نفیسه امامی 
بازار خریدوفروش خودرو مدت‌هاست در رکود و کم رونقی به سر می‌برد اما قیمت خودرو دارای حباب و فاصله قیمتی میان کارخانه و بازار روزبه‌روز درحال افزایش است. به‌عنوان‌مثال قیمت خودروی ۲۰۶ تیپ ۲ که تا پیش از افزایش قیمت اخیر در کارخانه ۱۲۹ میلیون تومان فاکتور می‌شد، در بازار ۲۷۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد یعنی حدود ۱۴۰ میلیون تومان رانت نصیب سرمایه‌گذار می‌شد. حالا و بعد از افزایش قیمت ۱۸ درصدی، بازهم سرمایه‌گذار رانت بالای ۱۰۰ میلیون تومانی از خرید ۲۰۶ تیپ ۲ نصیبش می‌شود.
شرکت‌های سایپا و ایران‌خودرو چهارشنبه ۱۷ آذرماه اعلام کردند موافقت برای افزایش ۱۸ درصدی قیمت محصولات خود را دریافت کردند. پیرو این اعلام عده‌ای خبر از افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد دادند تا جایی‌که قیمت پراید را به سقف ۱۹۰ میلیون تومان رساندند اما شواهد میدانی حاکی از شایعه‌سازی به‌قصد تهییج بازار را می‌داد. درواقع بازار آزاد به‌واسطه اعلام قیمت‌های جدید خیلی تحت تأثیر قرار نگرفت چون در این مدت به‌اندازه کافی قیمت‌ها رشد داشته‌اند و افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو تأثیری بر بازار نداشت. 
قیمت خودرو  در بازار بیش از هر عاملی تحت تأثیر نرخ دلار است که با وارد شدن دلار به کانال ۳۱ هزار تومان به آن واکنش نشان داد اما برعکس آنچه که انتظار می‌رفت، طی یک هفته اخیر قیمت‌ها در بازار به دلیل عقب‌نشینی قیمت دلار، روند کاهشی گرفت. 
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو تهران، اعلام قیمت‌های جدید خودرو بر بازار را به علت وجود فاصله قیمتی زیاد بین نرخ کارخانه و بازار، بی‌تأثیر قلمداد کرده و گفته است: طی یک هفته اخیر قیمت‌ها در بازار خودرو کاهش پیداکرده‌اند به‌گونه‌ای که ۲ درصد خودروهای داخلی و ۵ درصد خودروهای مونتاژی کاهش قیمت را تجربه کرده‌اند و قیمت‌ها به روال ۲۰ روز قبل بازگشته است.
صنعت خودروسازی کشور با زیان انباشته گسترده‌ای دست‌به‌گریبان است و برای جلوگیری از ضرر بیشتر عرضه محصول را کاهش می‌دهد. با این تفاسیر قیمت خودرو باید متناسب با نرخ تورم و افزایش هزینه‌های دستمزد تغییر کند چون در غیراین‌صورت این صنعت رو به ورشکستگی می‌رود و در پی آن فجایع بزرگ اقتصادی رخ خواهد داد.
 نکته مهم در شرایط فعلی جلوگیری از ایجاد هیجان به بازار است چون وضعیت آن بسیار شکننده است، بنابراین درج اخبار کاذب و شایعات مختلف مبنی برجهش قیمت پراید و گران شدن خودرو در بازار سیگنال مخربی است که می‌تواند قیمت‌های کاذب و پوچ را به‌تدریج رنگ واقعیت ببخشد.
در شرایط فعلی که تقاضای کاذب در بازار وجود ندارد، اگر عرضه خودرو افزایش یابد، می‌توان شاهد نزدیک شدن قیمت‌ها به نرخ کارخانه شویم. به‌طورقطع تولید و عرضه بیشتر منجر به کاهش قیمت‌ها در بازار می‌شود و سود زیادی که در این میان به جیب واسطه‌ها می‌رود را محدود می‌کند.
  بازار در برابر شایعات قیمتی شکننده است
امیرحسن کاکایی، کارشناس بازار خودرو در گفت‌وگو با «رسالت»، درباره وضعیت  بازار فعلی خودرو بیان کرد: اکنون بازار در شرایط رکود قرار دارد چون شرکت‌های خودروساز قیمت‌ها را افزایش داده‌اند و از سوی دیگر شرایط اقتصادی و رفتار خودروساز و مردم هم در هاله‌ای از ابهام قرارگرفته و به همین علت خرید و فروشی انجام نمی‌گیرد. عمده افراد در بازار فعلی سرمایه‌گذاران هستند و نه مصرف‌کنندگان واقعی چون قیمت‌ها بالا رفته است. 
