متهمی به نام گروسی
گروه بینالملل
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اخیرا در گفتوگو با شبکه الجزیره مدعی شده است :
« اقدامات اخیر ایران تأثیر منفی بر مذاکرات وین خواهد گذاشت. امیدوارم که در سریعترین وقت ممکن به ایران سفر کنم. ازسرگیری مذاکرات هستهای امری بسیار ضروری است و این گزینه عاقلانهترین گزینه است.»
رافائل گروسی تأکید دارد علیرغم تنشهای موجود میان ایران و آژانس، همواره راهی برای تفاهم وجود دارد .رویکرد خوشبینانه و ایجابی گروسی در قبال مذاکرات وین درحالی صورت میگیرد که وی حدود ۴۸ ساعت قبل از آن و در گفتوگو با خبرگزاری رویترز از به نتیجه رسیدن مذاکرات ابراز ناامیدی کرده بود. وی حتی در اظهارنظری کاملا سیاسی، ادعا کرده بود که اگر حتی میان ایران و اعضای ۱+۴ توافقی صورت گیرد،آژانس بهواسطه قطع دسترسی به دوربینهای نظارتی قادر به تأیید عادیسازی مناسبات هستهای با ایران نیست.
واکنش قاطعانه جمهوری اسلامی ایران
سازمان انرژی اتمی کشورمان اخیرا از خاموشی تعداد قابلتوجهی از دوربینهای نظارتی آژانس بینالمللی انرژی اتمی خبر داد. در این ویدئو نشان داده میشود که اپراتورها، برق متصل به دوربینهای فراپادمانی را قطع میکنند.این تصمیم در پی صدور قطعنامه سیاسی و غیرحقوقی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی صادرشده است.۳۰کشور به این قطعنامه رأی موافق، ۲ کشور (چین و روسیه) رأی مخالف و ۳ کشور (هند، لیبی و پاکستان) رأی ممتنع دادند.
از سوی دیگر، قطع فعالیت دستگاه سنجش غنای بر خط و فلومتر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران، پیام مهمی را از سوی ایران به آژانس مخابره کرده است. اینکه عادیسازی روابط طرفین در گروی به نتیجه رسیدن نهایی مذاکرات خواهد بود و فراتر از آن، شاهد اقدامات ایجابی و تحقق حسن نیت کشورمان در قبال آژانس نخواهیم داشت. اگرچه آمریکا و تروئیکای اروپایی بهعنوان ارائهدهندگان این قطعنامه مدعی نرم بودن لحن آن بوده و عدم ارسال پرونده کشورمان به شورای امنیت را بهمثابه توجیهی در این خصوص به کار میبرند، اما بر همگان مسجل است که کلیت صدور یک قطعنامه ضد ایرانی در بحبوحه مذاکرات وین، معنایی جز شلیک مستقیم به دیپلماسی و شکست غرب و آژانس در آزمون اعتمادسازی نسبت به ایران ندارد.
مواضع متناقض آژانس
مواضع متناقض گروسی در مصاحبه با رویترز و الجزیره نشان میدهد که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نسبت به عدم امکان بازگشت ایران از تصمیمات و محدودیتهای اتخاذشده بیشازپیش اطمینان یافته است. همین مسئله سبب شده است تا وی ناچار شود برخی مواضع سلبی ابتدایی خود پس از حذف دوربینهای نظارتی را تشدید کند. بر خود گروسی نیز محرز است که نقشآفرینی آژانس در پروسه تکمیل مذاکرات وین، کاملا صوری و براساس هماهنگی مطلق با واشنگتن و تروئیکای اروپایی صورت میگیرد. بدون شک ابعاد فرامتنی صدور قطعنامه ضد ایرانی اخیر در آژانس اهمیت بیشتری نسبت به ابعاد فنی و متنی آن دارد. این مسئله مربوط به تأکید جمهوری اسلامی ایران بر «رفع عملیاتی تحریمها» در مذاکرات وین بازمیگردد.درحالیکه آمریکا کماکان تاکتیک بازگشت پوچ به برجام را دنبال میکند، کشورمان تأکید دارد که در قبال « تضمینهای اعتباری» و حذف محدودیتهای غیرهستهای تأثیرگذار بر پروسه رفع تحریمهای برجامی هرگز بهطرف آمریکایی امتیازی نخواهد داد. در چنین شرایطی شاهد طراحی بازی مشترکی از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، آمریکا و ترو ئیکای اروپایی بودیم که هدف از آن،«اعمال فشار بر ایران» جهت«امتیازدهی در مذاکرات احیای برجام» بوده است. این در حالیا ست که رافائل گروسی مدیرکل آژانس خود نیز نسبت به عواقب و تبعات چنین اقدام غیرحقوقی و نسنجیده آگاه بوده است.
