خطر اُمیکرون و تکرار تجربه تلخ
گروه اجتماعی
سازمان جهانی بهداشت با هشدار نسبت به «دستکم گرفتن» ویروس کرونا، اعلام پیروزی علیه کووید ۱۹ را ناشی از «ناپختگی» دانسته و تدروس اُدهانوم، دبیرکل این سازمان تأکید کرده، خیلی زود است که بخواهیم ادعای پیروزی علیه این بیماری را فریاد بزنیم و تلاشهای خود برای محدود کردن انتقال این ویروس را نیمهکاره رها کنیم. در این بزنگاه حساس باید با همه ابزارهای در دسترس ازجمله واکسیناسیون برای نبرد با این ویروس به مقابله برخاست و به گفته دبیرکل سازمان جهانی بهداشت، باید نظارت بر توالییابی این ویروس را بهدقت و از نزدیک دنبال کرد.
ایجاد تیمهای واکنش سریع برای مقابله با کانونهای اُمیکرون در کشور از راهکارهایی است که حمید سوری ارائه کرده، اینهمه گیرشناس (اپیدمیولوژیست) معتقد است: این واکنش سریع هم باید در شناسایی بیماران و هم در شناسایی کانونهای آلودگی و خوشههایی که از آلودگی ایجاد میشود و هم در کنترل موارد ابتلا، وجود داشته باشد و در این زمینه طبیعتا باید سراغ برنامههای کوتاهمدت و زودبازده برویم.
ایران در مرحله «اپیدمی تصاعدی»
آمارها بهوضوح نشان میدهد که درصد ابتلا به اُمیکرون و تعداد موارد بیماری کشور در حال افزایش است و براساس آخرین تغییرات در نقشه رنگبندی کرونا، ۴۲ شهر در وضعیت قرمز، ۱۴۲ شهر در وضعیت نارنجی، ۲۳۰ شهر در وضعیت زرد و ۳۴ شهر در وضعیت آبی قرار دارند. طبق گزارش روزانه وزارت بهداشت، در شبانهروز ۱۲ تا ۱۳ بهمنماه و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۳۸ هزار و ۱۶۰ بیمار جدید مبتلابه کووید۱۹ در کشور شناساییشده که یک هزار و ۹۷۵ نفر از آنها بستریشدهاند و مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۶ میلیون و ۴۴۶ هزار و ۴۰۴ نفر رسیده است. ۵۹ بیمار کووید۱۹ نیز جان خود را ازدستدادهاند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۱۳۲ هزار و ۵۶۳ نفر رسیده است.
ظرف روزهای گذشته، شمار مراجعین ۷۸ درصد نسبت به هفته گذشته افزایش داشته و بستریها نیز در سطح استان تهران ۶۱ درصد افزایش پیداکرده و استاندار تهران گفته است: بیتردید این آمارها خوب نیست و نیازمند مراقبتهای جدی هستیم.
ابراهیم قادری، رئیس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، با هشدار درباره افزایش میزان ابتلا به کرونا در ایران، احتمال داده که در هفتههای آینده، تعداد مبتلایان روزانه تا ۱۰۰ هزار نفر هم برسد.
قادری تعداد بیماران مبتلابه سویه اُمیکرون در ایران را بیشتر از آمار رسمی دانسته و بیان کرده است: «آنهایی که گزارش داده نمیشود، مواردیاند که تشخیص داده نشدهاند که تعداد آنها کم هم نیست؛ شاید بیش از پنج برابر تعدادی باشد که در حال حاضر تشخیص داده میشود.»
به هر ترتیب، تعداد مبتلایان همچنان رو به افزایش است و در حال حاضر ایران در مرحله «اپیدمی تصاعدی» قرار دارد و به گفته قادری، «اکنون در یکپنجم ابتدایی این مرحلهایم؛ یعنی تعداد بیماران در چند هفته آینده بهتدریج افزایش خواهد یافت.»
آنچه موجب شده تا وضعیت کنونی رقم بخورد به عدم تمایل برخی افراد برای تزریق واکسن بازمیگردد و این موضوع در دریافت دز سوم بیشتر خودنمایی میکند و ازآنجاییکه ایمنی و اثربخشی واکسن کرونا محدود بوده، بر دریافت دز سوم تأکید میشود. اقدامی که باید بهفوریت برای کنترل و مهار سویه اُمیکرون اتفاق افتد اما طبق آخرین آمارها، حدود ۹۰ درصد از گروه هدف یک دز واکسن و حدود ۸۰ درصد دو دز واکسن و ۲۵ درصد از گروه هدفمان نیز دز سوم واکسیناسیون را انجام دادهاند، این آمار نشان میدهد که برای تزریق دز سوم واکسن تمایل چندانی وجود ندارد. درحالیکه تعداد واجدان شرایط حدود ۶۷ میلیون نفر است.
