درد رُندی!
گروه اجتماعی
یک‌جور لاکچری بازی و پز اجتماعی در بطن این رفتار نهفته است، گاهی بابت همین لاکچری به نظر رسیدن، میلیون‌‌ها تومان هزینه می‌کنند تا نوزاد در تاریخی خاص پا به این جهان بگذارد، انگار روز و ساعتش فرقی به حال این عالم دارد! گویی اگر شناسنامه فرزند به تاریخی رُند مزین نباشد، آسمان به زمین می‌آید! انتخابی بودن تاریخ تولد برای زایمان‌های طبیعی به دلیل غیرقابل‌پیش‌بینی بودن، تقریبا غیرممكن است، اما وقتی پای سزارین به میان می‌آید، پزشک و بیمار، متحد و متفق می‌شوند تا دست‌به‌دست هم داده و نوزاد را در فلان تاریخ شیک به دنیا بیاورند. باوجود تغییر سیاست‌های وزارت بهداشت و در اولویت بودن زایمان طبیعی نسبت به سزارین، بازهم بیمارستان‌ها در تاریخ‌های رُند مملو از مادرانی می‌شود که تمام هم‌وغمشان تاریخ تولدهای خاص و مناسبتی است. این رسم سال‌هاست که جای خودش را به طرز ملموسی میان لاکچری پسندها، بازکرده و هر بار در شبكه‌های اجتماعی، پزشكان زنان و کارکنان بیمارستان‌ها از ركورد‌های زایمان در تاریخ رُند هم حرف می‌زنند. یكی از آن‌ها نوشته كه در تاریخ ۶/۶/۹۶، ۱۰ مورد سزارین داشته و آن دیگری نوشته كه ۹۸٫۸٫۸ بیمارستانشان ۳۳مورد سزارین داشته است. آن‌ها طنازانه می‌گویند كه بیمارستان در تاریخ ۹/۹/۹۹ چه شلوغ بشود!
دستکاری در تاریخ زایمان و افزایش میزان بستری نوزاد در ان آی‌سی‌یو
هماهنگی زایمان با تاریخ تولد مادر، پدر، مادربزرگ، پدربزرگ، سالگرد ازدواج و… حالا مدت‌هاست که تبدیل به یکی از ایده آل‌های ذهنی خانواده‌ها از همان هفته‌های اول بارداری شده، موضوعی که چند سال پیش از سوی علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت، در کانون توجه قرارگرفته بود: «متأسفانه شاهد آن هستیم که برخی والدین تمایل دارند، تاریخ تولد نوزادشان را خودشان انتخاب کنند و در نظر می‌گیرند که نوزادشان در روز ازدواج یا تاریخ‌های ویژه‌ای به دنیا بیاید و تاریخ سزارین را بر اساس آن انتخاب می‌کنند، اما دستکاری تاریخ تولد فاجعه است و این‌گونه رفتار کردن با سلامت نوزادان و نسل آینده کشور، نگران‌کننده است.» به گفته این مسئول در وزارت بهداشت، دستکاری در تاریخ زایمان‌ها، میزان بستری نوزاد در ان‌آی‌سی‌یو و حتی مرگ نوزادان را افزایش می‌دهد. در همین رابطه رئیس اداره سلامت زنان وزارت بهداشت می‌گوید: در صورت بروز عارضه براثر سزارین انتخابی و مناسبتی با متخلفان برخورد قضائی می‌شود. با توجه به علاقه‌ای که برخی خانواده‌ها به تولد فرزندشان در تاریخ رُند دارند، سزارین انتخابی در ۹/۹/۹۹ و پاندمی بیماری کرونا می‌تواند جان مادر و نوزاد را به خطر بیندازد. به‌رغم همه این هشدارها و زنگ خطرهایی که سال‌هاست به صدا درآمده، بازهم از شواهد و قرائن این‌طور برمی‌آید که مادران باردار زیادی به انتظار نشسته‌اند تا در تاریخ نهم آذر ۹۹ وضع حمل کنند، زایمانی که سلامت را تهدید می‌کند و می‌تواند به قیمت از دست رفتن جان مادر یا جنین تمام شود!