وی با اشاره به اینکه مصرف‌کنندگان به دنبال سود  اقتصادی هستند چون از این طریق سرمایه خود را حفظ می‌کنند، گفت: متقاضیان خرید ماشین از شرکت‌های خودروساز در قرعه‌کشی شرکت می‌کنند چون به علت فاصله زیاد میان بازار و کارخانه به سود زیادی می‌رسند. بازار خودرو اکنون در صورت ثبات قیمت دلار دیگر کشش بالا رفتن بیشتر قیمت را ندارد. 
کاکایی ادامه داد: آنچه که در بازار آزاد قابل‌مشاهده است ارزش واقعی ریال است که خودرو آن را نشان داده است. تا زمانی که دلار در محدوده ۳۰ هزار تومان قرار دارد، قیمت پراید از ۱۷۰ میلیون تومان بالاتر نخواهد رفت. با توجه به اینکه خودروساز اکنون ۱۸ درصد قیمت خودرو را افزایش داده است، پراید در بازار آزاد بیش از این رقم امکان خریدوفروش ندارد. پس بعید به نظر می‌رسد با درنظر گرفتن ثبات در نرخ دلار قیمت خودرو بالاتر برود.
این کارشناس خودرو بابیان اینکه قیمت کالا مرتبط باارزش ریال است و ارزش ریال به اقدامات کلان اقتصادی و سیاسی وابسته است، افزود: اگر دلار بالا برود، قیمت خودرو حتما افزایش خواهد داشت و چنانچه دلار کاهش قیمت داشته باشد، قیمت خودرو هم با تأخیر پایین می‌آید. اگر اوضاع اقتصاد کلان دارای ثبات باشد، قیمت‌ها تغییری نخواهند کرد اما اگر اخبار منفی از مذاکرات برجام برسد، قیمت‌ها بالا می‌روند. 
وی با اشاره به اینکه با افزایش یا کاهش قیمت‌ها بازار از رکود خارج نمی‌شود، گفت: خریداران به دنبال پایین آمدن نرخ دلار هستند و منتظر روزهای آینده باقی می‌مانند از سوی دیگر فروشندگان هم در انتظار بالا رفتن قیمت دلار هستند تا خودرو گران شود. در این وضعیت که همه بازارها منتظر نتیجه مذاکرات هستند، ما با اوضاع شکننده‌ای روبه‌رو هستیم. 
کاکایی معتقد است: اقتصاد رفتاری بیان می‌کند خیلی از تصمیمات بازار لزوما عقلانی نیست بلکه بخشی از آن احساسی است. چنانچه به هر دلیلی محرک و هیجانی در بازار وارد شود، علی‌رغم نداشتن ارزش ریالی، قیمت ماشین بالا می‌رود. 
وی شرایط فعلی خریدوفروش خودرو را در حالت راکد عنوان کرد و افزود: فعلا بازارها راکد هستند اما امیدواریم وضعیت اقتصاد ثبات پیدا کند و خودروسازان به تعهد خود مبنی بر تولید و افزایش تولید پایبند باشند. به نظر می‌رسد اکنون در بازار آرامش حکمفرماست و قیمت‌های فعلی متعلق به هفته‌های قبل است. 
کاکایی با تأکید بر لزوم کنترل و مدیریت بازار و ممانعت از بروز شایعات مختلف گفت: درج قیمت ۱۹۰ میلیونی برای پراید بیشتر یک شایعه بود چون به‌یک‌باره دلار به بیش از ۳۱ هزار تومان رسید و بازار را تحریک کرد. در این میان عده‌ای شروع به شایعه‌پراکنی برای اعداد و ارقام می‌کنند و مردم و رسانه‌ها بالاترین عدد در ذهنشان باقی می‌ماند. 
وی تصریح کرد: در شرایطی که بازار و قیمت‌ها هیجانی می‌شوند مردم نباید اقدام خاصی انجام دهند بلکه باید صبر کنند تا شرایط ثبات پیدا کند. اگر در شرایط هیجانی شایعات و ارقام غلط تکرار شوند، می‌توانند به واقعیت تبدیل گردند.  
  مردم عجله‌ای برای خریدوفروش نداشته باشند
کاکایی با توصیه به اینکه مردم عجله‌ای برای خریدوفروش ماشین در شرایط کنونی نداشته باشند، گفت: چنانچه وضعیت اقتصاد به‌درستی حرکت کند، سرمایه‌گذاران فعلی بازار متضرر هم خواهند شد اما اگر خریدار مصرف‌کننده واقعی است، خودرو خریداری کند.
وی در پایان سخنانش بیان کرد: در استراتژی سرمایه‌گذاری قیمت‌ها افزایش یا کاهش پیدا می‌کنند و در این وضعیت سرمایه‌گذار در شرایط لاتاری قرار می‌گیرد. اگر مصرف‌کننده درصورتی‌که ماشین بخرد و گران شود، سود خواهد برد و اگر قیمت آن پایین بیاید یعنی وضع اقتصاد رو به بهبود است. به همین علت توصیه می‌کنم مصرف‌کننده واقعی خودرو را خریداری کند.