گروه اجتماعی 
چند قدم تا فرا رسیدن پاییز مانده، همه می دانند سروکله این فصل که پیدا بشود واویلاست و وضعیت به مراتب نگران کننده‌تر خواهد بود، انگار همه به این باور رسیده اند که جدال نفسگیر با کرونا و آنفلوآنزا دمار از روزگارمان درمی آورد، برای همین سودجودیان و دلالان دست به کار شده اند تا در این آشفته بازار به نان و نوایی برسند. هر روز در فضای مجازی تورشان را پهن می کنند و با تبلیغ داروی درمان کرونا، سودهای هنگفتی را به جیب هایشان سرازیر کرده و بلای جان مردم می شوند، مردمی که اگر براثر کرونا جانشان را از دست ندهند، با مصرف این داروها، احتمالا رهسپار دیار باقی می شوند. 
واقعیت این است که با گذشت حدود۶ ماه از اعلام رسمی شیوع کرونا در دنیا، دارو‌های استفاده‌شده در مراکز درمانی، اثربخشی چندانی ندارد و هنوز درباره نوع دارو و روند درمان، هیچ پروتکل بهداشتی خاصی نه در ایران وضع شده است و نه در کشورهای دیگر. آنچه هست، همه پیشنهاد‌هایی است برای تحت کنترل درآوردن ویروس ناشناخته‌ای به نام کووید ۱۹. در این میان، شنیدن اخباری همچون کمیاب شدن یا تقلبی بودن همان دارو‌های موجود تأییدنشده، نگرانی خانواده بیماران را تشدید و صدای اعتراض برخی را بلند کرده است. دو روز قبل فرمانده انتظامی غرب استان تهران از انهدام باند فروشندگان آمپول تقلبی درمان کرونا در شهریار خبر داد و گفت: متأسفانه ۶ تن از مصرف کنندگان این داروی تقلبی جان خود را از دست دادند، البته این مسئله خیلی زود تکذیب شد و فرمانده انتظامی غرب استان تهران، پیگیری این موضوع را به پزشکی قانونی ارجاع داد. گویا این آمپول تقلبی، رمدسیویر بوده است. 
 میزان داروی تولیدشده در ایران بسیار محدود است
منبعی آگاه در سازمان غذا و دارو در پاسخ به این پرسش که مگر داروی رمدسیویر در ایران تولید نمی شود، گفته است: «میزان داروی تولیدشده در ایران بسیار محدود است و شاید نتواند به خوبی همه بیماران را پوشش دهد. دلیل این مسئله هم تحریم‌هاست و نبودن مواد اولیه داروها. چون بیشتر مواد اولیه دارویی در خارج از کشور تولید می‌شود، تولید داروی رمدسیویر هنوز به صورت انبوه آغاز نشده و همین می‌تواند یکی از دلایل روی‌آوردن مردم به بازار سیاه دارویی باشد.»
حیدر محمدی، مدیرکل نظارت بر داروی سازمان غذا و دارو هم اعلام کرده: «داروی رمدسیویر از دو هفته پیش در سه شرکت داخلی تولید شده است، اما نمی‌توانیم به محض تولید، این داروها را وارد بازار 
کنیم، باید یک‌سری آزمایش‌های پایداری دمایی و رطوبتی روی این داروها انجام شود و تا زمانی که این آزمایش‌ها انجام نشود، اجازه ورود به بازار داده نمی‌شود. میزان و سهم هر بیمارستان نیز بر اساس تعداد بیماران کووید۱۹ بستری در آی‌سی‌یو است. فعلا داروی رمدسیویر فقط برای بیماران حاد بستری در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌هاست که گفته می‌شود برای این بیماران اثربخشی دارد.»
اما آنچه گفته شد، تمام ماجرا نیست. چراکه دو مرکز عمده تولید این گونه داروها – یعنی چین و هند – با منع رفت و آمد و کاهش فعالیت‌های تولیدی مواجه شده‌اند، به این ترتیب تقاضا از عرضه فزونی گرفته و بازار داغی را برای عرضه داروهای تقلبی ایجاد کرده است. 
در هفته‌ای که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد، همه‌گیری کرونا جهانی شده، واحد مبارزه با داروهای تقلبی پلیس بین‌الملل (اینترپل) تنها ظرف هفت روز یکصد و بیست‌و یک مورد بازداشت فروشندگان داروهای تقلبی را در ۹۰ کشور جهان گزارش کرد. از مالزی تا موزامبیک، مأموران پلیس چندین تن اقلام پزشکی شامل هزاران ماسک و انواع داروی تقلبی و جعلی را که مدعی درمان کرونا بودند توقیف کردند. نتیجه این عملیات توقیف داروهایی خطرناک به ارزش بیش از ۱۴ میلیون دلار بود. 