به باور کارشناسان، دوران جنینی تأثیر فراوانی در سلامتی و یا بیماری نوزادان نارس دارد و اگر نوزاد، نارس و یا کمتر از ۳۷ هفته متولد شود، دچار عوارض مغزی، قلبی، کبدی و کاهش میزان تولید خون و کمبود مواد معدنی خواهد شد.
عواقب عمل سزارین
بر اساس نظر متخصصان، در هفته‌های آخر بارداری است که تکامل مغزی و ریوی جنین شکل می‌گیرد و این تولد زودهنگام مساوی است با عارضه‌های قلبی، مغزی، ریوی و اختلال در یادگیری و حتی امکان بیش فعالی هم بعید نیست. بر این اساس هیچ جهان امنی برای انسان در دوران جنینی بهتر و مناسب‌تر از رحم مادر نیست که برخی افراد با جلو انداختن یک زایمان باعث می‌شوند که سیستم بدن نوزادان آسیب ببیند.
در هر ثانیه حدود چهار هزار سلول عصبی در بدن جنین شکل می‌گیرد که اگر زودهنگام متولد شود به‌سلامتی او آسیب وارد خواهد شد و از سوی دیگر عمل سزارین هم به‌منظور تولد لاکچری در تاریخ رُند، عواقب و پیامدهایی دارد و مطابق بررسی‌های خبرگزاری تسنیم، « زایمان سزارین اورژانس در قیاس با زایمان طبیعی، با افزایشی حدود ۹ برابری درخطر مرگ همراه است و در موارد زایمان سزارین انتخابی نیز خطر مرگ را حدود سه برابر افزایش می‌دهد؛ علل اصلی مرگ‌ومیر در این زمینه عفونت نفاسی، خونریزی و ایجاد لخته خون در عروق (ترومبوآمبولیسم) هستند. عفونت محل زخم با خونریزی و بازشدگی محل زخم از علل مرگ‌ومیر مادران بعد از انجام سزارین محسوب می‌شود و این امر موجب بستری شدن بیشتر فرد در بیمارستان و مراجعات مکرر وی نزد پزشک جهت تخلیه ترشحات و ترمیم دوباره محل زخم و صرف هزینه اقتصادی چشمگیری خواهد بود؛ عفونت محل زخم علاوه بر تأثیر بر روی زندگی فرد و صرف هزینه مالی از پیامدهای بالقوه‌ای نظیر درد، جداشدگی (باز شدن) محل برش شده و موجب ورود عفونت به خون و حتی مرگ طی چند ساعت تا چندین روز بعد از عمل خواهد شد. عفونت رحم بعد از زایمان سزارین نسبتا شایع است و در مقایسه با زایمان سزارین، عفونت به دنبال زایمان طبیعی نسبتا ناشایع است و طبق مطالعات انجام‌شده نوزادان سزارینی بیشتر از نوزادان حاصل از زایمان طبیعی در معرض کم‌خونی بدو تولد و کم‌خونی فقر آهن در آینده هستند؛ فشاری که در حین زایمان طبیعی به قفسه سینه نوزاد وارد می‌شود کمک به تمیز کردن ریه او از ترشحات و مایعات می‌کند و برقراری یک فعالیت تنفسی عادی را برای نوزاد ایجاد می‌کند ولی در زایمان سزارین به دلیل نبود این فشار، امکان دارد مشکل تنفسی برای نوزاد ایجاد شود.»
آمار سزارین در کل کشور، رقم۲/۵۰ درصد است
سال گذشته از قول ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت گفته شد که در تاریخ هشتم آبان ۹۸ در یک بیمارستان خصوصی شمال شهر که روزانه ۱۲ سزارین به‌طور متوسط داشته است، ۳۲ سزارین انجام‌شده و در یک بیمارستان خصوصی جنوب شهر که به‌طور متوسط روزانه ۷ سزارین انجام می‌داده ۲۱ مورد در لیست اتاق عمل داشته است.
