گروه سیاسی
نظام انقلابی باوجودآنکه با اعتمادبه‌نفس و پیش‌رونده است، مدام در خود و در راهی که آمده نگاه می‌کند و به دگرگونی، اصلاح کج‌روی‌ها و برطرف ساختن مشکلات می‌اندیشد. ازاین‌رو دگرگونی، نو شدن و اصلاح نقطه قوت یک نظام انقلابی و نماد انقلابی بودن آن است. اما این دگرگونی در جهت فاصله گرفتن از ارزش‌ها نیست؛ بلکه ازقضا مراد از این دگرگونی، بیعتی دوباره با آرمان‌ها و هرچه بیشتر رنگ آن‌ها را گرفتن است. ازاین‌رو این دگرگونی نه استحاله است و نه براندازی. این دگرگونی انقلابی ادامه‌دار جهت امتداد و تثبیت انقلاب اسلامی مردم ایران در سال ۵۷ است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز سال نو، در اجتماع عظیم زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی، تحول به معنای «تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف و معیوب» را نیاز اساسی کشور خواندند و با اشاره به اهداف و خواسته‌های کاملا‌ضد تحولی دشمنان گفتند: باید بااراده قاطع، تکیه‌بر اعتمادبه‌نفس ملی، امیدواری و هوشیاری، کار سنگین و دشوار تحول را آغاز و نقاط ضعف عمدتا‌اقتصادی را به نقاط برجسته و درخشان تبدیل کنیم. مشروح سخنان نوروزی رهبر انقلاب به شرح زیر است.
اولا‌از پروردگار بزرگ سپاسگزاریم که بعد از یک محرومیت چندساله این توفیق را مجدداعنایت کرد که در خدمت مردم عزیز این شهر و زوّار محترم که از نقاط مختلف کشور به اینجا تشریف آورده‌اند باشیم. تحقیقا‌اینجا برترین و بهترین نقطه‌ کشور عزیز و پهناور ما است و خدا را سپاسگزارم که در این مرکز مهم و پایگاه معنویت و محل تنزّل ملائکه‌ الهی با شما مردم عزیزمان، مردم مؤمن و پُرانگیزه، مجاور و زوّار ملاقات می‌کنم.
این دو سه سال یک ابتلا عمومی‌ای وجود داشت که بحمدالله تا حدود قابل‌توجهی، تا حدود زیادی مهارشده است. من همین‌جا وظیفه‌ خودم می دانم که از همه‌ کسانی که در مهار این بلیّه‌ عمومی و بیماری عام تلاش کردند صمیمانه تشکر کنم؛ از محققانی که در آزمایشگاه‌های مختلف کشور این ویروس منحوس را شناسایی کردند و برای آن، واکسن تهیه کردند، تا کسانی که در مراکز دارویی و بهداشتی کشور این واکسن را تولید کردند و تکثیر کردند، تا پزشکان و پرستارانی که به رساندن این واکسن به مردممان و علاقه‌مندان به تزریق واکسن کمک کردند و تلاش کردند، یا از بیمارانشان پذیرایی کردند، تا آن کسانی که به‌صورت داوطلب در کنار پزشک و پرستار به بیماران کمک کردند، تا آن‌کسانی که در تهیه‌ لوازم مصونیت از بیماری مثل واکسن، مثل امکاناتی که لازم بود تولید بشود، همراهی کردند، کمک کردند، لازم است از همه‌ این‌ها تشکر کنم و دعا کنیم خدای متعال این بلیّه را از سر ملت عزیزمان و ملت‌های مسلمان و همه‌‌ مردم عالم ان‌شاءالله مرتفع کند. اگر ان‌شاءالله برادران و خواهران عزیز این همهمه را یک‌خرده کاهش بدهند، من مطلبی را که آماده کرده‌ام تا به شما عرض بکنم، عرض خواهم کرد. حالا برای اینکه کمکی بشود به فرونشاندن این همهمه‌ موجود در فضا، یک صلوات بلند بفرستید.
موضوعی که برای بحث امروز انتخاب کرده‌ام، از دعای اول سال گرفته‌شده است. در دعای تحویل سال می‌خوانیم: یا مُحَوِّلَ الحَولِ وَ الاَحوالِ حَوِّل حالَنا اِلیٰ اَحسَنِ الحال. بحث امروز من عبارت است از تحوّل، یعنی تغییر حال، تغییر وضع. البته از خدا باید خواست، لکن باید تلاش کرد. دعا و تضرع و طلب از خدای متعال غالبا‌آن وقتی اجابت می‌شود که انسان درراه آنچه ازخداخواسته است قدم بردارد. برای شفای بیماری‌تان دعا می‌کنید لکن به پزشک هم مراجعه می‌کنید، و خدای متعال دعای شمارا اجابت می‌کند. ما تحول را از خدا می‌خواهیم، لکن بایستی خودمان هم تلاش کنیم؛ تلاش ما است که موجب می‌شود خدای متعال تفضلاتش را شامل حال ما بکند و این مطلوب را برآورده کند.
من درگذشته چند بار در سخنرانی‌های عمومی راجع به تحول در جامعه، در نظام، در کشور صحبت کرده‌ام؛ امروز یک مقدار با خصوصیات بیشتری در این زمینه صحبت می‌کنم؛ این لازمه‌ اهمیت مسئله است. ببینید، مسائل اساسی باید با افکار عمومی مطرح بشود، افکار عمومی با نیازهای اساسی آشنا بشوند؛ [این‌گونه] اندیشه‌ها فعال خواهد شد. اندیشه‌های نو، جوان‌های صاحب‌فکر درباره‌ مسائل مهمی که با افکار عمومی مطرح می‌شود، فعال می‌شوند، آن را به نصاب لازم می‌رسانند؛ لذا مسائل مهم را، ازجمله همین مسئله‌ تحول را مطرح می‌کنیم. اگر افکار عمومی استقبال نکند از یک فکر، این فکر به عمل و تحقق نمی‌رسد؛ صرفا‌یک امواجی در فضا خواهد بود، یک‌چیزی انسان می‌گوید، بعد هم فراموش می‌شود؛ یا چند سطر بر روی کاغذ [خواهد بود]. برای اینکه خواسته‌ها و مطالبات بزرگ تحقق پیدا بکند، باید با مردم، با صاحبان فکر، با افکار عمومی مردم مطرح بشود. خب، من حالا امروز این مسئله را مطرح می‌کنم و بعضی از زوایای این مسئله را بحث می‌کنم، [منتها] ادامه‌ بحث و دنباله‌ بحث به عهده‌ شما است؛ به عهده‌ شما جوان‌ها است، به عهده‌ شما صاحبان فکر است، به عهده‌ شما دانشجویان و دانشگاهیان است؛ باید بنشینید بحث کنید.
