گروه اقتصادی
درحالی‌که طی هفته‌های اخیر بورس روند صعودی را آغاز کرده بود، اما رسیدن شاخص به یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار واحد همه سهامداران را غافلگیر کرد. بعد از روند نزولی که از اواسط مردادماه آغاز و تا آبان ماه نیز ادامه یافت، شاخص با افت ۳۵ درصدی، محدوده یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی را هم تجربه کرد. با متوقف شدن افت شاخص، روند صعودی در بورس از آذرماه آغاز شد و طی سه هفته گذشته بیشتر سهام از شاخص ساز تا سهم‌های کوچک در مدار افزایشی قرار گرفتند.در شرایطی که طی روزهای گذشته شاخص کل از مرز ۱٫۵ میلیون واحد عبور کرد، روند نوسانی در بازار شروع شد و شاخص کل در مسیر نزولی قرار گرفت. در وضعیت کنونی باوجود قفل ماندن درصد بالایی از سهام در صف فروش، ترسی که به‌تدریج جای خود را به اعتماد نصفه ونیمه سهامداران داده بود، تا حدودی در بازار سرمایه غالب شده است.  بسیاری از تحلیلگران بازار با توجه به گزارش‌های مالی سودآور سه‌ماهه سوم شرکت‌ها نسبت به سه‌ماهه دوم و خروج پول از صندوق‌های با درآمد ثابت، انتظار دارند شاخص در مدار صعودی متعادلی حرکت کند. به نظر می‌رسد کاهش قیمت فعلی سهام موقتی باشد و طی روزهای آینده یک‌روند متعادل  بر بازار حاکم شود.
عقب‌نشینی شاخص در محدوده مقاومت 
حمید فهیمی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «رسالت» درباره دلایل ریزش مجدد شاخص کل بورس بیان کرد: رسیدن شاخص به محدوده مقاومتی یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار یکی از دلایل افت دوباره شاخص محسوب می‌شود. معمولا بازیگران عمده برای دور ماندن بازار از رفتارهای هیجانی سعی می‌کنند روی مقاومت‌ها عکس‌العمل نشان دهند. وی ادامه داد: بر روی مقاومت‌های روانی که اعداد رندی دارند چنین واکنش‌هایی انجام می‌گیرد و شروع‌کننده آن حقوقی‌ها و بازیگران بزرگ و سرمایه‌گذارانی که پول‌های زیادی وارد کرده‌اند، هستند که در ادامه سرمایه‌گذاران خرد هم به این هیجانات دامن می‌زنند و ریزش بیش‌ازاندازه موردنظر سهامداران عمده را باعث می‌شوند.  این کارشناس بازار سرمایه درباره تأثیر عرضه‌های اولیه درافت بازار گفت: قیمت عرضه‌های اولیه آن‌قدر غیرمنطقی نیست که بخواهد در میزان افت شاخص تأثیرگذار باشد. به دلیل استقبال زیاد سرمایه‌گذاران و تعداد محدود سهام، چاره‌ای به‌جز عرضه اولیه به شکل محدود وجود ندارد. ارزش‌گذاری سهام عرضه‌های اولیه با توجه به مبانی خاصی انجام می‌گیرد. در دوره‌ای معیار مهم ارزش‌گذاری معیار نسبت P به E بازار بود و انتظارات تورمی که از قیمت‌ها وجود داشت در قیمت‌گذاری لحاظ می‌شد. فهیمی اضافه کرد: عرضه‌های اولیه که به‌صورت آبشاری در هفته اخیر انجام شد درافت شاخص مؤثر نبود، زیرا پولی که در بازار وجود دارد آن‌قدر زیاد است که عرضه‌های اولیه در صعود یا افت شاخص تأثیرگذار نباشد. افت اخیر به علت تصمیمات سرمایه‌گذاری و رفتارهای هیجانی سهامداران اتفاق افتاده است. وی تصریح کرد: تا زمانی که سهامداران به بازار آگاهی نداشته باشند، شاهد بروز رفتارهای هیجانی خواهیم بود و این اتفاق مجددا هم رخ خواهد داد. ۸۰ درصد سرمایه‌گذاران بدون هیچ اطلاعاتی از وضعیت تولید شرکت‌ها سهام خریده‌اند و بدون اطلاعات کامل خریدوفروش می‌نمایند.  فهیمی با اشاره به قفل شدن بعضی از نمادها بیان کرد: قفل نماد باعث بروز عکس‌العمل‌های هیجانی می‌شود و سهامداران در صف‌های فروش قرار می‌گیرند که این روند منجر به از بین رفتن تعادل می‌شود، زیرا سرمایه‌گذاران تصور می‌کنند اگر هر چه سریع‌تر سهام خود را به فروش برسانند، جلوی ضرر را گرفته‌اند.  تحلیلگر بازار سرمایه با اظهار امیدواری از این‌که در شرایط فعلی بازار در نقطه تعادل قرار بگیرد، افزود: پیش‌بینی می‌شود شاخص تا یک ماه آینده در محدوده یک‌میلیون و ۴۰۰ تا یک‌میلیون و ۶۰۰ بایستد. این در حالی است که با توجه به نرخ دلار و سایر شرایط   بازار، امکان رشد بیشتر شاخص وجود ندارد. چنانچه مجددا رفتارهای هیجانی در بازار رخ بدهد، درنهایت شاخص به یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار واحد خواهد رسید. فهیمی رشد صعودی شاخص تا دو میلیون واحد را بدون دلیل منطقی ارزیابی کرد و افزود: وقتی شاخص از یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار عبور کرد  هرلحظه نگرانی برای سقوط آن وجود داشت، چون هیچ دلیل بنیادی برای این صعود وجود نداشت. اکنون هم اگر بخواهیم بازار منطقی داشته باشیم، صف فروش و صف خرید نباید قفل شود. اگر شاخص صعود شارپی داشته باشد و یا افت بسیار زیادی را تجربه کند، بازار منطقی نخواهد بود و هیچ فرد تحلیلگر و حرفه‌ای هم از آن سود نمی‌کند. وی با اشاره به این‌که عبور شاخص از مرز دو میلیون به دلیل رفتارهای هیجانی بود، افزود: در زمان رشد بالای بورس افراد زیادی وارد بازار شده بودند و در این مدت سود قابل‌توجهی را کسب کردند. باوجود افزایش ارزش سهام شرکت‌های بزرگ فولادی و خودروسازی در آن مقطع زمانی باید توانایی ایجاد دو کارخانه مانند کارخانه‌های مادر فراهم می‌شد، درحالی‌که در واقعیت چنین امکانی میسر نبود. بنابراین ازنقطه‌نظر بنیادی رشد شاخص در مقایسه با بازارهای دیگر منطقی به نظر نمی‌رسید. فهیمی در پایان اظهار کرد: بالا رفتن شاخص در آن زمان خوشحال‌کننده نبود، اما پایین آمدن آن بسیار نگران‌کننده بود. به‌طورمعمول افراد زیادی در پایین آمدن شاخص متضرر می‌شوند، زیرا در موج اول افت شاخص افرادی که اطلاعات نهانی دارند وارد بازار می‌شوند و در موج دوم افراد حرفه‌ای و در موج سوم افراد بدون داشتن آگاهی از فعالیت در بورس وارد بازار می‌شوند و زمینه‌ساز شروع ریزش بازار می‌گردند.