مؤلفه ای قدرتمند در جنگ نرم
گروه فرهنگی
فضای رسانهها در جهان پرهیاهوی امروزی بسیار چالشی و رقابت در آن بهسختی صورت میگیرد. درحالیکه کشورهای غربی و استعماری بهواسطه داشتن امکانات مالی و فنی فراوان از تمامی ظرفیتهای رسانهای خود برای تأثیرگذاری بر سایر نقاط جهان استفاده میکنند، توجه به رسانههای برونمرزی و تأثیرگذار برای مقابله با آنها اهمیت دوچندانی مییابد. رسانههای جمعی توانستهاند جهان امروز را متحول کرده و با رویکرد تعاملی آرا مردم را بازتاب داده و درعینحال بر تحولات اجتماعی و سیاسی در هر سطحی و هر کشوری تأثیری شگرفت بگذارند. نمیتوان به آنچه در رسانهها مطرح میشود بیتفاوت بود و اين تأثیر زمانی كه در ابعاد جهانی و بینالمللی ظاهر میشود دولتها را نيز وادار به واكنش میسازد.
برای بررسی بیشتر این موضوع با محمدپارسا نجفی کارشناس رسانه و امور بینالملل به گفتوگو نشستیم تا از منظر وی در این موضوع بیشتر جویا شویم.
وی در ابتدا بابیان اینکه آگاهان مسائل راهبردی بهخوبی این نکتهرا واقف هستند که در جهان امروز قدرت هر کشور در چهار مؤلفه تعریف میشود گفت: اول توانایی تولید علم و تجاریسازی آن، دوم توانایی نظامی که مرزهای دفاعی کشور را فراتر از مساحت جغرافیایی آن ارتقا دهد سوم اقتصادی که بتواند تبادلات بزرگی با شرکای بسیار داشته باشد و کمهزینهترین مؤلفه راهبردی همانا رسانههای برونمرزی به زبانهای بیگانه هستند.
نجفی ادامه داد: این مسئله جدای از بررسی ابعاد جهانبینی حکومتهاست و ازاینرو بهوسیله رسانههای برونمرزی میتوان با هزینهای اندک اهداف بسیاری را پوشش داد. توجه به رسانههای ملی و برونمرزی عايدی خوبی در مسائل امنیتی، اقتصادی،سیاسی و … برای کشور دارد، هرچند هر چهار مؤلفه بیانشده مکمل یکدیگر بوده و باهم پوشانی میتوانند موفقیت را بیشتر تضمین کنند.
این کارشناس رسانه خاطرنشان کرد: چه برای خنثی کردن تلاش رسانههای فراملی غربی در منطقه غرب آسیا و بهویژه ایران و چه برای تأثیرگذاری بر سیاستهای آمریکا و انگلیس در درون آن کشورها به رسانههای برونمرزی بهشدت نیاز داریم. برخی مصادیق میتواند به روشنتر شدن بحث کمک کند.
برنامه در تهران تأثیرگذاری در آمریکا
وی یادآور شد: کافی است به فعالیت تعدادی از شبکههای برونمرزی کشور نظیر پرس تیوی و العالم در ماجرای آزاد شدن دو شخصیت که در آمریکا بدون هیچ اتهامی زندانی شده بودند نگاه کنیم؛ دادگستری آمریکا برای تحقق اهداف سیاست خارجی آن کشور قصد داشت مرضیه هاشمی و نیز پروفسور مسعود سلیمانی را مدتها در آمریکا نگه دارد اما با کمپین «مرضیه هاشمی را آزاد کنید» در این دو شبکه و البته همراهی العالم و … ایالاتمتحده که در مقابل سؤالات بیپاسخ مجموعههای حقوق بشری قرارگرفته بود مجبور شد خانم هاشمی را آزاد کند. هیچ مسئلهای توجیهکننده رفتار دادگستریآمریکا نیست که مرضیه هاشمی را صرفا به علت همکاری با پرس تی وی دستگیر و برای مدتی بازداشت کردند بدون آنکه درباره جرمی تفهیم اتهام شود اینکه این سیستم سرکوبگر بهسرعت شکسته شده از قدرت رسانهای است. پروفسور مسعود سلیمانی دومین شخصیتی است که به کمک پرس تی وی آزاد شد. وی یک سال بدون محاکمه و صدور حکمی در زندانهای آمریکا به سر میبرد اما زمانی که توسط پرس تی وی به جهان شناسانده شد و کمپین «مسعود سلیمانی را آزاد کنید» راه افتاد دیری نپایید که آمریکا مجبور به آزادی وی شد. اکنون سؤال اینجاست که آیا این مثالها، بیانگر قدرت تأثیرگذاری شبکههای برونمرزی آنهم در میان قویترین دولتهای متخاصم نیست؟
مثالی از رسانههای فراملی غرب در عراقاین استاد روابط بینالملل خاطرنشان کرد:
به فعالیت غرب در عراق نگاه کنیم؛ باآنکه آمریکا و انگلیس آن کشور را ۱۷ سال است در اشغال شدید نظامی نگهداشتهاند و همه اقتصاد و درآمد صادرات عراق زیر نظر واشنگتن است بااینحال این دو اشغالگر امید بسیاری به شبکههایی مانند الحره، الدجله و الشرقیه دارند چراکه میدانند تنها از طریق رسانه است که میتوان برنامههای راهبردی را درون یک ملت دنبال کرد. به اقدام غیرفرهنگی و ضد انسانی شبکه الدجله که دقیقا در شب عاشورای امسال آنهم در عراقی که اکثریت آن شیعه هستند دقت کنیم؛ این برنامهها از لندن و واشنگتن طراحی میشود تا به جنگ فرهنگ عاشورا در عراق بروند. آنها میدانند برای ماندن در عراق بیش از آنکه به پایگاه نظامی و تعدد تفنگدار نیاز داشته باشند به تخریب فرهنگ عاشورا محتاجاند و فعالیتهایی ازایندست اگرچه معدود است اما دلیل همه آن هزینههای سنگین در راهاندازی شبکههای تلویزیونی فراملی در عراق توسط غرب را توجیه میکند. غرب میداند تا زمانی که فرهنگ یک کشور را تخریب نکند نمیتواند کاملا بر آن استیلا یابد و تنها ابزاری که قادر به انجام این مهم است رسانه برونمرزی است.
فرصت را از دست ندهیم
نجفی سپس با اشاره به اینکه طبعا زمانی که حمایتهای سیاسی و مالی از شبکههای برونمرزی چون العالم، الکوثر و بهویژه پرس تی وی بهعنوان ابزار دوربرد رسانهای ایران بیشتر شود توان آنها برای رشد میزان تأثیرگذاریشان بیشتر خواهد شدتأکید کرد: ازاینرو باید برای استفاده بیشتر از این دارایی ارزشمند کشور آن را تقویت کنیم؛ تخصيص بودجه مستقل صداوسیما در این حوزه یک گام مهم برای ارتقا تواناییهای شبکههای برونمرزی است، چراکه نوع فعالیت و مخاطبان بخش برونمرزی با سایر بخشهای صداوسیما متفاوت است و کسی حق ندارد حب و بغض سیاسی خود را در مؤلفههای قدرت ملی دخالت دهد. اکنون بیش از هر زمان دیگر به گسترش شتابان فعالیت این شبکهها نیاز داریم تا فراتر از مسائل روزمره بتوانیم برای دیپلماسی عمومی در ابعاد راهبردی در سراسر جهان از آن بهره ببریم و چه ابزاری مؤثرتر از رسانه.
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.