تدبیری که برق را گرفت!
نفیسه امامی
قطعی مکرر برق و خاموشیهای اخیر صدای اعتراض بسیاری از شهروندان را درآورده و آنها را با مشکلات متعددی ازجمله در کسبوکار، تحصیل و ارائه خدمات مواجه کرده است. طبق سنوات گذشته، احتمال قطعی برق در تابستان و همزمان با افزایش شدید دما از سوی شهروندان داده میشد، اما امسال وزارت نیرو خیلی زودتر به استقبال خاموشیها رفته و یکی از دلایل آن را سهم مصرف بالای برق برای استخراج رمز ارزها عنوان کرده است، ادعایی که به اعتقاد صاحبنظران قابلقبول نیست و ورود به چنین مباحثی بیشتر برای آن است که حواس اذهان عمومی جامعه از اتخاذ سیاستهای اشتباه وزارت نیرو پرت شود، وزارتخانهای که سرمایهگذاری در این بخش را کاهش داده و اصرار به واسطهگری دارد.
رضا اردکانیان، وزیر نیرو با اعلام اینکه مصرف بالای تولیدکنندگان رمز ارز، باعث شگفتی شده است، میزان استفاده زیاد تولیدکنندگان رمز ارزها را در حدود ۲ هزار مگاوات عنوان کرد که از این رقم ۳۲۱ مگاوات با مجوز و مابقی غیرمجاز بودهاند.
اما واقعا سهم دستگاههای مجوز دار استخراج رمز ارزها ازجمله بیت کوین و ماینرهای غیرمجاز در خاموشیهای اخیر چقدر است؟
افزایش قیمت ارزهای دیجیتال در جهان ازجمله بیت کوین و ضرر و زیان گستردهای که مردم طی یکسال گذشته از سرمایهگذاری در بورس متحمل شدند، باعث گرایش به فعالیت در صنعت «ماینینگ» شد و آن را برای بسیاری جذاب کرد. بعضی از تولیدکنندگان رمز ارز از ابتدا با گرفتن مجوز، اقدام به استخراج کردند که قیمت برق برای آنها با قیمت میانگین صادراتی محاسبه شد، اما عده دیگری هم بهطور غیرمجاز و با دور زدن قوانین، رمز ارز تولید کردند.
دو مجموعه مجاز و غیرمجاز در تولید رمز ارزها از منابع برق کشور استفاده میکنند که باوجوداین دو گروه، میزان مصرف آنها ۱ تا ۴ درصد از برق کل کشور محاسبه میشود که در مقابل توان ۶۰ هزار مگاواتی تولید برق در ایران بسیار ناچیز است و نمیتواند دلیل این قطعیهای مکرر عنوان شود.
براساس گزارش وزارت صمت که متولی واگذاری مجوز استقرار مزارع استخراج رمز ارز است، بخش مجاز حدود ۳۰۰ مگاوات برق مصرف میکند و مطابق گزارش بانک مرکزی معادل همین میزان، برق مصرفی تولیدکنندگان غیرمجاز رمز ارز است که با این حساب حداکثر برق مصرفی در حوزه تولید رمز ارزها به صورت مجاز و غیرمجاز به ۶۰۰ مگاوات میرسد.
با بررسی دادههای آماری مشخص میشود استخراج رمز ارزها نمیتواند دلیل اصلی خاموشیهای اخیر باشد، اما با این فرض که ماینینگ موجب قطعی برق در کشور شده است، متولیان صنعت برق میتوانند با استفاده از ابزارهای موجود واحدهای غیرمجاز رمز ارز را رصد کنند.
وزارت نیرو بر اساس افزایش میزان مصرف و استفاده از تغییرات سوابق مصرفکنندگان میتواند به سهولت آنها را شناسایی کند و در این مسیر از کنتورهای هوشمند هم بهره ببرد.
دولت اعلام کرده است به دنبال شناسایی استفادهکنندگان غیرمجاز مزارع و ماینرهاست و از مردم نیز در این زمینه کمک خواسته و حاضر است پاداش ۲۰ میلیون تومانی به معرفی استخراجکنندگان غیرمجاز رمز ارز بپردازد، اما به نظر میرسد طرح چنین موضوعاتی بیشتر به بهانههای واهی شبیه است تا دلیل اصلی چنین مشکلاتی برای کشور بروز پیدا نکنند.
شناسایی واحدهای استخراج رمز ارز پیچیده نیست
مصطفی نقی پورفر، کارشناس رشته برق و الکترونیک و مدیر آزمایشگاه نوآوری بلاکچین، درباره سهم استخراج دستگاههای رمز ارز در خاموشیهای اخیر به «رسالت» گفت: طرح چنین موضوعاتی بیشتر به فرافکنی از سوی وزارت نیرو شباهت دارد. بهترین جواب به این موضوع را یکی از نمایندگان مجلس داد که مشکل اصلی در حوزه برق عدم پرداخت طلب به سرمایهگذاران بخش خصوصی است که باعث کاهش سرمایهگذاری در صنعت برق شده است.