به گفته یورگن استوک، دبیرکل اینترپل «تجارت غیرقانونی داروهای تقلبی در زمان بحران بهداشتی جهانی، نشانه بی‌اعتنایی کامل به جان انسان‌هاست.»
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، ارزش تجارت داروهای تقلبی و جعلی که ممکن است شامل اقلام آلوده و بیماری‌زا بوده یا فرمول اشتباه داشته یا بی‌اثر و تاریخ مصرف گذشته باشند، در کشورهای با درآمد پایین به ۳۰ میلیارد دلار می‌رسد. 
به گفته پرنت بوردیون استو، مسئول بخش تحقیقات داروهای جعلی و تقلبی در سازمان بهداشت جهانی، در بهترین وضعیت، این داروها احتمالا بیماری مورد نظر را درمان نمی‌کند اما بدترین وضعیت هم وجود دارد که حاوی ترکیبات سمی و آلوده باشند و به مصرف‌کننده زیان برسانند. 
به هر ترتیب، ماهم از این قاعده مستثنا نیستیم و ماه‌هاست، شاهد جولان داروهای جعلی برای درمان کرونا هستیم. هنوز تابستان تمام نشده و مسئولین بهداشتی به فکر پاییز سخت امسال هستند که قرار است شتاب شیوع کرونا در آن بیشتر و سریع‌تر شود. سه‌شنبه ۲۸ مرداد ماه، رئیس ستاد مقابله با کرونا در تهران اعلام کرده، «پاییز نگران کننده‌ای را پیش رو خواهیم داشت و این سخت‌ترین پاییز معاصر خواهد بود.»
آمارهای رسمی کشور می‌گوید که شمار روزانه جان‌باختگان در اثر کرونا همچنان سه رقمی‌ است و بیم فرارسیدن پاییز بر نگرانی خانواده‌ها افزوده وهمه به دنبال راهی برای درمان کرونا هستند اما  سیدعلی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران با بیان این‌که  این روزها برخی داروها برای درمان این ویروس پیشنهاد می‌شود، هشدار داده است که تاکنون هیچ دارویی برای درمان کرونا ساخته نشده و تمامی داروها برای درمان دیگر بیماری‌ها در درمان روند کرونا به کار گرفته می‌شود. 
او تأکید کرده است که صرفا برخی داروها در روند درمان کرونا ضد ویروس و کاهش دهنده علائم بیماری هستند. برای مثال داروهای فاویپیراویر  و  رمدسیویر  ضد ویروس هستند. فاویپیراویر برای درمان آنفلوآنزا طراحی شده است. رمدسیویر هم برای کرونا ویروس‌ها ساخته شده و بر روی کووید ۱۹ هم تأثیرگذار است. در ابتدای شیوع کرونا از داروی ریتوناویر برای درمان استفاده می‌شد. بعد از شیوع کووید ۱۹ متخصصان دانستند که این دارو اثربخشی خاصی ندارد. درضمن داروی تامیفلو هم برای آنفلوآنزا استفاده می‌شد، اما بعد از گذشت مدتی  متخصصان متوجه شدند که این دارو اثربخشی چندانی ندارند. 
 شربت کرونا، طرحی پژوهشی که با قیمت های کذایی به فروش رسید
ماه گذشته هم به دنبال افزایش روند آمار ابتلا به ویروس کرونا در استان مازندران به خصوص شهرستان آمل که کانون بحران این ویروس در پیک دوم اعلام شده بود، شایعاتی پیرامون تولید یک نوع شربت برای درمان بیماران کرونایی در یکی از بیمارستان‌های شهرستان آمل در شبکه و فضای مجازی دست به دست شد و بعد اعلام شد این خبر صرفا یک طرح پژوهشی از سوی یکی از پژوهشگران در مورد تأثیر‌گذاری این نوع شربت گیاهی بر درمان بیماران کرونایی بوده که به معاونت تحقیقات و پژوهش دانشگاه علوم پزشکی استان ارائه شده و این معاونت نیز در حال بررسی اثرگذاری این شربت بوده و بر روی تعداد اندکی از بیماران مورد آزمایش قرار گرفته است که تاکنون نتایج آن مشخص نشده است. 
با اعلام این خبر شایعات زیادی در فضای مجازی مطرح شد به گونه ای که داروخانه‌های شهرستان آمل که این شربت گیاهی مورد اشاره در آن بر روی تعدادی از بیماران آزمایش شد، آماج تردد مردم و مسافران از اقصی نقاط ایران برای تهیه این شربت قرار گرفت و قیمت‌های کذایی چندین میلیونی نیز برای فروش آن مطرح شد. 
دو ماه قبل هم مدیر عامل شرکت داروسازی اکسیر بروجرد اعلام کرد داروی کرونا که با لوگوی اکسیر بروجرد در فضای مجازی منتشر شده، تقلبی است و این شرکت هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال آن ندارد. 
