نفیسه امامی 
انتشار خبری درباره گم‌شدن ۳ میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرات به واکنش از سوی فعالان این صنعت منجر گردید. ماجرا از مصاحبه اخیر رضا شهرستانی، عضو هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران آغاز شد که عنوان کرده بود در سال ۹۹ بیش از ۳۰ میلیون تن فولاد در کشور تولید شد که از این مقدار ۱۵ میلیون تن در داخل کشور مصرف و ۱۲ میلیون تن دیگر نیز صادرشده و ۳ میلیون تن فولاد در زنجیره مصرف و صادرات گم‌شده است. 
۳ میلیون تن فولاد مفقودشده، ۱۰ درصد تولید فولاد کل کشور را تشکیل می‌دهد که بعدها اعلام شد این آمار غیرکارشناسی است و هیچ‌گونه اسناد و مدارکی در خصوص اثبات این رقم وجود ندارد. این گفته سلیمانی عضو هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران بود که این خبر را از اساس کذب عنوان کرد.
 به گفته وی میزان اختلاف میان صادرات و تولید در زنجیره فولاد حدود یک‌میلیون تن است که این میزان با توجه به فعالیت بیش از ۱۵۰ واحد تولیدکننده مقاطع طویل فولادی در حال کار، رقم قابل‌اعتنا و غیرمعقولی نیست.
 معضل فروش فولاد بدون صدور فاکتور
ظاهرا اعلام عدم تطابق آمارهای موجود با حجم فولادی که وجود دارد به دلایل متعددی ازجمله قاچاق و عدم حسابرسی دقیق در آمارهای کلی مربوط می‌شود. رضا شهرستانی، عضو هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران که پیش‌ازاین به گم‌شدن ۳ میلیون تن فولاد اشاره‌کرده بود به «رسالت» گفت: عنوان گم‌شدن چند تن فولاد به‌اشتباه در رسانه‌ها منعکس‌شده بود. منظور من اختلاف ۳ میلیون تنی در آمارها و آنچه‌كه وجود دارد، بود اما به‌اشتباه در رسانه‌ها عنوان گم‌شدن مطرح گردید. با بررسی بیشتر مشخص می‌شود ۳ میلیون تن فولاد در کجا قرار دارد، در غیر این صورت گم‌شدن یا دزدیده شدن این حجم از فولاد اساسا وجود ندارد.
وی با اشاره به امکان قاچاق فولاد از کشور ادامه داد: گمرکات ایران در مرزهای عراق، کردستان، ترکیه، افغانستان و پاکستان در خارج از ساعت ‌کاری فعال هستند و فولاد از کشور قاچاق می‌شود، اما هرگز قاچاق فولاد به
 ۳ میلیون تن نمی‌رسد. متأسفانه به علت تفاوت قیمتی که فولاد در ایران با دیگر کشورها دارد قاچاق صورت می‌گیرد، مانند همان اتفاقی که برای بنزین رخ می‌داد.
عضو هیئت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تصریح کرد: قیمت فولاد در ایران به‌مراتب ارزان‌تر از دیگر کشورهاست. به همین علت ما خواستار حذف قیمت‌گذاری دستوری فولاد بودیم.   
شهرستانی به موضوع فروش فولاد بدون صدور فاکتور نیز اشاره کرد و افزود: ما با اعلام مفقود شدن ۳ میلیون تن فولاد خواستیم هشداری درباره این تخلف در فروش را اعلام کنیم. درصورتی‌که فولاد بدون فاکتور فروخته شود، آماری هم داده نمی‌شود و مالیات بر ارزش‌افزوده هم پرداخت نمی‌گردد و فرار از مالیات اتفاق می‌افتد. 
