گروه اجتماعی
و بازهم بی‌مهری زمين، این بار در ساعت ۲۲ و ۵ دقیقه چهارشنبه ۲۹ بهمن، قرعه به نام شهرهای یاسوج و سی سخت افتاد… ويدئوهايی منتشر شد و اخبار، ويرانی‌های زلزله را در قاب عكس و قالب جمله رساندند به ما که دور از محل حادثه‌ بودیم و اگر این تصاویر، گزنده‌تر و آزاردهنده‌تر بود، نمی‌توانستیم به این راحتی‌ها از سماجت تلخی قاب‌هايی كه روی ديوار ذهنمان ابدی می‌شود‌، رهایی پیدا کنیم. ما خیلی وقت است، طاقت شنیدن خبر بد نداریم. زلزله که آمد، خیال کردیم طاق شهر فروریخته و این رنج در امتداد رنج‌های دیگر ماست. آن شب، دنيای مجازی هم لرزید و روزهای تلخ کرمانشاه و بم دوباره پيش چشم و توی ذهنمان پرسه زد و می‌توان از زوايای تازه‌ای، هراس آن شب و شب‌های بعدش را مثل مویی از لای درز بيرون كشيد. زلزله هیچ‌گاه دست ازسرمان برنداشته و چیز عجیبی هم نیست. زمین زیاد زیر پایمان لرزیده و غریب است که در هر نوبت با وقوع این اتفاق پرتکرار، انگار برای نخستین بار است تن زخمی سرزمینمان مثل بید می‌لرزد. دور از انتظار نیست که یکی از خصوصیات بارز زلزله همین باشد اما نه‌فقط خصوصیات لرزش‌ها بلکه نا آمادگی ما و ساختمان‌های سست‌بنیاد هم مسبب این نوع نگاه بوده است. رویداد نامبارک«چهارشنبه‌شب» در لیست زلزله‌هایی که تاکنون به وقوع پیوسته، نقش خواهد بست و یاسوجی‌ها و سی سختی‌ها هرگز این شب بسیار هولناک را از یاد نمی‌برند که در هوای سرد و زیر صفر درجه، سراسیمه شب را تا صبح در خیابان‌ها و پارک‌ها گذراندند تا از زلزله‌ای بزرگ‌تر یا پس‌لرزه‌های بعدی در امان باشند و از بیم و تشویش تا صبح بیدار ماندند. می‌ترسیدند پلک روی‌هم بگذارند و کابوسِ مرگ و آوار، جانشان را به لب برساند، يک شب‌زنده‌داری پر دلهره… آنان مثل پرده نمایش، ویرانی خانه‌هایشان را به چشم دیدند، خانه برای آدم‌ها نماد پناه است و وقتی آجر به آجرش، ناباورانه پيش چشمانشان فرومی‌ریزد، مات و مبهوت می‌مانند و تا مدت‌ها احساس بی‌پناهی، آن‌ها را به حال خود وا‌نمی‌گذارد.شدت زلزله ۵.۶ ریشتری که در شهرهای یاسوج، گچساران و دهدشت هم احساس شده و مرکز لرزه‌نگاری دانشگاه تهران عمق این زمین‌لرزه را
 ۱۰ کیلومتری زمین گزارش کرده، به حدی بوده است که «برخی منازل از ۶۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت‌دیده و غیرقابل‌سکونت شده‌اند.» این میزان خسارت از سوی فرماندار دنا در رسانه‌ها انعکاس یافته و حسین کلانتری استاندار کهگیلویه و بویراحمد، ضمن تأکید بر حجم بالای خسارت‌های زلزله سی‌سخت، میزان آسیب واردشده به منازل رابین ۱۰ تا ۱۰۰ درصد برآورد کرده است. این آسیب‌پذیری ساختمان‌ها را می‌توان به تمام روستاهای کشور و واحدهای مسکونی کلان‌شهرها هم تعمیم داد و «بهرام عکاشه»، پدر علم زلزله‌شناسی کشور سال‌ها پیش از نا مقاوم بودن روستاها در مقابل زلزله ۵ ریشتری گفته و با اظهاراتش این احتمال را تقویت کرده است که برخی از ساختمان‌های شهر تهران در برابر زلزله ۵ ریشتری هم فرومی‌ریزند. شاید راوی این سخنان، به دنبال آن بوده است که همیشه گوش‌به‌زنگ زلزله باشیم، بااین‌حال قابل کتمان نیست که همچنان در نا آمادگی به سر می‌بریم. دکتر «علی بیت‌اللهی» دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی با اشاره به این‌که از حدود ۲۳ میلیون واحد مسکونی در سطح کشور نزدیک به ۱۰ میلیون، یعنی حدود ۴۵ تا ۴۷ درصد ساختمان‌ها بنایی هستند که اسکلت ندارند، صریح بیان می‌کند: کمتر از نصف واحدهای مسکونی ما ازنظر اسکلت ساختمان در برابر مخاطره‌ای چون زلزله مقاوم نیستند. البته طبق گفته «بیت‌اللهی» این‌طور نیست که تمام ساختمان‌های دارای اسکلت هم مقاوم باشند. در سال ۱۳۳۵ ساختمان‌های بنایی نسبت به اسکلت ۳۵ برابر بود اما این افزایش ساختمان‌های اسکلت دار درروند طبیعی رشد همه کشورها مشاهده می‌شود.
