حسن شجاعی- دبیرگروه فرهنگی
جشنواره سی و نهم فیلم فجر با معرفی سید محمدمهدی طباطبایی نژاد به‌عنوان دبیر جدید آن وارد فاز تازه‌ای شد تا اهالی سینما جدی‌تر از گذشته خود را برای رقابت در این عرصه آماده نمایند.
طباطبایی نژاد که تا همین یک هفته پیش معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی بود، به دلیل عدم تمدید مأموریت اش قرار بود که به رسانه ملی بازگردد اما با این انتصاب گویا قرار شده در وزارت ارشاد و سازمان سینمایی بماند و متولی جشنواره سی و نهم باشد. طباطبایی نژاد، متولد ۱۳۴۹ تهران و دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته برنامه‌ریزی شهری از دانشگاه تبریز مدرس دانشگاه پیام‌نوراست. از سوابق اجرایی او می‌توان به مدیر گروه فرهنگ، تاریخ و هنر شبکه اول سیما، مدیر طرح و برنامه شبکه اول سیما مدیر هفتمین تا دوازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت و مدیرعاملی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی از سال ۹۲تا۹۸ اشاره کرد. وی به‌عنوان تهیه‌کننده ارشد سیمای جمهوری اسلامی ایران، ساخت برنامه‌ها و مجموعه‌های متعددی را بر عهده داشته است. ضمن این‌که در یازدهمین جشنواره مستند سینما حقیقت در سال ۱۳۹۶ هم به‌عنوان دبیر جشنواره فعالیت کرده است.
باوجودی که ۷ماه از شیوع کرونا در کشور می‌گذرد و کووید ۱۹ تقریبا اکثر فعالیت‌های سینمایی را به تعطیلی کشانده این سؤال ذهن علاقه‌مندان به سینما را مشغول کرده که جشنواره امسال چگونه و برچه اساسی برگزار خواهد شد و آیا با این شرایط امکان دارد که سیمرغ‌ها امسال هم  بر دوش برترین‌ها جاخوش کنند.
طباطبایی نژاد در گفت‌وگویی کوتاه به ایسنا در این زمینه گفته است: تا الان قرار ما بر این است که جشنواره فیلم فجر به شکل محدود و کاملارعایت شده با حداکثر پروتکل‌های بهداشتی برگزار شود. البته منظور از محدود این نیست که حجم جشنواره کوچک شود بلکه برپایی آن را با همان رعایت پروتکل‌ها و ۵۰ درصد ظرفیت سالن‌ها مدنظر داریم. او تأيید کرده در این راستا جشنواره‌ ونیز به‌نوعی الگوی برگزاری جشنواره فجر در دوران کرونا خواهد بود وبه علاقه‌مندان به شرکت در جشنواره پیام داده که باید منتظر انتشار فراخوان جشنواره باشند.
به‌این‌ترتیب به نظر می‌رسد جشنواره سی و نهم فجر با همان حال و هوای جشنواره ونیز که در شرایط کرونایی برگزار شد به سرانجام خواهد رسید و علاقه‌مندان به سینما امسال هم می‌توانند شاهد اتفاقات تازه سینمایی در قالب جشنواره فیلم فجر باشند.
برای بررسی فضای موجود در جشنواره امسال و نیز اثرات انتخاب دبیر جدید جشنواره پای صحبت‌های کیوان کثیریان، کارشناس و منتقد سینمایی کشورمان نشستیم تا از منظر وی در این زمینه بیشتر جویا شویم.
وی در ابتدای این گفت‌وگو بابیان این‌که کرونا مهمان امروز و فردا نیست و باید زیست‌فرهنگی و اجتماعی خود را بر اساس همراهی با آن برنامه‌ریزی کنیم گفت: به نظر من یکی از بخش‌هایی که در دوران کرونا بیش از بقیه آسیب دید حوزه سینما بود که به دلیل نبود برنامه‌ریزی منسجم و حمایت‌های لازم موجب شد تا اهالی سینما بیشترین خسارت را در بین حرفه‌های هنری از این بیماری دیده و عوارض آن را دوست داران سینما بپردازند.
