حانیه مسجودی
روز پنج‌شنبه، ۱۸ مهرماه بود که وزارت خزانه داری آمریکا ۱۸ بانک کشورمان را تحت تحریم قرار داد. درحالی که سالیان سال است که آمریکا خدمات بانکداری جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرده است، این بار هم دونالد ترامپ، با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا با تصمیم ادامه سیاست فشار حداکثری به ایران درتلاش است تا مقاومت جمهوری اسلامی ایران را از بین ببرد. آمریکا بارها از تحریم «هدفمند» و «حساب شده» بانک مرکزی ایران حمایت کرده بود و درحالی که اتحادیه اروپا خدمات بانکی کشورمان را در سال ۲۰۰۷ تحریم کرد، سنای آمریکا نیز در جهت افزایش فشار و تحریم‌های بیشتر بر ایران، متممی را در چارچوب لایحه بودجه نظامی آمریکا با هدف تحریم بانک مرکزی ایران و خریداران نفت این کشور، در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۱ به تصویب رساند. بنابراین تحریم اصلی خدمات بانکی ایران در خارج از کشور مدت‌هاست که رقم خورده است.درنتیجه تحریم ۱۸ بانک ایرانی دیگر تنها یک بازی است که با هدف ایجاد بار روانی منفی بر اذهان عمومی مردم است تا تصور فشارهای اقتصادی که ناشی از بی‌تدبیری و سوءمدیریت دولت است را به سیاست ها و روابط با آمریکا ربط دهد. همان گفتمانی که حسن روحانی آن را سرلوحه شعارهای انتخاباتی خود قرار داد و اکنون پس از معطل کردن کشور به بهانه برجام و امید به مساعدت اروپایی‌ها تمام کارها را رها کرده و حتی جلسات سران قوا و گزارش و همکاری با دو قوه دیگر را به بهانه‌های مختلف لغو می‌کند و از پیگیری مشکلات مردم که ویروس کرونا نیز به آن‌ها افزوده، خبری نیست.
با وجود این‌که کارشناسان روابط و اقتصاد بین‌الملل معتقدند که تحریم‌های ثانویه آمریکا بر بانک‌های ایرانی تأثیری بر فرآیند اقتصادی ندارد اما برخی می‌گویند که این اقدام ممکن است کانال‌هایی که ایران از آن برای واردات اقلام بشردوستانه مانند غذا و دارو استفاده می‌کند را مسدود کند. کسانی که این عقیده را دارند می‌گویند که این تحریم‌ها دو هدف را دنبال می‌کند: نخست بستن منافذ مالی موجود در تحریم‌ها که به دولت اجازه کسب درآمد می‌داد و از طرف دیگر نیز  بی اثر کردن وعده «جو بایدن» نامزد حزب دموکرات برای بازگشت به برجام درصورت پیروزی، اما این تحلیل‌ها نیز نمی‌تواند درست باشد، زیرا رویکرد و سیاست اصلی آمریکا طی دهه‌های اخیر و باوجود رؤسای جمهوری که از حزب دموکرات نیز بوده‌اند، نه تنها تغییری نکرده بلکه تشدید شده است. بنابراین اگر عده‌ای تصور می‌کنند دونالد ترامپ که با وعده خروج از برجام و پیگیری سیاست موسوم به «کارزار فشار حداکثری» درصدد آن است که ایران را به حضور پای میز مذاکره برای رسیدن به توافقی بهتر به زعم خودش بکشاند، باید گفت که ایران نه تنها در این دوره بلکه در دوره رؤسای جمهور پیشین آمریکا نیز تن به پذیرفتن شروط آمریکا نداده است. درنتیجه این رویکرد نشان از آن است که ترامپ راهبردی در قبال ایران ندارد و نخستین رئیس‌جمهوری هم نیست که به چنین وضعیتی رسیده است. با این حال اکنون آمریکا به دلیل رویکردهای پرتنش و بی مورد ترامپ درحال دورشدن از متحدانش است.
نشریه آمریکایی «هيل» که ارگان خبری کنگره آمریکاست دررابطه با تحریم‌های ثانویه بانک‌های ایرانی نوشته است که مقامات ایالات متحده می‌گویند تحریم‌های جدید، بخشی از کمپین فشار حداکثری علیه ایران هستند و ادعا می‌کنند، این تحریم‌ها جمهوری‌ اسلامی ایران را به سوی مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای سوق بدهد و از تأمین مالی فعالیت‌های منطقه‌ای در غرب آسيا جلوگیری می‌کند. این نشریه گفته است که تحلیلگران و مقامات اروپایی در خصوص این تحریم های گسترده ابراز نگرانی کرده‌اند.واشنگتن پست روز پنج‌شنبه در گزارشی نوشت؛ مقامات اروپایی در خصوص تحریم‌های جدید ابراز نگرانی کرده  و معتقدند که این تحریم‌ها به طور مؤثر دسترسی ایران به دارایی‌های خارجی را قطع و پول لازم برای واردات بشردوستانه را سلب می‌کند.همچنین دنیل فرید، تنظیم‌کننده پیشین تحریم‌ها در     وزارت خارجه آمریکا گفته است: «این تحریم‌ها نه عزم سیاسی ایران را نابود می‌کنند و نه ایران را تحت شرایط آمریکا به پای میز مذاکره بر می‌گردانند. این‌ها بیشتر پیغام هایی هستند که  مردم آمریکا را مخاطب قرار داده‌اند.» نشریه «هیل» همچنین تأکید کرده است که تحریم‌های جدید آمریکا احتمالا آمریکا را بیش از از پیش در تعامل بین‌المللی‌اش با ایران منزوی خواهد کرد. ترامپ در سال ۲۰۱۸  آمریکا را از  توافق جامع اقدام مشترک خارج کرد. تمام قدرت‌های جهانی به همراه ایران از ترامپ برای خروج از برجام انتقاد کردند. پیش از این نیز در ماه سپتامبر اقدامات ایالات متحده در بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را محکوم کردند.