سعید امینی
این روزها دیگر شانزلیزه برای ما مسلمانان جذابیتی ندارد و دیگر از فرانسه به‌خوبی یاد نمی‌کنیم و هرگاه در محفل و مجلسی درباره این کشور سخنی به میان می‌آید، یاد گزافه‌گویی‌های رئیس‌جمهور ناپخته و جوان فرانسه، علیه پیامبر اسلام(ص) می‌افتیم. اظهارنظرهایی که تمام مسلمانان جهان را اندوهگین و خشمگین کرد و حتی پایه‌های اعتراضات میلیون‌ها مسلمان فرانسوی را بنا نهاد.
 ماکرون با حمایتی که از توهین‌کنندگان به حضرت محمد(ص) انجام داد به روابط سیاسی و اقتصادی فرانسه با کشورهای اسلامی خدشه وارد کرد و جمهوری پنجم فرانسه را با مشکلات عدیده‌ داخلی و خارجی روبه‌رو ساخت که مدت‌هاست با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند.
طی هفته‌های گذشته موجی از اعتراضات در کشورهای اسلامی علیه حمایت امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به خاطر حمایت او از توهین نشریه شارلی ابدو به ساحت مقدس پیامبر مکرم اسلام(ص) به راه افتاده و حتی برخی از کشورهای مسلمان درصدد تحریم کالاهای فرانسوی یا کاهش مناسبات چشمگیر اقتصادی خود با فرانسه هستند.
*افراط در دموکراسی
امانوئل ماکرون این اقدام خود را در راستای حمایت از دموکراسی عنوان کرده و گفت که در کشورهای آزاد چنین موضوعاتی اتفاق می‌افتد و مقابله با این نوع اهانت‌ها را برخلاف دموکراسی دانست؛ درصورتی‌که هیچ‌یک از دولت‌ها از اهانت به مقدسات و باورهای دینی اقلیت‌های ساکن در کشورشان حمایت نمی‌کنند و برای دموکراسی حدومرزی قائل شده‌اند.
همانطورکه گفته شد، اظهارات ماکرون با واکنش های گسترده در سطح جهان اسلام و نیز مسلمانان فرانسوی مواجه شده و آینده سیاسی او را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است؛ لذا وضعیت موجود، رئیس‌جمهور فرانسه را در تنگنا قرار داده و برای اینکه مواضع اخیرش دردساز نشود، در مصاحبه‌ای که با یکی از رسانه‌های فرانسوی انجام داده، به‌طور غیرمستقیم اظهارات خود را پس گرفته، البته هرچند صراحتا این موضوع را بیان نکرده اما با اظهار تأسف از اینکه ۸۰ درصد قربانیان تروریسم را مسلمانان تشکیل می‌دهند، گفته است اسلام‌گرایان رادیکال، یک مذهب را به انحراف کشانده‌اند. 
ماکرون بار دیگر در بخشی از این گفت‌وگو از حمایت خود از اقدام طراحان کاریکاتورهای توهین‌آمیز به پیامبر اسلام(ص) حمایت کرده و گفته به خاطر این موضوع آزادی بیان را کنار نمی‌گذارد! مصاحبه اخیر ماکرون از نوعی دوگانگی برخوردار است؛ یعنی او در این مصاحبه، سیاست یکی به نعل و یکی به میخ را انتخاب کرده تا هم دل مسلمانان فرانسه را به دست آورد و هم مسیحیان رادیکال فرانسوی را علیه خود تحریک نکند.
*آینده سیاسی ماکرون در هاله‌ای از ابهام
رضا حجت شمامی، کارشناس مسائل اروپا در گفت‌وگو با «رسالت» درباره این تغییر موضوع نسبی امانوئل ماکرون گفت: فشارهایی که از کشورهای مختلف و طیف‌های مختلف به ماکرون وارد شده، او را تا حدودی مجبور به عقب‌نشینی و تغییر در گفتارش کرده است. 
وی افزود: فرانسه در بین کشورهای اروپایی بیشترین مسلمان را دارد؛ لذا از این حیث اظهارات اخیر ماکرون درباره پیامبر اسلام(ص) موجب حساسیت‌ مسلمانان شده است.
