عمان بالاتر از واسطه و پیام‌آور
گروه سیاسی
دولت سیزدهم اگرچه در مسائل اقتصادی و معیشتی با انتقاد جدی رو به رو است، اما در عرصه سیاست خارجی توانست عملکرد نسبتا قابل قبولی ارائه دهد. یک سیاست خارجی عمل‌گرا، مبتنی بر منافع ملی، با اهتمام ویژه به همسایگان و امکانات جهان شرق و همگام‌تر با نظم نوین در حال ظهور. یکی از وجوه عمل‌گرایی و اعتدال دیپلماسی دولت رئیسی رها نکردن برجام و پیگیری آن با شروط معقول و ضروری همچون تضمین بود. این مسئله عیار توازن رویکرد دیپلماتیک دولت مستقر را عیان می‌کند. گرچه وزارت خارجه بنا بر سیاستی درست، از رسانه‌ای کردن جزئیات فرآیند پیگیری برجام و مذاکرات خودداری کرد، اما نشانه‌هایی هست که از حیات مذاکرات خبر می‌دهد.
یکی از جدی‌ترین علائم حیاتی مذاکرات که باعث می‌شود نبض آن توسط همه احساس شود، سفر پادشاه عمان به تهران است. پادشاه کشوری که از چند دهه اخیر، به عنوان میانجی ایران و غرب شناخته می‌شود.
حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی بعد از ظهر یک شنبه به شکل رسمی از «هیثم بن طارق آل سعید»، پادشاه عمان در مجموعه تاریخی-فرهنگی سعدآباد استقبال کرد.
به گزارش مهر، در این مراسم پس از نواخته شدن سرود ملی دو کشور، رؤسای جمهور از یگان تشریفات سان دیده و سپس مقامات عالی‌رتبه همراه را به یکدیگر معرفی کردند. رئیس جمهور کشورمان و پادشاه عمان پس از دیدار و گفت وگوی خصوصی با یکدیگر و برگزاری نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه، در نشستی مطبوعاتی نتایج رایزنی‌های خود را تشریح خواهند کرد. پادشاه عمان در رأس هیئتی بلندپایه ظهر دیروز وارد ایران شد و با مقامات ایرانی دیدار و گفت وگو کرد.
سلطان هیثم بن طارق را در این سفر «شهاب بن طارق آل سعید» معاون نخست وزیر در امور دفاعی، «خالد بن هلال آلبوسعیدی» وزیر دیوان سلطنت، «سلطان بن محمد النعمانی» وزیر دفتر سلطنت، «بدر بن حمد آلبوسعیدی» وزیر خارجه، «سلطان بن سالم الحبسی» وزیر دارایی، «حمد بن سعید العوفی» رئیس دفتر ویژه پادشاهی، «عبدالسلام بن محمد المرشدی» رئیس سازمان سرمایه گذاری، «قیس بن محمد الیوسف» وزیر صنعت و تجارت، «سالم بن ناصر العوفی» وزیر نیرو و معدن، «عبدالله بن خمیس الرئیسی» رئیس ستاد نیروهای مسلح و «ابراهیم بن احمد المعینی» سفیر عمان در تهران همراهی می‌کنند.
محمد مخبر در فرودگاه مهرآباد ورود هیثم بن طارق و هیئت همراه برای سفری دو روزه به ایران را خوشامد گفت و با اشاره به روابط دیرینه و ظرفیت‌های گسترده دو کشور، اظهار امیدواری کرد این سفر برای دو ملت ایران و عمان و کشورهای منطقه منشأ خیر و برکت باشد.
معاون اول رئیس جمهور به روابط تاریخی و صمیمانه تهران- مسقط اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران نگاه ویژه‌ای نسبت به مناسبات خود با عمان دارد. مخبر تصریح کرد: روابط سیاسی ایران و عمان روابطی نزدیک و عمیق است و این روابط صمیمانه ایجاب می‌کند مناسبات اقتصادی و تجاری فیمابین نیز همپای مناسبات سیاسی توسعه پیدا کند. معاون اول رئیس جمهور مسائل بانکی را از مهمترین موانع پیش روی توسعه تعاملات تجاری دو کشور برشمرد و از اراده جدی جمهوری اسلامی برای گسترش مناسبات اقتصادی دو کشور خبر داد.
