حانیه مسجودی
جهان و روابط بین‌المللی کشورها همواره در حال  دستخوش و تغییر است. همین چند ماه گذشته بود که تنش میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان ایجاد شد. رئیس‌جمهور این کشور بارها نگرانی‌های ایران در مورد تنش‌زایی دشمنان متخاصم میان دو کشور و مرزهای شمال غربی را بی‌اهمیت خواند و گاهی با پاسخ‌های ناشیانه درزمین کشورهایی مانند آمریکا و رژیم نامشروع اسرائیل همراه شد.
حال اما به نظر می‌رسد روابط این دو کشور در حال ترمیم و بازسازی است. مسئله‌ای که در این میان مهم است لزوم تشخیص توطئه و دست‌درازی کشورهای بیگانه به منافع کشورهای منطقه است. منطقه غرب آسیا؛ نقطه‌ای از جهان است که همواره برای کشورهای استعمارگر مانند انگلیس و آمریکا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و هنوز هم حاضر نیستند از منابع و منافع آن دست بکشند.
*از اوج‌گیری اختلافات ایران و آذربایجان تا فروکش کردن التهابات
در ماه‌ها اخیر و در مدتی که رابطه بین ایران و آذربایجان کمی با تنش روبه رو شده بود، کشورهایی که از این اتفاق سود می‌بردند سعی داشتند به این اختلاف دامن بزنند و جدای از بازی‌ها و فشارهای رسانه، اقدامات عملیاتی نیز می‌کردند. رژیم صهیونیستی سعی داشت مسائل امنیتی و اقتصادی جمهوری اسلامی آذربایجان را تحت کنترل خود دربیاورد تا بتواند نقش مؤثری پس از خروج آمریکا از منطقه غرب آسیا ایفا کند.
بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که اختلافات میان ایران و آذربایجان به دلیل دخالت‌های کشورهای متخاصمی است که از این مسئله سود می‌برند. کافی است تیتر «تنش میان ایران و آذربایجان» را در موتور جست‌وجوگر سرچ کنید، در ابتدا سایت‌های فارسی‌زبانی را می‌بینید که خارج از خاک‌های ایران و مطابق با اهداف کشورهای غربی حرکت می‌کنند.
همین‌جاست که باید کمی به ماجرا و چرایی مانور آن‌ها بر این مسئله شک کرد. اما رسانه‌های داخلی نیز به چرایی این تنش‌ها و چگونگی نقش آمریکا و اسرائیل در افزایش آن پرداختند. خبرهایی که در ماه‌های گذشته با مضمون زیر همراه بود:
«نزدیکی باکو به اسرائیل در حوزه‌های نظامی و تجاری موجبات نگرانی ایران را فراهم کرده است. این نگرانی با اقدامات خرابکارانه اسرائیل علیه برنامه هسته‌ای ایران تشدید شده است». نگرانی ایران از ارتباط باکو با اسرائیل موضوع تازه‌ای نیست اما برگزاری مانور‌های نظامی اخیر در دو سوی مرز غیرمعمول و نشان‌دهنده افزایش غیرمنتظره تنش میان دو کشور است.»حال اما به نظر می‌رسد این اختلافات در حال فروکش کردن است. 
باکو: علاقه‌مند به توسعه روابط با ایران هستیم
جیحون بایرام اف، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان تأکید کرد: علاقه‌مند به توسعه روابط با ایران هستیم و همکاری‌های زیادی پیش روی دو کشور است.
وزیر خارجه جمهوری آذربایجان در پاسخ به سؤالی درباره آینده روابط دو کشور گفت: می‌توانم بگویم با توجه به اشتراکات فراوان دو کشور، طرح‌های زیادی برای همکاری‌های دوجانبه وجود دارد.
وی افزود: مطمئن هستم که روابط خوب گذشته را می‌توانیم بر اساس حسن همسایگی توسعه دهیم.
وزیر خارجه جمهوری آذربایجان با تأکید بر ادامه گفت وگو‌های دیپلماتیک مسئولان وزارت خارجه دو طرف گفت: از گفت وگو‌های رسمی و غیررسمی دیپلماتیک هفته‌های اخیر خرسندیم و با گفت وگو‌های تلفنی همکار محترم خودم (امیر عبداللهیان) اعتقادداریم برخی مباحث قابل‌حل است.
وی افزود: اختلاف‌نظر میان همه‌ کشور‌ها محتمل است و هیچ کشوری از این قاعده مستثنا نیست و حتی ممکن است میان کشور‌های همسایه هم باشد، اما مناسبت‌های نزدیک و همسایگی ما با ایران نشان داده با گفت وگو می‌توان برخی این اختلاف‌نظر‌ها را رفع کرد.
  گفت‌وگوی تلفنی وزرای امور خارجه ایران و آذربایجان
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان و جیحون بایرام اف، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان امروز در یک گفت‌وگوی تلفنی در خصوص روابط دوجانبه به بحث و تبادل‌نظر پرداختند.
وزیر امور خارجه آذربایجان در ابتدا جویای حال وزیر امور خارجه کشورمان شده و برای ایشان شفای عاجل طلب کرد.
امیر عبداللهیان با یادآوری برادری و روابط نزدیک میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان، خاطرنشان کرد که در ماه‌های اخیر همزمان با بروز برخی سوء تفاهمات، طرف‌هایی که دوستدار روابط خوب میان دو کشور نیستند، فعال‌شده بودند که با درایت مقامات دو کشور از آن عبور کردیم.اکنون دو کشور می‌توانیم  به سمت گسترش هرچه بیشتر همکاری‌های دوجانبه حرکت کنیم.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان نیز بابیان اینکه نباید اجازه داد دیگران از سوءتفاهمات میان دو کشور استفاده کنند، تأکید نمود که هرگونه سوء تفاهمی می‌بایست در محیط دوستی و برادری حل‌وفصل شود و باکو آماده گسترش همه‌جانبه  روابط است.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین خاطرنشان نمود که جمهوری اسلامی ایران از فرمت‌های منطقه‌ای ازجمله فرمت ۳+۳ قویاً حمایت می‌کند و معتقد است که می‌توان مشکلات منطقه‌ای را از طریق سازوکارهای درون منطقه‌ای حل‌وفصل کرد.
روابط تجاری دوجانبه و تعیین نماینده در کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور ازجمله دیگر موضوعات مورداشاره در این تماس بود.
در همین راستا و پس از خروج رسمی آمریکا از افغانستان و خروج نیمه‌کاره آن‌ها از عراق و سوریه لازم است تا کشورهای منطقه دست‌به‌دست یکدیگر دهند و نسبت به رفتار کشورهایی که سابقه خوبی ندارند، آگاه باشند.
 تاریخ ثابت کرده است هرگاه کشوری سرنوشت و امنیت خود را به دست کشوری دیگر سپرده است جز از دست دادن استقلال و امنیت و رفاه مردمش چیزی عایدش نشده است. نمونه بارز آن افغانستان است که شرایط فعلی این کشور ناشی از حضور ۲۰ ساله آمریکایی‌هاست.