کثیریان سپس به شرایط برگزاری جشنواره سی و نهم فیلم فجر اشاره کرد و بیان داشت:اجرای شیوه‌های سنتی و قدیمی در برگزاری جشنواره کمکی به بهبود آن نخواهد کرد و باوجود شیوع چندین‌باره کرونا و همه‌گیری آن در تمامی نقاط کشور این‌که انتظار داشته باشیم مردم را مثل قبل به حضور در سالن‌های سینما دعوت کرده و از این راه بخواهیم بر تنور آن بدمیم کاری اشتباه است. وقتی کرونا خود را بر جوامع بشری تحمیل کرده باید ما هم خیلی از برنامه‌ها و امورات خود را بر اساس آن تغییر دهیم تا بتوانیم ضمن حفظ فضای سینمای کشور و رونق آن زمینه را برای برپایی جشنواره‌های مرتبط با آن را نیز مهیا نماییم.
این منتقد سینما به نبود مدیریت بحران در فضای فرهنگی کشور به‌ویژه حوزه سینما اشاره کرد و با تأکید بر این‌که برای برون‌رفت از این فضا نیازمند طرح و برنامه‌های خلاقانه هستیم یادآور شد: اگر قرار باشد همه اتفاقاتی که در جشنواره‌های قبلی و پیش از کرونا داشتیم، امسال هم انجام شود که به بیراهه رفته‌ایم. برگزاری جشنواره باحال و هوای کرونا الزامات و خلاقیت‌های خود را می‌طلبد و باید متولیان امر در این زمینه تدابیر تازه‌ای بی اندیشند. در این زمینه گفته‌شده که می‌توان از جشنواره فیلم ونیز که این اواخر در فضای کرونایی برگزار شد الگو گرفت، اما من می‌گویم کاش ما خودمان در این زمینه خلاقیت و ایده داشته باشیم و فقط به الگوبرداری از دیگران بسنده نکنیم. وقتی صحبت از جشنواره‌های خارجی می‌شود خیلی‌ها به دنبال نکات منفی آن هستند و از آن‌ها یاد می‌کنند اما حالا که نیازمند فکر و نظر تازه و خلاقانه هستیم به دنبال شبیه‌سازی آن هستند. به عقیده من می‌توان با استفاده از ظرفیت‌های داخلی و بهره‌مندی از نیروهای جوان و صاحب سبک، جشنواره فجر امسال را خیلی بهتر از جشنواره ونیز برگزار کرد، اما این اتفاق نیازمند داشتن اعتمادبه‌نفس در مدیران فرهنگی و سینمایی کشور است که از این ظرفیت‌ها استفاده نمایند.
کثیریان همچنین در مورد انتخاب طباطبایی‌نژاد به‌عنوان دبیر جشنواره سی و نهم فیلم فجر نیز گفت: به‌هرحال در بین گزینه‌های موجود ایشان انتخاب بدی نیستند و تجربه دبیری جشنواره سینما حقیقت را نیز دارند اما اگر بنا بر ادامه راه گذشته و جشنواره‌های قبل باشد و ایده‌های تازه فرصت بروز و ظهور نداشته باشند باید گفت امسال شاهد افت بسیار زیاد جشنواره خواهیم بود و همین تعداد اندک علاقه‌مندان به سینما را هم از دست خواهیم داد. به عقیده من نداشتن پلن B برای فضای فعلی کرونا سبب می‌شود که براساس داشته‌های سال‌های قبل حرکت کنیم والا اگر از موجودی داخلی و ظرفیت‌های جوانان خلاق و باانگیزه خود بهره ببریم حتما می‌توانیم بهتر از جشنواره ونیز، جشنواره فیلم فجر را برگزار کرده و به جایگاه سینمای ایران در ابعاد بین‌المللی اعتبار بهتری ببخشیم.