اولین مطلبی که باید عرض بکنم در این باب، تبیین مراد ما از تحول است. تحول یعنی چه؟ تحول یعنی دگرگونی. می‌خواهیم چه چیزی دگرگون بشود و تغییر پیدا کند؟ مهم‌ترین مسئله این است. دشمنان نظام اسلامی هم می گویند دگرگونی، آن‌ها هم دنبال دگرگونی هستند، [اما] دگرگونی موردنظر آن‌ها درست نقطه‌ مقابل آن چیزی است که موردنظر ما است. آن‌ها این دگرگونی را مطرح می‌کنند و متأسفانه در داخل هم بعضی‌ها به‌تبع آن‌ها یا به تقلید آن‌ها همان حرف را با تعبیرات دیگری بیان می‌کنند: مثلا‌تغییر قانون اساسی یا تغییر ساختار نظام اسلامی؛ این همان حرف بیگانه‌ها است، همان حرف دشمن‌ها است، منتها عنصر داخلی گاهی از روی غفلت، از روی بی‌توجهی، گاهی هم باانگیزه‌های های دیگر، آن حرف را تکرار می‌کند. آنچه دشمن دنبالش است و اسمش را دگرگونی می‌گذارد، عبارت است از تغییر هویت جمهوری اسلامی. دشمنان ایران اسلامی استکبار و صهیونیسم هستند؛ این‌ها با هویت جمهوری اسلامی مخالف‌اند؛ اگر می‌گویند تغییر، تحول، تغییر ساختار، انقلاب و امثال این‌ها، مقصودشان این است که هویت جمهوری اسلامی تغییر پیدا بکند. هدف آن‌ها حذف همه‌ چیزهایی است که مردم را به یاد انقلاب و به یاد اسلام می‌اندازد؛ اسلام ناب و اسلام انقلابی. آن‌ها با تکرار نام امام مخالف‌اند، با مطرح‌شدن تعالیم امام مخالف‌اند، با مسئله‌ ولایت‌فقیه مخالف‌اند، با بیست‌ودوم بهمن مخالف‌اند، با روز قدس مخالف‌اند، با انتخابات در جمهوری اسلامی و حضور پُرشور مردم مخالف‌اند، با هر چیزی که نشانه‌ای از اسلام انقلابی و جمهوری اسلامی در آن پُررنگ است مخالف‌اند؛ نظرشان تغییر این چیزها است. اگر اسم تغییر ساختار می‌آورند، اسم تحول می‌آورند، مقصودشان این است که این‌ها را که اتفاقا‌این‌ها همه نقاط قوت کشور ما است، نقاط قوت جمهوری اسلامی است، می‌خواهند حذف کنند.
به‌طور خلاصه، هدف دشمن تبدیل مردم‌سالاریِ اسلامی به یک حکومت باب میل استکبار است. آن‌ها در ایران دنبال این هستند که یک حکومتی اینجا سرکار بیاید که باب میل استکبار باشد: یا یک حکومت فردی که یک فرد مطیعِ آن‌ها بر سرکار باشد، یا یک حکومت به‌ظاهر دموکراسی غربی که [درواقع] دموکراسی دروغ و فریب است، سرکار بیاید، منتها زیر نگین آن‌ها، در مشت آن‌ها که بر طبق میل آن‌ها حرکت بکند و تحت فرمان آن‌ها باشد؛ خواستار این هستند. استکبار در ایران خواستار یک حکومتی است که بتواند او را تهدید کند یا تطمیع کند و با تهدید و تطمیع بتواند خواسته‌های خودش را انجام بدهد، کشور را غارت کند، تسلط سیاسی یا اقتصادی پیدا کند؛ دنبال این هستند. تغییری که دشمن [از آن] اسم می‌آورد، تحولی که دشمنان جمهوری اسلامی مطرح می‌کنند، این‌جور تغییری است.
آنچه بنده به‌عنوان تحول عرض می‌کنم، به کلی متفاوت است با این تحولی که گاهی در زبان دشمنان تکرار می‌شود. آنچه بنده از کلمه‌ تحول به‌عنوان تحول اراده می‌کنم، عبارت است از تغییر بخش‌ها و نقاط معیوب؛ چه در نظام اسلامی، چه در جامعه‌ ایرانی. ما نقاط معیوب داریم، بخش‌های ضعیف داریم، ضعف‌هایی داریم؛ این ضعف‌ها را باید شناسایی کنیم، این نقاط را باید مشخص کنیم و بااراده‌ قاطع ــ که حالا خواهم گفت که کار آسانی هم نیست  ــ ضعف‌ها را برطرف کنیم و تبدیل به قوت کنیم که بعضی از مثال‌هایش را بعدا‌عرض خواهم کرد.
البته این کار دشوار و سنگینی است و احتیاج دارد به اعتمادبه‌نفس ملی. اگر یک ملتی به استعدادهای خود اعتماد دارد، به توانایی‌های خود اعتماد دارد، قادر به اقدامات تحولی است؛ ملتی که اعتمادبه‌نفس دارد، می‌تواند اقدامات تحولی را به‌خوبی به سرانجام برساند؛ مسئولان این ملت هم جرئت می‌کنند که دم از تحول بزنند و اقدام به تحول بکنند. خب، ملت ما بحمدالله از اعتمادبه‌نفس برخوردار است؛ ملت ما، ملتی است دارای عزت‌نفس، دارای اعتمادبه‌نفس، استقلال‌خواه، شجاع که حالا نمونه‌هایش را همه‌ شماها دیده‌اید و من هم یک‌چند نمونه‌ای بعدا‌عرض خواهم کرد. ملت ما در عرصه‌های مختلف نشان داده که به خودش اعتماد دارد، به توانایی‌های خودش اعتماد دارد.
این‌یک چیز که اگر بخواهیم تحول انجام بگیرد، نیاز داریم به اعتمادبه‌نفس ملی؛ این‌یک. ثانیا‌نیاز داریم به هوشیاری. اگر هوشیار نباشیم، غافل باشیم، به‌عنوان تحول، به نام تحول ممکن است به نقاط قوت خودمان ضربه بزنیم؛ انسان این را گاهی مشاهده می‌کند. بعضی هستند دلسوز نظام، علاقه‌مند به‌نظام اسلامی و به انقلاب اما گاهی غفلت می‌کنند، برای اینکه یک حرکت خوب را، حرکت اصلاحی را انجام بدهند، بی‌دقتی می‌کنند و به نقاط قوت ضربه وارد می‌کنند. باید ملاحظه کرد که به نقاط قوت ضربه وارد نشود. خب این نکته را در نظر داشته باشید.
