قدرت، نتیجه ثبات در تصمیم
حانیه مسجودی
در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ بود که مجلس شورای اسلامی برای حفظ منافع ملت و کشور، پیشنهادی را که در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی برای لغو تحریمها مطرحشده بود را بررسی و طی نشستهای تخصصی به طرح تبدیل کرد. این طرح در کشمکش با دولت درنهایت بهصورت دو فوریت تحت عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» به تصویب رسید و به قانون تبدیل شد.
هرچند دولتمردان از زمان تنظیم، تصویب تا اجرا با مفاد آن مخالفت کردند و میکنند اما بسیاری از صاحبنظران عرصه بینالملل بهویژه آمریکا بهجرئت تصریح میکنند که اجرای همین قانون باعث برانگیختگی و واکنش کشورهای اروپایی حاضر در برجام و آمریکا ی خروج کرده از این توافق شد.
بلافاصله بعد از اجرا اولین ماده این قانون یعنی غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم، نهادها و مقامات کشورهای اروپایی و آمریکا این اقدامات ایران را خطرناک خواندند و تمام رسانههای دنیا را پر کردند که جمهوری اسلامی ایران در پی ساخت سلاح هستهای است.
اما علی رغم فشار خارجیها و عدم تمایل و علاقه دولت به این اقدام مقتدرانه، جمهوری اسلامی ایران از اجرای این قانون عقب نشست و در ادامه طبق ماده ۶ مصوبه اقدام راهبردی برای لغو تحریمها، پروتکل الحاقی را که حسن روحانی در سال ۸۲ اجرای داوطلبانه آن را برای جلب اعتماد غربیها پذیرفته بود، متوقف کرد و همین کنش برای تضعیف هرچه بیشتر اعصاب نظام سلطه کفایت میکرد.
آغاز احساس تهدید و شروع جستجوی راهی برای احیای برجام
پس از اجرای مواد قانون مذکور مقامات آمریکایی از شروط بایدن برای بازگشت به برجام صحبت کردند و گفتند ایران باید تمام تعهدات خود را تمام و کمال انجام دهد و پسازآن آمریکا در مورد بازگشت به برجام فکر میکند.
همین هنگام بود که مقامات اروپایی ازجمله وزیر امور خارجه آلمان و رئیسجمهور فرانسه نیز به پشتیبانی بایدن درآمدند و گفتند که با اقدامات اخیر ایران، برجام مرده و جمهوری اسلامی ناقض اصلی این توافق است بنابراین ما به یک توافق جامعتر، کاملتر و مفصلتر نیاز داریم تا نقض تعهدات از سوی ایران بهراحتی امکانپذیر نباشد. آنان در ادامه به رسیدن توافق با ایران بر سر مسائل دفاعی، موشکی و منطقهای تأکید کردند و با واکنش تند و سریع مقامات ارشد کشور نیز مواجه شدند.
آن زمان نیز از سر برآوردن آمریکا از تل خاکستری که ترامپ به وجود آورده بود قلم زدیم و همراهی اروپا با دولت بایدن را بهمنظور فشار بیشتر به ایران یادآور شدیم.
موضع قطعی و نهایی رهبری، آب پاکی بر دست غرب و غربگرا
پس از کشمکش بر سر این مسائل نیز رهبر انقلاب موضع قطعی و نهایی کشور را مشخص کردند و فرمودند که ما هیچ عجلهای برای بازگشت آمریکا به برجام نداریم و آمریکا کشوری است که از این توافق خارجشده و بدون هیچ مذاکره و پیششرطی باید به برجام بازگردد و آن زمان اگر جمهوری اسلامی اجرای تعهدات و لغو تحریمها را راستی آزمایی کرد و به این نتیجه رسید که غربیها دوباره زیر تعهدات خود نمیزنند، تعهدات خود را اجرایی خواهد بود.
ادامه این بحث نیز به کمیسیون مشترک برجام رسید وعدهای در داخل کشور به حضور آمریکا در این نشست اشاره و تأکید کردند که ایران و آمریکا باید برای بازگشت به برجام بر سر میز مذاکره بنشینند. آمریکا نیز بارها توسط مقامات غربی و مسئولان وزارت امور خارجه و کاخ سفید خود بیان کرد که حاضر است مستقیما با ایران وارد گفتوگو شود. اما بازهم کلام قطعی رهبر انقلاب توسط تیم مذاکرهکننده در وین به آنها منتقل شد و سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان نیز بر این موضع تأکید ورزید.
اما عدهای همچنان به پیشنهادهای خود برای ازسرگیری گفتوگوها میان ایران و غرب بهویژه آمریکا پافشاری میکنند و درعینحال که دولت اعلام کرده است حرفی خارج از چارچوب و موضع ایران با غربیها نخواهد داشت، در رسانههای خود از احیای برجام دم میزند. احساس میشود سیاست دوپهلو و دوگانه ای که دولتمردان پیشگرفتهاند مجددا خلاف مسیر حفظ منافع کشور باشد. چراکه از سیاست گامبهگام صحبت میکنند و تحلیلگران سیاسی نیز دراینبین تمایل بیشازحد رئیسجمهور به ارتباط با آمریکا را یادآوری میکنند و معتقدند این هدف میتواند یک هدف انتخاباتی و احیای جبهه اصلاحات با مذاکره مجدد و رفع صوری چند تحریم از سوی آمریکا باشد.
در مقابل نیز هواخواهان دولت یازدهم و دوازدهم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها را مانع این اتفاق میدانند و میگویند که قانون مذکور راه گفتوگو و حلوفصل مشکلات با آمریکا را بسته است.
دل بستن به رفع صوری تحریمها، مانع اجرای قانون مجلس و رفع کامل تحریمهاست
همزمان با این رویکرد نیز رئیس مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: قانون اقدام راهبردی با شکستن قفل صنعت هستهای زمینۀ رفع کامل تحریمها را فراهم کرده است؛ دل بستن به رفع صوری یا ناقص تحریمها، مانع به ثمر نشستن قانون خواهد شد.
وی تأکید کرد که فرصت طلایی موجود باید با اتحاد و پافشاری بر حفظ منافع ملی به رفع کامل تحریمها و حصول منافع اقتصادی ملموس برای مردم منجر شود.
درنهایت نیز مشخص است که اتخاذ مواضع دوگانه باعث شکست در مسیر دیپلماسی و چانهزنی است. چراکه این عرصه در واقعیت زورآزمایی و نشان دادن قدرت کشورهاست و اگر کشورهای غربی احساس کنند دیدگاههای دوگانه در داخل کشور بیشازپیش شدت یافته است، مسیری برای سوءاستفاده و محدود کردن بیشتر ایران پیدا خواهند کرد.
اقدام راهبردی برای لغو تحریم , تحریم , حانیه مسجودی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.