سفر به چین پیام همه‌جانبه‌گرایی ایران
حانیه مسجودی
وزیرامورخارجه کشورمان بامداد روز جمعه وارد پکن شد. پایتخت کشوری که این روزها پروژه هراس از آن‌ها بیش از پیش در ذهن مردم رخنه کرده و ازطرفی با سرکار آمدن دولت سیزدهم ارتباط ایران و چین بیشتر مورد هجمه قرار گرفته است.این دیدار درحالی انجام می‌شود که مذاکرات هسته‌ای در وین درحال انجام و ازطرف دیگر وزارت امورخارجه چین اعلام کرد وزرای امور خارجه کشورهای خلیج فارس، ایران و ترکیه این هفته به طور جداگانه برای گفت‌وگو با مقامات چینی به این کشور می‌روند. وزرای امور خارجه عربستان سعودی، کویت، عمان، بحرین و دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس.
پیش از این نیز امیر عبداللهیان، وزیر امورخارجه کشورمان برای دیدار دیپلماتیک به کشور عمان و قطر سفر کرده بود. درهمین راستا می‌توان گفت با سرعت گرفتن سفرهای خارجی وزیرامورخارجه ایران به کشورهای دوست و همسایه، سفر به چین درخلل مذاکرات هسته‌ای بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک تهران و پکن به اجرای سند ۲۵ ساله ختم می‌شود؟
دیدارها و سفرهایی که این روزها می‌تواند اثر بسزایی بر اقتصاد و روابط بین المللی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد و ورق را به نفع اقتصاد و پیشرفت تغییر دهند. ازجمله این مسائل که می‌تواند تأثیر زیادی اقتصاد، روابط بین‌الملل، پیشرفت و حتی مذاکرات هسته‌ای داشته باشد اجرایی شدن سند راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین است.
سند جامع همکاری های ۲۵ ساله بین ایران و چین که در آستانه پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک تهران و پکن و در جریان سفر دو روزه «وانگ يی» وزیر امور خارجه چین به تهران در فروردین ماه سال جاری بین وزیر امورخارجه چین و ایران به امضا رسید. اما نکته‌ای که می‌خواهیم به آن اشاره کنیم، عدم اجرای این سند از زمان امضا تا به امروز است!
بسیاری از کارشناسان عرصه بین الملل و شرق معتقدند که این سند بالادستی که ایران و چین به عنوان یک نقشه راه برای تحقق همکاری‌های جامع راهبردی بین دو کشور بر روی آن توافق کرده اند، آغازگر فصل نوینی در روابط تهران و پکن خواهد بود. اما این فصل نوین چرا تاکنون رقم نخورده است؟
همین کارشناسان بارها اذعان کرده‌اند که پس از رشد چشمگیر چین درعرصه اقتصاد جهانی بسیاری از کشورها سند همکاری راهبردی بلندمدت با این کشور امضا کرده‌اند و باوجود اینکه ارتباط چین و ایران در شرایط فعلی منفعت بسیاری برای چشم بادامی‌ها
دارد اما همچنان در کمترین سطح خود نسبت به سایر کشورهاست. حتی کشورهای دوست و متحد جدی آمریکا! اما مشکل کجاست؟
مهم‌ترین موضوع روی میز ایران و چین اجرایی کردن برنامه ۲۵ ساله همکاری دو کشور است. از زمانی که حجت الاسلام رئیسی مسئولیت دولت را بر عهده گرفته این انتظار وجود داشته که توجه ویژه تری نسبت به اجرای این برنامه صورت بگیرد چرا که چینی‌ها نیز نگاه مثبتی به این دولت داشته‌اند و به نظر می رسد در این زمینه کمی دیر شده‌است و باید اقدامات جد‌ی‌تری انجام شود.
چراکه باوجود اینکه چند ماهی است از امضای این نقشه راه گذشته و خبر خاصی نشده است. هرچند وزیر امور خارجه کشورمان که بنا به دعوت رسمی وانگ یی، وزیر امور خارجه چین در صدر هیئت بلند پایه سیاسی و اقتصادی، عازم چین شده، قرار است با همتای چینی خود موضوعات متنوع دوجانبه و بین المللی و از جمله آخرین وضعیت برنامه همکاری‌های ۲۵ ساله دو کشور را مورد بررسی قرار دهد.