اگر بخواهیم به نقاط قوت مان ضربه وارد نشود، باید نقاط قوت را بشناسیم. نقاط قوت جامعه‌ ما چیست؟ باید درست شناسایی کنیم، دقت کنیم، بشناسیم. من یکی دو مورد را عرض می‌کنم. البته این‌ها بحث‌های طولانی و مفصلی است؛ باید صاحبان فکر، بخصوص [شما] جوان‌ها بنشینید فکر کنید و روی این‌ها کارکنید. جوان‌های عزیز! توقع من از شما خیلی زیاد است. من امروز فقط یک‌گوشه‌ای از این نقاط قوت را مختصری عرض می‌کنم، بقیه‌اش به عهده‌ شما.
یکی از مهم‌ترین نقاط قوت ملت ایران و جامعه‌ اسلامی ما این است که بنیه‌ درونی جامعه‌ اسلامی ما قوی و مستحکم است؛ روی این فکر کنید؛ این خیلی مهم است؛ استحکام بنیه‌ درونی نظام اسلامی و ملت ایران. من قبلا‌هم چندی پیش در یک سخنرانی یک اشاره‌ای به این قضیه کردم؛ الآن یک مقداری بیشتر درباره‌ آن توضیح عرض می‌کنم. این استحکام بنیه‌ نظام اسلامی، این قوت بنیه‌ نظام اسلامی، استحکام درونی نظام اسلامی و ملت ایران، ناشی از ایمان است. مردم ایران مردم مؤمنی هستند؛ حتی آن‌کسانی که ممکن است به چشم به نظر برسد که به بعضی از احکام اسلامی پایبندی درستی ندارند، ایمان قلبی‌شان خوب است؛ به خدا ایمان‌دارند، به دین ایمان‌دارند، به قرآن ایمان‌دارند، به ائمه‌ هدیٰ ایمان‌دارند؛ مردم باایمانی هستند. ملت ایران باایمان است، باعزت نفس است، با اعتمادبه‌نفس است؛ این‌ها موجب شده است که ساخت درونی ملت ایران و نظام اسلامی استحکام پیدا کند. این استحکام را از کجا می‌توانیم بشناسیم و ببینیم و درست لمس کنیم؟ نشانه‌ این استحکام چیست؟ من دو سه مورد از این نشانه‌ها را عرض می‌کنم.
اولین نشانه، غلبه‌ ملت ایران بر زنجیره‌ خصومت‌های پی‌درپیِ چند ده‌ساله است. شما کدام کشور را سراغ دارید، کدام انقلاب را سراغ دارید که توانسته باشد سال‌های متمادی در مقابل ضربات قدرتمندترین کشورهای دنیا بِایستد، مقاومت کند و به زانو در نیاید؟ ملت ایران در مقابل این زنجیره‌ طولانیِ توطئه‌های دشمن و حیله‌های دشمن توانست محکم بِایستد؛ در مقابل کودتا، در مقابل تحریم، در مقابل فشارهای سیاسی، در مقابل تهاجم رسانه‌ای؛ این تهاجم رسانه‌ای که برای ایران‌هراسی و انقلاب‌هراسی در دنیا راه انداخته‌اند، بی‌سابقه است؛ چنین چیزی هرگز وجود نداشته. در مقابل توطئه‌های امنیتی کدام ملت به‌جز ملت ایران می‌تواند یا توانسته در مقابل این‌ها ایستادگی کند؟ این، استحکام درونی است؛ این نشان‌دهنده‌ این است که بنیه‌ ملت ایران یک بنیه‌ قوی است. یک مثال واضحِ جلوی چشم همه، در همین اغتشاش‌های اخیر [است] که چند ماه قبل از این، اغتشاش راه انداختند و همه هم وارد شدند؛ ببینید! این‌ها نکات مهمی است. رئیس‌جمهور کشوری مثل آمریکا صریحا‌از اغتشاش‌های درونی کشور پشتیبانی کرد. رؤسای جمهور و رؤسای دولت بعضی از کشورهای اروپایی هم صریحا‌از این اغتشاش‌ها ــ که یک درصد بسیار اندکی از ملت ایران بودند؛ خیلی خیلی خیلی خیلی کم ــ حمایت کردند؛ نه فقط حمایت زبانی، [بلکه] حمایت تسلیحاتی کردند، حمایت مالی کردند، حمایت امنیتی کردند. انواع و اقسام کمک را به این اغتشاش‌ها کردند؛ یعنی درواقع خودشان را آماده کردند برای اینکه به خیال خودشان جمهوری اسلامی را اقلا‌ضعیف کنند. هدف، ضعیف کردن جمهوری اسلامی بود، اما آنچه درصحنه اتفاق افتاد، درست به‌عکس آن چیزی بود که آن‌ها خواسته بودند. جمهوری اسلامی نشان داد که قوی است، ضعیف نیست. بر یک چنین اغتشاشی، بر یک چنین توطئه‌ جهانی‌ای فائق آمد و به دنیا نشان داد که قوی است. بیست‌و‌دوم بهمن سال ۱۴۰۱، از همه‌ بیست‌ودوم بهمن‌های این چند سال قبل پُرشورتر و پُرجمعیّت‌تر بود؛ این نشان‌دهنده‌ استحکام درونی ملت ایران است. [پس] گفتیم ملت ایران دارای استحکام و بنیه‌ قوی است؛ یک نشانه این‌که گفتم ایستادگی و مقاومت در مقابل توطئه‌های بزرگ.
یک نشانه‌ دیگر، پیشرفت‌های بزرگ ملت ایران است. نمی‌خواهند بگذارند این حرف‌ها تکرار بشود. دشمن از تکرار این حرف‌ها، از بیان این حرف‌ها به شدت ناراحت و ناراضی است اما واقعیت است. ما پیشرفت‌هایی پیداکرده‌ایم که من حالا گذرا به بعضی اشاره می‌کنم، و همه‌ این پیشرفت‌ها در دوران تحریم بود، در دوران محاصره‌ اقتصادی بود، در دوران شدیدترین فشارهای اقتصادی‌‌‌‌ای بود که تا آن زمان اتفاق افتاده بود؛ این را خود آمریکایی گفتند؛ آمریکایی‌‌ها گفتند که فشار اقتصادی‌‌‌‌ای که روی ایران گذاشتیم، در طول تاریخ‌‌‌‌ بی‌سابقه است؛ راست می گویند، با همه‌ دروغ‌گویی‌شان این حرف را راست گفتند؛‌‌‌‌ بی‌سابقه‌ترین فشار اقتصادی بود. در چنین شرایطی ملت ایران پیشرفت پیدا کرد. در حوزه‌ علم پیشرفت پیدا کرد، در حوزه‌ فناوری پیشرفت پیدا کرد، در بعضی از حوزه‌‌ها‌‌‌ی علمی در ردیف‌های اول دنیا قرار گرفت؛ یکجا جزو پنج کشور اول دنیا، یکجا جزو ده کشور اول دنیا، یکجا جزو سه کشور اول دنیا؛ در بین دویست کشور. پیشرفت‌های علمی ما، پیشرفت‌های فناوری ما این‌جوری است؛ در نانو، در زیست‌فناوری، در بخش‌های مختلف؛ در بخش سلامت، پیشرفت‌های ایران از بسیاری از کشورهای پیشرفته‌ دنیا بهتر بوده؛ در قضیه‌ کرونا این قضیه خودش را نشان داد؛ در بخش هسته‌ای، در بخش هوافضا، در بخش دفاعی؛ که این [پیشرفت] بخش دفاعی را همه‌ آن‌ها دارند می‌گویند و اعتراف می‌کنند؛ برای اینکه بتوانند یک آتویی علیه جمهوری اسلامی درست کنند، اعتراف می‌کنند که ایران ازلحاظ دفاعی، ازلحاظ تسلیحات جلو رفته. در بخش زیست‌فناوری، پیشرفت فراوان [داشته‌ایم]. دنیا ما را تحسین کرد، دانشمندانِ دنیا دانشمندانِ ما را تحسین کردند، دانشمندان جوان ما را تحسین کردند.