او با اشاره به افزایش آمار زایمان به روش سزارین در مناسبت‌ها و تاریخ‌های خاص سال، آمار سزارین در کل کشور را ۲/۵۰ درصد عنوان کرده که در زایمان اول این میزان ۴۹٫۴ درصد است و در تاریخ هفتم مهر ۹۷ این میزان به ۵۹ درصد رسیده است که ۱۸ درصد بیشتر از متوسط سال و ۶۸ درصد بیشتر از روز ششم مهر ۹۷ (با ۳۵ درصد میزان سزارین) بوده است. در روز هفتم مهر ۹۷، میزان سزارین نسبت به‌روز قبل ۲٫۴ برابر بیشتر شده است.
حریرچی بر طی شدن میزان انجام زایمان که سیر معقولی دارد، تأکید کرده و گفته است: اگر در تاریخ خاصی این میزان به روش سزارین افزایش یابد با بررسی آمار آن بیمارستان، با متخلفین برخورد خواهد شد؛ ضمن این‌که راه‌حل اساسی این معضل افزایش زایمان طبیعی است.
در همین رابطه با «شیرین نیرومنش» استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و فوق تخصص طب مادر و جنین گفت‌وگو کردیم. «نیرومنش» مطرح می‌کند که «چندین سال است از سوی وزارت بهداشت به مردم و پزشکان حوزه زنان توصیه اکید شده که حتی‌الامکان زایمان‌ها به شکل طبیعی انجام شود و در حال حاضر، هم در بخش دولتی و هم خصوصی نظارت و ارزیابی صورت می‌پذیرد و این کار در بخش دولتی و دانشگاهی موفق بوده و به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای تعداد سزارین‌ها به‌دلخواه بیمار کاهش پیداکرده، ولی بخش خصوصی هنوز به آن آمار ایده‌آل نرسیده، بنابراین توصیه این است که اگر مادری سالم است و جنین اش هم سالم بوده و مشکل زمینه‌ای وجود ندارد، زایمان به شکل طبیعی انجام شود. بی‌تردید طبیعت بشر همین است و در تمام دنیا بر طبیعی بودن زایمان تأکید می‌شود. این مسئله برای سلامت مادر و جنین هم بهتر است. هرچند سزارین با پیشرفت‌هایی که طی سال‌های اخیر صورت گرفته
عوارض زیادی ندارد ولی به‌هرحال یک عمل جراحی محسوب می‌شود و باید غیر از موارد ضروری، از عمل سزارین به‌صورت دلبخواه خودداری شود،اما این‌که برخی تلاش می‌کنند نوزاد در تاریخ رُند متولد شود، آسیب‌زاست. تولد نوزاد نارس، ممکن است خطرات جدی برای نوزادان به دنبال داشته باشد.»
جنین داخل رحم تا حدود ۴۰ هفته می‌تواند به رشد خود ادامه بدهد
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران تأکید می‌کند: «جنین داخل رحم تا حدود ۴۰ هفته و گاهی حدود ۴۱ هفته می‌تواند به رشد خود ادامه بدهد، درواقع به‌شرط این‌که دچار عوارضی مثل پیری و نارسایی جفت و کاهش مایع و حرکت نشود، در این حالت می‌تواند معمولا تا ۴۰ هفته را طی کند و اگر برنامه بر زایمان طبیعی باشد توصیه این است که مادر صبر کند تا دردها خودبه‌خود شروع شود، مگر این‌که زایمان از موعد گذشته باشد و یا پارگی کیسه آب اتفاق بیفتد که باید زودتر از موعد به بیمارستان مراجعه کنند، اما اگر خانواده به خاطر تاریخ تقاضای تولد جنینشان را داشته باشند، آمار و ارقام نشان می‌دهد که به‌خصوص اگر نوزاد زیر ۳۸ هفته به دنیا بیاید، مشکلات تنفسی به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای افزایش پیدا می‌کند و مشکلات تنفسی بعد از تولد، حتی در سزارین نسبت به زایمان طبیعی مقداری بیشتر است و چنانچه با صبر و حوصله، نوزاد به‌موقع متولد شود می‌تواند بلافاصله بعد از تولد در کنار مادر باشد و حداکثر یک روز بعد از تولد، با مادر از بیمارستان ترخیص شود و یک دوران طبیعی را طی کند. گاهی تولد نارسای نوزاد منجر به این می‌شود که به علت نارسایی تنفسی، مدتی در بخش بستری شود. معمولا اگر نارسایی تنفسی اتفاق بیفتد، حداقل یک هفته نوزاد را بستری می‌کنند و نمی‌توانند شیردهی داشته باشند. ممکن است که لازم باشد از دستگاه تنفسی و اکسیژن استفاده شود و سرم و آنتی‌بیوتیک برای نوزاد تجویز کنند، در کنار این مسئله، خانواده هم در یک دست‌انداز و گرفتاری می‌افتد و این، هم برای خانواده و هم سیستم بهداشتی کشور هزینه در بردارد، مهم‌تر از همه برای والدین نگرانی و اضطراب ایجاد می‌کند و گاهی نیز ممکن است موجب مرگ نوزاد شود.»
