اخبار ویژه »
شناسه خبر : 73018
پرینتخانه » فرهنگی, مطالب روزنامه
تاریخ انتشار : 30 شهریور 1401 - 6:07 |
عاشورا کلان‌الگوی عدالت‌خواهی
قیام امام حسین علیه‌السلام از روز نخست هجرت به مکه، با نیت تشکیل حکومت و برپایی عدالت آغاز شد. برای این ادعا می‌توان به شواهد متعددی همچون نامه‌ها و سخنرانی‌های سیدالشهدا و گفت‌وگوی ایشان با مسلمانان اشاره کرد. ازاین‌رو، حادثه عاشورا الگویی صحیح و جاودان برای حرکت‌های عدالت‌خواه است.
محمدامین غروی
قیام امام حسین علیه‌السلام از روز نخست هجرت به مکه، با نیت تشکیل حکومت و برپایی عدالت آغاز شد. برای این ادعا می‌توان به شواهد متعددی همچون نامه‌ها و سخنرانی‌های سیدالشهدا و گفت‌وگوی ایشان با مسلمانان اشاره کرد. ازاین‌رو، حادثه عاشورا الگویی صحیح و جاودان برای حرکت‌های عدالت‌خواه است.
عظمت عاشورا و نقش گسترده و عمیقی که حرکت امام حسین علیه‌السلام در حوزه دین و جامعه داشته، همواره از مهم‌ترین مباحث تاریخی و کلامی به شمار رفته و نگاه‌های مختلفی را به خود متوجه ساخته است. اما طبق باور شیعیان، رفتار معصومان علیهم‌السلام می‌تواند الگو و سرمشقی جاودان برای تمام عرصه‌های زندگی باشد، ازاین‌رو بررسی فقهی حرکت سیدالشهدا علیه‌السلام و تحلیل آن، برخی فقهای شیعه را بر آن داشته که از قیام امام حسین علیه‌السلام الگویی اثربخش و همیشگی برای مسلمانان آزادی‌خواه ترسیم کنند؛ زیرا امیرالمؤمنین علیه‌السلام در توصیف فرزندش چنین فرمود: «يَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ أُسْوَةٌ أَنْتَ قِدْماً؛ یا حسین، تو از قديم پيشواى جوانمردان بودى و هستى.»
در ارزیابی قیام عاشورا ، برخی منکر وجود رنگ و بوی سیاسی برای قیام عاشورا شده‌اند و حتی دخالت در چنین اموری را در شأن پیامبران و اولیای الهی که برای هدایت مردم مبعوث شدند، ندانسته‌اند. برخی نیز اهدافی را در مرتبه دوم و سوم اولویت، جزء علل و انگیزه‌های اصلی قیام امام حسین علیه‌السلام ذکر کرده‌اند. بعضی نیز نتوانستند میان سیاسی بودن حرکت امام علیه‌السلام به هدف برپایی حکومت و آگاهی ایشان از قطعی بودن شهادت درراه خدا، توافق نظری حاصل کنند و چنین علم و آگاهی را از امام حسین علیه‌السلام انکار کردند. برخی فقها نیز این قیام را حرکتی اسرارآمیز دانسته که نمی‌توان بر اساس ملاک‌های معمول در فقه، آن را تفسیر و ارزیابی کرد و آن را تکلیفی خاص و ویژه برای سیدالشهدا علیه‌السلام تلقی کردند.
حرکت امام حسین علیه‌السلام حرکتی کاملا سیاسی و حساب‌شده در جهت‌یابی حکومت اسلامی و به‌عنوان ادای یک تکلیف بود. این نکته نه‌تنها در سخنان و نامه‌های امام حسین علیه‌السلام تبلوریافته؛ بلکه در نامه‌هایی که کوفیان به ایشان نگاشتند نیز بازتاب یافته است؛ بزرگان کوفه پس از مرگ معاویه و آگاهی از امتناع امام حسین علیه‌السلام از بیعت با یزید و هجرت به مکه، نامه‌ای با این مضمون نوشته و ارسال کردند: «ما اینک امامی نداریم. پس به‌سوی ما بیا که شاید خداوند ما را گرد حق آورد.»
