حضور پرقدرت ایران در بازار جهانی نفت
گروه اقتصادی
خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی با عنوان ورود بیسر و صدای نفت ایران به بازارهای جهانی اعلام کرد که این رقم در ماه می سال جاری به روزانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه و بالاترین مقدار در پنج سال اخیر رسید. به تازگی خبرگزاری رویترز نیزبر اساس آمار مؤسسات مشورتی، آمارهای کشتیرانی و منابع آگاه اعلام داشت که صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در ماه می به ۱/۹۳ میلیون بشکه در روز رسیده است. براساس این گزارش میتوان عنوان داشت که میزان صادرات نفت ایران در حال حاضر به بالاترین میزان از زمان اعمال مجدد تحریمهای آمریکا در سال ۲۰۱۸ یعنی ۵ سال گذشته رسیده است. میزان صادرات ایران در سال ۲۰۱۸ پیش از خروج آمریکا از توافق هستهای حدود ۲/۵ میلیون بشکه در روز بود. همچنین بنا بر اعلام مؤسسه کپلر، با وجود اینکه تحریمهای آمریکا پابرجاست، محمولههای نفت خام ایران در ماه می از ۱/۵ میلیون بشکه در روز بیشتر شده است . آمارهای اوپک نیز نشان میدهد میزان تولید نفت در ماه می به بالای ۳ میلیون بشکه در روز رسیده و این بالاترین میزان طی ۵ سال گذشته محسوبمیگردد. اطلاعات منتشر شده و برآوردهای یک مؤسسه مشورتی (SVBIntenational) حاکی از افزایش تولید نفت خام ایران است و گزارشات سایر خبرگزاریهای خارجی را تأیید میکند. مطابق اطلاعات منتشر شده از سوی این مؤسسه، میزان تولید نفت خام با عدد تقریبی ۲/۶۶ میلیون بشکه در روز در مقایسه با ماه ژانویه افزایشی بوده است. همچنین صادرات نفت و میعانات گازی این کشور در ماه می به ۱/۹۳ میلیون بشکه در روز رسیده است. پیشتر روند صادرات نفتی فراز و نشیب بسیاری داشت و طی مقاطعی با افت قابل توجه همراه بود. به طورمثال اگر آمارهای اطلاعاتی سالهای ۸۸ تا ۹۵ را مورد بررسی قرار دهیم، متوجه شیب صعودی و نزولی صادرات نفت خام خواهیم شد. در سال ۱۳۸۸ میزان صادرات نفت خام در ۴ فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب ۲۰۷۳، ۲۰۲۴، ۲۰۱۸ و ۲۱۱۰ هزار بشکه در روز بوده است. این روند در سالهای ۹۱ الی ۹۳ افت پیدا کرد و در سال ۹۴ به حداقل میزان صادرات رسید. مطابق اطلاعات و آمارهای منتشر شده میزان صادرات نفت خام در سال ۱۳۹۴ و طی ۴ فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان به صورت میانگین ۱۳۰۰ الی ۱۴۰۰ هزار بشکه در روز بوده است. جدول زیر متوسط صادرات نفت خام از بهار ۱۳۸۸ تا پاییز ۱۳۹۵ را عنوان میکند.
متوسط صادرات نفت در سالهای ۹۶ و ۹۷ به ۳۵۰۰ الی ۴۰۰۰ هزار بشکه در روز رسید. در سالهای ۹۸ الی ۹۹ (پس از سال ۲۰۱۷ و مطابق با سال ۹۷) که تولید نفت ایران به بالاترین سطح خود، یعنی ۴/۸ میلیون بشکه در روز رسید، روند تولید سیر کاهشی به خود گرفت. مهمترین دلیل این امر خروج آمریکا از برجام بود. هرچند که با خروج آمریکا از برجام، اروپاییها اعلام داشتند به خرید نفت از ایران ادامه خواهند داد. در آن زمان روزانه حدود نیم میلیون بشکه نفت به اروپا صادر میشد. دراین میان ایتالیا، اسپانیا و فرانسه مقصد برتر به شمار میرفتند و روزانه بیش از ۱۰۰ هزار بشکه نفت از ایران خریداری میکردند. در سالها ی
۹۸ و ۹۹ چین، عراق، امارات، ترکیه، افغانستان، هند، پاکستان، اندونزی، آذربایجان و روسیه به خریداران و مقاصد عمده صادرات نفت خام کشور تبدیل شدند.
در سال ۹۸ و ۹۹ ۶/۲۳ میلیارد دلار تجارت کالایی رقم خورد. در بحث مصرف هم علیرغم بروز رکود در اقتصاد ایران متأثر از اعمال تحریم مجدد آمریکا، میزان مصرف محصولات نفتی در ایران در سال ۲۰۱۸ در مقایسه با سطح مصرف سال ۲۰۱۹ قابل توجه بوده و تداوم داشته است. هرچند تحریمهای آمریکا توانایی ایران را در صادرات نفت خام، میعانات و سایر محصولات نفتی کاست، اما ایران سوخت دیزل و نفت کوره را به ویژه در تولید برق جایگزین گاز طبیعی کرد. در سال ۲۰۲۰ هم متأثر از ویروس کرونا مصرف داخلی نفت همچون تمام دنیا کاهش یافت و میزان صادرات به ۱/۸ میلیون بشکه در روز رسید و سیر نزولی پیدا کرد. با شروع دولت سیزدهم صادرات نفت کشور به بیش از یک میلیون بشکه در روز رسید. این موضوع در کنار افزایش قیمت جهانی نفت به بشکهای ۱۰۰ دلار موجب شد که درآمدهای نفتی افزایش چشمگیری پیدا کند و علیرغم آنکه مصارف بودجه ۱۲۴ درصد افزایش پیدا کرده بود، تورم سالانه حدود ۶ درصد کاهش یافت. در نیمسال نخست سال ۱۴۰۱ درآمد حاصل از فروش نفت ایران ۲۹ میلیارد و ۳۹۴ میلیون دلار بوده است. تجزیه آماری صادرات نفت نشان میدهد در تابستان سال ۱۴۰۱ صادرات نفت خام برابر با ۱۵ میلیارد و ۴۲ میلیون دلار بوده که نسبت به بهار ۱۴۰۱ ، حدود ۴/۸ درصد افزایش داشته و نسبت به فصل مشابه ۱۴۰۰ افزایش ۵۰/۸ داشت. در دو ماه آخر سال ۲۰۲۲، صادرات نفت ایران به بالاترین حد خود رسید و سال ۲۰۲۳ با محمولههای بیشتری به چین و ونزوئلا آغاز شد. کارشناسان و فعالان حوزه انرژی براین باورند که گسترش و توسعه صادرات نفت و همچنین رشد تولید نفت خام موجب افزایش مناسبات و چانهزنیهای اقتصادی و سیاسی میگردد؛ به همین خاطر افزایش رشد صادرات نفت را میتوان یک دستاورد دانست و در زمره گشایشهای دیپلماسی انرژی قرار داد.
بازار نفت , صادرات نفت , نفت
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.