«نیرومنش» عنوان می‌کند که اعداد و ارقام هزینه‌های این زایمان لاکچری را باید از مسئولین حوزه نظام سلامت پیگیری کرد اما مراقبت از نوزاد در بخش «ان آی سی یو» بسیار هزینه‌بر است و در بیمارستان‌های خصوصی که مقداری هزینه‌ها به واقعیت نزدیک است، برآورد می‌شود که روزانه حدود ۳ میلیون خرج و مخارج را به خانواده تحمیل کند. بنابراین اگر یک هفته نوزاد در بیمارستان بماند، شاید ۲۰ میلیون بابت هر نوزادی که در بخش مراقبت‌های ویژه بستری است، هزینه به خانواده تحمیل شود و این هزینه در بخش دولتی هم تقریبا همین است اما به دوش بیمه‌ها و سیستم بهداشتی دولتی می‌افتد، بنابراین عقل حکم می‌کند که اجازه دهیم حاملگی و زایمان روند عادی خود را طی کند و به‌طور طبیعی پیش برود و تلاش ماهم این است که به‌خصوص در زایمان‌های طبیعی حتی‌الامکان از هرگونه مداخله اجتناب شود. البته چند سالی است که این مسئله در بین مردم باب شده و قبل‌تر از آن‌کسانی بودند که نوزادشان در اسفندماه متولد می‌شدند و تمایل داشتند حاملگی تا اول فروردین ادامه پیدا کند و یا در عید و مناسبتی خاص، فرزند به دنیا بیاید. اگر آن تاریخ بیمارستان و اتاق‌های زایمان آمادگی داشته باشند و جنین هم‌سنش کامل شده باشد، مشکلی نیست. به عبارت دیگر برای سزارین اگر حدود ۳۹ هفته و برای زایمان طبیعی حداقل ۴۰ هفته کامل شده باشد، شاید خیلی مشکلی پیش نیاید ولی این روند در سال‌های اخیر اوج گرفته و ما می‌بینیم که خانواده‌ها علاقه دارند در تاریخ‌های رُند، یعنی ۶٫۶ یا ۷٫۷ فرزندشان متولد شود و گاهی این مسئله امکان‌پذیر نیست. در برخی موارد بیمار وقت سزارین داشته اما برای این‌که فرزندش در مناسبتی خاص به دنیا بیاید، دیرتر مراجعه کرده و درد زیادی متحمل شده، آن‌هم بیماری که دو بار هم بر روی او عمل سزارین انجام‌شده و درواقع به‌جای ۳۹ هفته نزدیک به ۴۰ هفته صبر کرده و بعد از مراجعه، دهانه رحم بازشده و جنین افت قلب داشته و مکونیوم دفع کرده است، طبعا در این شرایط، عمل سزارین دشوار خواهد بود و حتی اگر جنین دیر به دنیانیاید و به‌موقع متولد شود، ممکن است دچار عواقبی خاص شود و تا مدت‌ها در بیمارستان مورد مراقبت قرار بگیرد. تلاش ما این است که با خانواده و به‌خصوص مادر صحبت کنیم که تاریخ‌های رُند را در نظر نگیرند ولی نگرش برخی افراد این‌گونه نیست و تمایل دارند در روز سالگرد ازدواج خود و تولد پدر و مادر، نوزاد متولد شود. اگر جنین رسیده باشد و رشدش کامل شده باشد و حداقل ۳۹ هفته برای سزارین و ۴۰ هفته برای زایمان طبیعی طی شده باشد، شاید خیلی نگران‌کننده نباشد ولی این‌که جنینی را ۳۷ یا ۳۸ هفته به خاطر تاریخ، با سزارین بدون اندیکاسیون متولد کنیم، هم برای سیستم بهداشتی ضرر و زیان دارد و هم عوارضی برای خانواده به دنبال دارد و نگرانی به بار می‌آورد.»
