بازیکنان وین به خط پایان نزدیک شدهاند؟
حانیه مسجودی
چند روزی است که مباحث بینالملل حول محور نهایی شدن مذاکرات در وین میچرخد و موضوعاتی مطرح میشود که نشاندهنده افزایش حساسیت گفتوگوهای وین و نفسگیر شدن مذاکرات است.
میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین که بهعنوان مذاکرهکننده ارشد کشورش مستقیماً در مذاکرات وین حضور دارد، در پیامی توییتری اعلام کرد این مذاکرات رو به اتمام است.اولیانوف در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «دیروز یازده ماه از شروع مذاکرات وین گذشت، یک ماراتن طولانی و طاقتفرسا، اکنون [مذاکرات] تقریباً به پایان رسیده است.»
همزمان نیز یک منبع نزدیک به تیم مذاکرهکننده ایرانی در خصوص اینکه آیا مذاکرات وین به پایان رسیده است، تصریح کرد: «اصل این است که تا زمانی که بر سر همهچیز توافق نشود، بر سر هیچچیز توافق نشده است، هنوز برخی موضوعات باقیماندهاند.»
ایجاد تضمین برای پایبندی به تعهدات، مهمترین هدف ایران برای احیای برجام/ آیا این هدف محقق خواهد شد؟
اما نخستین مسئلهای که میتوان درمورد مذاکرات احیای برجام از آن بگوییم، لزوم رفع اشکال حقوقی توافق برجام است.آنچه تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان اکنون در وین به دنبال به دست آوردنش است، نخست رفع تمام تحریمها بهویژه تحریمهایی است که ناقض برجام هستند و در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ علیه ایران تمدید یا تحمیل شدند و در وهله دوم، رفع اشکال حقوقی برجام یعنی ایجاد تضمین برای پایبندی به اجرای تعهدات.
طبق گفته کارشناسان مذاکرات و صاحبنظران و ناظران گفتوگوهای ایران و۱+۴ در وین، آنچه باقیمانده است همان بحث تضمین و برخی از تحریمهای مهم اقتصادی است. به نظر میرسد مباحث به کشمکشی برای اثبات قدرت بین طرفین تبدیلشده است و طرف غربی سعی دارد با تلقین اینکه مباحث وین به مرحله نهایی رسیده و ایران برای حصول توافق باید از خواستههای مهمی که اکنون بر سر آنها اختلاف وجود دارد دست بکشد، خودش را مشتاق و ایران را مقصر احتمالی به نتیجه نرسیدن مذاکرات کند.
هرچند مفهوم کلی مذاکره به همین معناست، تلاش برای اخذ امتیاز حداکثری از طرف مقابل و پاس دادن مداوم توپ در زمین رقیب برای تحتفشار قرار دادن آنها. غرب اکنون بهخوبی از این حربه استفاده میکند.
اتحادیه اروپا: در مراحل پایانی مذاکرات وین هستیم اما هنوز به توافق نرسیدهایم
همانطور که معاون سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که از طرف جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نقش هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام را ایفا میکند، پنجشنبهشب در پیامی توییتری خاطرنشان کرد که همچنان برخی موضوعات حلنشده در مذاکرات وین وجود دارد.
انریکه مورد در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «ما در مراحل پایانی مذاکرات وین درباره [احیای] برجام هستیم، برخی موضوعات مربوطه هنوز باز هستند و موفقیت در چنین مذاکرات پیچیدهای هرگز تضمینشده نیست.ما بهعنوان تیم هماهنگکننده، حداکثر تلاشمان را انجام میدهیم، اما قطعاً هنوز به آنجا [توافق] نرسیدهایم.»
لذا به نظر میرسد اکنون دستیابی به توافق تنها با اتخاذ چند تصمیم سیاسی مشخص از سوی طرفهای غربی ممکن خواهد بود. نخستین و مهمترین آنها تصمیم مهم آمریکا برای تضمین است. آمریکا بارها اعلام کرده است که نمیتواند به ایران برای اجرای تعهدات یا برقرار ماندن برجام تضمین دهد زیرا این امکان قانونی را ندارد که برای دولت بعدی این کشور در این زمینه تعیین تکلیف کند. بنابراین مشکل فعلی آمریکا این است که بتواند در مجلس و کنگره کشورش این تضمین قانونی را اخذ کند.
بنابراین باوجوداینکه پیشرفت قابلتوجه گفتوگوها و دستیابی به پیشنویس توافق تقریبا انجامشده است اما تاکنون توافق نهایی نشده است چراکه طرفهای غربی در چند موضوع از اتخاذ تصمیمات لازم خودداری کرده و تلاش دارند با تبدیل عنصر زمان به اهرم مذاکراتی، هیئت ایرانی را برای صرفنظر کردن از خواستههایش تحتفشار قرار دهند.
ادعاهای خلاف واقع سازمان بینالمللی انرژی اتمی، دیگر مانع پیش روی مذاکرات هستهای
از طرفی به نظر میآید یکی دیگر از موضوعاتی که هنوز طرفها بر سر آن به نتیجه نرسیدند، موضوعاتی است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادعا کرده است.سعید خطیب زاده روز یکشنبه هفته گذشته گفت: ما درباره پرسشها یا ادعاهای سیاسی که آژانس در خصوص برخی اقدامات کشورمان مطرح کرده که ازنظر ما محلی نداشته است، پاسخ دادیم؛ این پرونده باید بسته شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین بسته شدن پرونده ادعاهای سیاسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحت عنوان PMD علیه کشورمان را ضروری دانست و تأکید کرد، ایران هیچ ضربالاجلی را قبول نمیکند.
لذا پس از بازگشت علی باقری به وین و دیدار با هیئتهای مذاکرهکننده۱+۴ و نماینده اتحادیه اروپا برخی رسانههای غربی مدعی شدند که ایران درخواستهای جدید مطرح کرده است. اما منابع ایرانی نزدیک به مذاکرات این اخبار را فرار روبهجلو از سوی طرفهای غربی با ابزار رسانهها اعلام و خاطرنشان کردند که «مذاکرهکننده ارشد ایران روز دوشنبه در مذاکرات با ۱+۴ بر لزوم تصمیمگیری آمریکا و سه کشور اروپایی در مورد چند موضوع باقیمانده اما مهم تأکید کرد.»
شاید طرفهای غربی انتظار داشتند که ایران دست از خواستههای خود درباره این چند موضوع بردارد اما با دیدن تأکید و اصرار ایران برای تأمین نظرات و خواستهایش اقدام به فرافکنی و جوسازی رسانهای کردند تا بهنوعی اینطور القا کنند که ایران در مسیر مذاکرات سنگاندازی میکند یا مسئولیت عدم دستیابی احتمالی به توافق را به گردن ایران بیندازند.این در حالی است که طبق گفتههای سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان موضوعات باقیمانده و موردبحث از موضوعات اصلی و خط قرمز ایران محسوب میشوند.
برجام , حانیه مسجودی , مذاکرات وین
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.