پیشرفت در حوزه‌ زیرساخت‌های کشور؛ در جاده، در ریل، در سدسازی، در آب‌رسانی ــ [مثل] همین آب‌رسانی غدیر که [افتتاحش] اخیرا‌انجام گرفت ــ در ساخت پالایشگاه، در ساخت بیمارستان؛ که بسیاری از این‌ها در همین ۱۴۰۱ انجام‌گرفته است؛ که یک‌قسمتی، یک‌بخشی در پارس جنوبی تماما‌از صفر تا صدش ایرانی است؛ این [پیشرفت] اتفاق افتاد؛ کِی؟ در وقتی‌که این‌همه تحریم هست، این فشار اقتصادی هست. [پیشرفت] در تولید گاز مایع که یکی از کارهای بسیار مهم بود ــ که یک گشایشی برای کشور به وجود می‌آورد ان‌شاءالله ــ در همین دوران اخیر به وجود آمد؛ در دوران‌های گذشته هم کارهای مفصلی انجام‌گرفته است.
پیشرفت در حوزه‌ روابط خارجی. غربی‌‌ها فشار آوردند که ایران را منزوی کنند؛ آمریکا و اروپایی‌‌ها فشار آوردند که ایران منزوی بشود. «انزوا» در اصطلاح سیاست خارجی یعنی قطع رابطه‌ با کشورها؛ [وقتی] کشورها با یک کشوری رابطه نداشته باشند، می گویند منزوی شد؛ آنچه اتفاق افتاد، نتیجه‌ عکس داد. بله، رابطه‌ ما با غربی‌‌ها ضعیف شد ــ با آمریکا که رابطه نداشتیم، با اروپا هم رابطه‌ ما ضعیف شد ــ اما ما رابطه‌ خودمان را با آسیا
 صد درصد محکم‌تر کردیم؛ بعدازاین هم همین را ادامه خواهیم داد؛ ما ارتباطات سیاسی و اقتصادی و فنی و علمی خودمان را با بخش مهم کشورهای آسیا ادامه خواهیم داد. در بخشی از پیمان‌های مهم عضو شدیم؛ دشمن می‌خواست ما را منزوی کند، تلاش و توانایی‌های ملت ایران موجب شد که ما بتوانیم در بخشی از پیمان‌های منطقه‌ایِ مهم و موثّر عضو بشویم؛ منزوی که نشدیم، به‌عکس، مطرح شدیم و روابطمان با دولت‌های منطقه و ملّت‌های منطقه تقویت شد. ارتباطات قوی با آفریقا و آمریکای لاتین جزو برنامه‌های حتمی ما است و ان‌شاءالله این برنامه را دنبال خواهیم کرد. البتّه با اروپا هم قهر نیستیم؛ با هرکدام از کشورهای اروپایی و دولت‌های اروپایی هم که سیاست‌های آمریکا را کورکورانه تبعیت نکنند، حاضریم کارکنیم.
این پیشرفت‌ها پیداشده است. این پیشرفت‌ها  نشانه‌ ساخت محکم و مستحکم بنیه‌ ملّت ایران و نظام اسلامی است. این پیشرفت‌ها در سایه‌ ایمان به وجود آمده است، در سایه‌ احساس عزت ملّی، در سایه‌ احساس نیاز به توان داخلی؛ یعنی ملّت ما و مسئولان ما احساس کردند که به توان داخلی احتیاج دارند؛ قبلا‌تکیه به دیگران بود، به خارجی‌ها بود، فهمیدند که این تکیه‌ به دیگران اعتبار ندارد؛ یک روز هست، یک روز نیست؛ باید به توان داخلی اعتماد کرد. ما وقتی‌که «اقتصاد مقاومتی» را اعلام کردیم، گفتیم اقتصاد مقاومتی «درون‌زا» و «برون‌گرا» است؛ درون‌زا است، یعنی توان و استعداد و ظرفیت درونی بایستی در خدمت اقتصاد قرار بگیرد و البتّه برون‌گرا است، یعنی با همه‌ کشورها آماده‌ ارتباطات اقتصادی هستیم. این را احساس کردیم؛ هم ملّت ایران احساس کرد، هم جوان‌های ما احساس کردند، هم مسئولان ما احساس کردند که احتیاج دارند به توان درونی خودشان تکیه کنند.
پس بنابراین، نقاط قوّت ما زیاد است که استحکام داخلی را گفتم، پیشرفت‌ها را [هم] گفتم؛ این‌ها وجود دارد، موارد زیادی هم هست که مجال گفتنش و بحث کردنش در اینجا دیگر نیست. این‌ها قوّت‌های ما است؛ این‌ها نباید ضربه ببیند. نظام اسلامی «جمهوری اسلامی» است؛ نه «جمهوری» باید ضربه ببیند، نه «اسلامی» باید ضربه ببیند. این‌ها نقاط قوّت است. در هر تحوّلی، روی این نقاط قوّت باید تکیه کرد، آن‌ها را باید افزایش داد، نقاط قوّت را باید برجسته‌تر کرد و گسترده‌تر کرد، امّا در کنار این‌ها نقاط ضعفی هم وجود دارد. تحوّل، ناظر به تغییر نقاط ضعف است. من در مورد نقاط ضعف هم کوتاه صحبت می‌کنم، دو سه مورد را عرض می‌کنم.
اگر ما در کشورمان چهار پنج نقطه‌ضعفِ مهم داشته باشیم، در رأس همه‌ این‌ها مسئله‌ اقتصاد کشور است. اقتصاد کشور انصافا‌یکی از نقاط ضعف ما است. [البتّه] بسیاری از سیاست‌های اقتصادی میراث گذشتگان است؛ «گذشتگان» یعنی گذشتگان قبل از انقلاب، بعضی هم بعد از انقلاب پدید آمده؛ بعضی‌ از این مشکلات اقتصادی و زیرساخت‌های اقتصادیِ اساسی مربوط به قبل انقلاب است، بعضی مربوط به بعد از انقلاب است.