هنگامی‌که قرار شد مسلم بن عقیل به‌سوی کوفه رهسپار شود، امام در پاسخ به کوفیان نامه‌ای را به این مضمون نوشته و به وی دادند تا برای مردم بخواند: «حرف شما مردم این است که امام نداریم، تو بیا که شاید خداوند به‌واسطه تو ما را بر هدایت و حق گردآورد. به جانم سوگند، فقط کسی که عامل به قرآن است می‌تواند امام و رهبر باشد و در مسیر برپایی عدالت و اجرای حق قدم بردارد.»
جالب آنکه امام حسین علیه‌السلام حتی پیش از راهی شدن به‌سوی مکه و آن هنگام که با تهدید والی مدینه روبه‌رو شدند، از شایستگی خود برای امامت و رهبری سخن می‌گویند: «ما خاندان نبوت هستیم و آمدوشد فرشتگان و جایگاه رحمت الهی، ما هستیم. یزید مردی جانی و فاسقی است که آشکارا گناه می‌کند. کسی مثل من با مانند او بیعت نخواهد کرد؛ ولی منتظر می‌مانیم تا مشخص شود کدام‌یک از ما به خلافت و بیعت سزاوارتریم.»
این قیام و اقدام امام حسین علیه‌السلام به‌گونه‌ای است که قابلیت الگوگیری و سرمشق قرار دادن آن توسط همه مسلمانان را دارد. این نکته را می‌توان در استدلال‌هایی که سیدالشهدا علیه‌السلام در لزوم حرکت خویش و پاسخ به کسانی که تلاش کردند ایشان را از این حرکت بازدارند، مشاهده نمود.
امام حسین برای قانع ساختن مخاطبان دلسوزش صرفا به بیان فرمایش خاتم‌الانبیا صلی‌الله علیه و آله در خواب راستین و صادق که: «خداوند خواسته، تو را کشته ببیند.» اکتفا نکرد، بلکه ایشان بارها به اصول و مبانی پذیرفته‌شده و قطعی دینی، به تحلیل و تبیین حرکت خویش پرداخت؛ مسائلی همچون لزوم امربه‌معروف و نهی از منکر، مبارزه با ظلم، استیفای حقوق، اصلاح جامعه، حق‌طلبی و دفع فساد را می‌توان در سخنان گوهربار سیدالشهدا علیه‌السلام ردیابی کرد که با شنیدن این جملات، برای مخاطبان امام علیه‌السلام حالت اقناع و پذیرش ایجاد می‌شد.
این‌ها گواه روشنی است که امام حسین علیه‌السلام برای تطبیق حرکت خویش با آموزه‌های دینی تلاش کردند و درنتیجه الگو بودن آن برای تمام دوران اثبات‌شده است.
قیام امام حسین علیه‌السلام از روز نخست هجرت به مکه، با نیت تشکیل حکومت و برپایی عدالت آغاز شد. برای این ادعا می‌توان به شواهد متعددی همچون نامه‌ها و سخنرانی‌های سیدالشهدا و گفت‌وگوی ایشان با مسلمانان اشاره کرد. ازاین‌رو، حادثه عاشورا الگویی صحیح و جاودان برای حرکت‌های عدالت‌خواه است.
عظمت عاشورا و نقش گسترده و عمیقی که حرکت امام حسین علیه‌السلام در حوزه دین و جامعه داشته، همواره از مهم‌ترین مباحث تاریخی و کلامی به شمار رفته و نگاه‌های مختلفی را به خود متوجه ساخته است. اما طبق باور شیعیان، رفتار معصومان علیهم‌السلام می‌تواند الگو و سرمشقی جاودان برای تمام عرصه‌های زندگی باشد، ازاین‌رو بررسی فقهی حرکت سیدالشهدا علیه‌السلام و تحلیل آن، برخی فقهای شیعه را بر آن داشته که از قیام امام حسین علیه‌السلام الگویی اثربخش و همیشگی برای مسلمانان آزادی‌خواه ترسیم کنند؛ زیرا امیرالمؤمنین علیه‌السلام در توصیف فرزندش چنین فرمود: «يَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ أُسْوَةٌ أَنْتَ قِدْماً؛ یا حسین، تو از قديم پيشواى جوانمردان بودى و هستى.»
