شفافیت در رأس امور
سعید نوروزی
طرح شفافیت آرای نمایندگان مجلس شورای اسلامی بهعنوان یکی از طرحهای مهم در دورههای مختلف خانه ملت بهشمار میرود. نمایندگان مجلس یازدهم در روزهای آغازین فعالیت خود، طبق وعدههایی که داده بودند به سراغ طرح شفافیت آرا رفتند و اولین طرحی که از سوی نمایندگان پیگیری شد، همین طرح بود که با ۱۷۰ امضا تقدیم هیئترئیسه مجلس شد. بعد از جلسات کارشناسی و بررسی موارد موردنظر که چندماه طول کشید، درنهایت در ۱۵ بهمنماه این طرح به رأی گذاشته شد و نمایندگان مجلس با ۱۵۳ رأی موافق، ۶۳ رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع از مجموع ۲۳۴ نماینده حاضر در جلسه علنی، با کلیات طرح شفافیت آرای نمایندگان مخالفت کردند.
اما این پایان طرح شفافیت آرا که تنها سه رأی تا تصویب فاصله داشت، نبود و ۵۵ نفر از نمایندگان پارلمان طی نامهای به هیئترئیسه خواستار بررسی مجدد طرح شفافیت آرای نمایندگان در صحن علنی مجلس شدند. درنهایت روز گذشته (سهشنبه) این طرح مجددا به رأی گذاشته شد که با نظر قاطع و مثبت نمایندگان، طرح شفافیت آرا دوباره در دستور کار نمایندگان مردم قرار گرفت. لازم به ذکر است این طرح با ۱۸۷ رأی موافق، ۳۸ رأی مخالف و ۱۱ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۷ نماینده حاضر در صحن تصویب شد.
حمایت رئیس مجلس از شفافیت
محمدباقر قالیباف که از ابتدای دوره یازدهم مجلس همواره از طرح شفافیت آرا حمایت کرده بود، پس از جلسه ۱۵ بهمن پارلمان اعلام کرده بود: «بهعنوان اولین امضاکننده طرح شفافیت، اولین موافق تصویب اولویت بررسی آنهم بودم تا به وعده خود عمل کرده باشم.»
وی همچنین دیروز پس از رأی مثبت به بررسی مجدد طرح شفافیت آرای نمایندگان در سخنانی اظهار داشت: «ضعفهایی به طرح شفافیت آرا وجود دارد، اما با رأی نمایندگان و در مدار بررسی مجدد قرار گرفتن آن، مشکلات آن را رفع خواهیم کرد.»
برگ برنده مجلس یازدهم
موضوع شفافیت آرای نمایندگان، در مجلس دهم نیز بارها موردبحث قرار گرفت اما هر بار به بهانههای سیاسی از پرداختن به آن امتناع شد و در پایان شفافیت نتوانست بهعنوان قانون و یک دستاورد، خروجی مجلس آن دوره باشد. طرحی که تصویب آن میتوانست بخشی از عملکرد ضعیف مجلس دهم را جبران کند اما درنهایت با بیمهری نمایندگان دوره دهم قرار گرفت.
دراینبین کاندیداهای انتخابات مجلس یازدهم، شفافیت را یکی از اقدامات جدی خود نام بردند و بهاینترتیب «شفافیت آرای نمایندگان» شد یکی از وعدههای انتخاباتی و برگ برنده. مطمئنا میتوان گفت یکی از دلایل اصلی اقبال و رأی مردم به نمایندگان فعلی ماجرای شفافیت بود. حالا با ورود نمایندگان جدید به پارلمان و آغاز دوره مجلس انقلابی، امیدها برای به نتیجه رسیدن شفافیت در خانه ملت زنده شده است. در صورت تصویب نهایی این طرح موادی از آئیننامه داخلی مجلس شورای اسلامی اصلاح میشود تا رأی نمایندگان در مواردی که رأیگیری مخفی نیست بهصورت موافق، مخالف و ممتنع قابلرؤیت باشد. علاوه بر این طبق این طرح رأیگیری و مشروح مذاکرات در کمیسیونها هم قابلانتشار میشود.
