وحید عظیم‌نیا
مذاکره از منظر نظری گفت‌وگوی دو طرف برای متقاعد کردن یکدیگر به‌منظور بده‌بستان است به‌طوری‌که طرفین احساس رضایت کنند، اما این معنا صرفاً در عالم نظر است چه آنکه تجربه پرهزینه ایران در پذیرش آنچه برجام نامیده می‌شود، ثابت کرد منظور کشورهای غربی طرف ایران ازجمله رژیم آمریکا از مذاکره آن است که انتظار دارند و یا چنین برداشت معنایی می‌کنند که موضوع مدنظرشان را یک‌طرفه به‌طرف مقابل تحمیل کنند برای دستیابی به این مهم که صرفاً درباره ایران هم صدق نمی‌کند از هر اقدام و ترفندی ولو تهدید و تطمیع استفاده می‌کنند. به‌قاعده تجربه هیچ اعتمادی هم به قول و فعل آمریکا نیست که اگر بود نباید از فردای ۲۷ دی ۱۳۹۴ روز اجرایی شدن قرارداد موسوم به برجام تحریم‌های ظالمانه آن‌هم از سوی دولت «باراک اوباما» دموکرات مؤدب! تحمیل می‌شد، ولی تحمیل شد به‌طوری‌که در پایان دولت موسوم به تدبیر و امید تحریم‌های تحمیلی از حدود ۷۰۰ مورد به بیش از هزار و ۵۰۰ مورد افزایش یافت. سفره مردم هم که نیازی به توصیف ندارد و کافی است نگاهی گذرا به جیب مردم که روزگاری معیار سنجش قدرت خرید آن‌ها معرفی می‌شد، انداخته شود آنگاه، جانکاه کوچک‌ترین واژه برای توصیف وضعی خواهد شد.
۶ دور گفت‌وگوی مجدد دولت روحانی با کشورهای باقیمانده در برجام که در وین انجام شد به دلیل موضوع بازگشت آمریکا به برجام و ادعاها و درخواست‌هایی که داشت به سرانجام مشخصی نرسید. آمریکا که سرخود و یک‌طرفه از برجام خارج‌شده است برای برگشت به برجام به جای پذیریش الزامات پیش‌بینی‌شده در آن به دنبال تحمیل درخواست‌های غیرمنطقی دیگری به ایران بود و همچنان نیز به این تُرهات پافشاری می‌کند. ازجمله درخواست‌های قلدرمآبانه رژیم آمریکا تحدید قدرت دفاعی و عمق نفوذ راهبری جمهوری اسلامی ایران است که تهران به این دو درخواست زورگویانه روی خوش‌نشان نداد و هرگز زیر بار چنین درخواست استعمارطلبانه نخواهد رفت. با روی کار آمدن خشونت‌بار بایدن در آمریکا و انتقال آرام قدرت سیاسی در ایران، بار دیگر ازسرگیری مذاکرات وین مطرح‌شده است و به گفته معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان که هدایت تیم مذاکره‌کننده ایران را نیز به عهده دارد، بناست گفت‌وگوهای ما با ۱+۴ در نوامبر (اوایل آذرماه) اجرایی می‌شود اما تحرکات و اقدامات طرف مقابل با استفاده ابزاری از سگ هار منطقه و دیگر نوچه‌های بین‌المللی همچون انگلیس و فرانسه و آلمان در آستانه دور جدید گفت‌وگو وارد مرحله تازه‌ای شده‌ای است به‌طوری‌که هرروز شاهد لفاظی این موجودات سیاسی هستیم.
از نشست سران کشورهای گروه ۲۰ خبر می‌رسد سران چهار کشور آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان که نقش اساسی در بی‌بهره ماندن ایران از برجام داشتند و مع‌الأسف دولت قبلی برخورد قابل قبولی نیز با آن‌ها نداشت، در بیانیه‌ای مدعی شده‌اند ایران از فرصت پیشرو برای حفظ برجام استفاده کند. این مقامات که پایبندی محکمی به استانداردهای دوگانه دارند، مدعی شده‌اند «پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران در برابر تلاش‌ها برای بازگشت به توافق هسته‌ای مانع ایجاد می‌کند» این جماعت هرگز توضیح نداده‌اند که خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و بدعهدی مستمر اروپا آیا مانع برجام نبود! اما فارغ از لفاظی مقامات غربی که غالباً ایفای نقش رسانه‌ای در یک نقشه از قبل برنامه‌ریزی‌شده تحلیل می‌شود، اقدامات میدانی رژیم صهیونیستی موردتوجه خبرگان قرارگرفته و از آن به‌عنوان تکمیل نقشه طراحی‌شده غرب در آستانه دور  جدید گفت‌وگو یاد می‌کنند چه آنکه اقدام رژیم آمریکا در تحریم برخی افراد ایرانی نیز در همین راستا قابل‌تحلیل است تا فشار رسانه‌ای سنگین و باورپذیری ایجاد کنند تا شاید از این رهگذر همان درخواست قدیمی یعنی «تحدید دفاعی و عمق نفوذ راهبردی جمهوری اسلامی ایران» را به کرسی بنشانند به همین منظور از لفاظی تهدید نظامی نیز دریغ نمی‌کنند. برگزاری رزمایش اخیر در سرزمین‌های اشغالی و لاف در غریبی مقامات رژیم صهیونیستی در همین زمینه موردتوجه است.
