منوی سایت
تکرار تراژدی در معادن
بازهم نقض استانداردهای ایمنی و بهداشتی در محیط کار، ناکارآمدی یا ناسازگاری تجهیزات و ماشینآلات با استانداردهای ایمنی به مرگ کارگران معدن منتهی شد! ۷ کارگر معدن زغالسنگ روستای مهماندویه دامغان، عصر دوشنبه جان خود را از دست دادند. تعدد حادثه در معادن زغالسنگ نشان میدهد، که قطار حوادث ناشی از ایمنی کار، در غیاب بیتوجهی و سهلانگاری مسئولان رخ میدهد.
سال گذشته هم مرگبارترین حادثه معدن رقم خورد. نشت گاز متان دریکی از کارگاههای شرکت زغالسنگ معدنجوی طبس موجب انفجار و مرگ حدود ۵۲ تن از کارگران زحمتکش این معدن شد. با وقوع این حادثه انتظار میرفت با دستورهای صادر شده دولتمردان، شرایط برای ایمنسازی معادن فراهم شود، اما همچنان کارگران معدن قربانی سودجویی پیمانکاران و صاحبان معادن میشوند که برای سود بیشتر از تأمین ابزار ایمنی استاندارد و رعایت اصول ایمنی سر باز میزنند.
هفدهم فروردین نیز در معدن سنگ باریت شماره ۴ عبداللهآباد مهاباد یک نفر از کارگران به خاطر ریزش سینه کار معدن، جان باخت. گفته شده «نفوذ آب باران به سطوح فوقانی دیواره معدن و ریزش آن روی کارگر علت حادثه بود. درحالیکه برابر مقررات ایمنی معادن، فاصله بین نزول باران و فعالیت معدنی باید ۲۴ ساعت باشد. باوجود نزولات جوی شدید روز و شب قبل از حادثه، به لحاظ بیاحتیاطی سرپرست و کارفرمای معدن، کارگران از اول صبح در محل مشغول به کارشده بودند. همچنین ارتفاع دیواره از حد استاندارد بیشتر بود.» ساعت ۱۵:۳۰عصر دوشنبه، هجدهم فروردین نیز حادثهای در معدن جواهر زغال در مهماندویه دامغان رخ داد و با بررسی اولیه مشخص شد هفت معدنچی شامل چهار مرد ایرانی و سه مرد تبعه افغانستان به علت خفگی با گاز جان خود را ازدستدادهاند.
مهماندویه، معدنی فاقد سیستم ایمنی که عضو انجمن زغالسنگ نبوده است!
این معدن زغالسنگ ازجمله معادن وابسته به شرکت البرز شرقی است. این روستا در۳۵ کیلومتری شمال شرق دامغان و در استان سمنان قرار دارد؛ استانی که با دارا بودن ۴۲ نوع ماده معدنی و ذخایر قطعی حدود ۶۰۰ میلیون تن، از قطبهای معدنی کشور بهشمار میرود و آنطور که فرماندار دامغان گفته است، مهمترین علت حادثه عدم رعایت ایمنی لازم از سوی معدنکاران و حضور در تونل فاقد اکسیژن بوده است.
نوچه ناسار بابیان اینکه تونل دارای دو درصد اکسیژن بوده، افزوده است: این تونل چند ماهی غیرفعال بوده و معدنکاران بدون درنظر گرفتن شرایط ایمنی برای راهاندازی و بازگشایی این تونل به محل حادثه رفتند که به دلیل فقدان اکسیژن لازم فوت شدند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سمنان دراینباره مطرح کرده است: «این معدن از اسفندماه تعطیل بوده و بهمنظور بررسی شرایط برای راهاندازی مجدد، تعدادی از کارگران وارد تونل شدند که متأسفانه به دلیل انباشت گاز و نبود اکسیژن، دچار خفگی شدند. سه نفر نخست در لحظه ورود به تونل جان خود را از دست دادند و سایر کارگران نیز هنگام تلاش برای نجات آنها وارد محیط آلوده شدند.»
حجتالاسلام محمدصادق اکبری، رئیسکل دادگستری استان سمنان دلیل مرگ کارگران این معدن را گازگرفتگی اعلام کرده و طبق روال همیشگی از تشکیل «پرونده قضائی برای بررسی ابعاد و علل وقوع این حادثه» خبر داده است.
محمدجواد کولیوند، استاندار سمنان نیز بدون اشاره به اینکه در نبود ایمنی کافی، چگونه این کارگران را بهکار کشیدهاند، «خطای فردی و اشتباه محاسباتی» را علت اولیه وقوع حادثه دانسته، این در حالی است که سعید صمدی، دبیر انجمن زغالسنگ کشور گفته است: معدن مهماندویه باوجود داشتن مجوز و صورتجلسههای بازرسی، به دلیل مقیاس کوچک و ساختار محدود، جزء معادن عضو انجمن زغالسنگ کشور نبوده و خارج از پوشش نظارتی آن قرار داشته است. وی افزوده: تونل محل حادثه کمتر از ۶۰ متر پیشروی داشته و در طول تعطیلات نوروزی غیرفعال بوده است. آغاز بهکار مجدد این معدن پس از ایام تعطیلات، بدون رعایت استانداردهای ایمنی و بررسی شرایط تهویه، منجر به این سانحه شده است.