جنین مثل میوه باید برسدنوزادانی که ۳۹ هفته به دنیا می‌آیند، کامل‌تر هستند
به گفته این فوق تخصص طب مادر، جنین مثل یک میوه است، میوه‌ای را تصور کنید که کال از درخت جدا شود، طبعا میوه باید به درخت برسد. در جنین هم، تکامل مغز ، قلب و کلیه باید اتفاق افتاده باشد، البته بیشتر عوارض نارسایی مربوط به زیر ۳۷ هفته است و جنین‌هایی که براثر زایمان زودرس بسیار صدمه می‌بینند مدت‌ها ممکن است در بخش نوزادان بستری شوند، بی‌شک نوزادانی که ۳۹ هفته به دنیا می‌آیند، کامل‌تر هستند و رشد بهتری دارند و کمتر نیاز به مداخله پیدا می‌کنند ولی چنانچه در ۳۷ هفته و دو سه روزبه دنیا بیایند یک‌درصدی ممکن است نیاز به مراقبت داشته باشند. هرچند باید این نکته را هم مورداشاره قرارداد که میزان سزارین‌ها خیلی آرام در حال کاهش است و ما سال‌هاست در سیستم دولتی و دانشگاهی، کلاس‌های آموزشی برای زایمان طبیعی برگزار می‌کنیم و این آگاهی به خانواده‌ها داده‌شده، برای همین تعداد قابل‌ملاحظه‌ای از خانم‌ها اصرار به زایمان طبیعی دارند و شاید به دنبال تاریخ تولد رُند هم نباشند و به‌اندازه ۱۰ سال قبل، تقاضا برای سزارین وجود نداشته باشد. بی‌تردید برای جلوگیری از تولدهای لاکچری در تاریخ‌های خاص و رُند هم می‌توان از طریق رسانه‌ها، فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی کرد.»
پارادوکس رفتاری روشنفکرنماها قابل‌درک نیست
«رضا بافتی» هم در قامت روانشناس، به عواقب و پیامدهای ناگوار این اتفاق از منظر روانی و اجتماعی می‌پردازد و در گفت‌وگو با «رسالت» به نکات جالب‌توجهی اشاره دارد، این‌که اگر والدین لاکچری پسند، به دنبال تاریخ رُند برای تولد نوزاد هستند، حتما باید این مسئله را در خلأهایی که وجود دارد، جست وجو کرد. «بافتی» توضیح می‌دهد: «ما چنانچه رشد کرده و در زندگی موفقیت‌های لازم را کسب نموده باشیم، اصلا به دنبال این نیستیم که با مسائل لاکچری به شکل غیرطبیعی دیده شویم، این به‌مثابه خلأیی است که می‌خواهیم آن را پرکنیم وگرنه چه فرقی می‌کند که فرزند ما کی به دنیا بیاید، ۹۹٫۹٫۹ یا ۹۹٫۸٫۸ چه تأثیری در زندگی فرد دارد؟ این بازی‌های فانتزی از ۸۸٫۸٫۸ باب شد و حتی خیلی‌ها تمایل داشتند تاریخ عروسی‌شان در این روز باشد، درحالی‌که شاید این تاریخ‌های رُند، روز مناسبی برای تولد فرزند یا جشن عروسی نباشد، ضمن این‌که ملاک‌های مهم‌تری وجود دارد و در بحث تولد این موضوع جدی‌تر است. آن‌هایی که باید سزارین شوند، قطعا یک روز عقب و جلو شدن می‌تواند به جنین آسیب بزند. فرض کنید تاریخ تولد نوزادی باید چهاردهم آذرماه باشد و اگر فردی تمایل داشته باشد در تاریخ
۹ آذر فرزندش را به دنیا بیاورد، این ۵ روز در رشد جنین اثراتی دارد که این اثر در طول زندگی نوزاد خودش را نشان می‌دهد. این‌ها اداهای روشنفکری هم نیست، یک‌جور حماقت است. ما باید تابع خواست و نظر پزشک باشیم، نه تابع امیال لاکچری خودمان، حتی اگر بالعکس این مسئله هم باشد و فرزند باید ۵ آذرماه ۹۹ به دنیا بیاید و والدین به دنبال این باشند که فرزند در ۹۹٫۹٫۹ به دنیا بیاید، همین اتفاق رخ می‌دهد و در طول زندگی ممکن است به رشد کودک ، تمرکزش و سیستم عصبی‌اش آسیب بزند.»
