حبیبه خدا
علی پژوهش
مادر مقدسترین واژه ای است که شاید بتوان ادعا کرد، در بسیاری از زبانهای دنیا مفهومی مشترک را مصداق سازی میکند، واژهای که برای بسیاری از انسانها اولین آوای معناداری است که در طول حیات به آن اشاره میکنند.
تقدس مادر در اندیشه اسلامی را شاید بتوان از دو منظر تبیین کرد، نخست آنکه مادران از وجود خود برای رشد و تعالی فرزندشان مایه میگذارند و تجلی رحمانیت الهی در قامت انسانی هستند.
مهمتر اینکه بهزعم نگارنده تقدس مادر در اسلام را باید وامدار وجود مبارک حضرت زهرا (س) دانست بزرگ بانوی اسلام که بنابر روایات متقن بهانه خلقت هستند، بانویی که لطف خداوند از هر منظر شامل حال ایشان بوده است، فرزند ختم کننده سلسله رسالت، همسر آغازکننده مکتب ولایت الهی و مادر فخر جوانان عالم هستند، مجاهدتها، نقش فردی ایشان در خانواده و نقش اجتماعی وی در جامعه اسلامی بهاندازهای ویژه و خاص است که از هر منظر میتوانند تبیینکننده ابعاد شخصیتی یک زن الهی باشند و در ظرفی به حجم تاریخی تمام مادران آزاده جهان میتوانند با الگوبرداری از ایشان زندگی الهی و سعادتمند داشته باشند همچنان که مادران بسیاری در جغرافیای جهان اسلام طی سالهای اخیر با اقتدا به این بانوی بزرگ فرزندانی حسینی تربیت و به قتلگاه کربلای زمان خود فرستادند تا فدایی راه دفاع از حریم خاندان امامت باشند .
نقش مادر تااندازهای حیاتی است که امروزه تمام جبهه امپریالیسم در تلاش است الگوی فکری مادران جغرافیای اسلام به نحوی تغییر پیدا کند که دیگر مادران سرزمینهای اسلامی به محوریت ایران فرزندانی همچون قاسم سلیمانی تربیت نکنند که از هیمنه پوشالی آنها واهمه نداشته باشند و باقدرت مقابل سلطه گری آنان بایستند چراکه بهدرستی دریافتهاند تا زمانی که مادران سرزمینهای اسلامی با الگوی فاطمی فرزندان خود را تربیت میکنند امکان در هم شکستن اراده مسلمانان عاشورایی را نخواهند داشت، واضح است مادری که گفتمان فکری فاطمی نداشته باشد، فرزند حسینی تربیت نمیکند و تحقق این تمنای خبیث امپریالیسم فرهنگی غرب در مسیری قرار خواهد گرفت که در تخیلات این امپریالیسم فرهنگی مجسم است، یعنی آندولسیزه کردن ایران اسلامی، مادران ایرانی امروز در استحاله حملات شبکههای تلویزیونی فرهنگی و شبکههای اجتماعی قرار دارند بنابراین بر متولیان امر واجب است که
در مسیر از بین بردن این تهدید جدی گام بردارند
از سوی دیگر با برخی شبهات در سطح جامعه مواجه هستیم که ادیان دیگر برای زن جایگاه برتری نسبت به اسلام قائل هستند یا منزلت زن در ایران پیش از اسلام در قیاس با ایران اسلامیشده بهمراتب بالاتر بوده است با این مقدمه و به مناسبت سالروز ولادت باسعادت حضرت صدیقه طاهره و روز مادر با همراهی مریم دیبازر، استاد دانشگاه و پژوهشگر مکاتب دینی به بررسی جایگاه زن در اسلام و ادیان دیگر خواهیم پرداخت .
