دروازههای اروپا بهروی نفت ایران باز میشود؟
|نفیسه امامی|
کاهش صادرات اورال روسیه به دلیل تعهد این کشور به اوپک و اوپک پلاس کاهش پیداکرده و این کشور متعهد شده است که به این توافق پایبند باشد. این کاهش صادرات به اروپا شاید بتواند پای بازیگران نفتی دیگری را به قاره سبز باز کند که یکی از آنها ایران است. این در شرایطی است که ایران با تحریمهای سخت و مهمی روبهرو شده است. قرار بود راهاندازی کانال INSTEX که پیشنهاد اتحادیه اروپا برای تسهیل تجارت میان ایران و اروپا بود، امکان مبادله صادرات نفت را فراهم کند، هرچند که متأسفانه نزدیک به دو سال از راهاندازی سازوکارINSTEX میگذرد و در عمل هیچ اتفاق موثری نیفتاده است.
اتحادیه اروپا میتواند برای نمایشی نماندن INSTEX در شرایط فعلی و متعهد ماندن به قولهایی که از قبل برای خرید نفت ایران در چارچوب برجام داده بود، فضای روانی تحریمهای آمریکا را تا حدودی بشکند و بهعنوان نهادی مستقل از آمریکا تصمیم بگیرد و عمل کند.
سید محسن قمصری مدیر اسبق امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران، به «رسالت» گفت: ایران از فروش نفت به اتحادیه اروپا استقبال میکند، اما باید بررسی گردد که آیا کشورهای اروپایی تمایل به خرید نفت از ایران دارند یا خیر. تحریمهای اخیر علیه ایران جزء تحریمهای سازمان ملل نیست و تحریمهای یکجانبه و ظالمانه آمریکاست و اروپا هم با تحریمهای آمریکا همراه شده است.
وی با اشاره به مشکلات موجود در نقلوانتقال پول و تحریمهای بانکی افزود: درصورتیکه اروپا اقدام به خرید نفت از ایران هم بکند، دریافت پول حاصل از صادرات با مشکل مواجه میشود. در صورت عملیاتی شدن INSTEX امکان گرفتن یورو و خرج آن در اروپا وجود داشت، اما اروپا به نحوی عمل نمیکند که روشی که خود مطرح کرده، اجرایی شود.
قمصری اضافه کرد: کشورهای اروپایی نشان دادهاند که از تحریمهای آمریکا هراس دارند و به همین علت با این کشور همراهی میکنند. درصورتیکه اتحادیه اروپا استقلال خود را حفظ کند، عملا امکان عرضه نفت ایران وجود خواهد داشت.
مدیر اسبق امور بینالملل شرکت ملی نفت، INSTEX را کانال مهمی برای نقلوانتقال میان ایران و اروپا عنوان کرد و افزود: این کانال در صورتی میتواند کارایی داشته باشد که ورودی و خروجی داشته باشد، به این طریق که در صورت خرید نفت، درآمدی حاصل از فروش آن به وجود بیاید و خروجی آن هزینه کردن از محل درآمد حاصل از نفت باشد.
قمصری بابیان اینکه تفاوتی میان کشورهای اروپایی و آمریکا نیست و این کشورها دارای منافع یکسانی هستند، گفت: عملکرد اروپاییها نشان داده که در زمان تحریمها نمیتوانند مستقل تصمیم بگیرند علیرغم اینکه تحریمهای آمریکا غیرقانونی هستند، بنابراین نمیتوانیم امید زیادی برای صادرات نفت به اتحادیه اروپا داشته باشیم.