شاید بشود گفت مهم‌ترین مشکل اقتصاد ما تصدی‌گری دولتی است. بیشترین توجّه ما در دهه‌ ۶۰ به این مسئله بود که کلید اقتصاد کشور را به دولت بسپریم؛ این به اقتصاد ما ضربه زد؛ این مربوط به خود ما است، ما خودمان کردیم. شاید مهم‌ترین نقطه‌ضعف اقتصاد ما تصدی‌گری افراطی دولت است. وقتی‌که مردم از مدیریت اقتصادی و فعّالیّت اقتصادی کنار می‌مانند، کارهای بزرگ، شرکت‌های مهم، تولیدهای ثروت ساز برای کشور در اختیار دولت قرار می‌گیرد و در اختیار فعّالان اقتصادی از مردم قرار نمی‌گیرد، همین مشکلاتی پیش می‌آید که ما امروز در اقتصادمان مشاهده می‌کنیم. مهم‌ترین مشکل ما «دولتی بودن اقتصاد» است.
در ارائه و اعلام سیاست‌های اقتصادی اصل ۴۴ با کمک کارشناسان متعدّد با دقّت روی این کار کردیم ــ یعنی کارشناس‌ها کار کردند ــ و سیاست‌ها ابلاغ شد. بنای این سیاست‌ها بر این بود که ما مدیریت‌ها و فعّالیّت های اقتصادی موردنیاز مردم را به مردم بسپریم؛ البتّه بعضی از بخش‌ها هست که یا مردم طالب آن نیستند یا حتما‌باید در اختیار دستگاه‌های دولتی باشد؛ آن‌ها به کنار، امّا بخش‌های مهم اقتصاد باید در اختیار مردم باشد. بارها این را تکرار کردیم که بنگاه‌های دولتی، شرکت‌های دولتی، شرکت‌های شبه‌دولتی ــ که با تعبیر زشت «خصولتی» از آن‌ها یاد می‌کنند که تعبیر خوبی نیست؛ [بلکه] شبه‌دولتی است ــ باید با بنگاه‌های خصوصی رقابت نکنند و بگذارند تولید را مردم انجام بدهند. ما آن روزی که همه‌ سررشته‌‌ کارها را دست دولت دادیم، به این نیّت این کار را کردیم که عدالت اقتصادی برقرار بشود؛ و عدالت اقتصادی برقرار نشد. به خطا خیال می‌کردند که اگر چنانچه کلید اقتصاد دست دولت باشد، عدالت اقتصادی به وجود می‌آید؛ این اشتباه بود و چنین چیزی اتّفاق نیفتاد. دولت تصدی‌گری را بایستی کم کند، نظارت را باید زیاد کند؛ دخالت را کم کند، نظارت را زیاد کند؛ مراقبت کنند. یکی از عیوب بزرگ اقتصاد ما، شاید بزرگ‌ترین عیب اقتصاد ما این است؛ این را به هرکدام از دولت‌های متعدّد که سرکار آمدند سفارش شده که واگذار کنید؛ این واگذاری‌ها بعضی انجام نگرفت، بعضی‌ها به شکل غلط انجام گرفت. به‌جای اینکه به سود مردم واگذار بشود، در مواردی به ضرر مردم واگذار شد. این موجب شد که این کار انجام نگیرد. امروز هم یکی از کارهای اساسی‌ای که دولتِ محترم باید انجام بدهد، این است که با دقّت، با مراقبت، با نظارت لازم مدیریت‌های اقتصادی را به خود مردم بسپارد.
عیب مهم دیگر اقتصاد ما وابستگی به صادرات نفت خام است. ما نفت خام را صادر می‌کنیم، درحالی‌که اختیار نفت خام در دست ما نیست. آن‌کسی که نفت ما را وارد می‌کند ــ آن‌وقتی که اروپایی‌ها نفت ما را می‌خریدند و وارد می‌کردند ــ او از این واردات نفت سود بیشتری می‌برد از ما که نفت متعلّق به ما بود و آن را از چاه‌های نفت بیرون آورده بودیم و به او فروخته بودیم. مالیاتی که او می‌گرفت و استفاده‌ای که او می‌کرد، از صاحبان نفت بیشتر بود؛ الآن هم همان جور است. ما بایستی بند ناف اقتصاد را از صادرات نفت خام ببُریم و بیشتر به فعّالیّت های
 غیرنفتی [بپردازیم]. که خب خوشبختانه آن‌طوری که در گزارش‌ها وجود دارد، حرکت به سمت افزایش صادرات غیرنفتی و فعّالیّت های اقتصادی غیرنفتی شروع‌شده و کارهای خوبی دارد انجام می‌گیرد.
یکی از مشکلات اقتصاد ما وابستگی به دلار است. بعضی از کشورهایی که تحریم شدند، وابستگی خودشان را به دلار قطع کردند، وضعشان بهتر شد. ما الآن کشورهایی را می‌شناسیم ــ نمی‌خواهم اسم بیاورم ــ که مورد تحریم‌های شدید غرب قرار گرفتند و رابطه‌شان با سوئیفت ــ که یک سازوکار بین‌المللی غربی است ــ قطع شد، دلار را کنار گذاشتند، با پول‌های محلی معامله کردند و صادرات و واردات انجام دادند، وضعشان بهتر شد؛ این کار را ما هم باید بکنیم.
