افزایش بی‌سابقه نرخ ارز در روزهای گذشته و افت بی‌سابقه ارزش پول ملی در روزهای اخیر، موجب شد تا رئیس بانک مرکزی کشور تغییر و محمدرضا فرزین با رأی اعتماد هیئت دولت رئیسی، جایگزین علی صالح‌آبادی شود، حال سؤال این است که برنامه فرزین چیست و آیا سکاندار جدید می‌تواند کشتی پولی کشور را به مقصد درست هدایت کند؟
خبر پذیرش استعفای علی صالح آبادی از سوی دولت با تأیید سخنگوی بانک مرکزی همراه بود و پیش بینی می‌شد که افزایش  قیمت دلار با قربانی تازه‌ای همراه باشد. 
البته نیازی به وجود سواد اقتصادی بالا نبود، تلاش بانک مرکزی برای ثبات ارزش پول ملی، فقط یک ماه دوام آورد و قیمت ارز دوباره به سطوح بالا افزایش داشت، سیر صعودی و تشدید نوسانات ارزی در هفته‌های اخیر می‌توانست آینده ریاست بانک مرکزی را رقم  بزند. اگرچه بسیاری از حاشیه‌های به وجود آمده ناشی از شوک چینی‌ها در عرصه دیپلماسی به ایران در کنار ناآرامی‌های کشور و حتی نزدیک شدن به سه ماه پایانی سال و داستان برجام را دلایلی برای شرایط به وجود آمده می‌دانند و بسیاری دیگر نیز تأکید دارند که نباید از شاخص‌های پولی کشور غافل بود. ماندگار شدن رشد نقدینگی و پایه پولی بالای میانگین بلندمدت، محرک‌های قدرتمندی برای فشار به نرخ ارز و کاهش ارزش ریال محسوب می‌شوند  به نحوی که  محاسبات نشان می‌دهد که در طی این افزایش قیمت ارزش پول ملی افت ۴۵ درصدی را داشت. 
حالا با ورود سکاندار جدید باید دید اقدام جدید بانک مرکزی برای آرام کردن بازار ارز چه تأثیری بر ریال دارد؟
 نگاهی به ارتباط ارزش پول ملی و افزایش نرخ ارز 
اقتصاددانان بر این باورند که وقتی از «افزایش نرخ دلار» صحبت می‌شود، درست‌تر آن است که گفته شود این «ارزش ریال» است که روزانه و هفتگی و ماه به ماه کاسته می‌شود.
اتفاقی که از ابتدای سال جاری به این طرف، یک امر «تکراری» است. بنا به آمارها، نرخ دلار از ابتدای امسال تاکنون نزدیک به ۴۵ درصد بالاتر رفته است. این به معنای افت ۴۵ درصدی ارزش ریال است. زمانی که ابتدای سال ۱۴۰۱ هر یک دلار مساوی بود با ۲۵۵۸۰۰ ریال و حالا همان‌گونه که گفته شد هر یک دلار معادل است با ۳۷۰۰۰۰ ریال ( تا زمان تنظیم این گزارش) .
بنابراین این کاهش شدید پول ملی حاکی از آن است که بانک مرکزی در این مدت نتوانست تصمیمات مدبرانه‌ای برای اداره  مهم‌ترین پایه مالی کشورداشته باشد . 
این درحالی است که در اساسنامه بانک مرکزی، «حفظ ارزش پول ملی» نخستین اولویت این بانک عنوان شده و حتی فراتر از آن گفته شده که بانک مرکزی «وظیفه» حفظ ارزش پول ملی را به عهده دارد؛ وظیفه‌ای که اکنون  به نظر می‌رسد توسط مسئولان آن، در قالب «ارزپاشی» تعریف شده است.
هرچند که مسئولان بانک مرکزی و دولتی بارها تکرار کرده اند که  این بانک با «ارزپاشی» دست به تعدیل قیمت‌ها نمی‌زند، اما خبرها حکایت از آن دارد که این سیاست با شیوه در دستور کار بانک مرکزی است. 
در واقع، عرضه سنگین ارز به بازار تشنه اسکناس، موجب شد تا سیگنال فروش در کوتاه‌مدت به بازار ارائه شود اما نه تنها بازار آرام و بخش تقاضا سیراب نشد بلکه در مدتی که گذشت  در نبود سیاست ضد تورمی و تحرکات دولت برای استقراض از بانک مرکزی و حتی نظام بانکی، فقط به هدررفت ذخایر اسکناس ارز بانک مرکزی انجامید. اقتصاد دانان بارها در این باره به دولت‌ها هشدار داده‌اند هشداری که با بی‌تفاوتی همراه بود. این گروه تأکید داشتند که ادامه این سیاست در درازمدت نقدینگی بیشتری را روانه بازارهای مختلف کرده و موجب افزایش نرخ ارز خواهد شد.
 شوالیه جدید کیست؟
شرایط فعلی به گونه‌ای به  قول قدیمی‌ها رفتن به این میدان دل شیر می‌خواهد و شوالیه جدید می‌گوید این قدرت را  دارد.
