دردسر پیامک‌های بیجا!
حسن شجاعی- دبیرگروه فرهنگی
«سلام ، مالک خودرو به شماره پلاک … سرنشین / راننده خودرو شما مرتکب جرم کشف حجاب شده است . لذا به‌منظور جلوگیری از تکرار جرم به شما تذکر داده می‌شود . پلیس امنیت اخلاقی.»
این پیامکی است که این روزها برای خیلی از رانندگان از سوی پلیس امنیت اخلاقی ارسال‌شده و حرف‌وحدیث‌های فراوانی را به دنبال داشته است.
رعایت حجاب طبق قوانین و عرف جمهوری اسلامی ایران برای تمام بانوان الزامی بوده و بر اساس طرح صیانت از عفاف و حجاب مصوب مجلس شورای اسلامی ، عدم رعایت حدود حجاب اسلامی و کشف حجاب در خودرو جریمه و مجازات به دنبال دارد. بر اساس اهمیتی که این موضوع دارد، قانون‌گذار از آن غافل نشده و در قانون به آن پرداخته است . علت اصلی اهمیت رعایت حجاب را نیز می‌توان در حفظ نظم جامعه و رعایت نظم عمومی یافت که به‌موجب آن‌همه ملزم به تبعیت از قوانین خواهند شد. به‌این‌ترتیب یکی از رایج‌ترین سؤالاتی که امروزه در مورد بی‌حجابی وجود دارد و اغلب افراد در پی پاسخ به آن هستند موضوع کشف حجاب در خودرو است که آیا عدم رعایت آن جرم تلقی می‌شود یا نه؟
همچنین در تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی آمده است:«زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از ۱۰ روز تا دو ماه یا از ۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»
در طرحی تحت عنوان طرح صیانت از عفاف و حجاب که از سوی مجلس شورای اسلامی تصویب‌شده، جریمه کشف حجاب در خودرو علاوه بر مجازات، جرائمی شامل ۱۰۰ هزار تومان جریمه و ۱۰ نمره منفی نیز دارد. البته باید در نظر داشت که این مجازات، هم برای راننده و هم برای سرنشینان خودرو تعیین‌شده است .
بعد از دریافت این پیامک ، مالک باید به کلانتری محل سکونت خود مراجعه کند و تعهد کتبی بدهد که مجددا در این خودرو کشف حجاب صورت نخواهد گرفت . البته درصورتی‌که پیامک کشف حجاب در خودرو دارای کدهای ۱۴ ، ۱۵ ، ۱۶ ، ۱۷ ، ۱۸ ، ۳۳ و ۳۵ باشد باید به پلیس امنیت اخلاقی مراجعه کرد که هرکدام از این کدها مربوط به موضوع متفاوتی است که باید بابت آن به پلیس امنیت اخلاقی مراجعه کرد.
کد تخلف ۱۴ و ۱۵ : پلیس امنیت اخلاقی برای کشف حجاب در خودرو
کد تخلف ۱۶: پلیس امنیت اخلاقی برای پوشش نامناسب و روابط نامشروع در خودرو
کد تخلف ۱۷: پلیس امنیت اخلاقی برای داشتن حیوان خانگی داخل ماشین یا ایجاد آلودگی صوتی
کد تخلف ۱۸: پلیس امنیت اخلاقی مربوط به دور دور کردن
کد تخلف ۳۳ و ۳۵: پلیس امنیت اخلاقی مربوط به روزه‌خواری در ماشین یا استعمال دخانیات
غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه
قضائیه در ۱۷ اردیبهشت سال گذشته در دومین نشست خبری خود در این زمینه گفته بود: «به‌موجب تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی، عدم رعایت حجاب شرعی در منظر عموم و در اماکن عمومی از ناحیه بانوان جرم شمرده می‌شود.»
اما در همین زمینه سردار قاسم رضایی جانشین فرمانده ناجا در هفتم مهرماه طی سخنانی در این خصوص گفته بود:
«طرح ناظر، مطالبه مردم است و ما هر جا می‌رویم مردم می‌گویند که ما آرامش می‌خواهیم و این مطالبه مردم است و در این مورد به‌عنوان متولی اجرای قانون، قانونی برخورد می‌کنیم. خودرو فضای شخصی نیست، مثل خانه و اتاق نیست و فرد در خودرو در منظر عموم است. ناجا هم اعمال قانون می‌کند و این کار طبق قوانین و مقررات انجام می‌شود.»
