ضرب شست چینی‌ها به کاخ سفید
فخرالدین اسدی
اگرچه مقامات کاخ سفید و پنتاگون تصور می کردند فرسایشی شدن جنگ اوکراین از یکسو و انعقاد پیمان ضد چینی موسوم به اوکاس میان واشنگتن،لندن و کانبرا مانع از ریسک پذیری پکن در واکنش صریح نسبت به تحرکات بازدارنده و سلبی آمریکا در شرق آسیا خواهد شد، اما اقدام اخیر چینی ها در انعقاد یک پیمان امنیتی دراز مدت با جزایر سلیمان، خواب را از سر بایدن و همراهانش پرانده است.
گام محکم پکن در برابر واشنگتن
صورت مسئله این است که دولت چین در منطقه اقیانوس آرام با جزایر سلیمان توافق امنیتی امضا کرده و بر حضور بلندمدت در این منطقه استراتژیک و کانون راهبردی تأکید کرده است. این توافق در حالی امضا شد که جزایر سلیمان چند ماه پیش به دنبال اعتراض‌ها به افزایش نفوذ چین شاهد ناآرامی‌های داخلی بود. مجمع‌الجزایر سلیمان در اقیانوس آرام و در فاصله حدودا ۱۵۰۰ کیلومتری از ساحل استرالیا واقع شده است. استرالیا از جمله کشورهایی بود که به دنبال این ناآرامی‌ها به درخواست دولت جزایر سلیمان به این کشور نیرو اعزام کرده بود.این در حالی است که چین نیز به جزایر سلیمان تجهیزات ضدشورش برای مقابله با معترضان تحویل داده بود. پیش‌نویس توافق امنیتی بین جزایر سلیمان و چین ماه گذشته افشا شد. در این سند به دولت چین اجازه حضور نظامی در جزایر سلیمان داده شده است. این مسئله بدترین خبر ممکن برای واشنگتن، لندن و کانبرا محسوب می شود . حضور نظامی در جزایر سلیمان قدرت مانور چینی ها در اقیانوس آرام و شرق آسیا را به طور طبیعی افزایش می دهد و فراتر از آن، راه را برای رصد و پیش بینی مؤثر بسیاری از تحرکات غرب در این منطقه باز می کند.
شوکی که به غرب وارد شد
بازیگران غربی طی ماه‌های گذشته بارها از دولت مستقر در جزایر سلیمان به صورت غیر رسمی تضمین گرفته بودند که اجازه حضور نظامی چین را در این جزایر ندهد. به عبارت بهتر، استرالیا و آمریکا از مدت‌ها پیش مخالف احداث پایگاهی دریایی از سوی چین در منطقه جنوب اقیانوس آرام بودند. برپایی چنین پایگاهی در جزایر سلیمان به پکن امکان خواهد داد تا حضور نیروی دریایی خود را به فراتر از مرزهایش گسترش دهد.
ماناسه سوگاواره، نخست‌وزیر جزایر سلیمان ماه گذشته تأکید کرد که همکاری کشورش با چین «همکاری بین دو کشور خودمختار و مستقل» است. به گفته وی توافق امنیتی با پکن «ثبات» کشورش در «دراز مدت» را تأمین می‌کند.
همان گونه که اشاره شد، مقامات غربی نسبت به تأثیر راهبردی این پیمان در شرق آسیا و نظام بین الملل شدیدا نگران هستند و این نگرانی را به عناوین مختلف مورد تأکید قرار داده اند.
در هر حال ،اکثریت قریب به اتفاق تحلیلگران حوزه روابط بین الملل بر این باورند که این اقدام دولت چین، پاتکی در قبال اقدامات ضد امنیتی غرب محسوب می شود و موازنه قدرت را تا حدود زیادی به سود پکن تقویت خوهد کرد. اخیرا ایالات متحده آمریکا و استرالیا برای همکاری بیشتر در زمینه ارتقا قابلیت‌های جنگ الکترونیک و همچنین ساخت سلاح‌های مافوق صوت با یکدیگر به توافق رسیدند.دفتر بوریس جانسون، نخست وزیرانگلیس با اعلام این خبر گفته بود رهبران این کشورها این ائتلاف دفاعی جدید را شکل داده و در کنار یکدیگر به انجام همکاری‌های سه‌جانبه در زمینه ساخت موشک‌های ابرفراصوت متعهد شده‌اند.