در مورد زلزله «سی‌سخت» استان کهگیلویه و بویر احمد هم‌حجم خسارت‌ها به‌رسم همه زلزله‌های ما، کم نبوده است و می‌توان سیستم ناکارآمد ساخت‌وساز در کشور را نشانه گرفت و تلنگری ۵.۶‌ريشتری حول این محور که چرا به‌رغم تمامی پیشرفت‌های نوین ساختمانی، کماکان در نقطه صفر ایستاده‌ایم و کوچک‌ترین لرزش زمینی می‌تواند به‌سادگی، منجر به تخریب ساختمان‌هایمان شود. بازهم جای شکرش باقی است که این رخداد ناخوشایند با ۶۳ مصدوم تلفات جانی به همراه نداشته اما به نظر می‌رسدخشم زمین  در۲۹ بهمن‌ماه هم به‌زودی از یادها پر بکشد تا باز، جايی بلرزد و مديران كاسه چه كنم چه كنم به دست بگيرند و از آمار خسارت‌ها و ویرانی‌ها بگویند.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور از دقت در استحکام سازی برای ساخت خانه‌ها تأکید کرده تا در چنین بحران‌هایی گرفتار نشویم. 
*****
«علی بیت‌اللهی» دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی دراین‌باره، پاسخگوی پرسش‌های ما بوده است. 
  با توجه به زمین‌لرزه سی سخت، این سؤال پیش می‌آید که آیا با وقوع لرزشی ۵.۶ ریشتری باید با این حجم از خسارت روبه‌رو باشیم و ۱۰ تا ۱۰۰ درصد ساختمان‌ها ویران شوند؟ این اتفاق در چنین زمین‌لرزه‌هایی طبیعی است؟ 
زلزله ۵.۶ در مقیاس جهانی، یک زلزله با بزرگی متوسط محسوب می‌شود و واحدهای بزرگی زلزله‌ها هم چون حالت لگاریتمی دارد، این‌گونه نیست که بگوییم یک زلزله با بزرگی ۶ نسبت به ۵ یک واحد است، بلکه ۱۰ برابر است. در شهر سی‌سخت که بیشترین تخریب‌ها را در این شهر و ساختمان‌های متمرکز در خیابان دنا داشتیم و آثار خسارت در این خیابان مشهود و نمایان بوده است، شتاب زلزله هم به دلیل نزدیکی این شهر به کانون زلزله قابل‌توجه بوده و این‌که می‌گویند ۱۰ تا ۱۰۰ درصد ساختمان‌های یک شهر خسارت ببینند، این‌گونه نیست. معمولا یک اغراق و غلوی در اعلام خسارت صورت می‌گیرد. آخرین استعلامی که از کارشناسان مستقر در یاسوج داشتم و طبق بازدیدهایی که در شهر سی‌سخت و روستاهای اطراف انجام‌گرفته، تعدادی از خانه‌ها با بافت بنایی بدون اسکلت بیشتر تخریب‌شده‌اند و موضوع فروریزش ساختمانی نبوده است، چون در این زلزله خوشبختانه تلفات جانی نداشته‌ایم. در حالت فروریزش ساختمان قطعا یکسری تلفات جانی هم به همراه دارد، اما ترک‌خوردگی‌هایی مثل دیواره‌های بنایی و حائل و دیوار حیاط به‌صورت متعدد گزارش‌شده و وقتی از خسارت سخن می‌گوییم، این خسارت درجه‌ای دارد، این‌که ساختمان ریزش کرده باشد بااین‌که حیات یک ساختمان ترک برداشته باشد، متفاوت است و برداشت‌های میدانی هم این موضوع را نشان می‌دهد که تخریب بوده اما نه به آن حالت فاجعه‌بار با فرو ریزش‌های متعدد ساختمانی. برآوردهای