امیر دریابان علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی چندی قبل در یک پیام کوتاه، اما مهم نوشت «رژیم صهیونیستی به جای اختصاص بودجه ۱/۵ میلیارد دلاری برای شرارت علیه ایران به فکر تأمین ده‌ها هزار میلیارد دلار بودجه برای بازسازی خسارت‌های ناشی از پاسخ کوبنده ایران باشد.» 
پایگاه تحلیلی نورنیوز پیرو همین اظهارات نوشت اگرچه تهدید اخیر صهیونیست‌ها در خصوص تصویب بودجه ۱/۵ میلیارد دلاری برای اقدام علیه تأسیسات هسته‌ای ایران و همچنین برخی اظهارات مقام‌های این رژیم پیرامون اجرای تمرینات حمله هوایی برای حمله به ایران و مواردی ازاین‌دست را باید در چارچوب راهبرد افزایش فشار برای امتیاز‌گیری در میز مذاکرات موردتوجه قرار داد، اما پاسخ دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به این ادعاها را باید به‌نوعی رمزگشایی از دکترین جمهوری اسلامی ایران در قبال تهدیدات رژیم صهیونیستی قلمداد کرد. بعضی کارشناسان در رمزگشایی از این تهدید آقای شمخانی می گویند اگرچه وقتی صهیونیست‌ها به نحو پنهان شرارت می‌کنند پاسخ‌های متقارن و متناسبی دریافت می‌کنند، اما اگر تهدید آشکار آن‌ها عملیاتی شود قاعدتاً پاسخ ایران تناسبی با شرارت صهیونیست‌ها نخواهد داشت و ماشه‌ای فعال می‌شود که حاصل آن خسارت‌های غیرقابل‌تصور به موجودیت رژیم صهیونیستی خواهد بود. در صورت حمله اسرائیل طبیعتاً ایران، موجودیت رژیم صهیونیستی را با حملات و اقدامات مستقیم و سنگین و بدون وقفه مورد هدف قرار خواهد داد و این اقدام به دلیل آن‌که مساوی با از میان رفتن موجودیت رژیم صهیونیستی است هزینه‌ای کمتر از چند ده هزار میلیارد برای آن‌ها به دنبال نخواهد داشت.
به‌هرروی سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران درباره قدرت دفاعی و عمق نفوذ راهبردی مشخص است. رهبر حکیم انقلاب  بیاناتی
۸ خرداد ۱۳۹۸ در دیدار جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه‌ها فرمودند درباره‌ جنجال «مذاکره» که حالا مطرح‌شده و مدام خارجی‌ها می گویند، روزنامه‌ها می‌نویسند، تبلیغاتچی‌ها می گویند مذاکره. مقصود از مذاکره‌ای که می گویند «ایران باید به میز مذاکره برگردد»، مطلق مذاکره نیست، مذاکره‌ با خصوصِ دولت آمریکا است؛ وَالّا ما که با کشورهای دیگر -با کشورهای اروپایی، با دیگر کشورها- مشغول مذاکره هستیم، ما که مشکلی نداریم. بله، با اروپایی‌ها و دیگران هم که مذاکره می‌کنیم، مسئله، تعیینِ موضوع مذاکره است؛ روی هر موضوعی مذاکره نمی‌کنیم؛ روی مسائل ناموسیِ انقلاب -به این تعبیر بگویم، روشن‌تر است- مذاکره نمی‌کنیم. در مورد توانایی‌های نظامی‌مان باکسی مذاکره نمی‌کنیم؛ چون معنای مذاکره، معامله است؛ یعنی فرض کنید [می گویند]«شما کوتاه بیا و این امکانِ دفاعی را که تو را مقتدر می‌کند و توانا بر دفاع می‌کند، از دست بده»؛ خب اینکه قابل‌مذاکره نیست. مذاکره‌ در این‌جور مسائل دو کلمه است و تمام می‌شود: «او می‌گوید ما این را می‌خواهیم، ما می گوییم نه، ما قبول نداریم»؛ مذاکره‌ای پیش نمی‌رود، معامله‌ای انجام نمی‌گیرد.»