تقویت تعاملات و گسترش ارتباط با همسایگان و کشورهای دوست یکی از‌ مهم‌ترین مواردی است که همواره‌ به‌منظور اصل رونق تولید یاد می‌شود. کارشناسان و فعالان اقتصادی براین باورند که باید از ظرفیت‌های تجارت خارجی‌ برای تقویت تولیدات داخلی بهره گرفت تا توان تولیدی بیش‌ازپیش رونق یابد. به‌منظور مطالبات فراوان نسبت به تحقق این مهم و همچنین اهتمام ویژه دولت سیزدهم، تجارت خارجی‌ در سال گذشته‌ نسبت به ادوار مشابه قبلی تقویت شد و شکلی دیگر به خود گرفت. به‌طوری‌که عضویت در سازمان همکاری شانگهای و پیمان بریکس رقم خورد و باب جدیدی از تعاملات گشوده شد. با آغاز سال ۱۴۰۳ و تأکیدات مقام معظم رهبری بر مردمی سازی اقتصاد و مشارکت مردم، اصل تجارت باقوت به‌عنوان رکن مهم رونق اقتصادی در سال جاری باقی ماند چراکه به باور مسئولان و کارشناسان مربوطه؛ به‌منظور افزایش مشارکت مردم می‌بایست اعتمادسازی را سرلوحه قرار دهیم و آن‌ها را‌ به حضور در میدان‌های اقتصادی ترغیب و تشویق کنیم و این مهم عملیاتی نخواهد شد مگر آنکه سرمایه‌گذاری‌ خارجی‌ شکل‌گیرد و توان تولید بیش از پيش تقویت گردد. به‌بیان‌دیگر در سال‌جاری می‌بایست زمینه‌ساز جهش تولید شویم و با نگاه مردمی بکوشیم تا صادرات تقویت شود و بازاریابی بین‌المللی رقم بخورد. فعالان این حوزه براین با‌ورند که افزایش سرمایه‌گذاری و بهره‌گیری‌ از توان خارجی می‌تواند زمینه‌ساز جهش تولید داخلی باشد و نقش مردم درصحنه‌های‌ اقتصادی را تا روز فتح قله‌های پیشرفت مستمر نگاه دارد. به‌تازگی مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ضمن آنکه عملکرد دولت سیزدهم در دیپلماسی اقتصادی را موفق و قابل دفاع دانسته، دراین‌باره اظهارکرده است: تقویت و توسعه تعاملات با کشورهای همسایه می‌تواند در مردمی کردن اقتصاد تأثیرات مثبتی داشته باشد. به باور وی، با تکیه‌بر توان داخلی و استفاده از ظرفیت‌های خارجی می‌توان اقتصاد را رونق بخشید تا شعار سال محقق شود. در‌بررسی بیشتر این موضوع و عوامل مؤثر در مردمی سازی اقتصاد به گفت‌وگو با پیمان فلسفی، کارشناس اقتصادی و معاون وزیر اسبق جهاد کشاورزی پرداختیم که در ا‌دامه می‌خوانید. 

پیمان فلسفی، کارشناس مسائل اقتصادی:
توسعه صادرات غیرنفتی، موتور محرک جهش تولید خواهد بود
پیمان فلسفی، کارشناس مسائل اقتصادی و معاون وزیر اسبق جهاد کشاورزی در گفت‌‌وگو با‌ خبرنگار «رسالت» اظهارکرد: شعار سال ۱۴۰۳ جهش تولید با مشارکت مردم است. بدیهی است که تولید ابعاد مختلفی دارد و یکایک این ابعاد می‌بایست موردتوجه قرار گیرد و اینک این مؤلفه‌ها از سوی دستگاه‌های متولی به‌صورت طبیعی دنبال می‌شوند. آنچه که مورد تأکید مقام معظم رهبری قرارگرفته، موضوع جهش تولید می‌باشد و سازوکار این جهش نیز از سوی مقام معظم رهبری تعریف‌شده است. مهم‌ترین سازوکار این مهم، مشارکت مردم است. به‌بیان‌دیگر این مؤلفه دربرگیرنده پیامی بسیار مهم می‌باشد و در راستای تحقق آن می‌بایست جهش جدی در تولیدات داخلی داشته باشیم. به طورحتم روند جهش تولید با تحرکات عادی اقتصادی تفاوت دارد و مستلزم مؤلفه‌های ویژه است. جهش تولید باید از مسیر مشارکت مردم عملیاتی گردد هرچند که موضوع مشارکت مردم نیز خود دربرگیرنده مؤلفه‌های ویژه‌ای است که‌ می‌بایست با دقت‌نظر‌ همراه گردد. 
