توفیق اجباری به مدد کرونا
قریب به یک دهه است که با گسترش رسانههای الکترونیک بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که شاید عمر روزنامههای چاپی به سر آمده است و با گسترش فناوریهای پیشرفته باید منتظر تحول عظیمی در رسانههای چاپی بود. اتفاقی که شاید دیر یا زود دامن رسانه های کاغذی را بگیرد و امپراتوری رسانه های مکتوب پس از چندین دهه افول کند. شاید روزی که کاغذاخبار، اولین روزنامه چاپی ایران و در دوران سلطنت محمد شاه قاجار در تهران تأسیس شد کسی فکر نمی کرد روزی این محصول فرهنگی جذاب جای خود را آرام آرام از کیوسک های مطبوعاتی به گوشی های دیجیتالی بدهد.
در عصر رسانه های دیجیتال و شبکه های اجتماعی شاهد تغییر نگرش مخاطبان در نحوه استفاده از رسانه ها به ویژه رسانه های مکتوب هستیم و این موضوع باعث شد تا ۳۵ درصد تیراژ رسانههای چاپی کاهش یابد. برای همین بسیاری از رسانههای کاغذی جهان اقدام به توقیف انتشار نسخههای کاغذی کردند. از جمله این اتفاقات، توقیف چاپ روزنامه ایندیپندنت بعد از ۳۰ سال فعالیت بود که به صورت دیجیتال به کار خود ادامه داد و ناشر این روزنامه اپلیکیشن این روزنامه را نیز ارائه داد تا مخاطبان تارنمای این روزنامه افزایش پیدا کنند.
در کنار این تغییرات و اقبال مردم به رسانه های دیجیتال، بروز اتفاقی بزرگ در قرن حاضر سبب شد تا این اتفاق روند پرشتابی به خود بگیرد و گرایش های مردم به سمت رسانه های دیجیتال بیش از گذشته شود.
کوو ید ۱۹ ناگهان همه معادلات رسانه های جهان را بر هم زد و سبب شد تا آنچه تا امروز در فضای رسانه های مکتوب برقرار بود به یکباره از هم گسسته شده و جای خود را به شبکه های اجتماعی بدهد.
در کشورمان نیز این اتفاق گریبان رسانه های مکتوب را گرفت و سبب شد تا شاهد تغییرات زیادی در زمان انتشار آنها و به تبع آن نحوه حضور خبرنگاران و روزنامه نگاران در محل کار باشیم.در این میان با گسترش ویروس کو وید ۱۹، ستاد ملی مقابله با کرونا به منظور اجرای طرح فاصله گذاری
اجتماعی اعلام کرد که به منظور حفظ سلامتی فعالان این حوزه و جلوگیری از شیوع بیماری از طریق روزنامه ها و رسانه های مکتوب فعالیت این صنف تا مدت ها تعطیل و تنها امکان فعالیت در شبکه های اجتماعی و انتشار نسخ الکترونیکی میسر باشد.
این اقدام ستاد ملی مبارزه در آن ایام با انتقاد برخی از جریانها و رسانههای کشور همراه بود و برخی از فعالان رسانهها و مدیران مسئول رسانههای اعتماد، ابتکار و مردم سالاری در نامه به رئیس جمهور خواستار جلوگیری از توقیف انتشار رسانههای کاغذی شدند.
عباس عبدی، رئیس انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران از جمله این فعالان رسانه بود که ضمن مخالفت با ستاد ملی کرونا این تصمیم ستاد ملی کرونا را خطرناک دانسته بود و می گفت: «یکی از خطراتی که در شرایط کنونی جامعه وجود دارد خبرهای فیک و یا نادقیقی است که درباره موضوع کرونا تولید و منتشر می شود
که این کار در غیبت روزنامهها و بی اعتباری صدا و سیما تشدید خواهد شد.»
از سويی برخی از فعالان رسانه ها نیز موافق این تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا بودند چرا که این تصمیم توسط ستاد کرونا فقط شامل مطبوعات نبود بلکه به تمام فعالیتها محدود شد. حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه کیهان در گفتوگو با «رسالت» ضمن موافقت با این تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا در آن روزها میگوید: «این تصمیم با توجه به شیوع ویروس کرونا تصمیم درست و منطقی بود و به نظر در آن شرایط ضرورت داشت که این تصمیم اجرا شود برای همین همه روزنامهها از این روند تبعیت کردند.»
این روزنامه نگار پیشکسوت درباره میزان استقبال مخاطبان از نسخه های الکترونیکی روزنامهها در روزهای اوج شیوع کرونا گفت: «پیش از اینکه نسخه الکترونیکی روزنامهها منتشر شود بسیاری از مخاطبان به سایت روزنامهها مراجعه میکردند و اطلاعات خود را از این طریق به دست می آوردند. طبیعی است که با توجه به اینکه روزنامهها به صورت الکترونیکی منتشر میشود برخی از مخاطبان دسترسی کمتری برای استفاده از روزنامهها داشته باشند اما نکته مهمی که این اتفاق برای روزنامه ها به دنبال داشت تمرین فعالیت در فضای مجازی بود.»
مدیر مسئول روزنامه کیهان در پاسخ به اینکه آیا امکان دارد با توجه به شرایطی که برای روزنامهها پیش آمد، ادامه فعالیت آنها به صورت الکترونیکی باشد،گفت: « برخی از روزنامه های بین المللی نظیر ایندیپندنت در این زمینه فعالیت کرده و موفق بوده اند
و اعقتاد دارم اگر شرایط در کشور ما نیز مهیا باشد این موضوع میتواند اتفاق بیفتد، اما در حال حاضر فکر نمیکنم شرایط الکترونیکی شدن روزنامهها در ایران برای همیشه امکان داشته باشد زیرا این اتفاق نیازمند بسترهای لازم برای دسترسی همه مردم به نسخه های دیجیتال و نیز خرید اینترنتی روزنامه هاست که محتاج فرهنگ سازی در این زمینه هستیم.» اما باید توجه کرد که تعطیلی چند هفتهای رسانههای مکتوب در دوران شیوع کرونا زنگ خطری بود برای تغییر رویکرد این رسانه ها در زمینه انتشار به اشکال مختلف تا بتوانند به حیات خود ادامه دهند. به نظر می رسد شیوع کرونا فرصتی بود تا روزنامه ها در نحوه انتشار و ارتباط خود با مخاطبان تجدیدنظر کرده و خود را برای اتفاقات اینچنینی از قبل آماده نمایند.
رسانههای الکترونیک , رسانههای مکتوب , روزنامه , روزنامه رسالت
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.