چند نکته در خصوص شفافیت آرا و اهمیت آن
اصل موضوع شفافیت بهخودیخود یک ابزار مهم در مقابله با فساد است. متأسفانه امروز بهواسطه نبود شفافیت در نهادها و به دلیل نقصهای موجود در مسیر شفافیت و قانون، از فساد رنج برده و ضربه میخوریم. مطمئنا با شفافیت آرا در همه نهادهای رسمی، میتوان گام مهمی درحرکت به سمت مبارزه با فساد و لابیگری برداشت. در مجلس نیز شفافیت آرا آزادی عمل نماینده را برای ارتکاب عمل مجرمانه و قانونشکنی کاهش میدهد؛ لذا اگر میخواهیم فساد کمتر شود و لابیگری پایان یابد شفافیت لازمه گام اول است. لازم به یادآوری است که در مجلس دهم چندین بار اتفاق افتاده بود که طرح یا سؤالی از فلان وزیر، پیگیری شده بود اما قبل از اعلام وصول، بهخاطر لابیها، دادن وعدهها و مذاکرات پشت پرده، خیلی از نمایندگان امضای خود را پس گرفته بودند! پس یک دستاورد شفافیت آرا این است که میتواند جلوی این گونه رفتارهای غلط را بگیرد.
از سویی دیگر شفافیت جزء مطالبات اصلی جامعه از پارلمان جمهوری اسلامی است و اعلام وصول این طرح آنهم در نخستین روزهای مجلس یازدهم پاسخی به این مطالبه بود. حالا پس از رأی قاطع روز گذشته، مردم منتظر هستند این وعده به سرانجام برسد و بتوانند از نظرات و آرای نمایندگان خود نسبت به موضوعات کلان اطلاع پیدا کنند. بر کسی پوشیده نیست که شفافیت آرا ، حق مردم است و مردم حق دارند که بدانند در خانه ملت چه میگذرد و کدام اقدامات و طرحها در راستای منافع مردم و کشور است.
همچنین یکی دیگر از دستاوردهای اصلی این طرح، تقویت اعتماد عمومی به مسئولین است. در این روزها که بهواسطه عملکرد ضعیف دولت تدبیر و امید، اعتماد عمومی بهنظام کاهش پیدا کرده است، مطمئنا تصویب طرح شفافیت آرا میتواند اعتماد مردم را نسبت به مجلس و مسئولین بازگرداند. همچنین اجرای این طرح میتواند نظارت مردمی را بر وکلای ملت افزایش داده و عملکرد آنها زیر ذرهبین افکار عمومی قرار گیرد.
با عملکرد مجلس دهم روشن شد تا زمانی که شفافیت نباشد، این نهاد نمیتواند به رأس امور برگردد. زیرا نمایندهای که مشخص نکند برای چه و به چه علت به طرح و لایحهای رأی داده و منطق و استدلالش چه بوده، مجلسی محافظهکار میماند و هرگز نمیتواند جایگاه اصلی خود را پیدا کند. این نیز میتواند یکی از معیارهایی باشد که نمایندگان مجلس، به شفافیت آرا بپردازند و آن را تصویب کنند.
در ماههای گذشته بود که آقای قالیباف رسما اعلام کرده بود: «یکی از رویکردهای مجلس یازدهم و خواسته نمایندگان و مردم موضوع شفافیت است و شفافیت از اولویتهای مجلس میباشد.» پس باید امیدوار بود مجلس شورای اسلامی پیشگام شفافیت شده و با تصویب این طرح، از سویی برگ برنده و دستاوردی بزرگ را در کارنامه خود ثبت کند و از سوی دیگر، باعث شود دیگر نهادها نیز به این مطالبه عمومی پیوسته و در راستای شفافیت باقی ارکان نظام قدم بردارند.
سعید نوروزی , طرح شفافیت آرا , مجلس
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.