وقتی بی‌حجابی در خودرو رؤیت شود ، ابتدا پیامکی برای مالک خودرو ارسال می‌شود که در ابتدای این نوشته آمد. این پیامک شامل تذکر کشف حجاب در ماشین است که اساسا نیازی به پیگیری مالک یا راننده ندارد و تنها گوشزد و اخطاری است به مالک خودرو تا از تکرار دوباره بی‌حجابی در ماشین جلوگیری کند، اما درصورتی‌که بی‌حجابی مجددا در همان خودرو رؤیت شود ، پیامک بعدی با متن زیر برای وی ارسال خواهد شد: «ابلاغیه: مالک محترم خودرو شماره … در خودرو شما جرم کشف حجاب صورت گرفته است . لذا ضمن اخطار مبنی بر عدم تکرار ، ابلاغ می‌گردد حداکثر ظرف مدت
۱۰ روز برای رسیدگی به پلیس امنیت اخلاقی محل سکونت خود یا کلانتری‌های تهران بزرگ مراجعه کنید.»
حال با گذشت مدت‌زمانی از این طرح که با استقبال بخش‌های زیادی از جامعه نیز همراه بوده به‌تازگی نیز حجمی از این پیامک‌ها برای برخی شهروندان ارسال‌شده که یا اصلا در خودرو حضور نداشته یا در محل مورداشاره در پیامک، حاضر نبوده‌اند.
سردار حسین رحیمی در گفت‌وگویی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که برخی از مردم ادعا می‌کنند برای آن‌ها پیامک طرح ناظر آمده اما خودروی آن‌ها در محوری که در آن پیامک گفته‌شده و یا درجایی که به آن‌ها اعلام‌شده، نبودند و این افراد باید چه کنند، اظهار داشت: افرادی که پیامک کشف حجاب در خودرو برایشان ارسال می‌شود باید به مراکز پلیس مراجعه کنند، حال امکان دارد برخی از افراد اعتراض داشته باشند و بگویند این پیامک به‌اشتباه برای ما ارسال‌شده است که در این صورت آن‌ها باید به پلیس امنیت اخلاقی و یا کلانتری‌ها مراجعه کنند و فرم اعتراض را پر کنند. وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر این‌که این تخلفات از طریق دوربین‌ها ثبت می‌شود یا مأموران، گفت: این تخلفات به‌صورت دستی توسط مأمورین ما ثبت می‌شوند و دوربین‌ها تخلفات منجر به پیامک طرح‌ناظر را رصد نمی‌کنند.
در این زمینه سخنگوی پلیس تهران می‌گوید: سامانه ناظری که «کشف حجاب در خودرو» را ثبت می‌کند، برای مدتی دچار ایراد فنی بود به همین دلیل «پیامک‌های کشف حجاب به‌یکباره» برای تعداد زیادی از مردم ارسال‌شده است.مهدی حاجیان روز ۲۷ بهمن‌ماه در جمع خبرنگاران گفته بود: «قانون‌گذار، سامانه ثبت کشف حجاب در خودرو را بر اساس شرع تصویب کرده که البته این سامانه مدتی ایراد داشت و اکنون ایراد آن رفع شده و مردم می‌توانند با استناد به آن به محل مشخصی مراجعه و توجیه شوند.»
با تمام این توضیحات اما خیابان وزرا این روزها محل تردد شهروندان زیادی است که بی‌دلیل برایشان پیامک آمده و از آن‌ها خواسته‌شده تا تعهدی مبنی بر عدم تکرار بی‌حجابی در خودرو را امضا نمایند. این‌که برای یکی از افراد خانواده چنین پیامکی به‌صورت اشتباه آن‌هم به هر دلیل منطقی با غیرمنطقی ارسال شود، موجب می‌شود تا بسیاری از بنیان‌های خانوادگی دچار مشکل شده و اثرات سوء اجتماعی به همراه داشته باشد.
سردرگمی بسیاری از خانواده‌هایی که روحشان هم از اتفاقات این‌چنینی خبر ندارد، می‌تواند سلامت عمومی جامعه را مختل کند و باید مجریان قانون در این موارد حساسیت لازم را داشته باشند.
در این زمینه پیگیری‌های خبرنگار«رسالت» نشان می‌دهد برخی از این افراد که برای آن‌ها پیامک عدم رعایت حجاب در خودرو ارسال‌شده اصلا در آن زمان در محل دیگری بوده‌اند و یا به یاد ندارند که بی‌حجاب در خودرو حاضرشده باشند.
