باور کارشناسان مسکن این است که دولت باید به ظرفیت‌های مردمی در بخش مسکن  بیش‌ازپیش توجه کند تا از رکودی که گریبان گیر بازار مسکن شده، خارج شود و ساخت مسکن نیز تقویت گردد. بدیهی‌ است که ظرفیت‌های مردمی خود می‌تواند بازار مسکن را تقویت کند اما این مهم درگرو اعتماد به بخش خصوصی و مردم با استفاده از طراحی‌های ساده و کم مرتبه، واگذاری اراضی و پرداخت تسهیلات ساخت به متقاضیان است. به‌بیان‌دیگر فرآیند اعتمادبخشی و افزایش توان تسهیلاتی ساخت می‌تواند زمینه‌ساز ساخت انفرادی مسکن از سوی متقاضیان شود چراکه به‌موجب تسریع روند ساخت وافزایش رضایت‌مندی‌ها، مردم ترغیب و تشویق خواهند شد و بیش‌ازپیش به ثمرات ساخت مسکن فکر خواهند کرد. پیش‌تر این مهم را علی‌رغم ظرفیت‌های فراوان، امری فراموش‌شده تصور می‌کردند چراکه از سوی دولت موردتوجه قرار نگرفته بود و اهتمامی نسبت به آن نیز وجود نداشت اما به‌تازگی مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی از عملیاتی شدن بخش مسکن در راستای تحقق شعار سال خبر داده و دراین‌باره عنوان کرده است: در حوزه مسکن با واگذاری ساخت به متقاضیان، سرعت و کیفیت و میزان و نحوه سرمایه‌گذاری‌ها، رشد خواهد یافت. مطابق عنوان وی؛ در سال جدید که طبق فرمایش مقام معظم رهبری به‌عنوان جهش تولید با مشارکت مردم نام‌گذاری شده است، در دو بخش مسکن و حمل‌ونقل این موضوع به جد پیگیری و عملیاتی می‌شود زیرا که در حوزه مسکن با واگذاری ساخت به متقاضیان، سرعت و کیفیت و میزان و نحوه سرمایه‌گذاری‌ها، رشد خواهد یافت و با برنامه‌ریزی برای واگذاری زمین شهری و روستایی و تسهیل ساخت‌وساز توسط مردم اقدام خواهد شد. پس از اظهارات وی، معاون وزیر راه و شهرسازی از تشکیل کارگروه مشارکت و انبوه‌سازی و برگزاری نخستین نشست این کارگروه در سازمان ملی زمین و مسکن باهدف مشارکت مردم در تولید انبوه مسکن خبر داد و اعلام داشت که این کارگروه با دستور وزیر راه و شهرسازی و به‌منظور بررسی و آسیب‌شناسی مدل‌های گذشته مشارکت در ساخت مسکن و در راستای رسیدن به ایده‌های تازه در مشارکت با مردم برای تولید انبوه مسکن برگزارشده است. فعالان و مسئولان ذی‌ربط براین باورند که سازمان ملی زمین و مسکن تجربیاتی درباره مشارکت در ساخت مسکن داشته که برخی از این تجربیات موفق بوده‌اند و باید در آینده از این تجربیات بهره برد. بی‌شک حضور و مشارکت مردم موجب کاهش زمان ساخت خواهد شد و با کوتاه شدن زمان ساخت، با توجه به کمتر شدن آثار تورم در این حوزه، هزینه پروژه‌ها نیز کاهش پیدا خواهد کرد. افزون بر این به سبب حضور مردم در میدان ساخت مسکن کیفیت نیز افزایش می‌یابد. لازمه این مهم تنها همراهی دولت و تأمین زمین، خدمات زیربنایی و تسهیلات بانکی است که می‌بایست در دستورکار قرار گیرد و پیشران تولید با مشارکت مردم واقع شود. همچنین به‌کارگیری ظرفیت بخش خصوصی، تشکل‌ها و تعاونی‌ها نیز گامی مؤثر است که می‌تواند موجب تسریع روند ساخت شود. دراین‌باره موسوی، مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی نیز عنوان داشته است: سرمایه‌گذاری در تولید و ساخت‌وساز مسسکن به‌نوعی خود اقتصادی مولد، پویا، اشتغال‌زا و محرک است و رونق این صنعت، زمینه اشتغال پایدار را فراهم کرده چراکه به گفته کارشناسان اقتصادی، بیش از ۳۰ درصد از اقتصاد کشور متأثر از گردش اقتصادی ساختمان‌سازی است، فعال بودن بخش مهمی از این صنعت باهدف تأمین نهضت ملی مسکن، تأثیر شگرفی برجهش تولید خواهد داشت. در بررسی بیشتر این موضوع و ورود متقاضیان به بازار مسکن برای تقویت و افزایش ساخت به گفت‌وگو با ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن استان تهران و فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن پرداختیم که در ادامه می‌خوانید. 

فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن:
لازمه جهش تولید مسکن  ورود متقاضیان به عرصه ساخت است
فرشید ایلاتی، کارشناس مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح رویکرد عمودی سازی شهرها در طرح نهضت ملی مسکن پرداخت و دراین‌باره اظهارکرد: مادامی‌که عمودی سازی در دستورکار قرار می‌گیرد، زمان ساخت افزایش می‌یابد و همچنین می‌بایست مشاعات موردنیاز نیز فراهم گردد که سبب افزایش هزینه تمام‌شده ساختمان می‌گردد. به دلیل آنکه متقاضیان دریافت مسکن اقشار متوسط و ضعیف هستند، افزایش هزینه تمام‌شده فشار بیشتری را به خانوارها اعمال خواهد کرد و دولت نیز از چنین رویکردی صرف‌نظر کرده است و تاجایی که امکان‌پذیر باشد، عمودی سازی اتفاق نخواهد افتاد مگر در مواردی که امکان ساخت وجود نداشته باشد و عمودی سازی دارای ضرورت تلقی شود. 