تلاش برای تاریخ رُند تولد، نوعی لمپنیسم است
«بافتی» معتقد است، این‌همه ریسک برای آدم‌هایی که پز روشنفکری می‌دهند یا اصطلاحا روشنفکرنما هستند، جای تعجب دارد، چون همین‌ها می‌گویند بچه در رحم مادر، احساس دارد و نباید بلند صحبت کرد و حرف زشت زد و تنش به وجود آورد، نمی‌گویم این موارد غلط است اما می‌خواهم بگویم پارادوکس رفتاری این آدم‌ها قابل‌درک نیست و برای پز اجتماعی حاضرند دست به هر کاری بزنند و به نوزاد خود آسیب بزنند تا در یک تاریخ خاص و لاکچری متولد شود. برای همین فکر می‌کنم هیچ انسان عاقلی آینده فرزندش را فدای یک عدد رُند نمی‌کند. مگر کودک، شماره موبایل یا تلفن است که ما به دنبال تاریخ رُند باشیم؟ هرچند این مسئله هم قابل دفاع نیست و تا چندسال پیش، شماره‌های رُند موبایل را چند صد میلیون می‌فروختند و بازاری کاذب درست کرده بودند اما در شماره رُند موبایل، آسیبی به انسانی وارد نمی‌شود، درحالی‌که تولد لاکچری، می‌تواند کودک را تا بزرگسالی دچار بحران کند و فرزندان این فرد در آینده از این مسئله لطمه ببینند. حتی نسل بعد از او هم، این آسیب را متحمل خواهد شد، درواقع از طریق آن کودک، بحرانی به یک نسل منتقل می‌شود. تصور کردن به‌شدت این موضوع، نقطه مقابل روشنفکری است و یک‌جور لمپنیسم است و برآمده از نوعی چشم‌وهمچشمی قلمداد می‌شود، حتی کسانی که می‌خواهند کلاسی برگزار کنند، تاریخ این کلاس را به ۹۹٫۹٫۹ منتقل کرده‌اند که هم در خاطر بماند و هم یک پزی داده باشند. به‌هرروی این طرز تفکر، سودی ندارد و آسیب‌هایش در موضوع تولد نوزاد، فراوان است. در بحث راه‌اندازی یک برند در تاریخ‌های خاص به‌منظور تبلیغ، اقدام بدی نیست ولی از آن‌سو، بازهم تأکیدم بر این است که تولد نوزاد در تاریخی خاص، هیچ خلأیی را پر نمی‌کند و این رفتار کاملا بیمارگونه است و توجیهی ندارد. اگر تاریخ تولد یک فرزند دقیقا ۹۹٫۹٫۹ باشد ایرادی ندارد اما جابه‌جایی عامدانه آن، قابل دفاع نیست.»
این روانشناس، چنین رفتاری را بسیار چیپ توصیف کرده و می‌گوید: «تصور نمی‌کنم در کشوری مثل سوئیس و ژاپن که فرهنگی غنی دارند و آموزش‌های لازم را به شهروندانشان ارائه می‌دهند و دغدغه‌هایشان بسیار جدی‌تر از سایر فرهنگ‌هاست بخواهند به تاریخ تولد فرزند فکر کنند.»
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.