«حمید سوری»، اپیدمیولوژیست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفت‌و‌گو با «رسالت» به این مسئله واکنش نشان داده و تأکید می کند، آنچه در جریان شیوع اپیدمی‌ها همواره نگران کننده  است و اثرات بدتری از خود ویروس دارد، شایعات و خرافات، تقاضاهای القایی و گرایش مردم به سمت درمان‌های غیراستاندارد و توصیه نشده است. در این شرایط مردم احساس می کنند که سلامتی شان در خطر است و طبیعتا برای حفاظت از جانشان، احتمال دارد به درمان‌های غیراستاندارد گرایش پیدا کنند. اما اگر چنین روش هایی درست و مناسب باشد از مجاری و منابع رسمی و رسانه های شناسنامه دار مطرح خواهد شد. درواقع مسئله آنقدر کوچک نیست که در حد محافل غیررسمی یا در رسانه های غیررسمی اطلاع رسانی شود. بنابراین شفاف سازی در این مسئله به ویژه از سوی سازمان های متولی بسیار اهمیت دارد و آموزش مردم از طریق رسانه های رسمی بسیار مهم است، البته خود مردم هم باید توجه کنند که ویروس کرونای جدید یا کووید‌۱۹ درحال حاضر نه درمان خاص و نه راه‌های پیشگیری اساسی و قطعی مثل واکسن دارد. طبعا تمام روش‌های درمانی که درحال حاضر مورد استفاده  است، عمدتا علامت درمانی است و هیچ کدام به صورت اختصاصی و ویژه برای درمان مناسب نیستند. 
این اپیدمیولوژیست در ادامه می گوید: «حتی داروهایی که در بیمارستان‌ها مصرف می شود اثربخشی صد درصدی ندارد و داروهای خارج از محیط بیمارستان که بتواند این بیماری را درمان کند، در هیچ کجای دنیا وجود ندارد.سازمان‌های بین المللی متولی از جمله سازمان جهانی بهداشت هم در هیچ موردی توصیه درمانی خارج از محیط بیمارستان نداشته است. هیچ کشوری هم از این روش ها به شکل رسمی استفاده نمی کند. در خصوص واکسن هم تا به حال، کشف و ارائه ای صورت نگرفته و برای مرس و سارس  نیز هیچ واکسنی نداریم. تلاش هایی هم که تاکنون توسط کشورها انجام گرفته، در حد کارآزمایی است و هنوز در مراحل اولیه هستند. بنابراین مردم باید متوجه باشند که در کنار تمام روش‌های استاندارد، پیام‌ها و خبرهای درست را از مجاری رسمی دنبال کنند. در این عرصه برخی به دنبال سودجویی  هستند و برخی دیگر فارغ از مسئله سودجویی به دنبال تبلیغات برای خود هستند تا معروف و سرشناس شوند و مورد توجه بیماران در مطب‌هایشان قرار بگیرند تا بتوانند درآمدزایی بیشتری داشته باشند. بنابراین در طی این ۶ ماه که از تاریخ شروع اپیدمی کرونا گذشته بارها از جامعه پزشکی هم خبرهای غیرموثق و غیرعلمی حتی از رسانه های ملی شنیده ایم که اشتباه بوده و مجبور شده ایم با کلی تلاش، آن اشتباه را تصحیح کنیم. حتی اگر شخصی با برند پزشک بخواهد دارویی را تبلیغ کند، باید مراقب سودجویی‌ها بود، چون در حال حاضر هیچ راه درمانی و پیشگیری‌ای برای مقابله با بیماری کرونا وجود ندارد و صرفا همین توصیه‌های بهداشتی و عدم حضور در تجمعات و استفاده از ماسک است و روش‌های درمانی که در سطح جامعه توسط مردم سفارش می‌شود، صحت ندارد. کشورهایی که توانسته اند اعداد و ارقام مربوط به بستری و مرگ و میر را در مورد کووید ۱۹ کاهش بدهند
از هیچ کدام از این روش‌ها استفاده نکرده اند و عمدتا برپایه سرعت عمل در تصمیم‌گیری و شدت عمل در اجرای موازین بهداشتی و پیشگیرانه موفق به کنترل این بیماری شده‌اند. بنابراین برخی خبرهای درمانی که به سطح جامعه کشیده می شود، مربوط به مطالعات و تحقیقات اولیه است و رسانه ها باید مراقب باشند و پیام‌های نادرست را به مخاطب القانکنند. برخی خبرهای داغ در هنگام اپیدمی های حاد و پیشرونده، جذابیت هایی دارد اما باید احتیاط کرد و توجه داشت که این خبرهای داغ، منبع و مرجع علمی دقیق ندارد و ممکن است بحث ها در این مورد مقدماتی باشد و حتی واکسن هایی که در حال حاضر در حد کارآزمایی است، هیچ کدام تأییدیه قطعی مراجع بین المللی و علمی را برای دریافت مجوز به منظور تولید و توزیع ندارند.» ​​​​​​​