آژانس نباید گلایهای داشته باشد!
در برهه کنونی، تغییر مواضع ظاهری گروسی در قبال مذاکرات وین تأثیری در تصمیم نهایی ایران در قبال وضع محدودیتهای جدید در برابر بازرسان این نهاد نخواهد داشت. بااینحال، حلوفصل اختلافات جاری در مذاکرات وین بر اساس مکانیسمهای منطقی و حقوقی( آنچه دقیقا ایران به طرفهای مقابل پیشنهاد کرده است )، میتواند منجر به تحقق عادیسازی فعالیتهای آژانس در ایران شود. درهرحال، بازی سیاسی اخیر آژانس ماهیت و ریشهای فرامتنی داشته و بهمثابه نوعی خودزنی آشکار از سوی این نهاد ظاهرا بینالمللی باید مورد تجزیهوتحلیل قرار گیرد. در چنین شرایطی گروسی و همراهانش قطعا نباید کمترین گلایهای از واکنشهای مستمر تهران در قبال اقدام غیرحقوقی خود داشته باشند.
دیپلماسی التماسی آمریکا در مذاکرات وین
رایزنی وزیر خارجه قطر و رابرت مالی سرپرست تیم مذاکرهکننده هستهای آمریکا در مذاکرات وین در همین راستا قابل ارزیابی است. درحالیکه طرفین سخنی از جزئیات این رایزنیها به میان نیاوردهاند، اما بر همگان مسجل است که موضوع این مذاکره چیزی جز سرنوشت برجام و مذاکرات نبوده است. در آوریل سال گذشته مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در وین با شراکت ۱+۴ (انگلیس، فرانسه، چین، روسیه بهعلاوه آلمان) آغاز شد. با توافق تهران و واشنگتن مبنی بر تشکیل دو کارگروه، پیشرفتهایی در دور اول حاصل شد. یک کارگروه بر روی برداشتن تحریمهای فلجکننده آمریکا علیه ایران تمرکز داشت و دیگری بر روی برنامه هستهای ایران متمرکز بود. بااینحال اصرار واشنگتن و تروئیکای اروپایی بر احیای ناقص و ظاهری توافق هستهای و از همه مهمتر، تأکید غرب بر عدم ارائه تضمینهای اعتباری در خصوص فعالیت شرکتهای خارجی در کشورمان منجر به توقف مذاکرات در یک نقطه خاص و عدم پیشرفت آن در آینده شد.
اگرچه بازیگران اروپایی، مخصوصا جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ظاهر تلاش کردهاند تا خود را بهعنوان اصلیترین واسطههای انتقال پیام یا اصلیترین مجاری احیای توافق هستهای در عالم دیپلماسی معرفی کنند، اما در این معادله نباید از نقش خاص قطر صرفنظر کرد. به عبارت بهتر، نقشآفرینی قطریها در احیای توافق هستهای قطعا از اروپائیان مؤثرتر است، زیرا اتحادیه اروپا در عمل به جزئی از بازی تاکتیکی وضد ایرانی اخیر آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی تبدیلشده و دیگر قابلیت نقشآفرینی مؤثر خود را درحل اختلافات ازدستداده است.
رافائل گروسی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.