ما از کیفیت ساخت‌وساز در مناطق شهری و روستایی کهگیلویه و بویر احمد نشان می‌دهد که درصد عمده‌ای از ساختمان‌های روستایی این استان فاقد اسکلت هستند و این در مورد استان‌های دیگر هم به‌ویژه استان‌هایی که درخطر زلزله بالا هستند، وجود دارد. به‌عنوان‌مثال در مراکز شهری که در فاصله حدود ۵۰ کیلومتری یعنی  در فاصله نزدیک این زلزله قرارگرفته‌اند، مثل «شهر سی‌سخت» که نزدیک به ۸ هزار نفر جمعیت و ۲هزار و ۱۰۰ واحد مسکونی دارد، از این تعداد حدود ۸۳۵ واحد مسکونی طبق آمار سال ۹۵ فاقد اسکلت است. این شهر در حدود ۱۰ کیلومتری مرکز زلزله قرارگرفته و یا شهر «مادوان» با جمعیت حدود ۱۸ هزار نفر و ۴ هزار واحد مسکونی در این شهر است که از این میزان نزدیک به هزار و ۶۰۰ واحد بتن اسکلت است و این واحدها در برابر زلزله‌ها آن‌چنان مقاومتی ندارند و اگر این را در محیط‌های روستایی در نظر بگیرید بیشتر واحدهای مسکونی‌شان، فاقد اسکلت هم هستند که حالا می‌توان این موارد را به‌صورت کلی هم مطرح کرد. واحدهای روستایی از حدود ۴۸ هزار واحد مسکونی در همان فاصله ۵۰ کیلومتری این زلزله، نزدیک به ۳۰ هزار واحد بدون اسکلت هستند، بدین معنا که در ساخت‌وسازهای روستایی وضعیت نامطلوب‌تر است، از طرفی این منطقه واقعا لرزه‌خیز است و چنین وضعیتی در طول دهه‌های متوالی یعنی ۵۰-۴۰ سال پیش تاکنون در آن منطقه شکل‌گرفته و کار امروز و دیروز هم نیست. رسیدگی به شاخص‌های کیفی ساختمان‌ها به‌ویژه در این مناطق که لرزه‌خیز هستند بسیار ضرورت دارد. در ۱۲ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ نیز در همین منطقه سی‌سخت زلزله‌ای با بزرگی ۵.۲ رخ داد و باز خسارت‌های متعددی گزارش شد که کم‌وبیش میزان خسارت‌هایش شبیه همین زلزله چهارشنبه‌شب گذشته بوده است. علت خسارت‌دیدگی کیفیت نازل ساخت‌وسازهای مسکونی شهری و روستایی در منطقه است و ساختمان‌های باکیفیت مناسب، حتی اگر درصدی از ضوابط و آیین‌نامه‌های ساخت‌وساز را رعایت کرده باشند در مقابل این زلزله با این بزرگی، ممکن است متحمل آسیبی جزئی شوند، مثل ترک‌خوردگی گچ که خیلی حاد نیست اما وقتی ترک‌خوردگی و شکاف‌های عمیق، همان‌طور که در این زلزله در برخی از واحدهای مسکونی مشاهده کردیم، ایجاد شود  بیشتر به کیفیت ساخت‌وساز منطقه مربوط است نه بزرگی زلزله. به‌عبارت‌دیگر درجایی که ساختمان با یک استاندارد و مهندسی کاملا معمولی ساخته شود، در مقابل چنین زلزله‌هایی نباید آسیب جدی ببیند، این نشان می‌دهد که ساختمان‌های قدیمی و بنایی و ساختمان‌هایی که در طول دهه‌های متوالی در روستاها و شهرها ساخته‌شده‌اند، فاقد مقاومت لازم در برابر زلزله هستند و باید یک برنامه مدونی برای ساماندهی این وضعیت تدوین شود.
