مقاومت آمریکا برای لغو تحریمهای کاتسا، آیسا و یوترن
حانیه مسجودی
گفته میشود مذاکرات هستهای در وین به مراحل نهایی نزدیک و پیشنویس توافق آمادهشده است. اما مسئلهای که چند تن از مقامات کشورمان در همین بازه زمانی به آن اشارهکردهاند، نشان از وجود برخی موارد اختلافی بین طرفین است که ازقضا اهمیت بالایی دارد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفته است که تحریم برخی نهادها و بعضی از تحریمهای دیگر مثل آیسا، کاتسا و یوترن از موارد باقیمانده در مذاکرات است و خارج شدن سپاه از لیست سازمانهای تروریستی نیز باید تعیین تکلیف شود.
ازطرف دیگر ۹ اسفندماه بود که سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان گفت: طی چند روز گذشته در مورد مذاکرات وین چند جلسه در شورای عالی امنیت ملی و نزد رئیسجمهور برگزارشده است در همین چارچوب برخی از تماسها از سوی دکتر باقری با آقای مورا و آقای امیرعبداللهیان با آقای بورل برگزار شد و در مورد روند مذاکرات گفتوگو و رایزنی شد.
وی ادامه داد: پیشنویس توافق آمادهشده است و لازم بود که این پیشنویس موردبررسی دقیق قرار بگیرد برخی از موضوعات باقیمانده بود که آقای باقری در مورد آنها دستورالعملهای لازم را دریافت کند که با طرفهای مختلف در مورد آنها صحبت کنند.
خطیبزاده ادامه داد: متأسفانه در سه یا چند موضع اصلی طرفهای غربی و آمریکا تصمیمات سیاسی خود را نگرفتهاند و آنچه که در این تعهد انجام دادیم در تمامی تماسها و گفتوگوهایمان بر این موضوع تلاش کردیم خطوط قرمز ایران منطق ایران و دلیلش در مورد این خطوط قرمز و همچنین چگونگی مرتفع کردن موضوعات باقیمانده کاملا برای طرف غربی روشن کنیم و مواضع ایران را دراینارتباط تبیین کنیم.
آنچه از صحبتهای خطیب زاده برمیآید این است که اکنون ابهامی برای واشنگتن و غرب در مورد این خطوط قرمز وجود ندارد و تأکید شده است که ایران از خطوط قرمز خود عبور نمیکند و همانطور که مطرح شد اکنون در نقطهای هستیم که ابهامی برای واشنگتن و اروپا در این زمینه نیست و انتظار قطعی داریم که طرفهای اروپایی بیش از این موضوع را کش ندهند.
لذا به نظر میرسد موارد اختلافی باقیمانده برخی از خطوط قرمز ایران به گفته سخنگوی وزارت امورخارجه تحریمهایی است که سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس به آنها اشارهکرده است. در ادامه قصد داریم تعریف مختصری درمورد تحریمهای آیسا، کاتسا و یوترن آمریکا علیه کشورمان داشته باشیم تا به درک بهتری از مسئله برسیم.
تحریم های آیسا (ISA)
سال ۱۹۹۶ میلادی، لایحه تحریم ایران و لیبی Iran and Libya Sanctions Act) یا ایلسا (ILSA) در کنگره آمریکا مطرح شد که براساس آن شرکتهایی که با ایران و لیبی کسبوکار میکردند تحت تحریم اقتصادی قرار میگرفتند، این لایحه در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۸ به لایحه تحریم ایران یا آیسا یا ایسا (ISA) تغییر نام داد. چراکه دیگر برای لیبی اعمال نمیشد و تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۱ تمدید شد.
در پیوست ۲ برنامه جامع اقدام مشترک بهصراحت توقف، لغو یا عدم تصویب تحریمهای مندرج در این قانون طی حداکثر ۸ سال پس از اجرای برجام درخواست شده بود اما آمریکا با تمدید این تحریم مجددا ایران را تحتفشار قرار داد و عملاً تمدید این قانون به معنای نقض برجام از سوی آمریکا تلقی شد. طبق این قانون بسیاری از بانکهای ایران، شرکتهای پتروشیمی و سرمایهگذاری، بسیاری از سازمانهای اقتصادی و مهندسی، ستاد فرمان اجرایی امام (ره)، شرکتهای تولیدی و توسعهای تحت تحریم اقتصادی قرار گرفتند.
تحریم آیسا جزء تحریمهای ثانویه است که آمریکا علیه کشورمان اعمال کرده است. این تحریم در میان تحریمهای ثانویه از گستردگی و اهمیت بالایی برخوردار است و حوزه نفت و گاز را شامل میشود. این قانون در سال ۲۰۱۶ برای مدت ۱۰ سال تمدید شد و همانطور که گفته شد ناقض برخی مواد برجام است. نااطمینانی از وضعیت این تحریمها باعث شده است که شرکتهای خارجی نفت و گاز، علیرغم وجود جذابیتهای اقتصادی، در پروژههای نفت و گاز ایران مشارکت نکنند.
تحریم کاتسا چیست؟
Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act به معنای قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریمها است که به قانون کاتسا معروف است. این قانون با رأی قاطع کنگره و سنای آمریکا درتاریخ ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۷علیه ایران، روسیه و کره شمالی به تصویب رسید، تا آمریکا و متحدانش از طریق تحریم با آنچه اقدامات خطرناک و دشمنانه این کشورها درقبال آنها خواندهشده است، مقابله کند. این لایحه توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا درتاریخ ۲ اوت ۲۰۱۷ به امضا و بهطور رسمی به قانون تبدیل شد.