* کشورهای جایگزین جای ایران را درفروش نفت گرفتند
سعید ساویز کارشناس حوزه نفت و انرژی در گفتوگو با «رسالت» با اشاره به اینکه در صورت راهاندازی سازوکار INSTEX امکان صادرات نفت به اروپا وجود داشت، گفت: بازار اروپا مانند بازار چین نیست، زیرا کشورهای اروپایی بهشدت پایبند مقررات هستند. هرچند اتحادیه اروپا همه تحریمهای وضعشده علیه ایران را مجاز نمیداند، اما به دنبال درگیر شدن با آمریکا هم نیست و به همین علت سیاستهای این کشور را دنبال میکند. درصورتیکه INSTEX فعال میشد، خرید نفت از ایران برای آنها مقرون به صرفه بود. وی نقش INSTEX را برای صادرات نفت ایران به اروپا کمرنگ دانست و بیان کرد: اتحادیه اروپا زیر سایه سیاست آمریکا قرار دارد و اگر آنها بهطورجدی قصد داشتند سازوکار INSTEX را عملیاتی کنند تا به الان آن را عقیم نمیگذاشتند. این سازوکار فقط بر روی کاغذ شکل گرفت. آنها تاکنون هیچ کاری از پیش نبردهاند و شاید اگر نیاز به نفت ایران داشتند اقداماتی را انجام میدادند، اما بحران کرونا به کمک آنها آمد و نیاز آنها به نفت کاهش پیدا کرد.
ساویز بابیان اینکه ایران شانس زیادی برای صادرات نفت به بازار اروپا ندارد، افزود: این واقعیت تلخ وجود دارد که ایران از بازار حذف شد، اما هیچ تغییری در بازار حاصل نشده است و اگر کشوری از ما خرید نفت نداشته باشد میتواند از کشورهای دیگر نیاز خود را تأمین کند. همین اتفاق هم در زمان مصدق برای ایران افتاد و با حذف ایران اتفاقی برای بازار رخ نداد. وی با اشاره به اینکه خریدوفروش نفت با پارامتر ترس همراه است، گفت: ترس از کاهش عرضه نفت در بازار باعث میشود قیمتها بالا برود. کووید ۱۹ بهشدت باعث کاهش قیمت نفت شد درحالیکه اکنون که موج دوم کرونا آغاز شده، ترسها از بروز این بیماری کمتر شده است اما قیمتها با یک دلار در نوسان است و نفت افت قیمت زیادی را به دنبال نداشته است. ترس تأثیر مهمی در تعیین قیمت نفت میگذارد.
این کارشناس بازار نفت ادامه داد: عربستان به همراه کشورهای عرب در سال ۱۹۷۳ فروش نفت به آمریکا را تحریم کردند و این باعث کمبود سوخت و طولانی شدن صفهای پمپبنزین در این کشور شد. ایران هم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در زمان جنگ با کاهش صادرات، قیمت نفت را به ۴۰ دلار رساند. ساویز با اظهار تاسف از اینکه کشورهای جایگزین جای ایران را درفروش نفت گرفتهاند، افزود: کشورهای عراق، لیبی، عربستان و روسیه جای ایران را گرفتهاند. اکنون بهجای ایران، عربستان به چین نفت صادر میکند و آمریکا جای ایران را در صادرات میعانات گازی به کره جنوبی گرفته است. این در حالی است که به دلیل اعمال تحریمها امکان فروش نفت ایران کاهش پیداکرده و صادرات به میزان زیادی افت داشته است. وی تحریمها را علیه ایران سختتر و هوشمندتر عنوان کرد و افزود: اگر روزی امیدوار بودیم که میتوانیم برای صادرات به اتحادیه اروپا، تحریمها را دور بزنیم اما امروز آن را تقریبا بعید میدانیم نه اینکه بههیچوجه امکان صادرات به اروپا وجود نداشته باشد، اما شرایط بسیار سخت شده است. ساویز یادآور شد: در دورهای آمریکا به دنبال این بود که به همراه عربستان جای ایران را در بازار نفت بگیرد، اما چون تقاضای جهانی نفت به دلیل شیوع کرونا در دنیا پایین آمده است، تقابل آمریکا در قبال کشورهایی مانند ایران و ونزوئلا جنبه حیثیتی پیدا کرده است و ترامپ تلاش میکند تا یکی از این کشورها را به زانو درآورد و در انتخابات ریاست جمهوری برگ برندهای برای او محسوب گردد. رفتار ترامپ با اوباما تفاوت زیادی دارد. ترامپ شخصیت آمریکایی خود را به دلیل اقتصاد کشورش تنزل داد و هزینههای زیادی برای آن کرد.
اروپا , اوپک , صادرات نفت , نفت , نفیسه امامی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.