بازی مرکب دولت برای مهار قیمت مسکن
نفیسه امامی
بانک مرکزی ایران در تازهترین گزارش خود درباره بازار معاملات مسکن پایتخت، از افزایش قیمت خانه در آبان ماه خبر داده است. بر اساس این گزارش، متوسط قیمت یک مترمربع واحد مسکونی شهر تهران در آبان ماه امسال به بالای ۳۲ میلیون تومان رسیده است که نسبت به ماه قبل ۱/۲ درصد افزایش داشته است. بنابر اعلام بانک مرکزی ایران، این رقم نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل ۱۷/۷ درصد افزایش نشان میدهد.
قیمت اجارهبهای مسکن در شهر تهران و کل مناطق شهری در آبان ماه امسال نیز نسبت به همین ماه در سال گذشته به ترتیب ۵۱/۶ و ۵۴/۹ درصد گرانتر شده است.
یکی از دلایل افزایش قیمت مسکن در ایران کمبود عرضه است و آمارها حکایت از آن دارند که تولید فعلی مسکن در کشور متناسب با نیاز بازار نیست که این موضوع به وضعیت کنونی دامن زده است. به همین علت بود که ابراهیم رئیسی یکی از برنامههای اصلی دولت خود را ساخت مسکن اعلام کرده است.
دولت از زمان آغاز به کار سعی کرده وعده ساخت
۴ میلیون خانه در دوره چهارساله ریاست جمهوری خود را محقق کند. دولت درصدد است با طرح تولید مسکن، واحدهای ارائهشده را ۳۰ درصد پایینتر از نرخ بازار عرضه نماید. ملاک در ساخت واحدهای مسکونی وعده دادهشده، مناسب تمام شدن قیمت ساختوسازها برای مردم است چون در طرح جهش تولید مسکن، قیمت صفر برای زمین پیشبینیشده است.
رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی نیز گفته است «براساس برنامهریزی انجام شده تأمین زمین رایگان برای ساخت مسکن ویژه افراد واجد شرایط پس از تعیین سازوکارهای لازم عملیاتی خواهد شد.»
تسهیلاتی که پیشبینیشده و از سوی وزارت راه و شهرسازی نیز اعلامشده متفاوت است. در این طرح، برای اولین بار میزان تسهیلات و سود تسهیلات به شکل هوشمند و با توجه به توان مخاطب تنظیم شده است. بهطوریکه برای دهکهای مختلف ازجمله دهک اول تا سوم، حدود ۸۰ درصد قیمت تمامشده مسکن تسهیلات در اختیار متقاضیان قرار داده میشود.
بر اساس قانون جهش تولید مسکن نیز همه بانکهای کشور موظف شدهاند تا حداقل ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به این حوزه اختصاص دهند. بهاینترتیب، بودجه موردنیاز برای افزایش ساخت مسکن در کشور در قالب طرح مذکور با انجام نظارتهای کافی تأمین میشود.
وزارت راه و شهرسازی هم برای تأمین مواد و مصالح با وزارت صمت توافق میکند تا پول صندوق ملی مسکن را صرف پیشخرید مواد و مصالح کند تا با این کار قیمتها ثابت بماند و قیمت تمامشده مسکن در پایان ساختوساز افزایش نیابد و متقاضیان با تسهیلات پیشبینیشده و همچنین آورده اندک بتوانند واحدهای مسکونی خود را دریافت کنند.
انبوهسازی در کشور با هدف خانهدار کردن اقشار کمبضاعت طرح جدیدی نیست و در دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد با پروژه مسکن مهر آغاز شد و حالا هم در دولت سیزدهم در دستور کار قرار دارد؛ هدفی که در صورت تحقق میتواند تحولی مهم در بازار پرفرازونشیب مسکن در کشور ایجاد کند و رؤیای خانهدار شدن چهار میلیون خانواده را رنگ تحقق ببخشد.
رشد قیمت مسکن کمتر از نرخ تورم است
مهدی سلطان محمدی، کارشناس بازار مسکن در گفتوگو با «رسالت» با اشاره به روند رو به رشد قیمت مسکن بیان کرد: مسکن در دوران رکود قرار دارد اما با توجه به تورم ۴۵ درصدی در کشور، این بخش هم متأثر میشود چون قیمت نهادههای ساختمانی با درصد بالایی در حال افزایش است و قیمت مسکن را ناخودآگاه به سمت بالا حرکت میدهد.
