ردپای «مازوت» در آلودگی هوا
گروه اجتماعی
دستهای زیادی در کار است تا آلودگی هوا، نفسهایمان را در سینه حبس کند، گرچه تا امروز بر آلایندگی منابع متحرک بهعنوان عاملان تشدید آلایندهها تأکید شده اما حالا پای مازوتسوزی در نیروگاهها به میان آمده و میگویند، این سوخت با توجه به گوگردی که به هوا میفرستد و ذرات معلق موجود در آن، یکی از منابع مهم آلودگی هوا به شمار میرود و غلظت گوگرد در سوخت مازوت تولیدی ما حدود ۴ درصد است که چندین برابر استانداردهای بینالمللی برای سوخت کشتیها در آبهای آزاد است اما این ماجرا نهفقط به امسال که به سال قبل بازمیگردد و عیسی کلانتری، رئیس سازمان محیطزیست که ۲۹ دیماه در یک نشست مرتبط با آلایندههای هوا سخنرانی میکرد، گفت: به دلیل تحریم، وزارت نفت نمیتواند مازوت بفروشد، «پالایشگاهها پر از مازوت شدند بنابراین بهناچار نیروگاهها دوباره به مازوت سوزاندن روی آوردند و گرفتار هوای آلوده شدیم.» بنابراین تحریمها سبب شده که میزان صادرات مازوت کم شود و ایران چارهای جز استفاده از آن در صنایع داخلی نداشته باشد، یکی از بخشهای مهم مصرف نفت کوره ایران، نیروگاههای برقی است که به گفته عیسی کلانتری به یکی از منشأهای هوای آلوده تبدیلشدهاند.
کلانتری در تازهترین اظهارنظر در گفتوگویی رادیویی با اشاره به مصرف سوخت مازوت در نیروگاهها اظهار کرده: نیروگاههای شرق تهران میتوانند از مازوت استفاده کنند اما نیروگاههای غرب تهران به دلیل اینکه با وزش باد، آلودگیها وارد شهر میشود، حتما باید از گاز استفاده کنند.
وی بر این موضوع هم تأکید کرده که دست ما در محیطزیست برای تعطیلی نیروگاههایی که از سوخت مازوت استفاده میکنند، بسته است زیرا در این صورت با کمبود شدید برق مواجه خواهیم شد.
یکی از بخشهای مهم مصرف نفت کوره، نیروگاههای برقی است. آمار بهار سال قبل وزارت نیرو گویای آن است که مصرف نفت کوره در نیروگاههای برقی نسبت به بهار سال قبلتر از آن ۷۲ درصد افزایشیافته و به ۵۹۱ میلیون لیتر (در سه ماه) اوج گرفته است. یکی از واحدهای آلاینده در شهرری، نیروگاه حرارتی شهرری است. این نیروگاه در سال ۱۳۵۵، یعنی دو سال قبل از انقلاب راهاندازی شده و آن زمان یکچهارم برق کشور را تولید میکرد. این نیروگاه در حال حاضر کهنه و فرسوده شده و حتی نیمی از ظرفیت تولید خود را ازدستداده و به حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ مگاوات سقوط کرده است.
بههرروی این روزها از «مازوت» بهعنوان مهمترین عامل انتشار آلایندهها نامبرده میشود. گرچه رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، یکی دیگر از منابع آلودگی هوای شهرهای بزرگ کشور را استاندارد نبودن خودروهای دیزلی و گازوئیلی فرسوده دانسته و خاطرنشان کرده؛ «امروز شاهد تردد خودروهایی در سطح شهرهای بزرگ کشور هستیم که برخی از آنها در جنگ جهانی دوم تولیدشدهاند و حداقل استانداردهای زیستمحیطی را ندارند» اما بر این مسئله هم تأکید کرده است که امروزه استفاده از سوخت مازوت در نیروگاهها و کارخانههای سیمان نیز به عاملی برای آلودگی هوای شهرها تبدیلشده است که باید راهکارهایی برای آن با کمک دستگاههای دیگر پیدا کنیم.
با استناد به گفتههای کلانتری، درگذشته مازوت صادر میشد اما در زمان حاضر صادرات آن به دلیل تحریمها متوقفشده است اما در این شرایط هم مصرف نفت خام ۲۵ درصد پالایشگاههای کشور به مازوت تبدیل میشود که این مقدار مازوت، مازاد بر نیاز کارخانجات است، به همین دلیل یا پالایشگاهها باید تعطیل شوند یا اینکه اصلا از مازوت استفاده نکنند.
این اظهارات با آنچه داریوش گل علیزاده، معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیطزیست مطرح کرده در تناقض است. گلعلیزاده با تأکید بر اینکه امسال نیروگاههای اطراف تهران بههیچعنوان از سوخت مازوت استفاده نکردهاند، گفته: مقصر دانستن نیروگاهها در ایجاد آلودگی، پاک کردن صورتمسئله است.
معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیطزیست اذعان کرده که نیروگاههای اطراف تهران بههیچعنوان امسال از سوخت مازوت استفاده نکرده و در زمان افزایش مصرف گاز خانگی از سوخت جایگزین گازوئیل باکیفیت مصرفی یورو چهار استفاده میکنند.
پیشتر زهرا نژاد بهرام، عضو شورای شهر، در همین رابطه گفته بود که به دلیل تکمیل ظرفیت پالایشگاهها و به خاطر تحریمها مازوت در شهرها سوزانده میشود،«با چه تدبیری بهجای ساخت و ایجاد انبارهای جدید برای نگهداری مازوت، از ریههای شهروندان بهعنوان انبار مازوت استفاده میشود؟»
مازوت یا نفت کوره و یا مازوت یکی از هیدروکربنهای نفتی است که در مراحل پالایش نفت خام پس از نفت و بنزین و نفت سفید به دست میآید و چون سیاهرنگ است به نام نفت سیاه نیز خوانده میشود. این ماده ارزانترین ماده سوختنی برای کورهها، حمامها و تنور نانواییها و موتورهای دیزلی و برخی نیروگاههاست. البته اواسط آبان ماه مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق ماه خبر داده بود که مصرف مازوت در نیروگاههای تهران به صفر رسیده و گزارشهای مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور هم نشان میدهد که هفتههای اخیر تردد درونشهری در طول روز ۳۰درصد و هنگام شب ۷۰درصد در تهران کاهش پیداکرده است، بنابراین همانطور که حسین شهید زاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوا به «خبر آنلاین» گفته، « ما مثل پزشکی هستیم که از علائم میگوییم دلیلش چه بوده است، ما متوجه میشویم که احتمالا یک اتفاقی جایی رخداده است که میزان آلایندهای در شهر افزایش پیداکرده است. بهطورکلی منبع دیاکسید گوگرد حتما احتراقی است، این احتراق هم حتما یا در کارخانهها رخ میدهد یا داخل خودروها. اما چون داخل تهران گازوئیل یورو چهار تولید میشود و خودروها از آن استفاده میکنند، منشأ این گاز باید خارج از تهران باشد. پس افزایش این گاز در قسمت جنوب تهران نشان میدهد که آن اطراف یک سوخت پر سولفور سوزانده میشود.»
هرچند مهدی اسماعیلی، سخنگوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی این موضوع را تکذیب کرده اما درهرحال گفته، به دلیل مصرف بالای گاز در کشور و عدم امکان تأمین گاز کافی برای نیروگاهها، بنا به دستور مراجع ذیصلاح از فرآوردههای مایع نظیر گازوئیل و مازوت بهعنوان سوخت استفاده میشود. این امر به دلیل جلوگیری از خاموشی احتمالی نیروگاههای برق کشور انجام میشود و هیچ ارتباطی به پر بودن انبارهای ذخیره نفت کوره (مازوت) ندارد؛ همانطور که در فصل تابستان که مصرف گاز بهویژه در بخش خانگی کمتر است، کل سوخت موردنیاز نیروگاهها را گاز تشکیل میدهد.
شاید آلودگی، هم به دلیل سوزاندن مازوت و هم گازوئیل باشد، اما هرکدام که در این جریان مقصر شناخته شوند، فرقی در اصل ماجرا ندارد، چراکه حاصلش اوج گرفتن آلودگی هوا در پایتخت است و این موضوع موجب شده روز گذشته، شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با صدور اطلاعیهای اعلام کند، به دلیل اوجگیری آلودگی هوا و قرار گرفتن کیفیت هوای تهران در شرایط ناسالم برای همه افراد از عموم شهروندان درخواست داریم از ترددهای غیرضروری در سطح شهر اکیدا خودداری کنند.
در این اطلاعیه، شاخص ۲۴ ساعت گذشته کیفیت هوای تهران ۱۶۵ اعلام و تأکید شده است: از ابتدای سال جاری، امروز اولین روزی است که بهواسطه افزایش آلاینده ذرات معلق، شاخص کیفیت هوا به شرایط ناسالم برای همه رسیده است و این در شرایطی است که از ابتدای سال تنها دو روز ۲۶ تیر و اول مرداد شرایط ناسالم برای همه را شاهد بودیم که البته هر دو روزبه دلیل افزایش آلاینده اُزُن بود. در حال حاضر با توجه به انباشت آلایندهها، کیفیت هوا در بیشتر مناطق تهران در محدوده ناسالم قرار دارد و عدم وزش باد مؤثر، سبب تجمع آلایندهها شده و کیفیت هوا در بیشتر نواحی در وضعیت نامطلوب خواهد ماند و با افزایش ترافیک شامگاهی، تداوم وضعیت ناسالم در اغلب مناطق تهران دور از انتظار نخواهد بود.
آلودگی هوا , مازوت
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.