فرزین از سال گذشته مدیرعامل بانک ملی است و پیش از آن نیز از سال ۱۳۹۲ رئیس هیئت مدیره بانک کارآفرین و در سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ مدیرعامل آن بانک بود. وی عضو حقیقی شورای پول و اعتبار به‌عنوان نماینده رئیس‌جمهور، عضو هیئت مدیره بانک کشاورزی، دبیر کارگروه طرح تحول نظام بانکی و دبیر کارگروه ارزش‌گذاری پول ملی از دیگر سوابق فرزین در حوزه پولی و بانکی در سال‌های گذشته است.ریاست هیئت عامل صندوق توسعه ملی، معاونت اقتصادی وزیر امور اقتصاد و دارایی و دبیری ستاد هدفمند کردن یارانه‌ها در دولت دهم به‌عنوان یک پروژه بزرگ و ملی نیز مسئولیت‌های دیگر فرزین بوده است.
 اولین وعده 
رئیس کل جدید بانک مرکزی در برنامه جدید خود وعده داده است که نرخ دلار در سامانه نیما در محدوده ٢٨ هزار و ۵٠٠ تومان تثبیت شود و این به آن معناست که رئیس کل جدید بانک مرکزی برای کاهش قابل توجه قیمت دلار را در برنامه کاری خود ندارد و قصد دارد با کاهش اندک نرخ‌ها، ثبات بازار را در محدوده اعلامی در دستور کار قرار دهد.
محمد رضا فرزین در این باره گفت که  ارز را تثبیت و دغدغه فعالان اقتصادی کشور را رفع خواهیم کرد. دغدغه رئیس‌جمهور هم معیشت مردم است که با کنترل تورم و ارز آن را تأمین خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه برای رفع نارسایی‌ها باید رویکرد جدیدی اتخاذ کنیم، افزود: براساس سیاست جدید قیمت هر دلار در سامانه نیما ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین شد و واردات تمام کالاهای اساسی و مواد اولیه و ماشین‌آلات را با این نرخ تأمین خواهیم کرد و سایر مصارف ارزی که حدود ۴۰ مورد است در بازار مبادله ارزی تأمین خواهد شد.
 توصیه رئیس جمهور به فرزین 
با پذیرش فرزین توصیه رئیس جمهور مبنی بر استفاده رئیس‌کل جدید بانک مرکزی از همفکری و مشورت همه افراد صاحب‌نظر نشان می دهد که بانک مرکزی زمان زیادی را برای سروساماندهی این وضعیت ندارد . مردم در گفت‌وگو با رسانه‌ها و فضای مجازی بر این باورند که دولت برای کسری بودجه خود ‌طلا را گران کرده است و همین امر سبب شد تا با بی‌ارزش شدن پول  ملی مردم  به‌دنبال جایگزینی مانند طلا و ارز باشند تا به‌دنبال بی‌ارزش بودن ریال،‌ سرمایه آنها کمتر دچار ضرر شود.
از این رو کارشناسان اقتصادی تأ کید دارند  دولت باید در چنین شرایطی از افراد با صلاحیت استفاده و تحت تأثیر آشنایی ها و لابی سیاسی قرار نگیرد.
 دست اندازهای مسیر جدید 
هرچند در جلسه اخیر مجلس شورای اسلامی درباره بازار ارز، انتقادهای تندی علیه مقام‌های اقتصادی دولت مطرح شد، اما صالح‌آبادی دلایل افزایش قیمت دلار در ایران را ناشی از افزایش نرخ بهره در بیش از ۹۰ کشور دنیا، نوسانات فصلی و اعتراضات جاری در کشور دانسته بود.
کارشناسان به صورت متفق القول بر این باورند که سیاست‌های اقتصادی کشور نباید در دست مسئولان سیاسی باشد. اما در کشور ما سیاست‌های اقتصادی در اغلب موارد، زیر سایه تصمیم‌های سیاسی کشور بوده و از آن‌ها تبعیت کرده است.
کارشناسان اقتصادی با اشاره به مؤلفه‌های این علم  تأکید دارند که اگر افتی برای قیمت دلار ایجاد شود در میان‌مدت ماندگار نیست و برای فعال اقتصادی فقط فرصت خرید ایجاد خواهد کرد.اگر دولت یا بانک مرکزی به هر دلیلی قیمت دلار را پایین نگه دارند فاصله ارزش و قیمت زیاد شده و دلار در سال بعد جهش قیمتی خواهد داشت(همان اتفاقی که در سال ۹۱، ۹۷ و۹۹ رخ داد).
این گروه چنین سیاستی را چسب زخمی بر خونریزی شدید اقتصاد کشور ناشی از افزایش قیمت  دلار دانسته و تأکید دارند که چاره‌ای بر بازار آشفته ارز نیست، اقتصاد زبان زور نمی‌فهمد!
باید دید این رکوردشکنی قیمت‌ها با چوب جادویی محمد رضا فرزین که به گفته خودش مهم‌ترین وظیفه بانک مرکزی، کنترل نرخ تورم و نرخ ارز است چگونه‌ می‌تواند بازار را تحت کنترل درآورد؟
برخی تحلیلگران بازار با اشاره به اینکه قیمت دلار نسبت به کف ۱۴۰۰ دو برابر رشد داشته و اکنون وارد ناحیه بالایی کانال شده است، نرخ ۴۴ تا ۴۶ هزار تومانی را محدوده مقاومت سقف کانال می‌دانند و معتقدند امکان اصلاح قیمتی در آن نواحی بالاست. در صورت بروز اصلاح، نرخ ۴۰ هزار تومانی حمایت اول می‌باشد و کف کانال ۳۶ هزار تومانی می‌تواند محدوده بعدی حمایت باشد.
  پس از بازگشایی بازارها، ریزش در قیمت دلار  و دستگیری برخی از متخلفین ارزی باید دید که واکنش ها به این تصمیمات چگونه است .