سیده سمیه سیدی
«غیرت» در لغت، به معنای نفرت انسان از مشارکت دیگران در امور موردعلاقه بوده و در فرهنگ اسلامی، به‌عنوان یک فضیلت مهم اخلاقی بیان‌شده است. این فضیلت اخلاقی، انسان را به دفاع شدید از آبرو و ناموس، دین و آیین، مال و سرزمین وامی‌دارد. چنین خصلتی از ارزش‌های مهم اخلاقی بوده که موجب آثار درخشان و سازنده در زندگی انسان شده و سبب کسب عزّت و آبرو و شخصیت ممتاز در انسان می‌گردد و هرگاه این خصلت از مردان گرفته شود، فساد و آسیب‌های اجتماعی روند افزایشی پیدا خواهد کرد. کشورهای غربی از طریق فیلم‌ها و تصاویر مستهجن و انتشار آن در فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای به دنبال کم‌رنگ‌کردن این فضیلت اخلاقی در میان مردان مسلمان هستند. اگر این ویژگی مهم از مردان سلب شود، برخی از زنانِ کم‌توجه به مسئله عفاف و حجاب، به خود اجازه می‌دهند که با هر پوششی در سطح جامعه ظاهرشده و به جلوه‌گری بپردازند و به‌تدریج جامعه را در سرازیری سقوط قرار دهند. امروزه گاه مردانی را مشاهده می‌کنیم که در برابر پوشش نامناسب و جلوگیری زنان جامعه اسلامی هیچ حساسیتی نداشته و حتی گاه نسبت به همسر و دختر خودشان نیز بی‌تفاوت‌اند. حال‌آنکه چنین رفتاری به‌شدت از سوی دین اسلام نکوهش شده است.
این آفت خطرناک، زمینه‌ساز آلودگی زن و فروپاشی نظام خانواده است. ازاین‌رو مرد باید به‌عنوان مدیر خانواده از ایجاد چنین آسیبی پیشگیری نموده و با انجام چنین رفتاری خشنودی پروردگار را فراهم کند. امام صادق فرمودند:
إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى غَيُورٌ يُحِبُّ كُلَّ غَيُورٍ وَ لِغَيْرَتِهِ حَرَّمَ الْفَوَاحِشَ ظَاهِرَهَا وَ بَاطِنَهَا (کلینی، ۱۳۶۵، ج۵: ۵۳۵).
خداوند غیور است و هر غیوری را دوست دارد و به جهت غیرتش، همه کارهای زشت اعم از آشکار و پنهان را حرام فرموده است.
رسول خدا فرمود:
كَانَ أَبِي إِبْرَاهِيمُ غَيُوراً وَ أَنَا أَغْيَرُ مِنْهُ وَ أَرْغَمَ اللَّهُ أَنْفَ مَنْ لَا يَغَارُ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ (ابن بابویه، ۱۴۰۴ق، ج۳: ۴۴۴).
پدرم ابراهيم بسیار غيرتمند بود و من از او غیرتمندتر هستم و خداوند بينى مؤمنی را که بی‌غیرت است، به‌خاک بمالد و ذلیل کند.
سیره پیشوایان دین بیانگر این نکته است که آنان نیز از بالاترین مراتب غیرت برخوردار بودند. به‌عنوان نمونه روزی به امام علی گزارش رسید که برخی از مردان و زنان در جامعه حریم عفت را رعایت نمی‌کنند. ایشان با شنیدن این گزارش بسیار ناراحت شده و فرمودند:
– يَا أَهْلَ الْعِرَاقِ نُبِّئْتُ أَنَّ نِسَاءَكُمْ يُوَافِقنَ الرِّجَالَ فِي الطَّرِيقِ أَ مَا تَسْتَحْيُونَ وَ قَالَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ لَا يَغَارُ (برقی، ۱۳۷۱، ج۱: ۱۱۵).
به من خبر رسیده که زنان شما در مسیر راه‌ها به مردان تنه می‌زنند. آیا حیا نمی‌کنید؟ خداوند لعنت کند کسی را که غیرت نمی‌ورزد.
– أَ مَا تَسْتَحْيُونَ وَ لَا تَغَارُونَ نِسَاءَكُمْ يَخْرُجْنَ إِلَى الْأَسْوَاقِ وَ يُزَاحِمْنَ الْعُلُوجَ (کلینی، ۱۳۶۵، ج۵: ۵۳۷).
آیا خجالت نمی‌کشید و زنان شما غیرت نمی‌ورزند؟ به‌طوری‌که در بازارها رفت‌وآمد کرده و با مردان بیگانه رخ‌به‌رخ می‌شوند و به همدیگر تنه می‌زنند.​​​​​​​