گفت :«مشکلاتی وجود دارد که اخیرا از نقطه نظر منافع روسیه ظاهر شده است.»
طبق توافق جدید، انتظار میرود دولت بایدن تحریمهایی را که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا پس از خروج آمریکا از توافق در سال ۲۰۱۸ اعمال کرده بود، لغو کند و ایران ملزم به بازگشت به محدودیتهای برنامه هستهای خود باشد. توافق اولیه که به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک شناخته میشود، پس از آن بازسازی میشود.واشنگتن پست همچنین تأکید کرده است بایدن متعهد شد که به برجام بازگردد و به همین دلیل است كه دیپلماتها ماهها را در وین گذراندهاند تا درباره جزئیات مذاکره کنند اما به نظر میرسد تأثیر جنگ اوکراین و روسیه بسیار فراتر از اینها باشد چراکه حمله روسیه به اوکراین با تغییر محاسبات ژئوپلیتیکی طرفین، لایه جدیدی از پیچیدگی را اضافه کرده است.
بهمن تحریمهای تهاجمی آمریکا؛ مانع اصلی مذاکرات وین
هرچند درسال ۲۰۱۵ روسیه به همراه آمریکا، ایران، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان، قرارداد اصلی را امضا کردند اما با توجه به آنچه لاوروف آن را «بهمن تحریمهای تهاجمی» اعمال شده توسط غرب علیه روسیه میخواند که این کشور نمیتواند از باز شدن فرصتهای تجاری و سرمایهگذاری با ایران سود ببرد، به نظر میرسد اختلافات همچنان باقی است.او گفت که روسیه خواهان «ضمانتهای کتبی حداقل در سطح وزیر خارجه» است .مبنی بر اینکه تحریمهای جدید بر حق روسیه برای «همکاریهای تجاری، اقتصادی و سرمایهگذاری و همکاری نظامی-فنی با ایران رایگان و کامل» تأثیری نخواهد گذاشت.در این صحبت مشخص نبود که آیا چنین تضمینهایی امکان پذیر است یا خیر، اما این تقاضا امیدها را برای توافق قریب الوقوع کاهش داد.
دیپلماتها میگویند روسیه قبلا به دنبال این بوده و به آنها اطمینان داده شده بود که تحریمهای مرتبط با اوکراین بر نقش روسیه در نظارت بر اجرای برجام که به روسیه مسئولیت حذف و ذخیره ذخایر مازاد اورانیوم غنیشده ایران را میدهد، اعمال نخواهد شد.اكنون درحالی که مسئول سیاست خارجی اروپا درخصوص متوقف شدن روند مذاکرات وین گفته است به دلیل عوامل خارجی در مذاکرات وقفه ایجاد شده است. وزارت خارجه کشورمان تأکید کرده است که: وقفه ایجاد شده میتواند زمینه ساز حل موضوعات باقیمانده و بازگشت نهایی باشد و هیچ عامل خارجی بر اراده مشترک برای توافقی جمعی اثر نخواهد گذاشت. حتی
مذاکره کننده ارشد روسیه نیز بیان کرده است بنبستی در مذاکرات نیست.
با این اوصاف به نظر میرسد درخواستهای جدید آمریکا روند جمعبندی مذاکرات را با چالش روبهرو کرده است اما سعی دارند ایران و روسیه را مقصر توقف مذاکرات جلوه دهند.
آمریکا , برجام , حانیه مسجودی , مذاکرات وین
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.