این نظر را که زنان تا پیش از ورود اسلام در ایران در جایگاهی متعالی زندگی میکردند و اسلام آنان را به بند کشید در قیاس بین دین اسلام و دین ایرانیان باستان چطور رد میکنید ؟
متأسفانه برخلاف تبلیغات و صحبتهایی که در حوزه عمومی جامعه مطرح میشود، جایگاه زنان پیش از اسلام در ایران جایگاه بسیار متزلزلی بوده است، اگر به بخش احکام دینی کتاب مقدس ایرانیان قبل از اسلام مراجعه کنید بهوضوح تزلزل جایگاه زنان در جامعه آن روز را مشاهده خواهید کرد. برخی از مصادیق جایگاه دون زنان در جامعه آن روز را اگر بخواهم اشارهکنم باید برای مثال بگویم؛ در دوران سیکل ماهانه زنان را ازخانه بیرون میکردند و در حدی که از گشنگی و تشنگی جان خود را از دست ندهد، غذا و آب در اختیارش قرار میدادند یا اگر فرزند مرده دنیا میآورد و یا حتی فرزندش سقط میشد او را از محیط منزل بیرون میبردند، سه گودال را پر از ادرار گاو میکردند
سپس زن را مجبور میکردند که تمام بدن خود را در این گودالها فروبرده و غسل پاک شدن انجام دهد به عبارتی زن را به خاطر آنچه از اراده وی خارج بود نجس میدانستند. در نقطه مقابل اسلام جایگاه رفیعی برای زن قائل شده است، خداوند متعال میفرماید من زن را از صفات جمال خود آفریدم، پیامبر رفتاری قابلتأمل با دختر خود داشته است. در روایات اسلامی سفارش شده است اگر در خانه فرزند دختر و پسر دارید زمانی که وارد منزل میشوید در ابتدا به فرزند دختر خود محبت کنید یا اگر قرار است هدیهای برای فرزندان خود تهیه کنید، دختران خود را در اولویت قرار دهید، اسلام دختر را ریحانه میداند نه صرفا یک کارگزار در منزل همسر البته متأسفانه باید بگویم در برخی مناطق مرکزی ایران که تعصبات به ادیان باستانی ایران هنوز زیاد است، رفتارهایی که از مناسک ادیان باستانی مورداشاره قرار گرفت هنوز قابلمشاهده هست .
به اعتقاد شما چطور میتوان حضرت زهرا (س) را از دل روضهها بیرون کشید و باتربیتی فاطمی نسل مادران حسین پرور را در ایران حفظ کرد ؟
کسی میتواند فرزند حسینی تربیت کند که در ابتدا خود فاطمی زندگی کرده باشد، برای عموم انسانها این امکان وجود ندارد که عینا مانند ائمه اطهار باشند اما میتوانند تلاش کنند شبیه به ایشان رفتار کنند، هراندازه این قرابت رفتاری بیشتر شود، حاصل کار الهیتر خواهد بود . به اعتقاد من تربیت فرزندان برای مادران بیش از تولد و در مراحل تکوین انسان از نطفه تا تولد شروع میشود. بسیاری از رفتارهای مادر پیش از ولادت انسان در آینده فرزندش تأثیر خواهد گذاشت، مادری که عفاف خود را رعایت میکند، یقینا فرزندی عفیف خواهد داشت، هرچند این مسائل امروزه بهصورت جدی رعایت نمیشود و بسیاری به آن بیتفاوت شدهاند. پیشتر مادران با دعا و توسل از درگاه خداوند به دنیا آوردن فرزندی سالم و باتقوا را میخواستند اما امروزه شاهدیم که بسیاری از این رفتارهای صحیح فاصله گرفته و به سمتی غلط درحرکت هستند، عکسهای آتلیهای نامناسب، جشنهای تجملی و بهدوراز شئون اسلامی قبل از ولادت فرزند بخشی از این کارهاست. عدهای با این توجیه که خداوند زیبا است و زیباییها را دوست دارد تغییراتی در جسم خود به وجود میآورند که اصل طهارت را برای ادای فرایض دینی نمیتوانند رعایت کنند، این نکات به ظاهر ساده مادران را از فاطمی زیستن و حسینی تربیت کردن دور میکند .
در سیره حضرت زهرا (س) زن چطور نقش اجتماعی و خانوادگی خود را توأمان با یکدیگر به انجام میرساند؟
اسلام بههیچعنوان با نقش اجتماعی دادن به زنان مخالف نیست، تنها یک شرط را برای حضور زنان در اجتماع قرار داده است، رعایت چارچوبها بهخصوص داشتن حیا، البته حیا منحصر به پوشش نیست، حیا در نگاه، بیان، شنیدن و … هم متجلی میشود و داشتن همه اقسام حیا با یکدیگر است که انسان را در برابر مخاطرات اجتماع مصون میکند . اسلام تنها بهعنوان یک توصیه به زنان سفارش کرده که برای آنها انتخاب نقش سهلتر که مدیریت منزل است مفیدتر است اما هیچ منعی برای حضور اجتماعی آنها نداشته است، مجددا تأکید میکنم تنها شرط رعایت چارچوبها و قواعد اسلامی برای حضور در جامعه است .
حضرت فاطمه (س) , روز مادر , علی پژوهش
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.