وی ادامه داد: وزارت نیرو از سالهای گذشته نسبت به تولیدکنندگان و نیروگاه داران بخش خصوصی سیاستهای درستی را در پیش نگرفته است که باعث شده از شبکه برقی پشتیبانی درستی صورت نگیرد. نقی پورفر استفاده ۶۰۰ مگاواتی دستگاههای تولید رمز ارز
در برابر تولید برق در کشور را بسیار ناچیز قلمداد کرد و افزود: ایران فقط ۸ هزار مگاوات برق به عراق صادر میکند و این میزان در مقابل مصرف دستگاههای ماینر درصد خیلی ناچیزی است. به همین علت انداختن گناه کمبود برق به گردن ماینرها دادن آدرس غلط است. وی با اشاره به تلفات زیاد برقی که در جریان توزیع خطوط برق در کشور رخ میدهد، گفت: اگر اداره برق نیروگاههای توزیعشده یا CHP را راهاندازی میکرد که به تلفات برق در خط انتقال کمک زیادی کند، به این میزان از هدررفت انرژی نمیرسیدیم. به این ترتیب که سرمایهگذار در کنار شهرک صنعتی نیروگاه تأسیس میکرد و برق را بهطور مستقیم به شهرک منتقل میکرد، درحالیکه اکنون یکی از مشکلات، اصرار به واسطهگری شرکت توانیر در انتقال برق است. نقی پورفر با انتقاد از نقش واسطهگری شرکت توانیر در فروش برق، افزود: برای تأسیس نیروگاهCHP نمیتوان بهطور مستقیم برق را به دست مصرفکننده رساند، بلکه باید ابتدا برق به شرکت توانیر فروخته شود و این شرکت برق را به مصرفکننده برساند که هم باعث ایجاد تلفات در خط انتقال میشود و هم اینکه پول نیروگاهها به دستشان نمیرسد. شرکت توانیر پول را از مصرفکنندگان میگیرد، اما آن را به نیروگاهها نمیدهد. در سالهای گذشته تعدادی از همین نیروگاهها و شرکتهای تولیدکننده به علت این عملکرد دچار ورشکستگی شدند. مدیر آزمایشگاه نوآوری بلاکچین اضافه کرد: در حوزه انرژیهای نو که وضعیت به مراتب فاجعهآمیزتر است، زیرا تولید با قیمت بالاتری همراه است و نیاز به حمایت بیشتری دارد، اما با وجود سیاستهای غلط بسیاری از سرمایهگذاریها در حوزه انرژیهای نو متوقف ماندهاند. نقی پورفر با اشاره به اینکه همه برقی که دستگاههای ماینر در کشور استفاده میکنند، کمتر از یک درصد را شامل میشود، افزود: بیشترین میزان آمار مصرف برقی که برای استخراج دستگاههای رمز ارز دادهشده و صحیح هم نیست، ۴ درصد است، درحالیکه ماینرها بر اساس قیمت برق صادراتی پول پرداخت میکنند. ضمن اینکه استفادهکنندگان از ماینرها درگذشته به وزارت نیرو پیشنهاد احداث نیروگاه دادند، اما موردقبول وزارتخانه واقع نشد.
وی با اشاره به اینکه شناسایی واحدهای استخراج رمز ارز کار پیچیدهای نیست، افزود: وزارت نیرو میتواند بر اساس میزان مصرف، واحدها را شناسایی کند، اما مسئله این است که این گفته از پایه و اساس غلط و اشتباه است. ورود به چنین مباحثی بیشتر به علت پرت شدن اذهان عمومی جامعه از اتخاذ سیاستهای اشتباه وزارت نیرو است که سرمایهگذاری در این بخش را کاهش داده و اصرار به واسطهگری دارد.
ضرورت جلوگیری از اتلاف برق
این کارشناس حوزه برق و الکترونیک با تأکید بر ضرورت جلوگیری از هدر رفت برق در خطوط توزیع و انتقال گفت: طبق گفته کارشناسان وزارت نیرو، میزان تلفات برق در خطوط انتقال حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد است، اما در صورت استفاده از نیروگاههای محلی و نوسازی خطوط انتقال این اتفاق در عمل میتواند کاهش پیدا کند.وی تصریح کرد: اصرار شرکت توانیر و وزارت نیرو به متمرکز بودن باعث از بین رفتن حدود ۱۵ هزار مگاوات برق شده است. شاید در سالهای گذشته برق در نیروگاهی تولید میشد و ازآنجا به دیگر شهرها منتقل میگردید، اما در شرایط فعلی نیروگاههای کوچک، توزیعشده و انرژیهای نو ایجادشدهاند که نیاز به توزیع برق به نقاط دوردست را کاهش میدهد. نقی پورفر در پایان فرسودگی در بعضی از بخشهای صنعت برق را نیازمند رسیدگی و نوسازی عنوان کرد و گفت: بعضی از تجهیزات صنعت برق در کشور ما فرسوده شدهاند، ولی یکی از بخشهایی که فرسودگی جدی دارد، بخش توزیع است که باعث هدر رفتن برق میشود و وزارت نیرو باید فکر جدی برای آن داشته باشد.
قطعی برق , نفیسه امامی , وزارت نیرو
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.