پیرو همین برنامه مدون، حتما بررسی‌هایی انجام داده‌ایم که در کدام مناطق شهری یا روستایی، کدام ساختمان‌های ما مقاوم هستند یا نیستند. با توجه به این‌که زلزله‌های تلخی را پشت سر گذاشته‌ایم که دارای تلفات جانی و مادی بوده، آیا اقدامی برای اصلاح این روند صورت پذیرفته است؟
بنیاد مسکن یک برنامه خیلی جدی برای این کار دنبال کرد و اگر بخواهیم کیفیت ساخت‌وسازها را با ۱۵ سال پیش مقایسه کنیم، تغییرات ازنظر استحکام قابل‌ملاحظه بوده. از زلزله رودبار در حدود ۴۰-۳۰سال پیش وضعیت ساخت‌وسازها به این حالت نبوده که نصف کمترش فاقد اسکلت باشند، کل ساختمان‌ها فاقد اسکلت بودند. درحال حاضر اقدامات بسیار خوبی انجام‌شده اما توجه شمارا به آخرین آمار رسمی در سال ۹۵ جلب می‌کنم  که نزدیک به ۲۳ میلیون واحد مسکونی در کشور داریم که از این تعداد حدود ۱۰ میلیون واحد مسکونی هنوز فاقد اسکلت است که رقم بزرگی بوده و مقداری هم برنامه‌های ساخت‌وساز پرهزینه است و مشارکت مردم را هم می‌طلبد. برای همین نمی‌شود انتظار داشت که در یک مدت کوتاهی همه این ساخت‌وسازها تغییر کیفیت بدهند ولی تأکیدم بر مناطق لرزه‌خیز است و نقاطی که گسل‌های متعددی وجود دارد.این مناطق باید در اولویت نوسازی قرار بگیرند. چهارشنبه‌شب مردم شهر سی‌سخت بااین‌که دمای هوا، دمای یخبندان بود، عموم مردم در بیرون از منزل و داخل خودروها وضعیت سختی را گذراندند. اگر این ساختمان‌ها و کیفیتشان قابل‌اعتماد باشد، مردم مابعد از هر زلزله دچار مشقت نخواهند شد. 
چرا باید زلزله اخیر ژاپن با ۷.۳ ریشتر فقط ۱۲۰ مصدوم داشته باشد و ما در همین زلزله «سی سخت»، پس از وقوع لرزش ۵.۶ ریشتری با تخریب گسترده ساختمان‌ها روبه‌رو باشیم و یا در کرمانشاه با همین شدت زمین‌لرزه ژاپن مواجه بوده‌ایم اما تعداد تلفاتمان کم نبوده و ۶۰۰ جان‌باخته به‌جای نهاده. تفاوت در چیست؟ 
ژاپنی‌ها جدیتی در ساخت‌وساز دارند و حتی نیروی نظامی این کشور وارد می‌شود و با تخلفات ساختمانی بی‌رحمانه مقابله می‌کند. این موضوع شوخی‌بردار نیست، به همین علت جدیت زیادی در ساخت‌وسازها دارند. متأسفانه در کشور ما، بعد نظارت میدانی و کنترل و پایان کار و کیفیت مصالح خیلی موردتوجه نیست. منظورم از نظارت، نظارت ساخت‌وساز بر روی زمین است، آنچه ساخته می‌شود نه آنچه در دفتر روی نقشه‌ها ترسیم‌شده، لذا اگر این نقاط ضعف برطرف شود، بدون تردید ساختمان‌ها در برابر زلزله‌های ۵ یا ۶ریشتری دچار خسارت‌های گسترده نمی‌شوند. ۹۵ درصد زلزله‌های ما در کشور به لحاظ ریشتر در همین حدودند، درست است که زلزله‌های بزرگ در کشور رخ می‌دهند اما هر ۱۰ یا ۵ سال یک‌بار در مکان‌های خاص و به‌صورت نقطه‌ای است، اما لرزش‌هایی با ریشتر زلزله «سی‌سخت» امکان بیشتری برای وقوع دارند، حداقل در برابر این زلزله‌های متوسط که نباید ساختمان‌ها آسیب ببینند. این درواقع یک عزم جدی مدیریتی می‌طلبد که مسئله نظارت بر ساخت‌وسازها را در اجرا نهادینه کند، نه این‌که فقط به‌صورت گفتاری باشد و نقطه‌ضعفی که بیشتر مشاهده می‌شود، همین موضوع نظارت بوده و بسیار اهمیت دارد. این‌که در زلزله سی‌سخت خانه‌ها خسارت دیدند، یادآور آن است که کیفیت ساخت‌وساز موضوع مهم ماست و در جریان زلزله واضح است که باید چه کنیم. ما طی یک برنامه‌ریزی ۵ ساله به‌راحتی می‌توانیم تمامی شاخص‌های کیفی ساختمان را به حد استاندارد برسانیم. 