هیثم بن طارق پادشاه عمان نیز در این دیدار با بیان اینکه بعضاً کاستی‌هایی در روابط اقتصادی دو کشور وجود دارد، گفت: در این سفر در خصوص مسائل و موانع پیش روی مبادلات تجاری دو کشور مذاکره و گفت وگو خواهیم کرد. وی بر لزوم توسعه همکاری های اقتصادی و سرمایه‌گذاری مشترک تاکید کرد و افزود: اگر چالش‌ها و موانع بانکی میان دو کشور برطرف شود، مراودات اقتصادی تجار دو کشور و همکاری های تجاری فیمابین تسهیل خواهد شد. هیثم بن طارق گفت: امیدوارم در این سفر به راهکارهایی برای گسترش مناسبات اقتصادی فیمابین دست‌یابیم.
پیشتر «بدر بن حمد البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان در آستانه ورود سلطان عمان به تهران در گفت و گو با روزنامه الشرق الاوسط اظهار داشته بود: سفر دو روزه سلطان «هیثم بن طارق» به جمهوری اسلامی ایران ناشی از اهمیتی است که رهبران دو کشور برای روابط همکاری فی مابین قائل هستند و برای ادامه رایزنی و همکاری سازنده در خصوص موضوعات مختلف مسائل مربوط به عرصه‌های منطقه‌ای و بین المللی انجام می‌شود. وی افزود: معروف است که عمان و ایران به روابط همسایگی تاریخی بر اساس اصول ثابت اعتماد و احترام متقابل مقید هستند. زمان این سفر در بحبوحه یک مرحله جدید و مثبت برای روابط منطقه‌ای انجام می‌شود که مستلزم حمایت، رایزنی و همکاری برای حل بسیاری از پرونده‌ها و مسائل جاری است که بی‌شک محور گفت و گوی بین رهبران دو کشور خواهد بود؛
به گونه‌ای که در خدمت تقویت ارکان امنیت و ثبات باشد. بدر بن حمد البوسعیدی گفت که سفر سلطان عمان به تهران نشاندهنده علاقه وافر به روابط دوجانبه بین دو کشور دوست و ملت عمان و ایران است.
همچنین در این بیانیه دربار سلطنتی عمان در مورد این سفر آمده است: این سفر در چارچوب رایزنی‌ها و هماهنگی‌های مستمر میان رهبران دو کشور برای بحث در مورد تحولات مختلف در عرصه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و ارتقای هر آنچه که موجب بهبود جنبه‌های موجود همکاری میان دو کشور در زمینه های مختلف می‌شود، انجام خواهد شد. طبق این بیانیه، در این سفر هیئت بلندپایه عمان؛ شهاب بن طارق آل سعید، معاون نخست‌وزیر در امور دفاعی، خالد بن هلال البوسعیدی، وزیر دیوان دربار سلطنتی، سپهبد سلطان بن محمد النعمانی وزیر دفتر سلطنتی، بدر بن حمد البوسعیدی وزیر امور خارجه، سلطان بن سالم الحبسی وزیر دارایی، دکتر حمد بن سعید العوفی، رئیس دفتر خصوصی، عبدالسلام بن محمد المرشدی، رئیس سازمان سرمایه گذاری عمان، قیس بن محمد الیوسف، وزیر بازرگانی، صنعت و ترویج سرمایه گذاری، عبدالله بن خمیس الرئیسی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح سلطان و چند مقام دیگر، سلطان عمان را همراهی خواهند کرد. این سفر چند روز پس از سفر سلطان عمان به مصر و دیدار وی با عبد الفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر انجام می‌شود. سلطان عمان در سفر به مصر با رئیس جمهور این کشور دیدار و درباره روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای گفت‌وگو کرد.
