به‌تازگی منطقی، معاون وزیر صمت از ورود خودروهای برقی به‌صورت ۱۰۰۰ دستگاهی از آبان ماه سال جاری به بعد و برقی‌سازی ناوگان تاکسیرانی با همکاری شهرداری‌ها خبر داد و گفت: با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان، شرکت‌های خودروسازی و همکاری مشترک مجموعه‌های بین‌المللی تا افق ۱۴۰۴ به سمت طراحی و ساخت خودروهای بومی خواهیم رفت.

او اعلام داشته که وزارت صمت مطالعه‌ای در این زمینه آغاز کرده و بر مبنای تجربه ۱۰ ساله‌، برنامه سه مرحله‌ای برای طراحی و ساخت خودروهای برقی در دست اجرا قرار داده است. معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت، برنامه سه مرحله‌ای فوق را برنامه‌ای جامع دانسته و گفت: برنامه جامعی تعریف‌شده و فعالیت‌های لازم معرفی می‌شود و اقداماتی که لازم است، آغاز شود را پایه‌گذاری خواهیم کرد تا با سرعت خوب پیش رود. توأم با اعلام وزیر،نمایندگان خانه ملت  به دنبال بررسی برنامه هفتم توسعه، بندی را به تصویب رساندند که به‌موجب آن دولت مکلف است در راستای کاهش مصرف سوخت، تمهیدات لازم را برای برقی سازی خودروها با اولویت اتوبوس‌های شهری، تاکسی‌ها و موتورسیکلت‌ها فراهم کند.اینک دولت در جریان برنامه هفتم مکلف به تولید خودروی برقی است اما باید دید که تولید این خودرو مستلزم چه چیز است و چطور بومی‌سازی ارزان این نوع از خودروها اتفاق خواهد افتاد؟

کارشناسان صنعت خودرو براین باورند که تولید خودروی برقی در شرایط فعلی مستلزم ریل‌‌گذاری‌ است چراکه تجهیزات موردنیاز وجود ندارد و از طرفی دیگر ساخت و ایجاد این تجهیزات، هزینه‌بر و درگرو سرمایه‌گذاری است. فعالان این عرصه می‌گویند بهتر است که در گام نخست واردات خودروهای برقی آن انجام شود تا زیرساخت و تجهیزات اعم از نگهداری و تعمیر مرحله‌به‌مرحله سیر تکاملی خود را طی کند. برخی دیگر نیز اذعان دارند که تولید خودروهای هیبریدی امری پیشتاز و مقدم بر تولید خودرو‌های برقی است چراکه با چالش اقتصاد مصرف‌کننده روبه‌رو نیست و هزینه تمام‌شده کمتری خواهد داشت. به نظر می‌رسد خودروهای برقی علی‌رغم نتایج حائز اهمیت اما نیازمند طی شدن زمان بیشتر، زیرساخت‌های اساسی و سرمایه‌گذاری قابل‌توجه می‌باشد. در بررسی بیشتر این موضوع با الله‌وردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو به گفت‌وگو پرداختیم که در  ادامه می‌خوانید.

الله‌وردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معا‌دن مجلس شورای اسلامی:
تولید خودروهای برقی، گامی در راستای بهبود محیط‌زیست و کاهش مصرف انرژی است
الله‌وردی دهقانی، نماینده مردم ورزقان و عضو کمیسیون صنایع و معا‌دن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با‌ خبرنگار «رسالت» به تشریح امکان تولید خودرو‌های بومی‌ برقی پرداخت و دراین‌باره بیان کرد: بدیهی است که تولید خودروهای برقی نیازمند هزینه و سرمایه‌گذاری می‌باشد اما این هزینه برای تولید سایر خودروها نیز وجود دارد. بنابراین نمی‌توان اظهارداشت که ساخت خودروی برقی هزینه دارد اما ساخت دیگر خودروها همچون خودروهای هیبریدی فاقد هزینه است. به طورکل برای طراحی و تولید خودروهای برقی چه در حوزه برقی و چه در حوزه هیبریدی نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم. آنچه که اکنون اهمیت دارد، تولید خودروی الکتریکی برای آینده است چراکه آینده از آن این خودروهاست. امروز شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده که دنیا مکلف به تولید خودروهای برقی شده است. وی افزود: مهم‌ترین فایده خودروهای برقی، مصرف انرژی پاک است. بنابراین بومی‌سازی خودروهای برقی گامی در راستای کمک به محیط‌زیست خواهد بود و صرفه‌جویی در حوزه مصرف انرژی را رقم خواهد زد.