 ما چقدر نسبت به یک دهه گذشته در برابر زلزله آمادگی داریم؟
آمادگی کشورمان چند مؤلفه‌ای است.یک بعد فیزیکی دارد که همان ساخت‌وسازهاست و نسبت به ۱۰ سال گذشته اگر همین شاخص کیفیت ساختمان‌های با اسکلت و بدون اسکلت را در نظر بگیریم، نسبت به ۱۰ سال گذشته حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد بهبود وضعیت را در این مدت مشاهده می‌کنیم. بعد دیگر آمادگی در برابر زلزله مسئله مدیریت بحران زلزله و آموزش‌های مردمی و استفاده از روش‌های نوینی است که بتوانیم حداقل خسارت و تلفات را داشته باشیم. به لطف فضای مجازی و اطلاع‌رسانی‌های مختلف، سطح دانش مردم بالا رفته اما باز آن نقیصه و کاستی عمده‌ای که به‌عنوان یک کارشناس دیدم، این است که توجه ما به چنین پدیده مهمی که گاهی اتفاق می‌افتد و همه توجهات را به خودش جلب می‌کند این است که رفتارمان نوسانی است یعنی تا یک زلزله رخ ندهد، همه‌چیز به فراموشی سپرده می‌شود و این نقطه‌ای تاریک در کارنامه مسئولان برای مواجهه با زلزله است. در یک نگاه مستمر و پایدار، در امر خطر زلزله، رفتارهایمان خیلی عوض نشده است. 
****
خسارات گسترده و نحوه نامناسب توزیع چادر
صاحب‌نظران تأکید می‌کنند، كهگيلويه و بويراحمد به‌واسطه قرار گرفتن بر روی گسل‌های زاگرس و حتی دنا از قاعده لرزش زمین مستثنا نيست اما به هر ترتیب این روزها،  مردم منطقه نسبت به عدم توزیع مناسب چادر برای اسکان و تعطیلی تمامی نانوایی‌ها، سوپرمارکت‌ها و رستوران‌ها معترض‌اند و قادر نیستند نیازهای اولیه خود را تأمین کنند. 
کریم همتی، رئیس جمعیت هلال‌احمر پس از بازدید از مناطق زلزله‌زده سی‌سخت اشاره‌کرده است که امکانات استان به‌تنهایی کفایت نمی‌کند و نیاز است استان‌های معین با توان بیشتری کمک کنند. همتی اعلام کرده اسکان اضطراری در منطقه زلزله‌زده دنا تا فردا ظهر به اتمام می‌رسد. 
۲ کمپ اسکان هم راه‌اندازی شده که با استقبال زلزله‌زدگان همراه نبوده است، چراکه چادرهای هلال‌احمر در مکانی برپاشده که از محل زندگی و منزل مردم دور است و آنان تمایل دارند در چادری استقرار یابند که به خانه‌هایشان نزدیک باشد و از یک‌سو، حضور در این کمپ‌ها به شیوع بیشتر کرونا دامن می‌زند. محمدحسن قوسیان، دبیر کل جمعیت هلال‌احمر با طرح این پرسش که آیا پروتکل‌های موردنیاز برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در محل نصب چادرها رعایت شده یا خیر به ایسنا گفته: «در خصوص اسکان اضطراری فواصل را رعایت کردیم، یکی از بحث‌های عمده همین بود که باید تعداد بیشتری چادر استفاده می‌کردیم و به همین دلیل قرار شد چادر را در محلی توزیع کنیم که نیاز صد درصد وجود دارد.» رسانه‌های محلی با توجه به بروز خسارات گسترده به منازل مسکونی‌شان از بروز تنش و اعتراض مردم شهر زلزله‌زده سی‌سخت و دیگر بخش‌ها و روستاهای شهرستان دنا گزارش کرده و از نحوه توزیع نامناسب چادر و خدمات پس از زلزله گلایه کرده‌اند و نسبت به اعلام «محدود بودن خسارات» واکنش نشان داده‌اند. خبرگزاری ایرنا اظهار نگرانی کرده که گزارش‌های رسانه ملی مبنی بر جزئی بودن خسارت‌ها مبنای تصمیم و اقدام مسئولان در سطح ملی قرار گیرد و این شهر با همه مشکلات و خسارات تنها رها شود.پایگاه خبری بویرنیوز نوشته «بااین‌که از روز چهارشنبه شاهد حضور تعدادی از مسئولان در شهر سی‌سخت بودیم اما این باعث نشد از عصبانیت مردم سی‌سخت در نحوه خدمات‌رسانی و کمک چیزی کم شود. دلیل «تنش‌های ایجادشده در سی سخت را باید در اعلام کم خسارات در لحظات ابتدایی دانست»، درحالی‌که بعد از وقوع زلزله چهارشنبه‌شب و «با یک بررسی چشمی و آشنایی اندک با بافت سی‌سخت و اطراف آن در همان ابتدا هم می‌شد فهمید صدمات مالی شدید است.»محمد محمدی، مدیرکل بحران استانداری کهگیلویه و بویراحمد گفته «کمتر خانه‌ای در سی‌سخت وجود دارد که از زلزله آسیب‌ندیده باشد.»