کارشناس مسائل اروپا چرخش ماکرون را با مسائل اقتصادی فرانسه مرتبط دانست و دراین‌باره افزود: فرانسه همیشه نسبت به مباحث اقتصادی نوعی دیپلماسی گدامحورانه دارد و همواره به شکلی ملتمسانه در پی دیپلماسی اقتصادی است و از سوی دیگر بسیاری از کشورهای اسلامی بازار خوب و مناسبی برای کالاهای فرانسوی محسوب می‌شوند و نیز مناسبات اقتصادی خوبی با این کشور دارند؛ لذا وضعیت نه‌چندان خوب اقتصادی فرانسه ایجاب می‌کند، مسائل اقتصادی برای دولتمردانش موضوعیت داشته باشد.
حجت شمامی افزود: ماکرون زمانی نزدیک به طیف چپ سوسیالیست بود، اما نزدیک انتخابات به طیف راست نزدیک شد و ارتباط خود را با آنگلا مرکل صمیمی‌تر کرد تا رادیکالیسم مارین لوپنی را شکست دهد و همچنین در کنار این موارد برای رسیدن به اهداف خود و تصاحب قدرت، مضامین اقتصادی را برای شعارها و وعده‌هایش برگزید، اما او تا به امروز نتوانسته شعارهای اقتصادی خود را تحقق بخشد و موضوعاتی مانند جلیقه زردها و اعتراضات عمومی به وجود آمد؛ بنابراین عملکرد ضعیف ماکرون سبب شده تا اقبالی که به او وجود داشته، کاهش یابد و از قدرتش کاسته شود.
وی ادامه داد: رؤسای جمهور فرانسه غالبا تک‌مرحله‌ای بوده‌اند، مانند سارکوزی و اولاند که هیچ‌کدام نتوانستند برای دو دوره رئیس‌جمهور باشند. پس این نگرانی برای ماکرون هم وجود دارد که مبادا با تشدید نارضایتی در میان مسلمانان فرانسه، افزایش فشار ملت‌های مسلمان به دولت‌هایشان برای کاهش روابط اقتصادی با فرانسه و نیز شدت یافتن جنبش جلیقه‌زردها، نتواند برای بار دوم رئیس‌جمهور فرانسه شود.
این کارشناس مسائل اروپا تأکید کرد: ماکرون برای مساعد کردن فضا نیازمند چرخشی است تا از دامنه اعتراضات بکاهد و نیز در حوزه اقتصادی بتواند روابط فرانسه را با دولت‌های مسلمان حفظ کند.
حجت شمامی یادآور شد: تجربه نشان داده در میان کشورهای اروپایی، تنها کشوری که موج اعتراضی آن تبدیل به یک خشونت وسیع می‌شود، فرانسه است؛ لذا ماکرون برای جلوگیری از چنین اعتراضی مجبور به عقب‌نشینی در برابر مسلمانان است؛ در غیر این‌صورت اعتراضات مسلمانان، وجود مشکلات اقتصادی و اجتماعی به یک موج خشونت در فرانسه منجر خواهد شد.
*سمت‌وسوی جمهوری پنجم فرانسه
براساس این گزارش؛ هرچند جمهوری پنجم فرانسه را باید دوره ثبات و پیشرفت این کشور در عرصه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دانست، اما قطعاً نمی‌توان توهین به ادیان و اقلیت‌های دینی را جزئی از اهداف این جمهوری تفسیر کرد. اگر ماکرون از مواضع خود علیه مسلمانان دست نکشد و علیه توهین‌کنندگان به مقدسات اقلیت‌های دینی موضع قاطع اتخاذ نکند، ممکن است جمهوری پنجم فرانسه با ناامنی و اعتراضات گسترده همراه باشد و همانطورکه گفته شد مشکلات اقتصادی، جنبش جلیقه‌زردها و اعتراض میلیون‌ها مسلمان فرانسوی چاشنی اعتراضات خواهند بود.