درد مزمن نهادهها
نفیسه امامی
مسئله تأمین نهادههای دامی که به واسطه پدیده خشکسالی و گرانی پیچیدهتر شده، مشکلات زیادی را طی یک سال اخیر برای تولیدکنندگان دام و طیور در کشور ایجاد کرده است. نوسانات نرخ ارز، مشکلات حملونقل و رسوب نهادههای دام و طیور در گمرکات، گرانی نهادهها، تحریم و تبعات منفی آن بر واردات نهادهها، صنعت پرورش دام و طیور در کشور را تحت تأثیر قرار داده و فعالان این بخش را هم با مشکل روبه رو کرده است.
اگرچه یکی از مقاصد اصلی تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای نهادههای دامی است، اما صدای بسیاری از تولیدکنندگان دام و طیور به علت نرسیدن بهموقع نهاده بلند شده است. این مشکل یا به علت دپوی نهادهها در گمرکات و یا واردات با ارز دولتی توسط واسطه گران و سودجویی و فروش در بازار آزاد به وجود آمده است.
طبق آمار رسمی در مجموع ۲۷ میلیارد یورو با ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات تخصیص داده شده بود که متأسفانه حدود ۳۰ درصد این ارزها در حالت بلاتکلیفی و عدم گزارش صحیح قرار دارند و علیرغم دریافت ارز، کالاهای لازم وارد نشدهاند.
به تازگی اما اعلام شده است ۴ فروند کشتی حامل نهادههای دامی وارداتی متعلق به شرکت پشتیبانی امور دام به بندر شهید رجایی رسیده، اما قرار نیست محصول در این بندر دپو شود، بلکه مستقیما بارگیری شده و با استفاده از ظرفیت حملونقل ریلی به صورت شبانهروزی به استانهای هدف ارسال میشود.
ادامه مشکل کمبود نهادههای دامی
مشکل فعلی نهادههای دامی از مدتها قبل از سوی فعالان این بخش پیشبینی میشد؛ اینکه با کمبود نهاده در ماههای آینده بخش قابلتوجهی از دامهای سبک و سنگین یا کشتار میشوند و یا قاچاق شده و از کشور خارج میگردند.
مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه دامداران نهادههای دامی دولتی با اعلام اینکه نهادههای دامی بهاندازه نیاز دامداران در اختیار آنها قرار نگرفته است، به استفاده از محصولات کشاورزی در مزارع برای چرای دامهای دامداران اشاره کرده بود.
وی عنوان کرده بود: «اگر اتحادیه دامداران مسئولیت واردات نهادههای دامی را بر عهده بگیرد قطعا با کاهش قیمتها مواجه خواهیم شد.»
نرسیدن بهموقع نهادههای دامی به همراه خشکسالی باعث شده بخشی از دامداران دامهای مولد خود را روانه کشتارگاهها کنند، زیرا امکان تأمین هزینهها را ندارند. بر همین اساس طی چند ماه آینده به علت کاهش زادوولد، احتمال بالا رفتن قیمت گوشت قرمز افزایش پیدا میکند و امکان گرانی دوباره برای آن دور از دسترس نیست.
شواهد نشان میدهد بخش قابلتوجهی از مشکل کمبود نهادههای دامی به ضعف ناوگان حملونقل نیز برمیگردد. اگرچه نهادهها خریداری شدهاند و در گمرکهای بندرها قرار دارند اما مدیریت درستی در شبکه توزیع شکل نگرفته و در حمل آنها مشکلات زیادی پدیدار شده است.
حسین صالحی، یکی از دامدارانی است که با مشکل تأمین نهادههای دامی روبه رو شده است. او درباره این معضل به وجود آمده میگوید: ما برای تهیه خوراک دامها از سال گذشته با مشکل روبهرو بودیم اما امسال خشکسالی مزید بر علت شده به طوری که بهای هر کیلو یونجه از کیلویی ۲ هزار تومان به ۶ هزار تومان افزایش یافته است که یونجه با همین قیمت را نیز به سختی باید تهیه کنیم.
وی ادامه میدهد: هرچند مسئولان از ذخیره کافی نهادههای دامی برای شرایط اضطراری خبر میدهند، اما توزیع این نهادهها بهموقع نیست و من معتقدم حل مشکل به مسئولان کشوری مربوط میشود.
صالحی متذکر میشود: با شرایط موجود تنها راه برای ادامه حیات صنعت دامپروری در استان و حتی کشور واردات علوفه خشبی است و جز این راهی برای حل مشکل وجود ندارد.
