گروه بین‌الملل
 طی هفته‌های اخیر، مذاکره بر سر چندین نقاط اختلافی در پروسه احیای توافق هسته‌ای در وین به نقطه اوج  خود شدت گرفته است. دراین‌میان، مقامات آمریکایی و اروپایی نه‌تنها در پروسه رفع تحریم‌ها، بلکه در قبال دو مؤلفه راستی آزمایی و ارائه تضمین درخصوص حفظ توافق هسته‌ای در آینده مقاومت می‌کنند. بااین‌حال، در مذاکرات هسته‌ای تنها نباید بر روی   زمان حال  متمرکز شد و باید نگاهی واقع‌بینانه به  آینده  نیز داشته باشیم. واقعیت امر این است که در دوران ریاست جمهوری اوباما ( با وجود انعقاد برجام) ، شاهد بودیم که دموکرات‌ها  نقض  برخی مفاد و متمم‌های مندرج در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد را در دستور کار قراردادند و  از برخی ابهامات و شکاف‌های حقوقی برجام نیز به‌مثابه ابزاری جهت اعمال فشار بر ایران استفاده کردند. 
  تکلیف بند ۲۹ برجام چه می‌شود؟
یکی از بندهای توافق هسته‌ای که بارها از سوی دولت‌های اوباما و ترامپ( قبل از خروج رسمی آمریکا از برجام) مورد نقض صریح قرار گرفت، بند ۲۹ این توافق بوده است. بدون شک در برهه زمانی فعلی لازم است این بند  مورد تفسیر دقیق (به‌صورت مصداقی) و در صورت نیاز بازبینی کمیته مشترک برجام قرار ‏گیرد. در این بند تصریح‌شده است؛‏
‏ «اتحادیه اروپایی و دولت‌های عضو و همچنین ایالات‌متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست باهدف خاص ‏تأثیرگذاری منفی و مستقیم بر عادی‌سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در ‏اجرای موفقیت‌آمیز این برجام خودداری خواهند کرد». ‏
بااین‌حال از ابتدای سال ۲۰۱۶ میلادی (زمان اجرایی شدن برجام) تاکنون، آمریکا و تروئیکای اروپایی بار‌ها به‌صورت ‏مستقیم و غیرمستقیم، مانع از عادی‌سازی روابط تجاری، بانکی و اعتباری کشور‌ها با ایران شده و درنهایت نیز مدعی «پایبندی به ‏توافق هسته‌ای» شده‌اند! این مسئله نشان می‌دهد بند مذکور، «اطلاق» ندارد و بازیگران غربی آن را مطابق رفتار و خواسته‌های ‏خود تفسیر می‌کنند. درهرحال، به نظر می‌رسد مقامات آمریکایی و اروپایی، قصد دارند در صورت احیای توافق هسته‌ای بار دیگر به نقض بند ۲۹ برجام ادامه دهند. آن‌ها هرگونه اقدامی صورت خواهند داد تا «عادی‌سازی روابط بانکی و تجاری ایران» و دیگر کشورهای دنیا به‌صورت عینی و کامل تحقق پیدا نکند.
  فقط آمریکا برجام را نقض نمی‌کند! 
نباید فراموش کرد که طی سال‌های اخیر( از سال ۲۰۱۶ میلادی تاکنون)، این تنها آمریکا نبوده است که توافق هسته‌ای را نقض کرده و به بهانه‌های مختلف، بند ۲۹ برجام و دیگر بندها و مفاد آن را زیر پاگذاشته است. تروئیکای اروپایی نیز در این مسیر به‌صورت مطلق همراه واشنگتن بوده‌اند. در فروردین‌ماه سال ۱۳۹۶ و درحالی‌که هنوز واشنگتن توافق هسته‌ای را ترک نکرده بود، وزارت امور خارجه انگلیس در بیانیه‌ای رسمی تأکید کرد:
«ایران همچنان یک مکان چالش‌برانگیز برای انجام دادن مراودات تجاری محسوب می‌شود؛ ازاین‌رو، صادرکنندگان مردد باید در پی دریافت مشاوره‌های حقوقی باشند.»