به اعتقاد دبیر انجمن زغالسنگ کشور، تکرار چنین حوادثی در معادن کوچکمقیاس، ریشه در فقدان زیرساختهای نظارتی و آموزشی دارد.
جانباختن ۲۰۰ کارگر در هر ماه
تعداد حوادثی که برای کارگران رخ میدهد، کم نیست. براساس گزارش سازمان پزشکی قانونی، در ۶ماهه نخست سال ۱۴۰۳، یکهزار و ۷۷ کارگر بر اثر حوادث کار جان خود را از دست دادهاند.
بدین ترتیب در این بازه زمانی حدود ۲۰۰ کارگر در هر ماه و حدود ۵۰ کارگر در هر هفته بر اثر حادثه کار و بیتوجهی کارفرمایان و مسئولان جان باختهاند. این در حالی است که ایران به مقاولهنامه ۱۵۵ سازمان جهانی کار پیوسته و انتظار میرود فضای سالمی برای محیط کار و کارگران فراهم شود.
مهمترین دلایل تکرار حوادث در معادن، مبتنی بر نتایج پژوهشها، عدم اجرای دقیق و کارآمد قوانین است. به عبارت بهتر اجرای دقیق و کارآمد این قوانین در بسیاری از معادن به دلیل نبود نظارت دقیق و سیستماتیک، ناکارآمد بوده است. نهادهای نظارتی غالبا به دلایل مختلف ازجمله محدودیتهای بودجهای و نبود نیروی انسانی کافی، در انجام مأموریتهای خود ناتوان هستند.
از دیگر مشکلات عمده، عدم آموزش مناسب کارگران و سرپرستان در مورد مسائل ایمنی است. بسیاری از کارگران معادن به دلیل نداشتن آموزشهای لازم در مورد رعایت اصول ایمنی، در معرض خطرات جدی قرار دارند. بدون آموزشهای منظم و کارآمد، امکان کاهش حوادث به حداقل نمیرسد.
عدم تعهد کارفرمایان به مسائل ایمنی یکی از علل عمده وقوع حوادث
کارفرمایان نیز غالبا به دلیل هزینه بالای تجهیز معادن به امکانات ایمنی پیشرفته و رعایت استانداردهای ایمنی، از انجام تعهدات خود سر باز میزنند. این مسئله بهویژه در معادنی که بخش خصوصی اداره آن را بر عهده دارد بیشتر دیده میشود. نبود تعهد کارفرمایان به مسائل ایمنی یکی از علل عمده وقوع این حوادث است. همچنین بسیاری از معادن ایران با فناوریهای قدیمی و ناکارآمد فعالیت میکنند و سرمایهگذاری کافی در بهبود زیرساختها و تجهیزات ایمنی انجام نمیشود و از سوی دیگر نیز تجهیزات نامناسب و فرسوده، ایمنی کارگران را بهشدت تهدید میکند و زمینهساز وقوع حوادث ناگوار میشود.
سعید صمدی از کارشناسان این حوزه پیشتر در گفتوگویی با رسانهها به مشکلات معادن اشاره و عنوان کرده است: ایمنی معادن جزءبحثهای جدی در دنیا به شمار میرود و به موضوعی تبدیل شده که بهراحتی نمیتوان از آن گذشت. در جامعه ما یکی از دلایل ضعف ایمنی این است که سرمایهگذاران معدنی، مجبورند با تجهیزات قدیمی کار کنند و تازه این تمام ماجرا نیست. همین تجهیزات هم مستهلک و ازکارافتاده شدهاند. حدود ۸۰ درصد معادن ما تجهیزات لازم را ندارند و از تکنولوژی ۵۰ سال گذشته استفاده میکنند درصورتیکه معادن دنیا این موانع را پشت سر گذاشتهاند.
معادن زغالسنگ در کشور ازلحاظ دانش فنی و تجهیزات ایمنی عقب نگهداشته شدهاند، در چند سال گذشته نیز باوجود مکاتباتی برای واردات تجهیزات ایمنی و مکانیزاسیون معادن، همچنان این موضوع مغفول مانده، ازاینرو کماکان شاهد حوادثی اینچنین ناگوار در کشور هستیم. پیشازاین، یک گزارش رسمی از بازوی پژوهشی مجلس نشان داده بود که ایمنی در معادن نه برای دولت و نه برای معدنداران، چندان اولویتی ندارد. این گزارش نشان میداد که در سال ۱۳۹۶ از میان پنج هزار و ۳۵۳ معدن در حال بهرهبرداری، صرفا ۷۶۱ معدن به واحد«اچ اس ای» مجهز شدهاند. به بیان دیگر، حتی یکپنجم معادن ایران نیز به ایمنی اهمیت نمیدهند. حاکمیت قراردادهای موقت کار در تمام کارگاهها و ترس از اخراج یا تمدید نشدن قراردادهای کار و نبود تشکلهای مستقل کارگران معدن از عواملی هستند که سبب میشوند کارگران جان خود را در این حوادث از دست بدهند و از هرگونه اعتراض و انتقاد به نقایص موجود هم خودداری کنند.
معدن , معدن دامغان
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.