قطار دیپلماسی در ایستگاه مسقط
گروه سیاسی
خلاصه شدن روابط جمهوری اسلامی با جهان به چند کشور و سرزمین خاص، دیپلماسی ایران را محدود به مذاکرات برجام و احیای آن کرده بود. دولت سیزدهم از ابتدای آغاز کار در چرخشی محسوس بر روابطی گسترده و عزتمندانه با تمام جهان، به ویژه همسایگان تأکید کرد.
آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم پس از آن که از مرداد ۱۴۰۰ رسما ریاست قوه مجریه را در دست گرفت، تاکنون در تماسهای تلفنی مکرر و حضور در کشورهای دیگر و استقبال از هیئتهای آن ها جهش خوبی را در دیپلماسی ایران شکل داده است.
رئیسی در آغاز ریاست جمهوری خود اعلام کرد که وی سیاست منطقهای، که مبتنی بر تقویت روابط با تمامی همسایگان و همچنین قدرتهای شرقی به همراه اروپاییها را در اولویت برنامههای دولت خود قرار داده است.نقطه شروع افتخارات دولت رئیسی در عرصه دیپلماسی، عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری های شانگهای بود. در پایان بیست و یکمین نشست سران سازمان شانگهای که در روزهای ۲۵ و ۲۶ شهریورماه در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد، سران هشت کشور عضو اصلی سازمان، نظر موافق خود را با تبدیل عضویت جمهوری اسلامی ایران از عضو ناظر به عضو اصلی اعلام و اسناد مربوط به آن را امضا کردند.عضویت دائم ایران در این سازمان یک مزیت و فرصت مغتنمی که در ارتباط با منافع آن برای ایران باید گفت که تغییر جایگاه میتواند نقطه آغاز استراتژی عملگرایانه دولت رئیسی در نگاه به شرق و همسایگان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی باشد.
حضور ایران به عنوان عضو دائم در این سازمان با توجه به فعالیتها و همکاریهای گسترده اعضای آن در حوزههای سیاسی، امنیتی، اقتصادی، بازرگانی، پولی-بانکی، انرژی و فرهنگی، فضای مناسبتری را برای تعاملات بینالمللی کشورمان فراهم خواهدآورد.
دولت رئیسی همچنان مسئله امضای قراردادهای همکاری طولانی مدت با روسیه و چین را دنبال کرده است. در همین رابطه ابراهیم رئیسی سفری به روسیه داشت و همچنین حسین امیر عبداللهیان وزیر خارجه نیز به چین سفر کرد که هدف هر دو این دیدارها، تقویت روابط و رساندن آنها به سطحی جدید بود.
سیاست بهبود و تقویت روابط با همسایگان
همواره کشورهای همسایه افغانستان بهویژه ایران در دورههای مختلف بهخصوص هنگامی که بحرانهایی در این کشور جنگزده بروز کرده، نشستهایی را برای هماهنگیهای بیشتر برگزار کردهاند تا مواضع و نوع رویکرد جمعی نسبت به این تحولات مورد بررسی قرار گیرد.از زمانی که دولت افغانستان سقوط کرد و طالبان قدرت را در این کشور بهدست گرفت، بار دیگر ضرورت برگزاری اجلاسی از این دست از سوی کشورهای همجوار احساس شد که نشست تهران در این راستا قابل ارزیابی است.در ادامه نشستهای سهگانه مسکو پیرامون بررسی تحولات افغانستان، دومین دور نشست وزیران امور خارجه همسایگان افغانستان ۵ آبانماه در وزارت امور خارجه با حضور «محمد مخبر» معاون اول رئیسجمهوری، «حسین امیر عبداللهیان» وزیر امور خارجه و وزیران امور خارجه ازبکستان، چین، ترکمنستان، تاجیکستان و پاکستان برگزار شد. در این نشست، وزیران امور خارجه چین و روسیه و نیز «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل به صورت مجازی شرکت داشتند.
در جریان این نشست، وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان بر اهمیت شنیدن صدا و خواسته مردم این کشور از سوی جامعه بینالمللی تاکید کردند و خواستار آن شدند که گروه حاکم بر افغانستان به تعهدات خود در مقابل خواستههای مردم و انتظارات جامعه بینالملل عمل کنند.
در ادامه سیاست بهبود و تقویت روابط با همسایگان، می توان به دیدار شاهین مصطفی اف، معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان با ابراهیم رئیسی اشاره کرد. مصطفی اف در این نشست ضمن اشاره به دیدار ابراهیم رئیسی و الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان، گفت: دیدار شما با آقای علی اف در عشق آباد (پایتخت ترکمنستان) دیداری تاریخی بود و صفحات جدیدی را در تاریخ روابط بین دو کشور گشوده است.