سفر پادشاه عمان از دید کارشناسان
اوایل خرداد ماه سال گذشته بود که حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در رأس هیئتی بلند پایه به عمان سفر کرد و در این سفر ۱۲ سند همکاری با حضور مقامات ارشد دو کشور ایران و عمان به امضا رسید.
به نقل از ایرنا این اسناد در حوزه‌های انرژی، سیاسی، حمل و نقل، همکاری‌های دیپلماتیک، روابط تجاری و اقتصادی، علمی، محیط زیست و ورزشی توسط وزرای امور خارجه، صنعت، معدن و تجارت، نفت، راه و شهرسازی و رئیس سازمان توسعه تجارت کشورمان و همتایان عمانی آنها به امضا رسید.
عمان به عنوان کشوری که سال هاست به میانجیگری در روابط ایران و آمریکا شهرت دارد، سفر پادشاه آن به ایران بدین معناست که سلطان عمان به قدری پیام‌ها و چارچوب‌های این سفر را مهم دیده که شخصاً به ایران سفر می‌کند چرا که اگر بنا بود صرفاً یک پیام ساده رد و بدل شود چندان منطقی به نظر نمی‌رسد که «هیثم بن طارق» شخصاً به کشورمان سفر کند. بنابراین به نظر می‌رسد که پادشاه عمان حامل پیام مهمی برای ایران است تا از تمامی ظرفیت‌های در دسترس خود جهت تسهیل روند میانجیگری میان تهران-واشنگتن استفاده کند.
نکته دوم، سفر پادشاه عمان به ایران در شرایطی که منطقه در مسیر صلح پیشروی می‌کند، قابل توجه است؛ مسیری که با امضای توافق میان ایران و عربستان آغاز شد و البته با تقویت روابط ایران و امارات و سپس انجام رایزنی‌های مختلف برای بهبود روابط با مصر و اردن ادامه دارد. همچنین گفته می‌شود پادشاه عمان حامل پیام برای احیای برجام است. همچنانکه وزیر امورخارجه کشورمان در این زمینه گفته است: هفته هاست به طور غیرمستقیم پیام‌ها برای لغوها ادامه دارد و از طریق وزرای خارجه برخی کشورها نیز تلاش‌ها برای جمع بندی متن اولیه در حال انجام است. اما برای حفظ آرامش مردم دائماً اطلاع رسانی نمی‌کنیم. اما پیشرفت های خوبی حاصل شده است و امیدواریم به نقاط خوبی برسیم.
نقش مثبت و سازنده عمان در مناسبات سیاست خارجی
بر همین اساس، شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در مورد سفر پادشاه عمان به ایران گفته است: نقش عمان یک نقش مثبت و سازنده در همه مناسبات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است و حتماً در موضوع برجام نیز عمان در سفر پادشاه این کشور به ایران برای میزبانی برجام اعلام آمادگی می‌کند. وی می‌گوید: عمان همیشه اعلام کرده که میزبان طرفین در برجام باشد و در صورتی‌که سایر طرف‌های برجام بپذیرند ما هم استقبال می‌کنیم. حیدری همچنین درباره دستور کار ویژه احتمالی سفر سلطان عمان از جمله میانجیگری بر سر پرونده هسته‌ای ایران خاطر نشان می‌کند: نقش عمان یک نقش مثبت و سازنده در همه مناسبات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است.
سفر مهم پادشاه عمان به ایران
در همین راستا، سیدرضا سید افقهی در گفت وگو با خبرنگار مهر، گفت: با توجه به روابط دیرینه و خوب ایران و عمان نمی‌توان کل مسئله را در موضوع برجام خلاصه کرد که او آمده تا حامل پیامی همچون پیام مرحوم سلطان قابوس که از اوباما برای سرآغاز مذاکرات هسته‌ای بود، باشد.
وی ادامه داد: روابط میان ایران و عمان چه قبل از انقلاب و چه پس از انقلاب حسنه بوده است و هیچ گاه رو به تیرگی و یا کاهش سطح دیپلماسی و نمایندگی نبوده است. مثلاً در زمان شاه کمونیست‌های عمان در جبهه ظُفار حرکت جدایی طلبانه‌ای را انجام دادند تا با تشویق آقای جمال عبدالناصر از عمان جدا شوند و جمهوری مستقلی تشکیل دهند لذا شاه دو گردان نیرو به عمان فرستاد و با نیروهای جدایی طلب ظفار مقابله کردند.