یکی از چیزهایی که در باب اقتصاد باید عرض بکنم ــ که این‌ها مسائل اساسی ما است و مایلم افکار عمومی این مطالب را مورد توجّه قرار بدهد، در افکار عمومی تصویب بشود و منتشر بشود ــ یکی از مهم‌ترین مسائلی که ما نیاز داریم برای اینکه وضع اقتصاد کشور بهتر بشود، رشد مستمر و سریع است. رشد اقتصادی ما ضعیف بوده. ما در سیاست‌های اقتصادی‌ای که به دولت‌ها اعلام کردیم، رشد هشت‌درصدی را اعلام کردیم؛ درحالی‌که در بسیاری از سال‌های دهه‌ ۹۰ رشد ما زیر صفر بوده است. درمجموع هم وقتی‌که تحویل و تحوّل دولت انجام گرفت، رشد بسیار پایین بود؛ حالا رقم‌های دقیقش را نمی‌خواهم عرض بکنم، مثلا‌حدود یک درصد یا کمتر. ما به رشد اقتصادی سریع و مستمر احتیاج داریم؛ نه اینکه یک سال رشد داشته باشیم، بعد مجددا‌توقّف داشته باشیم. ما کِی می‌توانیم این رشد سریع و مستمر را به دست بیاوریم؟ آن‌وقتی که با کمک و هدایت مردم بتوانیم تولید را افزایش بدهیم. مسئولان محترم دولتی و همچنین نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی بایستی مردم را به ایفای نقش مولّد در اقتصاد ترغیب کنند و آن‌ها را هدایت کنند؛ برای بخش خصوصی اعتماد ایجاد کنند که سرمایه‌گذاری کند، کارآفرینی کند؛ بخش خصوصی می‌تواند. در سال ۱۴۰۱، در بهمن‌ماه گذشته، عدّه‌ای از فنّاوران مهم کشور با بنده در حسینیه ملاقات کردند؛ بعضی از آن‌ها صحبت کردند؛ مطالبی که گفتند، حقایقی که گفتند و نمونه‌هایی که در آنجا نشان دادند، حیرت‌آور است؛ یعنی این، توانایی ملّت ایران را نشان می‌دهد. ما توانایی زیادی داریم، می‌توانیم کارهای بزرگی انجام بدهیم. اگر از توانایی ملّت در قضیّه‌ اقتصاد استفاده بشود وضع معیشت مردم حتما‌بهتر خواهد شد، وضع تورّم حتما‌بهتر خواهد شد. ما شعار سال را، ازجمله، مهار تورّم قراردادیم و رشد تولید؛ «مهار تورّم و رشد تولید». مهار تورّم متوقف است به افزایش تولید و افزایش تولید، دست مردم است؛ اگر چنانچه مردم اقدام کنند، همت کنند، این کار عملی است و ممکن است انجام بگیرد.
یکی از اشکالات مهمی که ما داریم، این است که روی راه‌های مشارکت مردم فکر نکرده‌ایم. من همین‌جا به مسئولین محترم، به صاحب‌نظران اقتصادی، به کسانی که علاقه‌مند به سرنوشت کشورند توصیه می‌کنم بنشینند راه‌های مشارکت عموم مردم در مسائل اقتصادی را پیدا کنند. هر جا مردم واردشده‌اند ما پیشرفت کرده‌ایم. در دفاع مقدّس مردم وارد شدند، ما پیروز شدیم؛ در مسائل سیاسی کشور مردم هر جا وارد شدند ما پیروز شدیم؛ در مسائل اقتصادی هم همین‌جور است؛ [اگر] مردم وارد بشوند، آحاد مردم وارد بشوند، ما پیروز خواهیم شد، موفّق خواهیم شد؛ منتها مردم چه جور وارد بشوند؟ باید نقشه‌ ورود مردم در حوزه‌ اقتصادی را به مردم نشان داد. من البتّه در سال‌های گذشته بر روی [ایجاد] شرکت‌های کوچک و کمک به شرکت‌های کوچک تکیه کرده‌ام، توصیه کرده‌ام؛ تجربه‌های ناموفقی هم در این مورد وجود داشت؛ کارهایی انجام گرفت که کارهای کامل و سنجیده‌ای نبود؛ باید از این قبیل کارها انجام بگیرد.
یکی از مشکلات اقتصاد ما کم تحرّکی در تجارت خارجی است. ظرفیت تولید ما در داخل زیاد است؛ چه در بخش کشاورزی، چه در بخش صنعتی؛ بازارهای دنیایی هم بسیار وسیع است. ما می‌توانیم تجارت خارجی‌مان را افزایش بدهیم، پیش ببریم و آن کاری را که حقیقتا‌به‌طور مستقیم به معیشت مردم و سفره‌ مردم ارتباط پیدا می‌کند، ان‌شاءالله سامان بدهیم که یکی از کارهای مهم است. ما امروز در تجارت خارجی تحرّکمان کم است؛ روش‌هایمان بعضا‌روش‌های نادرستی است؛ این‌ها به تحوّل نیاز دارد؛ احتیاج به تحوّل دارد. یکی از موارد تحوّل همین مسئله‌ تجارت خارجی است. کمک به شرکت‌های دانش‌بنیان که من سال گذشته توصیه کردم و خوشبختانه تحقّق پیدا کرد؛ اگرچه به‌قدری که ما خواسته بودیم انجام نشد امّا توسعه پیدا کرد. شرکت‌های دانش‌بنیان کارهای زیادی کردند؛ هم تلاششان زیاد شد، هم فراورده‌هایشان بیشتر شد، هم درآمدهایشان بیشتر شد؛ [ایجاد] بنگاه‌های کوچک، دانش‌بنیان کردن کارخانجات بزرگ؛ این‌ها اقدامات مفیدی است که به این تحوّل کمک می‌کند.
یک بخش دیگری که احتیاج به تحوّل دارد که باید مورد توجّه برادران و خواهران عزیز نماینده‌ مجلس شورای اسلامی قرار بگیرد، تحوّل در بخش تقنین است؛ قانون‌گذاری. سیاست‌های کلی تقنین ابلاغ‌شده است؛ این سیاست‌ها بایستی مورد توجّه قرار بگیرد و قانون‌گذاری به شکل کامل و سنجیده‌تر ازآنچه امروز انجام می‌گیرد، انجام بگیرد. و یکی از چیزهایی که غالبا‌بین قوه‌ مجریّه و قوه‌ مقننه در دولت‌های مختلف، در همه‌ دوره‌ها اختلاف بوده است ــ حالا که بحمدالله دو قوّه باهم کار می‌کنند و به هم نزدیک‌اند ــ ازجمله همین دوره‌ کنونی، این شِکوه وجود دارد که گاهی در قانون بودجه‌ سالانه در مجلس، هزینه‌های قطعی تصویب می‌شود و درآمدهای غیرقطعی در مقابل آن قرار داده می‌شود؛ که این منجر می‌شود به کسری بودجه؛ کسری بودجه هم همچنان که گفتیم، یکی از بلاهای بزرگ اقتصادی است؛ که این‌ها هم نبایستی انجام بگیرد. ضعف‌های دیگری هم در زمینه‌های گوناگون داریم که پرداختن به آن‌ها را ان‌شاءالله می‌گذاریم برای فرصت‌های دیگر.
نقطه‌ مقابلِ حرکتِ تحوّلی در کشور ــ که هدف این حرکت تحوّلی، تقویت نقاط قوّت و برطرف کردن نقاط ضعف است ــ سیاست دشمنان اسلام و دشمنان جمهوری اسلامی است؛ این‌ها درست نقطه‌ مقابل این حرکتِ تحوّلی تلاش می‌کنند و کار می‌کنند و اقدام می‌کنند؛ که هدفشان هم ضربه زدن به نقاط قوّت است، همچنان که قبلا‌اشاره کردم؛ ما ناچار باید این‌ها را با مردم در میان بگذاریم، مردم باید بدانند. آن روزی که صدام در [دوران] دفاع مقدّس به ما حمله کرد، همان روز اطلاع‌رسانی شد و به مردم گفتیم که در کشور جنگ شده است، یعنی افکار عمومی در جریان حادثه‌ بزرگ جنگ قرار گرفت.
