جوانی جمعیت؛ نیازمند تعامل مردم و دولت
مصطفی هدایی
قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در سال جاری و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان، مراحل اجرایی شدن خود را طی میکند و برای نخستین بار در سیستم اداری و دولتی ایران، قوانینی برای حمایت همهجانبهتر از جنین و کودکان به تصویب رسیده تا شاید بستری برای افزایش جمعیت ایران فراهم آید.
با وجود آنکه گفتمانهای زیستمحیطی بهدنبال آن هستند تا با تزریق ترس و آینده ناروشن از کره زمین و منابع غذایی، دولتها را نسبت به طرحهای کنترل جمعیت ترغیب کنند، اما این خطر به بهای پیری جمعیت در کشورهایی همراه شده که چنین نسخههایی را عملی کردند. ایران یکی از قربانیان اصلی اجرای طرحهای کنترل جمعیت سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی است. دولت سازندگی در دهه هفتاد شمسی به روشهای مختلف سعی کرد تا جلوی افزایش نرخ رشد جمعیت ایران را بگیرد و یکی از مولدترین کشورهای جهان در دهه پنجاه و شصت شمسی، در دهه هفتاد، هشتاد و نود به تله پیری جمعیت و جایگزینی جمعیت افتاد. نرخ رشد جمعیت در ایران به زیر دو درصد و نزدیک یک رسیده و زنگ هشدار از ۱۰ سال قبل بهصدا درآمد.
زنگ خطری که دیر شنیده شد و تا به حدی این خطر بزرگ است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در یکی بیاناتشان، اجرای طرح کنترل جمعیت را اشتباه بزرگ در جمهوری اسلامی نامیدند. برای جبران این زیان باید سیاستهای تشویقی و فوری لحاظ میشد. امری که تا به امروز نیز دیر شده و پنجره جمعیتی ایران در حال بسته شدن است. طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده ازجمله این طرحهاست که بهنظر باید بهصورت همهجانبهتری این روشها ادامه پیدا کند و خانوادهها نسبت به فرزندآوری، گزینههای تشویقی بسیار بیشتری دریافت کنند.
اما در کنار طرحهای تشویقی اقتصادی ما با معضلات عدیدهای درزمینهٔ سقط جنین و مراقبتهای بارداری روبهرو بودیم. غربالگری اجباری یکی از این موضوعات بود که در طرح جدید، قید اجباری برداشته شده است. در غربالگری اجباری، جنینهای سالم بسیاری بهدلیل تشخیص اشتباه سندروم داون، سقط میشدند. بر اساس برخی از گزارشها به دلایل مختلفی روزانه بین ۱۰۰۰تا ۱۵۰۰ جنین در ایران سقط میشوند که آمار وحشتناکی بهشمار میآید. این یعنی والدین تمایل به فرزندآوری دارند ولی به خاطر تشخیص اشتباه از داشتن فرزند محروم میشوند. سقطهای قانونی و غیرقانونی ضربه سنگینی به افزایش جمعیت در ایران زده است. حذف غربالگری اجباری این نوید را میدهد که بهدنبال تشخیصهای اشتباه یا نگرانکننده، جنینهای سالم کمتر قربانی سقط شوند. از دیگر موارد طرح جوانی جمعیت، جلوگیری از بستن لولههای رحمی است که براساس دستورالعمل جدید وزارت بهداشت، مراکز درمانی و بیمارستانها دیگر مجاز به انجام چنین عملهای جراحی نیستند و هرگونه تخلفی با عواقب شدید قضائی روبهرو خواهد شد. درآمدهای کلان مالی درزمینهٔ غربالگری، سقطجنین و عملهای نابارورسازی یکی از موانع اصلی در تصویب چنین طرحهایی بود ولی خطر بزرگتر کاهش و پیری جمعیت در ایران، مقاومتها را شکست تا روزنه امیدی در دل قوانین و طرحهای جمعیتی شروع به روشنایی کند.
صیانت از جمعیت ایران یک رابطه دوطرفه میان حاکمیت و مردم است. حاکمیت بهعنوان نهاد تضمینکننده حاکمیت ارضی و بقای کشور، باید نسبت به حفظ و افزایش جمعیت ایران در نقش مقتدر، حامی و تعیینکننده ظاهر شود و مردم نیز باید علاوه بر آگاهی از خطرات کاهش جمعیت برای آینده ایران، اجرای طرحهای حمایتی را با آغوش باز بپذیرند و خود نیز بهعنوان مشوق برای دیگر خانوادهها فعالیت کنند. جمعیت همچنان بهعنوان یکی از مؤلفههای اصلی قدرت و اقتدار کشورها عمل میکند و هرگز نباید بهواسطه نظریههای بدبینانه درباره آینده کره زمین، این مؤلفه را از دست داد، چراکه از دست رفتن یکی از پایههای اصلی قدرت، بقاء یک ملت و کشور را با خطر روبهرو خواهد ساخت و این امر ورای دولتها و حکومتهاست.
جمعیت , جوانی جمعیت , مصطفی هدایی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.