عابداکبری
طالبان در یک هفته گذشته پانزده مرکز استان ازجمله هرات، قندهار و هلمند را که از شهرهای بزرگ و مهم افغانستان است تصرف کرده و طبق آخرین اخبار ظاهرا جنگ در فاریاب و بلخ با شدت ادامه دارد. هرچند امرالله صالح، معاون اول رئیس‌جمهوری افغانستان در نشستی که به ریاست محمد اشرف غنی در کاخ  ریاست جمهوری برگزار شد تصریح کرد که دولت با تمام توان و امکانات در برابر تهاجم طالبان ایستادگی می‌کند  اما به نظر می‌رسد طی روزهای آینده و با کناره‌گیری اشرف غنی مذاکرات در افغانستان آغاز شود، موضوعی که امروز علاوه بر طالبان، جناح‌های سیاسی و سران جهادی  نیز دراین‌باره  اتفاق‌نظر دارند. 
محتمل‌ترین سناریو مذاکراتی نیز این است که ساختار کنونی دولت برای  ارائه خدمات باقی می‌ماند و لوی جرگه درباره آینده نظام سیاسی در قندهار تصمیم می‎گیرد. درهمین ارتباط یک هیئت از دولت افغانستان و یک هیئت دیگر از طالبان برای گفت‌وگوهای صلح به دوحه رفته‌اند. این  تحولات در حالی رخ می‌دهد که نخستین گروه از سربازان آمریکا در محوطه فرودگاه کابل مستقرشده‌اند تا به روند خروج دیپلمات‌های این کشور و افغان‌های همکار واشنگتن سرعت بخشند. نروژ و دانمارک نیز سفارت‌های خود در کابل را تعطیل کرده‌اند و انگلیس هم گفته با کمترین کارمند ممکن سفارتش در کابل را اداره خواهد کرد و هفته گذشته بود که وزیر دفاع آلمان نیز در سخنانی قابل‌تأمل درباره تحولات اخیر افغانستان اعلام کرد که حتی اگر آن‌ها از افغانستان خارج نمی‌شدند نیز طالبان حملات خود را آغاز می کرد.
در اوضاع بی‌ثبات فعلی در افغانستان برخی از مردم و شهروندان عادی افغانستانی لطماتی دیده و برخی نیز مجبور به مهاجرت از خانه‌های خود شده‌اند. بسیاری از این افراد به سمت مرزهای جمهوری اسلامی ایران حرکت نمودند و هرچند در مشقت، اما مهمان مردم ایران شده‌اند. دراین‌بین به نظر می‌رسد بازنده بزرگ تحولات اخیر اشرف غنی و همراهانش باشند که در «توهم روابط اسراتژیک با آمریکا» سال‌ها فرصت نزدیکی بیشتر با مردم افغانستان از اقوام و گروه‌های مختلف را ازدست‌داده و به سراب حمایت آمریکا دلخوش شدند. 
در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴  بسیاری در غرب تصور می‌کردند که غنی یک متحد قابل‌اعتنا در افغانستان خواهد بود. او دانش‌آموخته آمریکا بود؛ زبان و لحن سیاسی‌اش برای دولت‌های غربی دلنشین بود و حتی برای ترمیم دولت‌های فرومانده کتاب نوشته بود و به دلیل سال‌ها کار در بانک جهانی می‌توانست دولت ناکام افغانستان را از ورطه شکست و فروپاشی نجات دهد. به همین دلیل هم بود که بن‌بست دور دوم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان با میانجیگری رئیس‌جمهور فعلی و وزیر خارجه وقت آمریکا به نفع غنی شکست و عبدالله مجبور به پذیرش انتخابات شد. به قدرت رسیدن یک هم‌پیمان مطیع در کابل، برای آمریکا که ظاهرا از سرپیچی‌های حامد کرزای خسته بود، آغاز فصل تازه‌ای در روابط افغانستان و آمریکا بود. غنی مهمان ویژه کاخ سفید و کنگره شد. این نشانه‌ها در سیاستمدار خودشیفته و خودرایی چون غنی، توهم خلل‌ناپذیری روابط سیاسی با واشنگتن را ایجاد کرد. تبعات سیاسی  توهم روابط استراتژیک با آمریکا این بود که غنی و حلقه نزدیک او به مناسبات پیچیده سیاسی و قومی افغانستان توجه نکنند و نقش بازیگران داخلی را دست‌کم بگیرند و از آغازین روزهای تشکیل حکومت وحدت ملی، تقابل غیرضروری و نابهنگام اشرف غنی
 با مخالفان سیاسی با تکیه‌بر حمایت آمریکا، صحنه مناسبات سیاسی افغانستان را به صحنه تقابل مطلق تبدیل کرد. او متعهد به هیچ پیمان سیاسی به شمول اجرایی کردن مواد موافقت‌نامه تشکیل حکومت وحدت ملی نماند و حتی روابط با همسایگان را نیز به‌واسطه همان توهم حمایت استراتژیک آمریکا با چالش‌هایی همراه نمود. امروز گروه‌های مختلف سیاسی افغانستانی تلاش‌هایی را درراه دستیابی به توافق صلح در افغانستان و پایان  منازعه  داخلی این کشور آغاز کرده‌اند و سخن از یک‌راه حل سیاسی برای آینده افغانستان پس از توافق صلح می‌رود، دراین‌بین اشرف غنی نه وزنه داخلی دارد و نه اعتبار بین‌المللی که بتواند نقش او را در چنان آینده‌ای تضمین کند. 
آمریکایی‌ها هم علاوه براینکه در تغییر جهتی ۱۸۰ درجه دوست سابق خود را در افغانستان تنها و بدون حمایت رها کرده‌اند تلاش دارند تا اسناد جنایات حضور دو دهه‌ای نظامی خود را در این کشور نیز از بین ببرند. در همین ارتباط سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در گفت‌وگو با هیل تایید کرد که سفارت آمریکا در کابل از کارکنانش خواسته تا اسناد محرمانه و دیگر مواد حساس را معدوم کنند. سفارت آمریکا از کارکنانش خواسته تا از زباله‌سوزها، مواد تجزیه‌کننده و سطل‌های مخصوص سوزاندن داخل محوطه سفارت برای از بین بردن اسناد محرمانه استفاده کنند. سفارت آمریکا همچنین از کارکنانش خواسته تا هر چیزی که می‌تواند در تبلیغات سوء علیه آن‌ها استفاده گردد را از بین ببرند.چندی قبل رسانه‌ها، در ادامه افشای جنایات نظامیان خارجی در افغانستان، یک نظامی آمریکایی اعتراف کرده بود که این نیروها برای پاک سازی تله‌های انفجاری در افغانستان از کودکان استفاده می‌کردند. این درحالی است که دولت آمریکا بارها دادگاه بین‌المللی لاهه را برای بررسی جنایات جنگی نظامیان آمریکایی در افغانستان تحریم کرده است. 
افغانستان با تلاش‌های مردم این کشور بالاخره روزهای روشنی را تجربه خواهد کرد.روزهای روشن و پرامیدی که همه مردم افغانستان از هر قوم و گروهی در کنار هم در آرامش و صلح زندگی کنند اما دراین‌بین یک تجربه تلخ حاصل از دودهه اشغال‌شدگی و روی کار آمدن سیاستمدارانی خودفروخته برای مردم این کشور باقی خواهد ماند. یک تجربه تلخ به دردناکی آوارگی!