البتّه امروز در این جنگ ترکیبی موجود، حمله‌ نظامی نیست؛ دشمن حمله‌ نظامی نمی‌کند، کارهای دیگر می‌کند؛ اینجا هم اطلاع‌رسانی لازم است، تا مردم بدانند که دشمن از چه راه‌هایی و با چه سیاست‌هایی وارد می‌شود، و با روشن‌بینی به حوادث نگاه کنند. وقتی‌که مردم عزیزِ ما با اوضاع آشنا شدند، هر حادثه‌ای پیش بیاید، با روشن‌بینی به آن حادثه نگاه می‌کنند.
بله، در جنگ ترکیبی، حمله‌ نظامی نیست امّا حمله به باورهای دینی و سیاسی است؛ حمله‌ دشمن به باورهای دینی و باورهای سیاسی است. اینکه در سوره‌ «قُل اَعوذُ بِرَبِّ النّاس» می‌گویید: «مِن شَرِّ الوَسواسِ الخَنّاسِ، اَلَّذی یُوَسوِسُ فی صُدورِ النّاسِ، مِنَ الجِنَّةِ وَ النّاس»، خنّاسش همین تبلیغاتچی‌های خارجی و دنباله‌روهای آن‌ها در داخل هستند؛ وسوسه می‌کنند، حقایق را دگرگون نشان می‌دهند؛ هدفشان سست کردن اراده‌ ملّت است، هدفشان خاموش کردن امیدها است، می‌خواهند شعله‌ امید را در دل جوانان ما خاموش کنند، جوان را مأیوس کنند. یأس یعنی بن‌بست؛ وقتی‌که جوان از پیشرفت مأیوس شد، از آینده مأیوس شد، احساس بن‌بست می‌کند؛ از کسی که احساس بن‌بست می‌کند، نمی‌شود توقّع داشت درست‌کار کند. می‌خواهند اختلاف‌افکنی کنند، می‌خواهند در کشور دوقطبی ایجاد کنند؛ می‌خواهند نرم‌افزار واقعی قدرت ملّیِ کشور را از دست ملّت بگیرند، بی‌اثر کنند؛ این نرم‌افزار عبارت است از ایمان مردم، ارزش‌های دینی مردم، ارزش‌های ملّی مردم، اعتقادهای مردم. وقتی این کارها را انجام دادند، دنبال این هستند که در کشور بی‌ثباتی به وجود بیاید، ناامنی به وجود بیاید، اگر بتوانند جنگ داخلی ایجاد کنند؛ که البتّه سرشان به سنگ خورده است و خواهد خورد.
در جنگ ترکیبی، دشمن از رسانه استفاده می‌کند، از عامل فرهنگی استفاده می‌کند، از عامل امنیتی استفاده می‌کند، از نفوذ استفاده می‌کند، از عامل اقتصادی استفاده می‌کند؛ از همه‌ این عوامل استفاده می‌کند برای اینکه ملّت را در محاصره قرار بدهد، برای اینکه ملّت را دچار یأس کند، ملّت را از نیروی خودش غافل کند. سعی می‌کنند ملّت را از راه‌های اطلاع‌رسانی جدا کنند. خب، ما وسایل اطلاع‌رسانی به مردم را داریم؛ این‌ها را بدبین می‌کنند: به رادیوتلویزیون گوش ندهید، خبرهایش خلاف واقع است؛ به گزارش مسئولین توجّه نکنید، گزارششان خلاف واقع است؛ به حرف‌های رهبری گوش نکنید، حرف‌های رهبری تکراری است؛ تکراری است؟ سال‌ها است که جبهه‌ دشمن با صدای بلند اعلام می‌کند که می‌خواهیم جمهوری اسلامی را به‌زانو دربیاوریم، رهبری در مقابل می‌گوید «غلط می‌کنید»؛ این تکرار نیست؛ این استقامت است. خدای متعال به ما دستور داده است ــ دستور به پیغمبر دستور به همه است، دستور به ما است ــ که «فَاستَقِم کَما اُمِرتَ وَ مَن تابَ مَعَک»؛ این استقامت است، این سخنِ حق را در دل نگه‌داشتن و حفظ کردن و پای آن ایستادن است؛ این تکرار نیست. بحمدالله مردم بیدارند، مردم ایستاده‌اند، مردم درصحنه‌اند؛ این را در سال‌های متمادی، مردم عزیزمان نشان داده‌اند. ملّت ایران به همه‌ کسانی که در اغتشاشات اخیر [مردم را] تحریک کردند یا از اغتشاشات حمایت کردند، سیلی زد و به حول و قوه‌ الهی در آینده هم ملّت ایران به دشمنانش سیلی خواهد زد.
بنده قاطعا‌اعلام می‌کنم که ملّت ایران قوی است، ملّت ایران در حال پیشرفت است، ملّت ایران قادر بر رفع عیوب خود است، قادر به ایجاد تحوّل است، می‌تواند عیوب را رفع کند، ملّت ایران جبهه‌ مقاومت را حمایت می‌کند. ما حمایت از جبهه‌ مقاومت را صریحا‌اعلام می‌کنیم، و حضور در جنگ اوکراین را قاطعا‌رد می‌کنیم. به‌دروغ ادّعا کردند که ایران در جنگ اوکراین مشارکت دارد؛ ابدا‌چنین چیزی نیست؛ ما هیچ مشارکتی نداریم. جنگ اوکراین را درواقع آمریکا راه انداخت؛ برای گسترش ناتو به سمت شرق، مقدمات این جنگ را درواقع آمریکا به وجود آورد؛ الآن هم بیشترین سود را، بیشترین بهره را آمریکا از جنگ اوکراین می‌برد. مردم اوکراین بیچاره‌ها دچار مشکل‌اند، سودش را کارخانجات اسلحه‌سازی آمریکا می‌برند؛ لذا با اتمام جنگ اوکراین همراهی نمی‌کنند؛ آمریکا مانع کارهایی است که باید انجام بگیرد تا این جنگ تمام بشود و نمی‌گذارد؛ آن‌ها از اتمام جنگ اوکراین ناراضی هستند.
خب من در پایان صحبت، عیوب مجموعه‌ نظام را گفتم و به بعضی از عیوب اشاره کردم؛ بعضی عیوب هم در خود ما مردم هست که این‌ها را هم باید برطرف کنیم. در بین ما مردم بعضی از عیوب وجود دارد که اتفاقا‌مرتبط با مسائل اقتصادی است؛ یکی‌اش اسراف است. ما اسراف می‌کنیم؛ آب را اسراف می‌کنیم، نان را اسراف می‌کنیم، برق را اسراف می‌کنیم، گاز را اسراف می‌کنیم؛ مسرفانه عمل می‌کنیم. بعضی از کشورهایی که چند برابر ما جمعیت دارند، مصرف گازشان از ما کمتر است، مصرف بنزینشان از ما کمتر است. مصرف بنزین ما بالا است، مصرف گاز ما بالا است؛ مسرفانه عمل می‌کنیم. آب را هدر می‌دهیم، نان را دور می‌ریزیم؛ این عیب بزرگی است؛ این را باید برطرف کنیم. من چند سال قبل از این، روی این به‌طور خاص تکیه کردم.