وی با اشاره به لزوم واگذاری زمین به متقاضیان ساخت مسکن افزود: با صرف‌نظر از عمودی سازی تلاش شده تا به‌سوی واگذاری زمین حرکت شود تا مردم به‌صورت انفرادی یا گروه و به شکلی تدریجی روند ساخت را در دستورکار قرار دهند. 
ایلاتی با اشاره به معایب رویکرد عمودی سازی تصریح کرد: در فرآیند عمودی سازی توان اقتصادی افراد متفاوت خواهد بود. به طورمثال ممکن است ساخت یک پروژه ۵ طبقه قفل شود و ناتمام باقی بماند چراکه هریک از مالکان شرایط اقتصادی و آورده متفاوتی دارند. 
کارشناس مسکن با تشریح اثرات ورود متقاضیان و ساخت انفرادی مسکن همچنین خاطرنشان کرد: با ورود متقاضیان و واگذاری زمین به شکل انفرادی، هرشخص مطابق با شرایط اقتصادی خود قادر به ساخت مسکن موردنیاز در کوتاه‌ترین زمان ممکن خواهد بود. در این میان چنانچه فردی در شرایط سخت مالی قرار داشته باشد، قادر به ساخت تدریجی خواهد بود. 
او در پایان این گفت‌‌وگو متذکر شد: واگذاری زمین و مشارکت مردم مؤلفه تحقق شعارسال است. بنابراین اگر دولت بتواند موضوع واگذاری زمین را عملیاتی سازد و صاحبان زمین را افزایش دهد، شاهد جهش تولید مسکن در سال جاری و سال آینده با مشارکت مردم خواهیم بود.

ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن استان تهران:
روند ساخت مسکن  با به‌کارگیری ظرفیت  تشکل‌ها و تعاونی‌ها  تسریع خواهد شد
ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار «رسالت» به تشریح لزوم ورود متقاضیان به بازار مسکن برای تقویت و افزایش ساخت پرداخت و با اشاره به نام‌گذاری شعارسال مبنی برجهش تولید با مشارکت مردم از سوی مقام معظم رهبری عنوان کرد: مؤلفه‌های مشارکت مردم در جریان بیانات مقام معظم رهبری تشریح گشت. ایشان به حضور فعالان اقتصادی و فعالان مدیریتی اشاره داشتند که بسیار مثمرثمر است و می‌بایست با جدیت دنبال و عملیاتی شود. 
وی در پاسخ به اینکه مشارکت مردمی نیازمند به‌کارگیری چه مؤلفه‌هایی است، افزود: مشارکت مردمی نیازمند انسجام ویژه است تا بهره‌وری مطلوب را رقم بزند. لازمه شکل‌گیری انسجام نیز حضور تشکل‌ها است. مقصود از تشکل، گروه‌های تخصصی است که متشکل از انبوه‌سازان، گروه‌های کشاورزی و… می‌باشد که قابلیت جمع‌آوری اعضا و تدوین آیین‌نامه رادارند. 
رهبر با اشاره به حضور تعاونی‌ها برای تحقق مشارکت مردمی در جهش تولید مسکن تصریح کرد: تشکل انبوه‌سازان در حوزه ساخت مسکن می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود. همچنین به‌کارگیری از ظرفیت تعاونی‌ها نیز فرصتی ارزنده و زمینه‌ساز تحقق جهش تولید مسکن است.    
رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن استان تهران ضمن بیان اینکه باید برنامه‌ریزی بلندمدت و منسجم داشت، همچنین خاطرنشان کرد: جهش تولید مسکن و به‌کارگیری ظرفیت تشکل‌ها، تعاونی‌ها و گروه‌های مردمی درگرو برنامه‌ریزی درست و اقدامات منسجم است. 
او در پاسخ به اینکه رویکرد مناسب شهرسازی چیست، متذکر شد: به‌منظور تقویت ساخت‌وساز نمی‌توان رویکرد منحصری را اعلام داشت. به طورمثال تنها بر رویکرد عمودی یا توسعه افقی شهرها تأکید کرد. در مناطقی که ازنظر کارشناسی قابلیت توسعه افقی وجود ندارد، می‌بایست عمودی سازی در دستورکار قرارگیرد. به طورحتم در موقعیت‌های کوهستانی محدودیت زمین وجود دارد و شهر نیز نیازمند محدوده ویژه است. در چنین مناطقی می‌بایست حداکثر استفاده از زمین‌ها را در دستورکار قرار داد. 
وی در پایان این گفت‌وگو ضمن تأکید بر حضور طراحان و شهرسازان در فرآیند ساخت‌وساز مسکن یادآور شد: در برخی مناطق همچون پایتخت، زمین باارزش است و قیمت بالایی دارد. براین اساس می‌بایست حداکثر استفاده از زمین را داشت. انتخاب نوع شهرسازی می‌بایست از سوی طراحان و شهرسازان عنوان گردد چراکه این امر نیازمند مطالعه، تراکم سنجی و بررسی ظرفیت‌های زمین، شرایط ترانزیت‌ها، دسترسی‌ها، امکان خدمات و اماکن عمومی است.