دهقانی تصریح کرد: خودروهای برقی آلایندگی نخواهند داشت و با شارژهای ویژه یا جایگاه‌های مخصوص در سطح شهرها قابلیت شارژشدن را خواهند داشت. به‌منظور ساخت یک خودرو نیازمند صرف هزینه برای تولید بدنه، گیربکس، باتری و سایر قطعات هستیم بنابراین مطلوب این است که این هزینه‌ها را صرف به‌روزرسانی صنعت خودرو و تولید خودروهای برقی بومی کنیم. عضو کمیسیون صنایع و معا‌دن مجلس شورای اسلامی همچنین خاطرنشان کرد که برای کمک به محیط‌زیست و کاهش سطح آلایندگی به‌ویژه در کلان‌شهرها، نیازمند خودروهای برقی می‌باشیم. او متذکر شد: باور داریم که تولید خودروهای برقی نیازمند ریل‌گذاری و فراهم‌سازی زیرساخت‌هاست. بنابراین به‌منظور تولید این نوع خودروها دولت باید همت کند و مسئولان اجرایی نیز عزم خود را جزم کنند تا در مسیر تولید خودروهای برقی قرار بگیریم. وی یادآور شد: اگر هدف تولید خودروی برقی است، می‌بایست برای به روزشدن حرکت کنیم و زیرساخت‌های موردنیاز را فراهم‌سازیم. از طرفی دیگر ضرورت دارد تا مردم را تشویق کنیم و مؤلفه‌هایی‌ همچون به صفر رساندن عوارض مالیات را درنظر بگیریم. وی در پایان این گفت‌وگو بیان داشت: تولید خودروهای برقی نیازمند صرف زمان و هزینه است. از طرفی دیگر باید ریل‌گذاری درست صورت بگیرد و زیرساخت‌های موردنیاز فراهم شود. مجموع این عوامل هرچند دشوار اما‌ نتیجه خوبی را رقم خواهد زد و در دراز‌مدت کمک شایانی به کشور به‌ویژه در حوزه انرژی و محیط‌زیست خواهد شد. 

امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو:
تولید خودروی برقی  در ایستگاه سرمایه گذاری مانده است
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح طراحی و ساخت خودروی بومی برقی تا ۱۴۰۴ پرداخت و دراین‌باره عنوان کرد: در حوزه اقتصاد مصرف‌کننده با مشکلاتی مواجه هستیم که امکان ساخت و عرضه خودروی برقی به‌ویژه باقیمت ارزان را در شرایط فعلی دور از ذهن می‌سازد. وی افزود: واقعیت امر این است که در شرایط فعلی اقتصادی، تکنولوژی‌های برقی توأم باصرفه اقتصادی نخواهد بود. بسیاری از کشورها علی‌رغم قیمت‌های‌ آزاد اما به‌منظور توسعه خودروهای برقی به مصرف‌کنندگان یارانه پرداخت می‌کنند و مکانیزم‌های مختلف مالی درنظر می‌گیرند. افزون بر مکانیزم‌های مالی، سایر مؤلفه‌ها نیز در دستورکار قرار می‌گیرد؛ به طورمثال برنامه‌های اساسی زیرساختی مطرح می‌گردد. بدیهی است که خودروهای برقی نیازمند برنامه‌های اساسی و زیرساختی ویژه می‌باشد. یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌ها، شارژ برقی است. این مؤلفه هرچند که در گفتار ساده به نظر می‌رسد اما در عمل امری دشوار و نیازمند تدابیر ویژه است.

کاکایی تصریح کرد: راه‌اندازی ایستگاه‌های شارژ به‌سان راه‌اندازی پمپ گاز یا بنزین نیست و به لحاظ برنامه‌ریزی‌ زمانی امری دشوار است چراکه در پمپ‌بنزین سه الی پنج دقیقه صرف پرشدن باک بنزین می‌گردد، در جایگاه گاز حدود ۱۰ دقیقه زمان صرف می‌گردد اما برای ایستگاه‌های شارژی حدود ۳۰ الی ۳۵ دقیقه زمان نیاز است. دراین میان باید توجه داشته باشیم که اخبارهایی با مبنای ایستگاه‌های شارژ پنج دقیقی فاقد امکان و  صحت در شرایط حال حاضر است و از طرفی دیگر بسیار گران‌قیمت می‌باشد. کارشناس صنعت خودرو همچنین خاطرنشان کرد: خودروهای برقی همان‌طور که از اسمشان پیداست، نیازمند برق می‌باشند و درشرایط فعلی تحقق این امر نیازمند زیرساخت‌های ویژه است که برای مردم نیز‌ مقرون‌به‌صرفه باشد. اگرچه تئوری‌هایی در این زمینه مطرح می‌باشد اما تجربه در حوزه خودروهای گازسوز ثابت کرده که این امر موفق نخواهد بود. به طورمثال مادامی‌که قیمت گاز بالا می‌رود، تمایل مردم به استفاده از خودروی گازسوز کاهش پیدا می‌کند و به استفاده از بنزین روی می‌آورند. به سبب آنکه مردم به دنبال سوخت ارزانی همچون بنزین هستند، کلیه کسانی که درزمینه تولید خودروهای گازسوز سرمایه‌گذاری کرده بودند، ورشکست و با چالش‌های فراوانی روبه‌رو شدند.