این‌که نیروی انتظامی در برخورد با افرادی که می‌خواهند بی‌فرهنگی را در جامعه ترویج دهند کمر همت بسته و با قدرت درصحنه حضور دارد امری پسندیده و قابل‌تقدیر است، اما رفع اشکالات ساختاری و سیستمی و حفظ حرمت و حریم خانواده‌هایی که در این زمینه مرتکب تخلفی نشده‌اند نیز باید در صدر اولویت‌های این نیرو قرار گیرد تا موجبات سوءاستفاده و بدبینی در بین خانواده و نیز همچنین صرف انرژی زیاد برای اثبات بی‌گناهی را به همراه نداشته باشد.
سخنان مسئولان ذی‌ربط نشان از آن دارد که رعایت حجاب در کشور جمهوری اسلامی یک قانون است و همه شهروندان موظف به اجرای قانون هستند و پلیس به‌عنوان ضابط قضائی در صورت مشاهده جرائم مشهود باید برخورد قانونی را اتخاذ کند. بر این اساس هر فردی که قانون را رعایت نکند باید در برابر بی‌اعتنایی به قانون پاسخگو باشد.
اما سؤالی که باقی می‌ماند این است که تکلیف افرادی که به‌راستی جرمی مرتکب نشده‌اند اما این پیامک برای آن‌ها ارسال‌شده است، چیست؟
رئیس پلیس امنیت اخلاقی تهران بزرگ پیش‌تر گفته بود که اصل را بر برائت افراد از اتهام وارده می‌گذارد و با گرفتن تعهد از افراد برای احضار شدگان مشکلی ایجاد نمی‌کند. بااین‌حال، گزارش‌هایی که به‌تازگی در شبکه‌های اجتماعی منتشرشده، صدای نقد و نظرها درباره شیوه ثبت تخلفات و احتمالا بروز اشتباهاتی در ثبت شماره پلاک متخلفان را بلند کرده است.
در همین زمینه سید محمود محمدی، حقوقدان می‌گوید: نیروی انتظامی در دو بخش اختیار قانونی برای برخورد با تخلف دارد. یکی در جرائم مشهود که وظیفه دارد طبق قانون و دستور مقام قضائی به آن وارد شود و دوم، قانون اصناف که در آن بر اساس ماده ۲۸جرائم صنفی می‌تواند از فعالیت واحدهای صنفی غیرمجاز یا مجاز متخلف جلوگیری و این مراکز را مهروموم کند. در غیرازاین موارد، پلیس اجازه گرفتن تعهد از مردم به هر دلیلی را ندارد، اما این‌که اکنون پلیس از افرادی که به آن‌ها اتهام بدحجابی وارد کرده است تعهد به خودداری از تکرار تخلف می‌گیرد کاملا خلاف قوانین حقوق شهروندی و حتی قانون اساسی است. در چنین مواردی، دادستان می‌تواند وارد عرصه شود و در باب نظارت بر آموزش ضابطان مسئله را رسیدگی کند. ممکن است این سؤال پیش بیاید که تکلیف افرادی که اتهام بدحجابی به آن‌ها واردشده، اما می‌توانند تخلف واردشده را از خود ساقط کنند، چیست؟ پاسخ به این سؤال روشن است. اگر مأموران، باوجود ادله ارائه‌شده، خواهان اخذ تعهد از فرد باشند و آزاد کردن خودروی توقیف‌شده را منوط به ارائه تعهد کنند، فرد متهم می‌تواند به دادستانی مراجعه کند و خواستار رفع توقیف خودروی خود بدون ارائه هرگونه تعهدی به پلیس شود. اگر قانون در این زمینه رعایت نشده باشد، حق فرد این است که شکایت خود را به دادستانی ارائه دهد و دادستان از باب آموزش ضابطان، دستور پیگیری و برطرف کردن مشکل را صادر کند.
وی در پایان می‌گوید: این موضوع را نباید ازنظر دور داشت که پلیس، بر اساس ماده ۴ قانون ناجا، حق پیشگیری از وقوع جرم را دارد و در حوزه حجاب در جامعه پلیس می‌تواند از اختیارات این ماده برای پیشگیری از وقوع جرم استفاده کند، اما معتقدم خلأ قانونی جدی در این ماده وجود دارد و ضرورت دارد قانون مصوب مشخصی برای تعریف پیشگیری و سیاست‌گذاری پلیس در این حوزه داشته باشیم. باید گفت کلی‌گویی در این حوزه می‌تواند منجر به نقض حقوق شهروندی و قانون اساسی شود. درصورت داشتن قانونی جامع دراین‌باره می‌توان اختیارات روشنی به پلیس اعطا کرد که نقض‌کننده حقوق مردم و قانون اساسی نباشد.
پلیس امنیت , پیامک بی حجابی , حسن شجاعی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.