کارشناس مسائل غرب آسیا افزود: مسئله دیگر ارتباطات بود و عمانی‌ها ایران را دروازه ارتباطات با جهان می‌دانستند. سید افقهی خاطرنشان کرد: سال گذشته رئیس جمهور کشورمان به دعوت «هیثم بن طارق» سفر خوبی را به عمان داشتند و توافق نامه‌های خیلی خوب و متنوع با تخصص‌های مختلف بویژه انتقال خط لوله گاز از ایران به عمان (پس از ۲۰ سال وقفه) به امضا رسید. وی با اشاره به میانجیگری عمان در توافق میان تهران و ریاض، اظهار داشت: عمان میانجیگری‌های موفق و هوشمندانه‌ای میان ما با کشورهای مختلف از جمله آمریکا، عربستان سعودی داشتند. چهار جلسه مذاکرات ایران و عربستان در عمان، ۵ جلسه در بغداد و نهایتاً در پکن انجام شد.
پادشاه عمان حامل پیام از مصر به ایران است
کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: عمانی‌ها تلاش خوبی برای آزادی زندانی مظلوم آقای اسد اسداللهی داشتند و در حال حاضر نیز با سفری که به مصر داشتند، حامل پیام‌هایی از جانب مصری‌ها برای ایران هستند. سید افقهی خاطرنشان کرد: به نظرم پادشاه عمان در جریان این دو روز سفر خود به تهران غیر از دیدار با رئیس جمهور به احتمال زیاد با مقام معظم رهبری نیز دیدار خواهد کرد و مطالب خوبی را خواهیم شنید. وی تصریح کرد: در رابطه با برجام نیز آمریکایی‌ها احساس می‌کنند زیر پایشان به مرور زمان خالی می‌شود بنابراین بهانه حضور نظامی شان از دست رفته است.
کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده تا روابط خود با عربستان و امارات را علیرغم روابط خوب این دو کشور با رژیم صهیونیستی را حفظ کند، گفت: بحرینی‌ها نیز برای اعاده روابط خود با ایران اعلام آمادگی کرده‌اند، بنابراین وضعیت آمریکا با برقراری این مصالحه‌ها مطلوب نخواهد بود. سید افقهی در پایان اذعان داشت: بنابراین سفر پادشاه عمان به ایران سفر مهمی است و باید منتظر ماند و دید چه موضوعات دیگری را سلطان عمان با خود به ایران حمل خواهد کرد.
سفر پادشاه عمان در راستای روابط دوجانبه است
همچنین مصطفی خوش چشم در گفت وگو با خبرنگار مهر گفت: سفر پادشاه عمان در راستای روابط دوجانبه است.
وی با بیان اینکه اساساً عمان و قطر نقش واسطه‌ای در این باره ایفا نمی‌کنند، ادامه داد: پیام‌های ایران و آمریکا با واسطه اروپایی‌ها انجام می‌شود، درواقع اروپایی‌ها نقش واسطه‌ای را ایفا می‌کنند. کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: عمان در راستای سیاست جمهوری اسلامی ایران برای گسترش روابط با کشورهای منطقه و همسایگان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و قطعاً فصل نوینی از روابط بویژه در حوزه‌های اقتصادی و همکاری های منطقه‌ای می‌تواند میان دو کشور ایجاد شود.
خوش چشم با بیان اینکه عمان در امور دیگری به غیر از برجام هم نقش واسطه‌گری را ایفا کرده و می‌کند، خاطرنشان کرد: رایزنی‌هایی همیشه در زمینه برجام وجود دارد اما اینکه نقش فعال و میانجی را عمان و یا قطر ایفا کنند چنین چیزی وجود ندارد چرا که کشورهای اروپایی تبادل پیام‌ها را به عنوان واسطه میان ایران و واشنگتن انجام می‌دهند.
آیت الله رئیسی , پادشاه عمان
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.