او افزوده علاوه بر شهر سی‌سخت، خانه‌های مردم در ۷۸ روستای اطراف سی سخت نیز دچار خسارت گسترده شده‌ است.همان‌طور که گفته شد، یکی دیگر از اعتراضات مردم سی سخت به نحوه توزیع اقلام کمکی است و تصاویری از صف و ازدحام در چند مرکز توزیع چادر منتشرشده، در همین باره پایگاه خبری بویرنیوز نوشته «مردم سی‌سخت می‌گویند در محل توزیع شاهد هجوم و حضور افرادی در صف دریافت کمک‌ها بودیم که در سی‌سخت سکونت نداشتند.» گویا مردم انتقاد دارند از این‌که چادرها و اقلام کمکی که مقام‌های نهادهای مختلف آمار آن را اعلام می‌کنند، در اختیارشان قرار نگرفته است.  
 آرش نیک‌خو، خبرنگار محلی، ویدئویی از ساکنان مسکن مهر سی‌سخت منتشر کرده که زیر بارش برف، منتظر رسیدن چادرند. به گفته این خبرنگار، درحالی‌که مقام‌های هلال‌احمر و ستاد بحران کهگیلویه و بویراحمد از توزیع ۵ هزار چادر طی روز پنج‌شنبه در سی‌سخت خبر دادند اما «مشخص نیست این چادرها کجا رفته است.»
محمدحسن قدسیان مقدم، دبیر کل جمعیت هلال‌احمر هم بابیان این‌که برای انجام عملیات امدادی اقلام متفاوتی موردنیاز است عنوان کرده در خصوص انبارهای امدادی سراسر کشور نیاز به تجهیز و تقویت داریم.
  آغاز بازسازی‌ها از هفته آینده
فارغ از خدمات‌رسانی نامطلوب به زلزله‌زدگان، گویا ارزیابی‌های مربوط به میزان خسارت‌ها انجام‌شده و آنان در حال برآورد نهایی هستند که میزان خسارت‌های زلزله به هیئت دولت اعلام ‌شود و طبق گفته حسین جنتی، مدیرکل بنیاد مسکن استان کهگیلویه و بویراحمد، پس از مصوبه دولت، بازسازی‌ها از هفته آینده آغاز می‌شود. 
محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی روز گذشته در جریان بازدید از روند خدمات‌رسانی به مردم سی‌سخت و روستاهای اطراف مطرح کرده است که پس از ارزیابی دقیق خسارات تسهیلات ارزان‌قیمت به مناطق زلزله‌زده دنا تخصیص می‌یابد و تا زمان اسکان دائم مردم و جایگزینی منازل آن‌ها پرداخت قبوض آب و برق و گاز به تعویق می‌افتد.
مهدی روشنفکر نماینده مرکز بویراحمد و دنا هم در جریان بازدید از مناطق زلزله‌زده شهرستان دنا از پیگیری برای اختصاص ردیف بودجه‌ای با عنوان بازسازی مناطق زلزله‌زده شهرستان دنا خبر داده است. محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه‌وبودجه کشور نیز دستور ارسال ١٠٠ میلیارد  ریال تنخواه فوری به استانداری برای رفع نیازهای ضروری زلزله‌زدگان را صادر کرد.