وی اضافه کرد: حرکت رو به رشد قیمت خانه برخلاف گذشته در ماههای آینده بطئی و کند خواهد بود و کمتر از نرخ تورم است. ما در طول یک سال گذشته روند آرامی را در افزایش قیمت مسکن شاهد بودیم و انتظار میرود در ماههای پیش رو هم این روند ادامه داشته باشد.
سلطان محمدی درباره پروژه نهضت ملی مسکن دولت و میزان امیدواری به موفقیت طرحهای بزرگ مقیاس مسکنی در کشور گفت: باید روشهایی که برای اجرای چنین طرحهایی درنظر گرفته میشود مورد بررسی قرار بگیرد و مشخص گردد منابع آنها از چه طریقی تأمین میشود.
وی افزود: در گذشته سهم بخش دولتی در تولید مسکن در ایران پایین و کمتر از ۵ درصد بوده و بیشتر شامل ساختوساز برای بعضی از نهادهای دولتی و سازمانها بوده است اما از سالهای گذشته دولت طرح ساخت مسکن برای اقشار مختلف مردم را در قالب طرح مسکن مهر و مسکن ملی انجام داد. نکته مهم در طرح نهضت ملی مسکن مشخص نبودن تکلیف منابع آن است.
سلطان محمدی بیان کرد: اگرچه اعلامشده بخشی از منابع از محل درآمدزایی دولت از مالیات بخشهای مختلف مسکن، اعتبارات بانکی و آورده متقاضیان تأمین میشود اما با احتساب موارد مذکور، این طرح مشکلات مالی به همراه خود میآورد چون آورده مالی متقاضیان درصد قابلتوجهی از قیمت مسکن را تشکیل نمیدهد و بخشی که قرار است توسط مالیات تأمین شود هنوز محقق نشده است.
وی با اشاره به تأمین مالی بانکها برای ساختوساز مسکن گفت: بانکها برای تأمین اعتبار دچار مشکل هستند و منابع زیادی در اختیار ندارند که به این بخش اختصاص دهند و چنانچه از بانک مرکزی هم دریافت کنند تورمزا خواهد شد. ضمن اینکه بهرههای بانکی تسهیلات از عهده پرداخت متقاضیان خارج است. وجود چنین مسائلی در طرح نهضت ملی مسکن شفاف نشده است.
زمین رایگان؛ نقطه قوت دولت در طرح نهضت ملی مسکن
سلطان محمدی با اشاره به تخصیص زمین رایگان دولتی برای ساختوساز در نهضت ملی مسکن گفت: دولت زمینهایی دارد که آنها را عرضه میکند اما در شهرهایی که تقاضا زیاد است، زمینی برای عرضه ندارد. نقطه قوت دولت آورده زمین رایگان است اما درواقع در اقتصاد کالای رایگانی وجود ندارد و اگر عنوان رایگان مطرح میشود به این معناست که منابع عمومی بخشی از زمین رایگان را تقبل کرده است.
وی هزینههای ساختوساز را بهطور مداوم رو به رشد عنوان کرد و افزود: هزینههای ساخت بهطور تصاعدی حرکت میکند و مبالغی که در طرح مسکن ملی در نظر گرفتهشده واقعبینانه نیست چون هزینهها بیشتر از این مبالغ است و با روند تورمی بازهم رو به افزایش خواهد بود.
سلطان محمدی اضافه کرد: اگر در ابتدای طرح برای متقاضی ۴۰۰ میلیون تسهیلات درنظر گرفته شده است احتمال دارد در پایان کار ۵۰ درصد هزینهها افزایش پیدا کنند و۴۰۰ میلیون وام تبدیل به ۷۰۰ میلیون تومان شود که بازپرداخت تسهیلات و تأمین منابع برای آنها را زیر سؤال میبرد.
وی در پایان سخنانش گفت: دولت از سپردههای بانکی مردم منابع برای ساختوساز را تأمین میکند درحالیکه بانکها موظف به پرداخت ۱۸ درصد سود به سپردهگذاران هستند. درصورتیکه دولت این روش را انتخاب کند باعث افزایش تورم میشود.
بازار مسکن , قیمت مسکن , مسکن , نفیسه امامی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.