نظام دستوری تنظیم قیمت در فولاد مسخره است
قیمت‌گذاری دستوری فولاد که در سال قبل توسط وزارت صمت به‌صورت جدی دنبال می‌شد، ازجمله دستورالعمل‌هایی بود که در صورت اجرای آن می‌توانست صنعت فولاد کشور را باوجود توجیهاتی ازجمله این‌که این اقدام به نفع مردم است، زمین‌گیر کند و درنهایت سود آن به جیب واسطه‌ها وارد شود. تعیین قیمت برای فولاد به علت پایین نگه‌داشتن نرخ آن نسبت به دیگر کشورها، صادرات غیرقانونی یا قاچاق را افزایش می‌دهد. با توجه به تجربه قیمت‌گذاری که در سال‌های ۹۷ و ۹۸ هم انجام گرفت، رانت بزرگ چند هزار میلیارد تومانی برای گروه‌های خاص ذی‌نفع ایجاد گردید و درنهایت هم محصول باقیمت مناسب به دست مصرف‌کننده نرسید. 
این دستورالعمل وزارت صمت هیچ‌کدام از دو سوی چرخه فولاد که شامل تولیدکننده و مصرف‌کننده می‌شوند را منتفع نکرد و با عقب‌نشینی وزارت صمت از انحراف بازار این صنعت جلوگیری به عمل آمد.   رسول خلیفه سلطان دبیر انجمن فولاد در گفت‌وگو با «رسالت»، با اشاره به این‌که بخشی از اختلاف آماری که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، ناشی از صادرات اظهارنشده و یا قاچاق شده است، افزود: قیمت پایین فولاد در کشور اشتهای زیادی را برای قاچاق ایجاد کرده و باعث می‌شود کنترل نظام‌مند آن کمتر امکان‌پذیر شود. برآورد می‌شود در حدود ۵۰۰ هزار تن قاچاق فولاد از کشور صورت بگیرد، همان‌طور که محصولات دیگری سالیانه از کشور قاچاق می‌شود. خلیفه سلطان قیمت‌گذاری دستوری را یکی از عوامل ضربه زننده به صنعت فولاد عنوان کرد و گفت: نظامات دستوری تنظیم قیمت برای صنعت فولاد مسخره است و باعث می‌شود این صنعت به‌تدریج با کاهش تولید روبه رو شده و دیگر تولیدکنندگان انگیزه‌ای برای ادامه فعالیت نداشته باشند.
دبیر انجمن فولاد اضافه کرد: ما در کشور سالیانه ۳۰ میلیون تن تولید فولاد خام داریم که ۱۵ میلیون آن به مصرف داخل و ۱۵ میلیون تن آن به‌صورت خام یا محصول ساخته‌شده صادر می‌شود. در شرایطی که کشور با کمبود داخلی مواجه نیست، نباید تعیین قیمت به‌طور دستوری انجام شود، زیرا این کار درنهایت باعث خارج شدن محصول به خارج از کشور می‌شود. 
خلیفه سلطان اضافه کرد: هرچقدر سیاست‌های تنظیم بازاری کمتری اعمال شود و صادرات آزاد گردد، باعث رونق تولید و افزایش خریدوفروش فولاد می‌شود. 
وی با انتقاد از سیاست وزارت صمت مبنی بر قیمت‌گذاری دستوری فولاد در سال گذشته گفت: خوشبختانه وزیر صمت از این موضع خود کوتاه آمد، چون با واکنش منتقدانه فعالان این بازار روبه رو گردید و در شرایط فعلی قیمت‌گذاری رقابتی برای فولاد در بورس انجام می‌گیرد.    خلیفه سلطان در ادامه مفقود شدن ۳ میلیون تن فولاد را مربوط به بحث‌های آماری دانست و اظهار کرد: ما در موازنه تولید، واردات و صادرات با کمبود ۳ میلیون تنی روبه‌رو هستیم که به‌طورقطع با ارزیابی بیشتر این اختلاف به حداکثر یک‌میلیون تن می‌رسد و به‌طورمعمول هم‌چنین اختلافاتی در هرسال به وجود می‌آید که با بررسی آمارها تصحیح می‌شود. 
وی در پایان تصریح کرد: معمولا پس از گذشت دو یا سه ماه از شروع سال، اطلاعات مربوط به انبارگردانی و حسابرسی شرکت‌ها با آمارهای کلی تطبیق داده می‌شود و در آن زمان می‌توان اختلاف قطعی را مشخص کرد. در ارائه آمارهای کلی، حسابرسی دقیق صورت نمی‌گیرد، زیرا حسابرسی آمارهای کلی هزینه‌بر است و به همین علت حسابرسی آماری در کشور نداریم.