این قانون در ابتدا با عنوان قانون مقابله با اقدامات بیثباتکننده ایران- Countering Iran’s Destabilizing Activities Act of 2017) مطرح شد و در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۷ به تصویب سنای آمریکا رسید، تا دور جدید تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی بنا به اتهام حمایت از تروریسم، نقض حقوق بشر و برنامه توسعه موشکهای بالستیک را وضع کند که در ادامه دایره شمول آن به روسیه و کره شمالی نیز گسترش یافت.
علت تحریمها علیه ایران به اتهام «حمایت از تروریسم و گروههای شبهنظامی، نقض حقوق بشر، و برنامه توسعه موشکهای بالستیک»، روسیه به دلیل دخالت درروند برگزاری انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۶ آمریکا و کرهشمالی به خاطر آزمایشهای موشکی بالستیک قارهپیما و بیتوجهی به قطعنامههای سازمان ملل است.
همچنین آمریکا در سال ۱۹۷۹ طبق فرمان اجرایی برقراری وضعیت اضطراری ملی در مورد ایران، تحریم های اقتصادی وسیعی را در واکنش به تصرف سفارت آمریکا در تهران علیه ایران وضع نمود.
در سال ۱۹۹۵ نیز بهموجب قانون تحریم ایران(قانون داماتو یا همان تحریمهای آیسا)، بیل کلینتون رئیسجمهور وقت آمریکا اقدام به وضع تحریمهایی نمود که بهموجب آن شرکتهای نفتی آمریکایی از سرمایهگذاری در طرحهای نفت و گاز ایران منع شده بودند. همچنین روابط بازرگانی با ایران نیز یکجانبه قطع گردید.
تحریم یوترن چیست؟
یوترن، بهطورکلی، یک تراکنش مالی ممنوع است که توسط بانکی در کشور Aبهعنوانمثال ایالاتمتحده آمریکا) به سود بانک در کشور B (بهعنوانمثال: (ایران) از طریق بانکهای خارج از کشور بهعنوانمثال سوئیس انجام میشود. این روزنه توسط بانکهای ایرانی برای جلوگیری از تحریمهای ایالاتمتحده برای معاملات خود با دلار آمریکا استفاده میشود. عبارت «یوترن» به این دلیل به آن اطلاق میشود که وجوه به یک بانک آمریکایی منتقل میشود و بلافاصله بهعنوان دلار به یک بانک اروپایی برگردانده میشود.
وزارت خزانهداری آمریکا از ۱۰ نوامبر ۲۰۰۸ مجوز چنین تراکنشهایی را برای ایران لغو کردهاست. این وزارتخانه دلیل این امر را صدور بیانیه چهارم FATF در اکتبر ۲۰۰۸ مبنی بر وجود تهدید جدی نظام مالی بینالمللی از جانب ایران و فراخوان آن نهاد به تحکیم تدابیر کشورهای جهان برای حفاظت از بخش مالی خود در برابر این تهدید اعلام کرد. بدین ترتیب هیچ بانک خصوصی یا دولتی ایرانی ازجمله بانک مرکزی این کشور قادر نیستند در هیچ نهاد مالی آمریکایی انتقال پول بهصورت یوترن را انجام دهند.
از سال ۱۹۹۶ با تصویب قانون تحریمهای ایران و لیبی، تحریمهای ثانویه علیه ایران برای اولین بار وضع شد و ایران را از دسترسی مستقیم بهنظام مالی ایالاتمتحده محروم کرد، اما اعمال آن چندان سختگیرانه نبود و عده زیادی آن را نقض نمیکردند. استثنایی اجازه میداد تراکنشهای ایران با دلار آمریکا مادامیکه پرداخت خارج از آمریکا از یک بانک خارجی غیرایرانی نشئتگرفته باشد و فقط از نظام مالی آمریکا عبور کند توسط بانکهای آمریکایی پردازش شود. تا اینکه در سال ۲۰۰۸، آمریکا استثنای یوترن را لغو کرد و بدین ترتیب طرفین دیگر نمیتوانستند با ایران با دلار آمریکا معامله کنند.
حال ایران اعلام کرده است تحریمهای مذکور باید علیه کشورمان لغو شود و مواضع و خطوط قرمز ایران نیز موردتوجه قرار گیرد. یکی دیگر از موارد اختلافی درخواست ایران برای تضمین و راستی آزمایی است. اقدامی که آمریکا هر بار به بهانهای از آن سرباز میزند یا اروپا آن را به زمین آمریکا پاس میدهد.
اکنون باوجوداینکه به مراحل نهایی مذاکرات وین نزدیک شدهایم اما روزهای سختی را پشت سر میگذاریم. قطعا آمریکا نمیخواهد ابزار تحریمش را به همین راحتی از دست دهد و درمقابل نیز نمیتواند پیشرفتهای هستهای و منطقهای ایران را نادیده بگیرد. بنابراین آمریکا فقط یکراه پیش رویش قرار دارد و آن این است که بپذیرد ابزارش، کارکرد واقعی خود را ازدستداده و تحریم دیگر نمیتواند جلوی ایران را بگیرد و به توافقی توأم با تضمین تن دهد. اکنون توپ در زمین آمریکاست و هر اتفاقی درمورد توافق رخ دهد پای غرب نوشته خواهد شد.
آمریکا , برجام , حانیه مسجودی , مذاکرات وین
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.