وی افزود: تولید به‌عنوان یک رکن تعیین‌کننده در اقتصاد کشور باید به‌صورت جهشی موردتوجه قرار گیرد و مهم‌ترین راهکار آن مشارکت مردم و حضور در عرصه تولید است. فلسفی تصریح کرد: اگر بخواهیم تولید داخلی توأم با جهش باشد می‌بایست زیرساخت‌های موردنیاز را فراهم‌سازیم و اگر بخواهیم مردم و اراده‌هایشان را معطوف به مقوله تولید کنیم می‌بایست سازوکارهای مناسب را تعریف کنیم تا مردم ترغیب و تشویق به موضوع مهم تولید شوند. رفع موانع تولید گامی ضروری است و می‌بایست از قوانین موجود در این حوزه بهره بگیریم. قانون رفع تولید در مجلس یازدهم مصوب شده و امیدواریم که این قانون به‌خوبی اجرا و عملیاتی شود. افزون بر روند اجرا، نظارت بر قانون نیز گامی مهم و اساسی است و امیدواریم که توأمان با اجرا، نظارت کافی بر قانون صورت گیرد. کارشناس مسائل اقتصادی همچنین خاطرنشان کرد: ضرورت دارد تا موانع تولید رفع گردد تا سرمایه‌گذاری‌ها افزایش یابد و مردم تشویق به حضور درصحنه‌های تولیدی شوند. بی‌شک این روند مضاعف شدن تولید فعلی را‌ در برخواهد داشت و مردمی سازی اقتصاد را رقم خواهد زد. شایان‌ذکر است تا بگوییم که منظور از موانع، ابعاد مانع سیاستی، حمایتی، پشتیبانی و … است. دولت و دستگاه‌های متولی تولید می‌بایست از تولیدات داخلی به‌خوبی حمایت کنند و مناسب‌سازی را سرفصل قرار دهند تا مردم ترغیب به سرمایه‌گذاری درصحنه‌های اقتصادی شوند. 
وی یادآور شد: یکی از موضوعاتی که می‌تواند تولید را تقویت کند، تعاملات بین‌المللی است. مادامی می‌توانیم از‌ موفقیت خود در تعاملات بین‌المللی اطمینان خاطر کسب کنیم که دست برتر در تولید داشته باشیم و تولید مطابق با تراز جهانی و استانداردهای روز دنیا رقم بزنیم.
او متذکر شد: تولید متناسب باکیفیت موردنیاز در کشورهای همسایه می‌تواند گامی مؤثر باشد. این مهم افزون براین نیاز داخل را برطرف خواهد کرد، زمینه‌ساز رفع نیازهای خارجی‌ خواهد بود و موجب حضور پررنگ کشور در تجارت جهانی خواهد شد. گفتنی است که در‌ معاملات بین‌الملل یک اصل مهم وجود دارد و آن اصل این است که اگر می‌خواهید وارد عرصه تجارت جهانی شوید، پیش از هرچیز به کشورهای پیرامون خود توجه کنید. رفع موانع تعامل با کشورهای همسایه گامی مهم است چراکه مجاورین و کشورهای همسایه نقش تعیین‌کننده‌ای در تعاملات تجاری دارند. 