در ارزیابی قیام عاشورا ، برخی منکر وجود رنگ و بوی سیاسی برای قیام عاشورا شده‌اند و حتی دخالت در چنین اموری را در شأن پیامبران و اولیای الهی که برای هدایت مردم مبعوث شدند، ندانسته‌اند. برخی نیز اهدافی را در مرتبه دوم و سوم اولویت، جزء علل و انگیزه‌های اصلی قیام امام حسین علیه‌السلام ذکر کرده‌اند. بعضی نیز نتوانستند میان سیاسی بودن حرکت امام علیه‌السلام به هدف برپایی حکومت و آگاهی ایشان از قطعی بودن شهادت درراه خدا، توافق نظری حاصل کنند و چنین علم و آگاهی را از امام حسین علیه‌السلام انکار کردند. برخی فقها نیز این قیام را حرکتی اسرارآمیز دانسته که نمی‌توان بر اساس ملاک‌های معمول در فقه، آن را تفسیر و ارزیابی کرد و آن را تکلیفی خاص و ویژه برای سیدالشهدا علیه‌السلام تلقی کردند.
حرکت امام حسین علیه‌السلام حرکتی کاملا سیاسی و حساب‌شده در جهت‌یابی حکومت اسلامی و به‌عنوان ادای یک تکلیف بود. این نکته نه‌تنها در سخنان و نامه‌های امام حسین علیه‌السلام تبلوریافته؛ بلکه در نامه‌هایی که کوفیان به ایشان نگاشتند نیز بازتاب یافته است؛ بزرگان کوفه پس از مرگ معاویه و آگاهی از امتناع امام حسین علیه‌السلام از بیعت با یزید و هجرت به مکه، نامه‌ای با این مضمون نوشته و ارسال کردند: «ما اینک امامی نداریم. پس به‌سوی ما بیا که شاید خداوند ما را گرد حق آورد.»
هنگامی‌که قرار شد مسلم بن عقیل به‌سوی کوفه رهسپار شود، امام در پاسخ به کوفیان نامه‌ای را به این مضمون نوشته و به وی دادند تا برای مردم بخواند: «حرف شما مردم این است که امام نداریم، تو بیا که شاید خداوند به‌واسطه تو ما را بر هدایت و حق گردآورد. به جانم سوگند، فقط کسی که عامل به قرآن است می‌تواند امام و رهبر باشد و در مسیر برپایی عدالت و اجرای حق قدم بردارد.»
جالب آنکه امام حسین علیه‌السلام حتی پیش از راهی شدن به‌سوی مکه و آن هنگام که با تهدید والی مدینه روبه‌رو شدند، از شایستگی خود برای امامت و رهبری سخن می‌گویند: «ما خاندان نبوت هستیم و آمدوشد فرشتگان و جایگاه رحمت الهی، ما هستیم. یزید مردی جانی و فاسقی است که آشکارا گناه می‌کند. کسی مثل من با مانند او بیعت نخواهد کرد؛ ولی منتظر می‌مانیم تا مشخص شود کدام‌یک از ما به خلافت و بیعت سزاوارتریم.»
این قیام و اقدام امام حسین علیه‌السلام به‌گونه‌ای است که قابلیت الگوگیری و سرمشق قرار دادن آن توسط همه مسلمانان را دارد. این نکته را می‌توان در استدلال‌هایی که سیدالشهدا علیه‌السلام در لزوم حرکت خویش و پاسخ به کسانی که تلاش کردند ایشان را از این حرکت بازدارند، مشاهده نمود.
امام حسین برای قانع ساختن مخاطبان دلسوزش صرفا به بیان فرمایش خاتم‌الانبیا صلی‌الله علیه و آله در خواب راستین و صادق که: «خداوند خواسته، تو را کشته ببیند.» اکتفا نکرد، بلکه ایشان بارها به اصول و مبانی پذیرفته‌شده و قطعی دینی، به تحلیل و تبیین حرکت خویش پرداخت؛ مسائلی همچون لزوم امربه‌معروف و نهی از منکر، مبارزه با ظلم، استیفای حقوق، اصلاح جامعه، حق‌طلبی و دفع فساد را می‌توان در سخنان گوهربار سیدالشهدا علیه‌السلام ردیابی کرد که با شنیدن این جملات، برای مخاطبان امام علیه‌السلام حالت اقناع و پذیرش ایجاد می‌شد.
این‌ها گواه روشنی است که امام حسین علیه‌السلام برای تطبیق حرکت خویش با آموزه‌های دینی تلاش کردند و درنتیجه الگو بودن آن برای تمام دوران اثبات‌شده است.
برچسب ها
عاشورا , کربلا , محمدامین غروی
به اشتراک بگذارید
https://resalat-news.com/?p=73018
تعداد دیدگاه : دیدگاه‌ها برای عاشورا کلان‌الگوی عدالت‌خواهی بسته هستند
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.