در دولت سیزدهم یکی دیگر از کشورهای هدف دیپلماسی، هند بوده است. که صحبت تلفنی وزیرامورخارجه ایران با همتای هندی خود در روز جمعه بیانگر این حقیقت است.
وزیر امور خارجه ایران در این تماس اعلام کرد که همکاری بین دو کشور جهت تقویت روابط در همه زمینهها و همچنین تعامل و مشورت در قبال مسائل منطقهای و جهانی در بین موضوعات روابط رو به رشد دو کشور قرار دارند.
جایشانکار نیز به نوبه خود به سطح خوب همکاریهای بین دو کشور اشاره و ابراز امیدواری کرد که این روابط در حوزههای مختلف بیشتر تقویت گردد.
افزون بر آنچه بیان شد، حضور فعال ایران در اجلاس سران اقتصادی اکو و ایجاد زمینه توسعه روابط اقتصادی با کشورهای عضو، امضای قرارداد سوآپ گازی سهجانبه با ترکمنستان و آذربایجان، انجام توافقهای ترانزیتی با کشورهای پاکستان، آذربایجان، قرقیزستان، ترکمنستان و آذربایجان نیز از دیگر اقدامات دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی فعال سیاست خارجی است.
علاوه بر موارد اشاره شده، اقدامات دیگری مانند تدوین پروژه های متنوع دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در کشورهای هدف، حمایت از جبهه مقاومت و ارتقای قدرت و نفوذ منطقهای ایران نیز همواره در دستورکار دولت سیزدهم قرار داشتهاست.
تقویت همکاری با کشورهای آمریکای لاتین
نگاه مثبت و متقابل ایران و کشورهای آمریکای لاتین از همان روز نخست پیروزی رئیسی در انتخابات ریاستجمهوری مشخص بود. رهبران کشورهای آمریکای لاتین از جمله رئیسانجمهوری ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه در کنار دیگر مقامهای جهانی، پیروزی رئیسی را تبریک گفتند و نسبت به گسترش مناسبات دولتهای متبوع خود با تهران ابراز امیدواری کردند.
حوزههای همکاری با کشورهای آمریکای لاتین را می توان با توجه به نیاز آن منطقه به انرژی (به ویژه نفت و گاز)، صنایع تولید مواد غذایی و مواد شیمیایی و شوینده، عمران، ساخت سد، تولید برق و انرژهای برقآبی، ساخت مسکن، معادن و فلزات، خدمات مستشاری، آموزش و مهارت افزایی، کشاورزی صنعتی و سنتی، دامداری سنتی و صنعتی، تامین و توزیع سبد غذایی، بهداشت و درمان بهویژه دارو و خدمات درمانگاهی، تکنولوژیهای تک و نانوتکنولوژی و … تعریف کرد.
تمرکز بر رابطه با کشورهای حاشیه خلیج فارس
دولت رئیسی روابط خود با کشورهای حاشیه خلیج فارس را که در سالهای اخیر اختلافاتی با ایران داشتند، به نحوی چشمگیر بهبود بخشید. در همین رابطه، پس از وقفهای چند ماهه در گفت وگوهای بین عربستان و ایران، دولت رئیسی موفق به پیشبرد این گفت وگوها از سطح امنیتی به سطح سیاسی شده است.
گفته میشود که امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به زودی قرار است تا با همتای سعودی خود در بغداد دیدار کرده و درباره موضوعات دوجانبه، تبادل سفرا و مسائل منطقهای به ویژه بحران یمن بحث و گفت وگو نماید.سفر رئیسی به قطر و و امضای تفاهم نامه های همکاری با آن کشور فصل جدیدی در روابط ایران با کشورهای حاشیه خلیج فارس را گشود که سفر اخیر امیر قطر به ایران مکمل و تقویت کننده این همکاری ها بود.سید ابراهیم رئیسی در ادامه دیپلماسی با کشورهای حاشیه خلیج فارس دوشنبه عازم عمان است و همچنین سفر به امارات نیز در دستور کار وی قرار دارد. رئیسی و امیرعبداللهیان پیامهای تسلیت خود را مبنی بر درگذشت رئیس پیشین امارات خلیفه بن زائد به همتایان امارتی ارسال کردند. امیرعبداللهیان نیز ضمن ابراز تسلیت به محمد بن زائد رئیس جدید امارات، پس از سفر خود به این کشور اعلام کرد که فصل جدیدی در روابط تهران-ابوظبی باز شده است.
طبق آنچه بیان شد استفاده از هر فرصت و مناسبتی برای پیگیری منافع نشانگر ارتقای معنادار سیاست همسایگی و تعامل با جهان در سایه دیپلماسی پویای دولت سیزدهم است.
آیت الله رئیسی , دولت سیزدهم , عمان
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.