دین اسلام به خانواده و وظایف اعضای آن در قبال یکدیگر اهتمام ویژه‌ای دارد. والدین و فرزندان از حقوق متقابلی در قبال یکدیگر برخوردار هستند و هرکدام از آنان نباید از وظایف و مسئولیت‌های خود غافل شوند. ازجمله مهم‌ترین مسئولیت‌های والدین در قبال فرزندان، تربیت درست در قالب تعلیم، تأدیب، دوری از تنبیه بدنی و رعایت عدالت و مواسات بین آنان است.دین مبین اسلام مکتبی انسان‌ساز است که مخصوص به یک‌زمان یا مکان خاص نمی‌باشد بلکه با توجه به جامعیت آن، به‌تمامی ابعاد زندگی ما می‌پردازد. توجه کافی به آیین و آداب اسلامی و عمل بر طبق آموزه‌های راستین آن، باعث جلوگیری از بسیاری از مشکلات و گرفتاری‌های فردی و اجتماعی خواهد شد.خانواده مهم‌ترین اجتماع کوچک در زندگی ما ست که نقش تعیین‌کننده‌ای درآینده و سرنوشت ما ایفا می‌کند. دین اسلام نسبت به خانواده  و وظایف اعضای آن توجه ویژه ‌ای داشته و همواره در مورد حق‌وحقوق اعضای خانواده، مخصوصا در مورد حقوق والدین بر فرزندان تأکید فراوانی دارد، به‌گونه‌ای که در قرآن کریم بعد از توحید و پرستش معبود یگانه، سخن از احترام به والدین آمده است. از همین رو خداوند متعال می‌فرماید: «وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا؛  و خدا را بپرستید! و هیچ‌چیز را همتای او قرار ندهید! و به پدر و مادر، نیکی کنید.» همچنین آیات دیگر قرآن کریم، ما را از کمترین اهانت‌ها نسبت به آنان بازداشته و فرموده است: «وَ قَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَ لَا تَنْهَرْهُمَا وَ قُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا؛ و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکی کنید! هرگاه یکی از آن دو، یا هردوی آن‌ها، نزد تو به سن پیری رسند، کمترین اهانتی به آن‌ها روا مدار! و بر آن‌ها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آن‌ها بگو!» بنابراین شکی نیست که دین اسلام، اهتمام ویژه‌ای به تکریم و قدردانی از والدین داشته، اما در مورد حق‌وحقوق فرزندان بر والدین هم نکاتی را بیان داشته که نباید از آنان غافل شویم. ما در اینجا به اهم  حقوق فرزندان خواهیم پرداخت.رابطه والدین با فرزندان امری دوسویه است؛ همان‌گونه که احترام و قدردانی از والدین سبب عاقبت‌به‌خیری و سعادتمندی فرزندان می‌شود، تربیت درست می‌تواند باعث سعادتمندی والدین شود. تربیت فرزند صالح از سوی پدر و مادر، باعث بهشتی شدن فرزندان و عاقبت‌به‌خیری والدین خواهد شد. پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم دراین‌باره فرمودند: «إِنَّ الْوَلَدَ الصَّالِحَ رَیْحَانَةٌ مِنْ رَیَاحِینِ الْجَنَّةِ؛ فرزند صالح گلی از گل‌های بهشت است.» تربیت صحیح در قالب تعلیم آموزه‌های صحیح و تأدیب شایسته، علاوه بر خوشبختی و سعادت برای فرزندان، باعث جذب مهر و عطوفت از جانب خداوند برای والدین خواهد شد چنان‌که رسول خدا حضرت محمد صلی‌الله علیه و آله و سلم فرمودند: «رَحِمَ اللّهُ عَبْدًا أَعانَ وَلَدَهُ عَلى بِرِّهِ بِالاْءِحْسانِ إِلَيْهِ وَالتَّأَلُّفِ لَهُ وَتَعْليمِهِ وَتَأْديبِهِ؛ رحمت خداوند بر پدری که درراه نیکی و نیکوکاری به فرزند خود کمک کند، به او احسان نماید و چون کودکی، رفیق دوران کودکی وی باشد، او را عالم و مؤدب بار آورد.» متخلق کردن فرزندان به آداب حسنه و اخلاق نیکو و نهی آن‌ها از اعمال و رفتار ناپسند از مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های والدین است که نباید از آن غافل شوند، همان‌گونه که امام سجاد علیه‌السلام فرمودند: «حَقُّ وَلَدِكَ…أَنَّكَ مَسْؤُولٌ عَمّا وُلّيتَهُ [بِهِ] مِنْ حُسْنِ الْأَدَبِ وَ الدِّلالَةِ عَلى رَبِّهِ؛ حق فرزند تو اين است… در سرپرستى وى مسئوليت دارى كه ادب او را نيكو كنى و به‌سوی پروردگارش رهنمون سازى.» بر این اساس تربیت صحیح معامله‌ای برد برد است که بهشت جاویدان را به فرزندان و مغفرت و رحمت الهی را به والدین هدیه می‌دهد.عدالت، از مهم‌ترین صفات جامعه بشری است که می‌تواند یک جامعه را باثبات و متعادل نگه دارد. این اصل مهم، در تربیت فرزندان هم باید رعایت شود تا از نفاق و حسادت اعضای خانواده جلوگیری شود چنان‌که رسول خدا حضرت محمد صلی‌الله علیه و آله و سلم فرمودند: «اِعْدِلُوا بَيْنَ أَوْلادِكُمْ كَما تُحِبُّونَ أَنْ يَعْدِلُوا بَيْنَكُمْ فِى الْبِرِّ وَاللُّطْفِ؛ ميان فرزندانتان عدالت ورزيد، همان‌گونه كه شما نيز دوست می‌دارید، در نيكى كردن و مهر ورزيدن، ميان خودتان عدالت ورزند.» توجه پیامبر اکرم به رعایت مواسات و عدالت در بین فرزندان به حدی بوده که به مردى كه يكى از پسرانش را بوسيد و ديگرى را نبوسيد، فرمودند: «فَهَلاّ واسَـيْتَ بَيْنَهُما؟ چرا ميان آن دو، مواسات را رعايت نكردى؟» زمانی که دین، در ریزترین مسائل مانند بوسیدن فرزند از والدین رعایت انصاف و عدالت را خواسته، پس یقینا در مسائل دیگری مانند بحث‌های تربیتی، حمایتی، مالی و … تبعیض و بی‌عدالتی بین فرزندان را نخواهد پسندید. شیوه تشویق و تنبیه از اهم مسائل در حیطه تربیت فرزندان است که باید به آن توجه داشته باشیم. دین مبین اسلام به‌شدت ما را از تنبیه بدنی فرزندانمان نهی کرده و به تربیت صحیح تشویق کرده است. شاید تنبیه بدنی تأثیرات مقطعی داشته باشد ولی در آینده تأثیرات جبران‌ناپذیری را به بار خواهد آورد. حضرت رحمت للعالمین محمد مصطفی صلی الله علیه و آله از تنبیه بدنی غلامان و برده‌ها نیز به‌شدت نهی می‌کردند چه رسد به تنبیه بدنی کودکان و فرزندان. از امام موسی کاظم علیه‌السلام نقل‌شده: به یکی از یاران خود که از دست فرزندش به ستوه آمده بود و شکایت می‌کرد فرمود: 
«لا تَضرِبهُ، و َاهجُرهُ وَ لا تُطِل؛ او را نزن، بلکه با او قهر کن، اما خیلی طول نکشد.»