شلیک چینی ها به پیمان اوکاس
همان گونه که اشاره شد، هدف اصلی چینی ها از این اقدام، بی اثر ساختن پیمان موسوم به اوکاس و دیگر توافقات نظامی جمعی واشنگتن، لندن و کانبرا در شرق آسیا و اقیانوس هند و آرام است. توافق همکاری امنیتی جدید آسیا و اقیانوسیه «اوکاس»به استرالیا امکان می‌دهد تا فناوری ساخت زیردریایی سوخت هسته‌ای را از لندن و واشنگتن دریافت کند.مقامات آمریکایی گفته‌اند هدف از این اقدام، مقابله با جمهوری خلق چین نیست اما کارشناسان معتقدند توافق اوکاس نشان‌دهنده تغییر اساسی در مفاهيم و نگرش در زمینه‌های استراتژی و سیاست در سراسر منطقه است. این توافق درست یک ماه پس از عقب‌نشینی آمریکا از افغانستان اعلام شد که در مورد تعهد آمریکا به همکاری با سایر کشورها و امنیت منطقه تردیدهایی جدی ایجاد کرده است.این توافق شامل اشتراک اطلاعات و فناوری در تعدادی از زمینه‌ها از جمله اطلاعات و فناوری کوانتومی و همچنین دستیابی به موشک‌های کروز است؛اما جنبه کلیدی این توافق، استفاده از زیردریایی‌های هسته‌ای است که قرار شده است در شهر آدلید در ایالت استرالیای جنوبی ساخته شود و مستشاران ایالات متحده و انگلیس در زمینه فناوری تولید آن‌ها مشاوره خواهند داد.مایکل شوبریج، مدیر بخش دفاع، استراتژی و امنیت ملی در مؤسسه سیاست راهبردی استرالیا گفته است: «یک زیردریایی هسته‌ای دارای قابلیت‌های دفاعی عظیم است و بنابراین به کار گرفتن آن دارای پیامدهای مهمی برای منطقه است. تنها ۶ کشور در جهان دارای زیردریایی هسته‌ای هستند. این زیردریایی‌ها حتی بدون مسلح بودن به تسلیحات اتمی هم دارای قدرت بازدارندگی قابل توجهی هستند.» زیردریایی هسته‌ای دارای موتوری است که به جای سوخت متعارف، با سوخت هسته‌ای کار می‌کند و به این ترتیب، زیردریایی می‌تواند برای مدتی بیشتر بدون سوخت‌گیری زیر دریا بماند. این نوع زیردریای هنگام حرکت کمتر از زیردریایی‌های معمولی قابل تشخیص است زیرا بی‌سروصداتر و دارای قدرت مانور بیشتری است.
محاسبه ای که نادرست از آب در آمد
این اقدام سریع و به هنگام چینی ها در بحبوحه نبرد اوکراین، به وضوح نشان داد که افزایش شدت و ضریب مداخله گرایی غرب در نظام بین الملل « از جمله در جنگ اوکراین» نه تنها شدت محافظه کاری پکن و مسکو را در برابر آن‌ها افزایش نمی دهد، بلکه بالعکس منجر به مقابله استراتژیک آن‌ها با غرب و تقویت قدرت بازدارندگی و اقدام این دو در برابر آمریکا و متحدانش خواهد شد. چندی پیش « قبل از آشکارسازی پیمان مشترک چین جزایر سلیمان»ژانگ جون، سفیر چین در سازمان ملل، به آمریکا و متحدانش هشدار داد از اقداماتی که می‌تواند به بحرانی مانند درگیری اوکراین در سایر نقاط جهان دامن بزند، اجتناب ورزند.ژانگ در این خصوص تأکید کرده بود:«هرکسی که نمی‌خواهد بحران اوکراین را ببیند، باید از انجام کارهایی که ممکن است سایر نقاط جهان را به چنین بحرانی سوق دهد، خودداری کند.
به قول چینی ها، اگر چیزی را دوست ندارید، آن را بر دیگران تحمیل نکنید.»
آمریکا , چین , فخرالدین اسدی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.