لزوم تقویت روابط ایران و چین چیست؟
این روزها در شرایطی قرار داریم که جبهه شرق و غرب بیش از پیش در تلاش هستند تا طنابِ بازی را به سمت خودشان بکشانند و نقطه تعادل و تعامل این بازی نیز در منطقه غرب آسیا، یعنی جمهوری اسلامی ایران است. کشوری که درمقابل سیاست‌های استکبارانه آمریکا قد علم کرده و تهدیدی جدی برای حذف کردن این کشور از منطقه غرب آسیاست.
اکنون حدود ۷ سال از امضای توافق ایران با۱+۵ که در سال ۲۰۱۷ به ۱+۴ تبدیل شد، می گذرد. توافقی که دول روحانی که آمال و آرزویش ارتباط با غرب بود به ثمر ننشست و اکنون مذاکراتی برای احیای آن در وین درحال برگزاری است. اما مسئله‌ای که دراین میان مهم است این است که همواره گفته‌اند معامله کردن باید دوطرفه باشد. اقدامات یکجانبه نه تنها سودی ندارد بلکه ضررش برای خود فرد است. از طرفی این احتیاج متقابل باعث تحکیم پیمان‌ها می‌شود.
جبهه شرق و غرب درتقابل، ایران در میانه
درحال حاضر با دوجبهه روبه‌رو هستیم. جبهه غرب به رهبری آمریکا، کشوری که نه تنها خود دارای منابع سرشار انرژی نفت وگاز است بلکه نوکران او مانند عربستان نیز غنی از انرژی هستند و از طرفی هیچ وابستگی فنی، اقتصادی و نظامی به ایران ندارند و ایران را فقط برای دشمنی می‌خواهند و دلیلش نیز واضح است؛ با ایران هراسی، حضور خود درمنطقه و فروش سلاح ها را گسترش می دهد
و بهره می برند. بنابراین باوجود اینکه پالس های مثبتی از مذاکرات وین شنیده می شود باتوجه به تجربه توافق بد برجام با غربی‌ها، برای همگان روشن است که هیچ امیدی به توافق پایدار بااین سیستم وجود ندارد.
ازطرف دیگر جبهه شرق و کشورهای همسایه جمهوری اسلامی به‌خصوص چین. با این حال که دولت رئیسی از ابتدا تأکید کرده است سنگ بنای ارتباط و سیاست خارجه دولتش، تعادل و تعامل با تمام کشورها به ویژه کشورهای همسایه و
هم پیمانان شرقی است، اما باز هم جبهه غرب با اهرم دشمن تراشی سعی می‌کند به بهانه دموکراسی در تایوان، هنگ کنگ و اوکراین حضور وسلاح های خاص خود و ناتو را گسترش دهد.
بنابراین اگرواقع بین باشیم مشخص است که این واقعیت ایران وشرق را به اجبار دریک جبهه متحد قرارداده است. اما نکته مهم دیگر این است که چین برخلاف آمریکا در درجه اول نیاز مبرمی به نفت و انرژی و در آینده برای توفیق درصادرات و کاهش هزینه ترانزیت کالا به مسیر ایران احتیاج بیشتری پیدا می‌کند واز طرفی بیم آن دارد که غرب برای کاهش سرعت پیشرفت او، درآینده نزدیک آن ها را تحریم واردات نفتی کند. لذا بایستی به کشوری مانند ایران تکیه کند که حرف شنوی از آمریکا نداشته باشد.
ازطرف دیگر تقویت ارتباطات ایران درسطح شرقی و همسایگی، باعث قرارگیری تیم مذاکره کننده هسته‌ای درجبهه قدرت خواهد شد. همانطور که بارها قلم زدیم استفاده از عبارت «تحریم‌های ظالمانه» به نوعی اذعان به شکست دربرابر تحریم‌های آمریکاست، اما این ارتباطات می‌تواند ورق را به نفع ایران برگرداند.
همچنین چین بارها ثابت کرده است که رویکرد سیاست خارجه کشورش، همه جانبه گرایی درتقابل با آمریکاست و همین مسئله می‌تواند نقطه قوت ارتباط ایران و چین باشد. باید دید که دستاورد سفر امیر عبداللهیان به چین مشخص شدن جزئیات سند ۲۵ ساله خواهد بود یاخیر. چراکه مذاکرات دقیق و اجرای سریع تر این سند برای هر دو کشور ضروری است.
امیر عبداللهیان , حانیه مسجودی , روابط ایران و چین , وزیر امور خارجه
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.