نهاده با ارز ۴۲۰۰ تومانی به مرغداران نمیرسد
علاوه بر مشکلاتی که برای تأمین نهاده دامی ذکر شد، تأمین خوراک طیور نیز معضلات مشابهی دارد. حبیب اسدالله نژاد، نایب رئیس کانون سراسری مرغداران کشور درباره خرید نهادههای دامی توسط واحدهای مرغداری در دو ماه گذشته گفته است: «متأسفانه نهادهای به این واحدها نرسیده و مرغداریها دورهای را با دان آزاد گذراندند و مرغ را با نرخ مصوب تحویل دادند.»اسدنژاد همچنین اشاره کرده است که مرغداریها از ۱۵ روز گذشته جوجه ریزی کردهاند و ضمن اینکه نهادههای دوره گذشته خود را تحویل نگرفتند، برای این دوره نیز هیچ سهمیهای در سامانه بازارگاه برای آنها در نظر گرفته نشده است. نتیجه اینکه با توجه به هزینه دو برابری برای خرید نهادههای دامی، قیمت جوجه
از ۶ هزار و ۵۰۰ تومان به ۷ هزار و ۵۰۰ تومان در چند روز اخیر رسیده است.
محمدعلی کمالی سروستانی، مشاور عالی اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران در گفتوگو با «رسالت» درباره مشکلات واردات نهادههای دامی گفت: نهادههای دامی شامل کنجاله سویا و ذرت بهطور عمده وارد میشوند. شاید مقداری در داخل تولید شود که میزان آن هم قابلتوجه نیست و عمدتا هم در بخشهای دیگر استفاده میشود. نهادهها بیشتر از خارج کشور وارد میشوند و مشکل عمدهای که در این ارتباط وجود دارد، تأخیر در اعلام بارگذاری در سامانه بازارگاه وزارت جهاد کشاورزی است که بار در آن اعلام نشده است.
وی اضافه کرد: زمانی که بار در سامانه بازارگاه اعلام نشود، دامداریها با مشکل مواجه میشوند و نمیتوانند نهادههای موردنیاز خود را تأمین کنند و گرسنگی دامها هم آنها را تهدید میکند. اکنون بیش از ۳ میلیون تن موجودی نهاده در گمرکات وجود دارد ولی برخی بهواسطه عدم تخصیص ارز با اعتبار خود نهاده را وارد میکنند و بعدها ارز دولتی هم به آنها اختصاص پیدا نمیکند.
کمالی سروستانی با بیان اینکه مشکل دیگر واردات نهادهها بهواسطه کاهش حملونقل و اولویت ندادن به نهادهها برای ترخیص از گمرک است، گفت: اکنون به دلیل وجود شرایط فصلی و برداشت محصولات کشاورزی، کامیونهای کمتری به سمت گمرک حرکت کنند. مجموع این عوامل باعث شدند طی چهار هفته گذشته اعلام بار در بازارگاه انجام نگیرد درحالیکه بالغ بر ۴۶ میلیون مجوز تولید جوجه صادر شده است. وی تصریح کرد: طی این مدت مرغداران نهاده را از بازار سیاه تأمین کردند که بعضا کیفیتی ندارند و بر رشد جوجهها اثر میگذارند و درنهایت رشدی که باید مرغ داشته باشد را نخواهد داشت. درنتیجه نمیتوان از میلیونها قطعه جوجه ریزی به میزان لازم بهرهبرداری کرد. مضاف بر اینکه بعضی از این نهادهها چون به مدت زیادی دپو شدهاند کیفیت خوبی ندارند و عاملی برای بیماری و عدم رشد مرغها میشوند. مشاور عالی اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران درباره اعلام قیمت مصوب ۲۷ هزارتومانی مرغ و فروش بالاتر از این قیمت در مغازهها گفت: مرغداران مرغ را به کشتارگاهها میفروشند و آنها هم محصول را به قیمتهای دلخواه به فروش میرسانند. اگر اکنون مرغدار نهاده با قیمت دولتی دریافت کند، میتواند مرغ را با قیمت حدود ۲۰ هزار تومان به فروش برساند اما متناسب با این قیمت مرغ به دست مصرفکننده نمیرسد چون واسطهها بعد از کشتارگاه مرغ را از شبکه توزیع خارج میکنند و با قیمت آزاد به فروش میرسانند.
کمالی سروستانی درباره نرسیدن بهموقع نهاده با ارز ۴۲۰۰ تومانی به مرغداران گفت: جایگزینی نهاده با قیمت بازار آزاد برای مرغداران دارای هزینه است و به همین علت قیمت مرغ با ارز دولتی تناسبی پیدا نمیکند. اکنون نهادهها با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد کشور میشوند ولی به علت مدیریت غلط توزیع و ترخیص بهموقع به دست مرغدار نمیرسد.
وی در پایان درباره احتمال کاهش قیمت مرغ به کمتر از ۲۷ هزار تومان گفت: باید روش تزریق یارانه در صنعت مرغ و طیور تغییر پیدا کند یعنی دولت یارانه مستقیم به مصرفکننده پرداخت کند تا اگر قیمت مرغ هم در بازار افزایش پیدا کرد، این تفاوت قیمت با ارائه یارانه جبران شود.
نفیسه امامی , نهاده دامی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.