هدف اصلی وزارت بهداشت، افزایش مقاومت مردم در برابر این ویروس است و برهمین اساس مدام تأکید میشود که مردم برای تکمیل واکسیناسیون مراجعه کنند تا مقاومت بدنی آنان بالاتر رود. بهرام عیناللهی میگوید: «هنوز هم این درخواست را داریم مخصوصا در مورد دز سوم. تزریق دز سوم بهخوبی میتواند از ابتلا به سویههای جدید، وخامت بیماری و بستری شدن و مرگومیر پیشگیری کند. مراکز واکسیناسیون همچنان پذیرای مردم هستند تا تزریق دز سوم را انجام دهند، بنابراین تا بیماری اوج نگرفته، بهتر است که مردم حتمااین اقدام را انجام دهند.»
گفته میشود، علت کم رغبتی نسبت به تزریق واکسن ناشی از آن است که موجودی واکسنهای آسترازنکا به پایان رسیده است و تزریق این واکسن در بعضی از مراکز بهداشتی به دلیل عوارض آن متوقفشده است. برخی شایعات حکایت از آن دارد که «بروز مرگ ناشی از تزریق آسترازنکا علت توقف تزریق واکسن در مشهد بوده است»، که البته به گزارش خبرگزاری تسنیم، این امر با واکنش دانشگاه علوم پزشکی مشهد روبهرو شده و روابط عمومی این دانشگاه اعلام کرده است که شایعات مطرحشده درباره آسیبزا بودن واکسن آسترازنکا واقعیت ندارد. بسیاری از مردم در مراجعه به مراکز واکسیناسیون به دنبال تزریق آسترازنکا هستند و به دلیل عدم دسترسی به آن، تمایلی ندارند تا سایر واکسنهای موجود را تزریق کنند، درحالیکه به گفته کارشناسان هیچ واکسنی بر دیگری ارجحیت ندارد. پیام طبرسی- رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری میگوید: «چنین چیزی نباید ملاک تزریق واکسن باشد. واکسنهایی که مجوز دارند همگی میتوانند استفاده شوند.»
به هر روی آنچه در شرایط کنونی بسیار اهمیت دارد، تزریق واکسن و توجه به خطرات امیکرون است، زیرا افزایش تعداد بیماران مبتلابه سویه اُمیکرون، بالا رفتن میزان مراجعه و بستری در بیمارستان را به دنبال دارد. اوایل دیماه هیچ بیماری نیازمند بستری در آیسییو نبود و تعداد افرادی که به دلیل کرونا در بخشهای بیمارستانی بستری می شدند بسیار محدود بوده است؛ اما در شرایط حال حاضر تقی ریاحی، رئیس بیمارستان رسول اکرم تهران، به خبرگزاری ایسنا میگوید:
«در ۱۰ تا ۱۵ روز گذشته میزان مراجعات سرپایی کرونا افزایشیافته و بهتبع آن، میزان مراجعه برای بستری هم بالا رفته است.»
رئیس بیمارستان رسول اکرم از بازگشایی بخش مراقبت ویژه این بیمارستان همزمان با وخامت حال برخی از مبتلایان به کرونا خبر داده است: «اکنون در بخش تنفسی ما هم بیماران مبتلابه کرونا بستریشدهاند.» به گفته او، اگر تعداد موارد ابتلا همچنان افزایش داشته باشد، پای گروههای پرخطر هم به بخشهای بیمارستانی باز میشود؛ حتی اگر بیماری آنان خفیف باشد.
پیشنهاداتی که به تصویب نمیرسد
روند فزاینده ابتلا به سویه اُمیکرون، نگرانیها را افزایش داده است. کارشناسان درباره خطر اوجگیری بیماری و تکرار مرگهای سهرقمی هشدار دادهاند و کارشناسان تأکید کردهاند که باید تصمیمات جدی و مشخصی را در جهت کنترل بیماری اتخاذ کرد.
حمیدرضا جماعتی، دبیر کمیته علمی کرونا، با توجه به شیوع گسترده سویه اُمیکرون، عنوان کرده است که اعضای کمیته علمی کرونا بر اعمال محدودیتهای اجتماعی تا دو هفته اجماع کردهاند؛ به گفته او، پسازاین دو هفته نیز باید بر اساس شرایط تصمیمگیری شود.
مصوبه اعضای کمیته ملی کرونا باید در ستاد ملی مقابله با کرونا به تصویب نهایی برسد و برخی از صاحبنظران میگویند به دلیل بار مالی اعمال محدودیت و قرنطینه ممکن است از انجام این اقدامات خودداری شود. گویا پیشنهاداتی را وزیر بهداشت به ستاد ملی کرونا ارائه داده اما بخشی از این پیشنهادات به دلیل مخالفتها، به تصویب نرسیده است.