یکی از مشکلات دیگر بین ما مردم تجمل‌گرایی افراطی است؛ تجمل‌گرایی. همین است که ازدواج‌ها مشکل شده؛ جوان در سنّ ازدواج ــ چه دختر، چه پسر ــ قادر به ازدواج نیست؛ چرا؟ چون پدر و مادرش دچار رودربایستی قوم‌وخویش‌ها هستند؛ مهریّه‌ فلان‌جور، جهیزیه‌ فلان جور، تجملات فلان‌جور، مهمانی فلان‌جور! هزینه‌های ازدواج بالا رفته. از این مسابقه‌ تجمّل‌گرایی باید بیرون بیایید؛ یک عدّه‌ای در تجمل‌گرایی مسابقه راه انداخته‌اند؛ باید خودتان را از این مسابقه خارج کنید. این‌یکی از عیوب کار ما است.  یکی دیگر از عیوب مهم ما این است که ما درباره‌ تولیدات داخلی تعصّب نداریم؛ تعصّب در خیلی جاها چیز بدی است امّا اینجا چیز خوبی است. ما باید برای تولید داخلی تعصّب داشته باشیم. یک جنسی هست که در داخل تولیدشده، مشابه خارجی‌اش هم هست ــ البتّه آن واردکننده نباید وارد می‌کرد، حالا وارد کرده ــ گاهی کیفیت این جنس داخلی از آن جنس خارجی کمتر نیست، گاهی هم بیشتر است، [امّا] ما می‌رویم سراغ جنس خارجی؛ چرا؟ چرا به این کارگر ایرانی کمک نمی‌کنید؟ این جنس داخلی را کارگر ایرانی ساخته؛ وقتی شما نخریدید، آن کارگر بیکار می‌شود. جنس خارجی می‌خرید، آن را ترجیح می‌دهید به جنس داخلی؛ این اشکال بزرگی است و بر ما وارد است؛ این‌ها عیوب خود ما است. همه‌ عیوب، مربوط به تشکیلات نظام و دستگاه‌های اداره‌کننده‌ کشور نیست؛ یک‌چیزهایی هم مربوط به خود ما است.
یک جاهایی اغماض و گذشت لازم است، [امّا] گذشت نمی‌کنیم. سر یک اختلاف‌نظر کوچک، یقه‌ همدیگر را می‌گیریم؛ چرا؟ ممکن است دو نفر در یک مسئله‌ای ــ مثلا‌در یک مسئله‌ سیاسی ــ اختلاف‌نظر داشته باشند؛ خب داشته باشند؛ چرا باید باهم دعوا کنند؟ چرا باید یقه‌ همدیگر را بگیرند؟ چرا باید دوقطبی در جامعه ایجاد بشود؟ باید اغماض کرد. یک جاهایی بایستی چشم‌پوشی کرد، باید اغماض کرد. این هم یکی از مشکلات ما است.
یک توصیه‌ مهم من به همه‌ کسانی که توانایی سخن گفتن با مردم را دارند و رسانه در اختیارشان است ــ چه در فضای مجازی، چه در مطبوعات، چه در صداوسیما ــ امیدآفرینی است. دشمن سعی می‌کند جوان‌های ما را ناامید کند؛ ما باید متقابلا‌امیدآفرینی کنیم. مسائل امید زا در کشور کم نیست؛ همین‌هایی که من گفتم و ده برابر این‌ها مطلب هست که همه موجب امید است و انسان را امیدوار می‌کند. همه موظّف‌اند امیدآفرینی کنند؛ این را جدی بگیرید.
امیدآفرینی، خودفریبی نیست. بعضی‌ها خیال می‌کنند امیدآفرینی پنهان کردن ضعف‌ها است، خودفریبی است؛ نه، ضعف‌ها هم باید بیان بشود، اشکالی ندارد؛ امّا در کنار بیان ضعف‌ها بایستی امیدآفرینی هم بشود، آینده و افق روشن در مقابل چشم قرار بگیرد و نشان داده بشود. وضع ما بحمدالله وضع خوبی است. ما امروز باید این آیه‌ شریفه را در نظر بگیریم: «وَ لا تَهِنوا»، سست نشوید، «وَ لا تَحزَنوا»، اندوهگین نشوید، «وَ اَنتُمُ الاَعلَون»، شما برترین هستید، «اِن کُنتُم مُؤمِنین»؛ ایمان شما موجب علوّ شما است، موجب برتری شما است. درست عکس وضعیت ما را امروز در این منطقه، دشمن سرسخت ما یعنی دولت آمریکا دارد. ما می دانیم در منطقه چه‌کار داریم می‌کنیم؛ سیاستمان روشن است، راهمان روشن است. آمریکایی‌ها متحیّرند که در منطقه بمانند یا از منطقه بروند؛ اگر بمانند، نفرت ملّت‌ها از آن‌ها روزبه‌روز بیشتر می‌شود. آمریکایی‌ها باقدرت، با نیروهای نظامی شدیدالعمل وارد افغانستان شدند، بیست سال در افغانستان ماندند؛ ملّت افغان را از خودشان ناراضی کردند، متنفّر کردند، مجبور شدند خارج بشوند. اگر بمانند موجب نفرت‌اند، اگر بروند مطامعشان را از دست می‌دهند؛ اینجا مطامعی دارند، آمریکایی‌ها در سوریه مطامع دارند، در عراق مطامع دارند، در همه‌ این منطقه مطامع دارند؛ اگر بگذارند بروند، این مطامع از دست می‌رود؛ نمی‌دانند چه‌کار کنند؛ بمانند، بروند؛‌ متحیّرند. خدا را شکر می‌کنیم بر اینکه راه ما روشن است، بصیرت ما برجا است، گام‌های ما بحمدالله محکم و استوار است و دشمن ما دچار ضعف است.
پروردگارا! روز‌به‌روز بر این موفّقیّتها بیفزا. پروردگارا! امام بزرگوار ما را که این راه را به روی ما باز کرد، با اولیائت محشور کن. پروردگارا! شهدای عزیز ما را که توانستند این حرکت عظیم را به نتیجه برسانند، با پیغمبر، با شهدای صدر اسلام محشور بفرما. پروردگارا! قلب ولیّ‌ات و حجّتت، ولیّ‌عصر (ارواحنا فداه) را از ما راضی کن؛ دعا و شفاعت او را شامل حال ما بفرما؛ ملّت ما را همواره سربلند و عزیز و خوشبخت قرار بده.