او متذکر شد: اقتصاد مصرف‌کننده امری مهم است که متأسفانه در شرایط فعلی با چالش‌هایی روبه‌رو می‌باشد. گفتنی است که تولید خودروهای برقی به همین سبب امری توأم با چالش و نیازمند زمان و فراهم‌سازی زیرساخت‌های موردنیاز خواهد بود. تولید خودروهای برقی مادا‌می ممکن خواهد بود که سرمایه‌گذاری رقم بخورد و هزینه صرف شود. کاکایی بیان کرد: یکی از مؤلفه‌های مهم در حوزه تولیدات خودرو، تعمیر و نگهداری است. بنابراین برای ساخت خودروهای برقی می‌بایست به امکان تعمیر و نگهداری آن توجه ویژه داشته باشیم. متأسفانه درشرایط حال‌حاضر بخش تعمیر نگهداری به‌ویژه در بخش باتری و لاستیک ضعیف است و چنانچه امکان تولید وجود داشته باشد، هزینه نهایی برای مصرف‌کننده بسیار بالا می‌رود. او اظهارکرد: هدف ایجاد رضایتمندی برای مصرف‌کننده است که در شرایط فعلی، تولید خودروی برقی گران‌قیمت تمام خواهد شد و به نفع مصرف‌کننده نخواهد بود. برای مصرف‌کننده تنها هزینه خرید خودرو اهمیت ندارد، بلکه هزینه بهره‌برداری نیز دارای اهمیت می‌باشد.

به طورمثال تصور کنید در حال پیمایش  با خودرو هستید و در میانه راه نگران شارژ برق خودرو می‌شوید  و امکان شارژ خودرو را نیز ندارید. بی‌شک در آن شرایط احساس خوبی تجربه نخواهد شد.  وی با اشاره به لزوم تولید خودرو‌های هیبریدی گفت: به نظر می‌رسد د‌ر شرایط فعلی تولید خودروی تمام برقی دور از منطق باشد. اکنون نیازمند تولید خودروهای هیبریدی هستیم که زیرساخت‌های موجود و گسترده‌ای‌ در بخش بنزین دارند. اگرچه این روزها تمرکز بر تولید خودروهای برقی است و بیان می‌شود که با تولید این نوع خودرو، جهش پیدا خواهیم کرد اما مطلوب این است که به‌منظور جهش در شرایط فعلی، نوآوری را در دستورکار قرار دهیم و با نوآوری رشد و توسعه در صنعت خودرو را رقم بزنیم.او همچنین ادامه داد: اعلام معاون وزیرصمت از طراحی و ساخت خودروهای بومی برقی خبری خوش برای روحیه غمگین صنعت خودرو است و موجب شادابی این صنعت خواهد شد اگرچه که در بطن به لحاظ فناوری و سرمایه‌گذاری امری دشوار و نیازمند تدابیری ویژه است. شایان‌ذکر است تا بگوییم اخباری مبنی بر ارزان شدن باتری در دنیا مطرح است؛ به‌طورحتم ارزان شدن باتری درحال اتفاق است اما‌ همچنان قیمت آن گران است و مقرون‌به‌صرفه نیست. از طرفی دیگر مبرهن نیست این روند استمرار داشته باشد یا با تغییرات همراه شود. کاکایی در پایان این گفت‌وگو گفت: برای تولید، نیازمند ساختار ویژه هستیم و ساختار تولید خودروهای برقی نیازمند سرمایه‌گذاری است. مطلوب این است که در‌گام نخست تولید خودروهای هیبریدی در دستورکار قرار بگیرد تا در صنعت خودرو تحول ایجاد شود.