بهرام عین اللهی در این باره اعلام کرده، بهطور مرتب پیشنهادات را با توجه به شرایط گرفتاری به ستاد ملی کرونا ارائه میدهیم ولی یکبخشی مصوب میشود و بخشی مصوب نمیشود.
زمان را از دست ندهیم
اگر اکنون کنترل و مدیریت را آغاز کنیم، بازهم طی چند هفته آینده با افزایش بستری و مرگومیر مواجه خواهیم بود. بااینوجود، حمیدسوری بهعنوان اپیدمیولوژیست معتقد است که چنانچه در شرایط حال حاضر نیز وضعیت را کنترل کنیم، این افزایشها کمرنگتر شده و ارتفاع قله اپیدمی کاهش مییابد. سوری در ادامه نسبت به بحث زمان ابراز نگرانی کرده و میگوید:
یکی از مشکلاتی که درباره اُمیکرون داریم و خیلی مرا نگران میکند، بحث زمان است. با فرمولهای معمول اداری نمیتوان آن را کنترل کرد. به این صورت که بگوییم پنجشنبه و جمعه تعطیل است و شنبه موارد را بررسی کنیم، با این شیوه نمیتوان با این اپیدمی مقابله کرد، بلکه نیاز به یک نگاه جهادی وجود دارد. بههرحال دشمن حمله کرده و نمیتوان گفت که شنبه برای شناسایی و بررسی میآییم. باید توجه کرد که بیماری با سویه اُمیکرون بهسرعت در حال گسترش است؛ بهطوریکه بهصورت متوسط موارد ابتلا بهصورت هفتگی سه تا پنج برابر میشوند.
برهمین اساس، تکیه مقامات مسئول بر سیستم «قرنطینه هوشمند» و پیشبرد واکسیناسیون است.
با این حال علیرضا ناجی- رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خواستار بازگرداندن محدودیتها و استفاده از آموزش مجازی و دورکاری ادارات شده است.
ناجی نسبت به خطر «افزایش تصاعدی و انفجاری کرونا» با گونه اُمیکرون هشدار داده و گفته است: «در پیک های چهارم و پنجم هم میدانستیم که واریانتهای آلفا و دلتا واردشدهاند، اما جلوگیری نکردیم و ویروس مانند دومینو تمام شهر و استانهای کشور را گرفت.»
مسعود یونسیان- عضو کمیته علمی کرونا نیز تأکید کرده، «اگر اکنون تعدادی از فعالیتها را محدود نکنیم باید شاهد مرگ دهها هزار نفر در موج جدید بیماری باشیم.»
با تکیهبر اظهارات این عضو کمیته علمی کرونا، فعلا در شاخه بالارونده موج اُمیکرون قرار داریم. پیشنهاد یونسیان این است که در یک جلسه با حضور نمایندگان و کارشناسان متعدد، جدولی درست کرده و اعلام شود: «کدام فعالیتها ازنظر بازگشایی در اولویت قرار دارند و کدام فعالیتها ازنظر بهداشتی در اولویتاند. درعینحال فعالیتهایی را انتخاب کنند که کمترین آسیب را به عدم انتقال کرونا بزند و بیشترین نقش را در پویایی اقتصاد جامعه داشته باشد. ما افرادی که رشتهمان بهداشت عمومی است، این مسائل را درک میکنیم. صرفا به بحثهای درمانی نمیپردازیم که هیچ موضوع اجتماعی را نبینیم. ما متوجهايم که اگر قرار باشد مملکت تعطیل باشد، منجر به مشکلات مدنی میشود، اما این را هم میدانم که بازگشاییها نباید بهصورت «همهیاهیچ» باشد، بلکه باید در بازگشاییها اولویتبندی داشته باشیم که با دو ملاک انجام شود؛ اول اینکه چه تأثیری بر روند اپیدمی دارد و دوم چه تأثیری بر روند فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی جامعه دارد. اگر بر این اساس تصمیمگیری شود، باید اعلام کنند که در جلسهای به این دلایل مشاغلی قرار شد بازگشایی شوند و برخی فعالیتها و مشاغل به این دلایل باید بسته بمانند. هر زمان که به این نقطه رسیدیم، میتوانیم بگوییم که داریم با مردم تعامل میکنیم و میتوانیم انتظار داشته باشیم که مردم حرفمان را گوش کرده و توفیق داشته باشیم، در غیر این صورتوضعیت همینی خواهد بود که در پنج موج گذشته دیدیم.» مقامات و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان، مرگهای سهرقمی را دور از ذهن نمیدانند.