این بیانیه وزارت امور خارجه انگلیس، در تناقض با بند ۲۹ برجام مبنی بر لزوم عدم ممانعت آمریکا و کشورهای اروپایی از عادی‌سازی روابط تجاری با ایران محسوب می‌شد. این بیانیه، درست در زمانی منتشر شد که کارشکنی‌های دولت جدید ایالات‌متحده آمریکا در قبال برجام به نقطه اوج خود رسیده بود. بااین‌حال لندن ترجیح داد در این معادله، به‌مانند عاملی تسریع‌کننده در راستای اعمال سیاست‌های واشنگتن علیه برجام وارد میدان شود. همچنین در جریان خرید ۹۵۰ تن کیک زرد از قزاقستان، انگلیس به‌شدت در مقابل این موضوع ایستادگی کرد. این در حالی است که مطابق توافق هسته‌ای، جمهوری اسلامی ایران می‌توانست وارد بازار معاملات مربوط به صنعت هسته‌ای شود. درهرحال، تیم سیاست خارجی کشورمان و خصوصا مذاکره‌کنندگانی که در وین حضور دارند، باید برای این مسئله ( نقض مجدد بند ۲۹ برجام) راهکارهایی را در نظر بگیرند زیرا این مسئله با توجه به رویکرد قبلی مقامات آمریکایی و اروپایی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. 
  ماجرای تأیید ۱۲۰ روزه برجام توسط کاخ سفید! 
اگرچه برجام یک توافق بین‌المللی محسوب می‌شود، اما دولت و کنگره آمریکا مصوبه‌ای داخلی را مورد تأیید قرار داده‌اند که مطابق آن، رئیس‌جمهور مستقر در کاخ سفید باید در فواصل زمانی ۱۲۰ روزه، درخصوص استمرار رفع تحریم‌های ایران ابراز نظر کند! ‏با توجه به این‌که ترامپ رئیس‌جمهور قبلی آمریکا  با استناد به قانون «تأیید تعلیق تحریم‌های ایران در فواصل زمانی ۱۲۰ روزه» از توافق ‏هسته‌ای خارج شد و قطعا امکان دارد در دولت جدید و دولت‌های بعدی آمریکا نیز چنین رفتار مشابهی رخ دهد، لازم است رسما ‏رؤسای جمهور آمریکا از داشتن چنین اختیاری منع شوند. این اختیار، در تعارض با «عاملیت شورای امنیت» و حتی «عاملیت ‏کمیته مشترک برجام» می‌باشد. بنابراین، باید تدبیری اندیشیده شود که اگر آمریکا واقعا قصد بازگشت به برجام را دارد، حفظ این ‏توافق به متغیری وابسته به امیال کوتاه‌مدت یا میان‌مدت رؤسای جمهور این کشور تبدیل نشود. ‏بااین‌حال، شاهد هستیم که در مذاکرات وین ، مقامات آمریکایی قصد ندارند از این موضع عقب‌نشینی کنند. 
  مکانیسم ماشه را نباید نادیده انگاشت!
در دوران ریاست جمهوری ترامپ، مشاهده کردیم که کاخ سفید به بهانه «مشارکت در امضای اولیه برجام»، ‏مکانیسم ماشه علیه ایران را اعمال کرد و بازگرداندن تحریم‌های چندجانبه سازمان ملل را در دستور کار قرار داد. هرچند دولت ‏ترامپ توفیقی در این مسیر کسب نکرد، اما دولت جدید آمریکا می‌تواند به بهانه «عضویت ظاهری در برجام» یا همان «بازگشت ‏بدون ثمر به توافق هسته‌ای» این بار بدون هیچ بهانه‌ای (حتی در صورت پایبندی صددرصدی ایران به تعهدات برجامی خود)، ‏تحریم‌های چندجانبه را با استفاده از حق وتوی خود علیه کشورمان اعمال کند. لازم است ایران در قالب یک «اصلاحیه» یا در ‏صورت لزوم «الحاقیه»، «بازگشت تحریم‌های چندجانبه» با استفاده از حق وتوی یک از اعضای دائمی شورای امنیت را ‏به «استمرار تعلیق تحریم‌های چندجانبه در صورت وتوی یکی از اعضای دائمی شورای امنیت» تبدیل کند. ‏درهرحال، لازم است تکلیف این موضوع نیز در مذاکرات وین مشخص شود زیرا امکان دارد دولت بایدن و دولت بعدی آمریکا، بار دیگر بخواهند از مکانیسم ماشه به‌مثابه یکی از مؤلفه‌های استراتژی فشار حداکثری علیه کشورمان استفاده کنند.