فلسفی همچنین ادامه داد: بازار‌ بسیار خوبی در گستره سرزمینی ایران قرارگرفته است و می‌بایست از این ظرفیت در وهله نخست برای افزایش توان تولید، افزایش کیفیت و استانداردهای تولید بهره بگیریم. نیازسنجی و بازاریابی بازارهای هدف اصلی مهم است و می‌بایست این مهم را‌ در دستورکار قرار دهیم. ۱۵ کشور در همسایگی‌ ایران قرار دارند که بی‌شک فرصتی استثنایی برای ایجاد جهش در تولید تلقی می‌شوند. صادرات به این کشورها می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت روزافزون تولید باشد. به‌منظور تحقق این مهم می‌بایست بر دو مؤلفه کمیت تولید و کیفیت تولید کارکنیم تا بازار منطقه را در اختیار خود بگیریم. گفتنی است که در‌ ارتباط با برخی محصولات همچون محصولات کشاورزی و صنعتی حرف اول منطقه را‌ می‌زنیم و ازنظر کیفیت می‌توانیم بسیاری از‌ نیازهای حاشیه خلیج‌فارس، کشورهای آسیای میانه و همچنین کشورهای همسایه در شرق و غرب جمهوری اسلامی ایران را فراهم کنیم. 
وی‌ اظهارکرد: تعاملات بین‌المللی‌ فرصتی بی‌بدیل است. بی‌شک بهره‌گیری از ظرفیت صادرات غیرنفتی اهمیت  فراوانی دارند چراکه متقاضیان نفت اغلب کشورهای دوردست می‌باشند و این روند نیز درحال انجام است. اگر به‌درستی برای صادرات محصولات غیرنفتی  سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی کنیم، قادر به بستن در چاه‌های نفتی خواهیم بود. در این میان تا زمانی که به مقصود و هدف نهایی خود برسیم می‌توانیم تعاملات دوجانبه و چندجانبه با کشورهای همسایه را در دستورکار قرار دهیم و ارتباط با‌ کشورهای دوردست را نیز‌ حفظ کنیم و بکوشیم تا صادرات غیرنفتی‌مان توسعه یابد و بی‌شک این روند موتور محرک تولید تلقی خواهد شد.  
فلسفی ادامه داد: تقویت و توسعه روابط تجاری با کشورهای همسایه و دوست نقش مهمی در جهش تولید خواهد شد. مادامی‌که مردم سازوکارهای حمایت از تولید داخلی را مشاهده کنند و بدانند که تجارت بین‌المللی در حال تقویت است، به سرمایه‌گذاری ترغیب و تشویق خواهند شد. در این میان دولت و نهادهای اجرایی نیز می‌بایست حمایت‌های لازم را در دستورکار‌ قرار دهند. 
او در‌ پایان این گفت‌وگو اظهارکرد: نهادینه کردن مشارکت مردم در عرصه تولید ضمن نیاز به حمایت و تسهیل شرایط، نیازمند رفع موانع و تشکل‌های صنفی و تولیدی است.‌ تشکل‌های صادراتی و نهادهای پشتیبان در مشارکت مردم نقش مهمی دارند و می‌بایست از سوی مردم شکل گیرند تا اقتصاد مردمی رقم بخورد. در‌این فضا‌ هرگونه افزایش ساختار‌ و تشکیلات دولتی مانع تلقی خواهد شد و می‌بایست از آن جلوگیری‌‌ کرد. دولت می‌بایست در بخش‌هایی که امکان واگذاری امور به مردم وجود دارد، تصدی‌گری را‌ کنار بگذارد تا مردم نیز تشویق شوند. بی‌شک مادامی‌که مردم میدان‌های اقتصادی را بازببینند، مشارکت خواهند کرد و در قالب تشکل‌ها حضور پیدا خواهند کرد و سازوکارهای موردنیاز را با راهبری دولت، حمایت‌های لازم و ‌قانون‌گذاری به ثمر خواهند نشاند. خوشبختانه قوانین وجود دارد و تنها نیازمند تدوین برخی قوانین می‌باشیم که امیدواریم مجلس دوازدهم بلافاصله پس از آغاز به کار خود، تدارکات لازم را ببیند و شرایط موردنیاز را فراهم سازد تا جهش تولید با رویکرد مشارکت مردم و نگاه به صادرات و تعامل با کشورهای همسایه و دوست عملیاتی شود.