طبق مشاهدات کادر درمان، دوباره بسیاری از بخشهای آی سی یو در بیمارستانها پرشده و پیشبینی میشود که در صورت عدم اعمال محدودیتهای جدی، وقایع تلخ گذشته در پیکهای چهارم و پنجم و ماجرای کمبود پرسنل، دارو و تجهیزات و اکسیژن تکرار شود، براین اساس یونسیان تأکید میکند: اصلا دلمان را خوش نکنیم که اُمیکرون خفیف است و این هشدار هرروز از سوی مراجع بینالمللی علمی اعلام میشود اما متأسفانه ما تا زمانی که سیل در خانهمان نیاید، جدی نمیگیریم. با شیوع ناگهانی ویروس اُمیکرون در کشور و آغاز پیک ششم بیماری، تهران نیز در وضعیت قرمز کرونایی قرارگرفته و محسن منصوری- استاندار تهران در پاسخ به سؤال ایسنا در خصوص آخرین اقدامات استانداری درروند کنترل شیوع گسترده اُمیکرون بهویژه در بازگشایی مدارس و دانشگاهها ضمن اظهار تأسف مطرح کرده، سویه جدید اُمیکرون در سطح کشور و تهران گسترش قابلتوجهی داشته که بخشی از آن ناشی از سادهانگاریهاست. سادهانگاریهایی که نسبت به دستورالعملها و رعایت پروتکلهای بهداشتی انجامشده است. بر همین اساس روز گذشته در نخستین تصمیم فعلا به مدت یک هفته مدارس ابتدایی استان را بهصورت غیرحضوری برگزار خواهیم کرد.
او این خبر را هم اعلام کرده که اگر پروتکلهای بهداشتی و شیوهنامههای بهداشتی رعایت نشود، ناچار به اعمال محدودیتهای جدیدتر وجدیتری خواهیم بود. منصوری در خصوص اعمال محدودیتهای کرونایی در سطح استان تهران، بر مکلف بودن همه دستگاهها نسبت به رعایت مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا تأکید و گفته است: هر دستگاهی که در این حوزه کوتاهی کند با آن برخورد خواهد شد. مشکل اصلی در مراکز تجمع جمعیتی است. همانند بازار تهران و مجموعه مترو که تراکم جمعیت در آن وجود دارد و باید تشدید مراقبتها در آن صورت بگیرد.
غرق در موج ششم
نگرانی از وضعیت موجود سبب شد تا روز گذشته، رؤسای دانشگاههای علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی به همراه مدیران و کارشناسان مراکز درمانی با برگزاری نشستی ویژه شرایط موجود را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهند.
علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نخستین فردی بود که در این جلسه هشدار داد: کشور غرق در موج ششم کووید ۱۹ بر اثر ویروس اُمیکرون شده است و طی ۴۸ ساعت گذشته نیز شهرهای دیگری نیز با سرعت درگیر این موج شدهاند، بنابراین باید آمادگیها برای مقابله با این موج تنظیم و هماهنگ شود.
زالی مهمترین چالش در این موج را تاب آوری نیروهای بهداشت و درمان کشور عنوان و تاکید کرده، حتما باید همه کادر بهداشت و درمان دز سوم واکسن کرونا را تزریق کنند، ترجیح این است که با توجه به فراوانی انواع واکسنها در کشور از جمله اسپایکوژن و واکسنهای دیگر، کادرهای درمان دز سوم را از نوع دیگری نسبت به واکسنهای دُز نخست و دُز دوم تزریق کنند.
درگیری بیشتر اطفال با بیماری اُمیکرون، بخش دیگری از اظهارات زالی است که در این خصوص تصریح کرده: بحث کمبود انواع تختهای اطفال مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا بیمارستانهای خصوصی نیز در این چند سال برای تختهای اطفال سرمایه گذاری لازم را انجام ندادند.
زالی بر آمادگی بخش اورژانس کودکان تاکید و به روسای بیمارستانها پیشنهاد کرده است: حتما برای موج ششم نسبت به بروز رسانی تاسیسات، دستگاهها و لجستیک اکسیژن بیمارستانها اقدام کنند.
عبدالرضا پازوکی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز در این نشست از روسای بیمارستانها درخواست کرده که کمال آمادگی را داشته باشند؛ به خصوص در شهرستانهای غرب استان تهران که محدودیتهای تخت وجود دارد. او نیز همانند زالی عنوان کرده، به دلیل اینکه در موج ششم کووید ۱۹ شیوع ویروس اُمیکرون در اطفال بیشتر خواهد بود حتما تمهیدات روحی و روانی برای پرسنل وهمراهان بیماران لحاظ شود.
امیکرون , کرونا , موج ششم کرونا
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.