نفیسه امامی
بازار شب عید خریدوفروش خودرو تب‌وتاب هرسال را ندارد. هرسال با آغاز اسفندماه و نزدیک شدن به‌روزهای پایانی سال بازار خودرو یکی از پررونق‌ترین بازارها به‌حساب می‌آمد، اما امسال آنچه که در بازار حاکم شده، کسادی در معاملات است و شیوع کرونا و پایین آمدن قدرت خرید مردم دو عامل مهمی هستند که بازار خودرو را متأثر کرده‌اند.
بازار خودروی سال ۹۹ تا قبل از آبان ماه رشد افسارگسیخته‌ای را تجربه کرد، ولی بعدازآن بود که رشد قیمت‌ها در شیب نزولی قرار گرفت و تا به الان هم ادامه پیدا کرده است، اما همین افت نرخ‌ها هم مشتری‌ها را برای خرید ترغیب نمی‌کند. 
سعید موتمنی رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو چشم‌انداز خود از آینده بازار خریدوفروش خودرو را این‌طور بیان کرده است: «درایام
 باقی‌مانده تا پایان سال تغییر قیمت چندانی در قیمت‌ها رخ نخواهد داد و شاید یکی، دو درصد نوسان تا پایان سال ثبت شود، اما دوباره قیمت‌ها به نقطه قبلی بازخواهند گشت.»
 به گفته موتمنی، اکنون فقط افرادی که احتیاج و نیاز مبرم به خودرو دارند، برای خرید مراجعه می‌کنند و به ‌دلیل شیوع کرونا بازار بی‌رمقی شکل گرفته است. وی این نکته را هم تصدیق کرده که برخلاف سال‌های گذشته از افرادی که در ایام پایانی سال به‌قصد تبدیل به احسن کردن یا تعویض خودرو مراجعه می‌کردند، خبری نیست.
بنابر اظهارات فعالان بازار خودرو در شرایط فعلی فروشنده زیاد، خریدار کم و تقاضا برای سرمایه‌گذاری فروکش کرده و فضا برای چانه‌زنی زیاد است. هرچند افزایش قیمت‌ها در خودروهای داخلی و خارجی به حدی زیاد بوده که با وجود افت قیمت‌ها هنوز خرید توجیهی ندارد.
در گروه محصولات سایپا، پراید ۱۵۱ پلاس دیروز با کاهش چهار میلیون تومانی، در بازار به قیمت ۱۱۹ میلیون تومان فروخته شد و در گروه محصولات ایران‌خودرو پژو ۲۰۶ تیپ ۲ با کاهش ۲ میلیون تومانی به قیمت ۱۹۰ میلیون تومان و پژو ۲۰۷ اتومات با کاهش ۵ میلیون تومانی به قیمت ۳۸۵ میلیون تومان معامله شد.با وجود رکود تورمی و سکون در بازار، دلالان خودرو هم از بازار عقب‌نشینی کرده‌اند و در انتظار ایجاد گشایشی در اقتصاد کشور در سال آینده هستند تا به‌موازات آن افت قیمت‌ها را شاهد باشند.  
از سوی دیگر یکی از موضوعات و پرسش‌های مهم در تعیین سرنوشت قیمت خودرو در سال ۱۴۰۰، تعیین شیوه قیمت‌گذاری بر خودرو است. طبق مصوبه شورای رقابت قرار بود آزادسازی بخشی از خودروهای کم‌ تیراژ در بهمن و اسفندماه امسال برای اولین بار انجام بگیرد، درحالی‌که این فرمول شورا با استناد بر به‌هم نخوردن آرامش و ثبات در بازار اجرایی نشد و شورای رقابت اجرای این مصوبه را لغو کرد. 
شورای رقابت آزادسازی تدریجی قیمت خودرو را در دستور کار خود قرار دارد که این روند می‌تواند در سال آینده شرایط تازه‌ای را برای قیمت خودروها رقم بزند. حال باید منتظر ماند و دید آیا سیاست‌گذاری‌های جدید وزارت صمت در ارائه بسته‌ای با هدف جهش ۵۰ درصدی در تولید، شیوه‌های قیمت‌گذاری شورای رقابت و تغییرات در عرصه بین‌المللی می‌تواند منحنی نزولی قیمت خودرو را حفظ کند یا بازار باثبات فعلی مجددا روی نوسان را تجربه می‌کند. 
 نوسان در بازار تا سال آینده نخواهیم داشت
فربد زاوه کارشناس بازار خودرو در گفت‌وگو با «رسالت»، وجود رکود تورمی و کاهش قدرت خرید مردم را از دلایل کم رونقی بازار خودرو دانست و افزود: حجم تقاضا در بازار خودرو به‌شدت کاهش پیدا کرده و من از ابتدای سال بارها وجود چنین رکودی در بازار خودرو را پیش‌بینی کرده بودم که انتظار می‌رود این روند تا سال آینده هم ادامه داشته باشد. اکنون در همه بازارها مانند محصولات خوراکی که امکان حذف آن  از سبد خرید خانواده‌ها نیست انقباض وجود دارد و بازار خودرو در قیاس با کالاهای اساسی از اهمیت کمتری برخوردار است و بالطبع با رکود مواجه می‌شود. 
زاوه یادآور شد: اسفندماه هرسال مردم در تکاپوی خرید خودرو برای انجام سفرهای نوروزی بودند، اما امسال به دلیل شرایط کرونایی و احتمال ممنوعیت سفر به شهرهای مهمان‌پذیر و لغو سفرهای نوروزی تمایل کمتری به خرید خودرو وجود دارد. 
وی عوامل بین‌المللی بر تعیین قیمت‌ها در بازار خودرو را مؤثر دانست و افزود: علاوه بر کاهش قدرت خرید مردم، بازگشت آمریکا به برجام و طرح دوباره بررسی FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام، خریداران را مجاب کرده تا فعلا به امید نزول قیمت‌ها در سال ۱۴۰۰ برای خرید دست نگه دارند.
زاوه با بیان این‌که بازار خودرو تا خردادماه سال آینده دچار نوسان خاصی نخواهد شد
 افزود: عاملی که در شرایط فعلی می‌توانست باعث نوسان در بازار شود طرح موضوع FATF بود که بررسی آن به سال آینده موکول شده است. این کارشناس خودرو درباره وضعیت خریدوفروش خودروهای خارجی در بازار داخل بیان کرد: قیمت خودروهای خارجی هم در شیب نزولی قرار دارد، اما افزایش قیمت آن‌ها به‌اندازه‌ای زیاد بود که با توجه به کاهش قیمت هنوز این تورم توجیهی ندارد. 
وی با اشاره به افت قیمت خودرو از آبان ماه تاکنون و ریزش ۳۵ درصدی قیمت‌ها افزود: در بعضی از خودروهای گران‌قیمت کاهش بیش از ۳۵ درصد بوده و بازهم نسبت به قیمت‌های فعلی تا ۵۰ درصد امکان ریزش دارند. بازار با ترس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری با افزایش نرخ‌ها مواجه شد و بعدازآن با خوش‌بینی به آمدن بایدن که خیلی هم پیش‌بینی درستی نبود، قیمت‌ها روند نزولی پیدا کردند. 
زاوه قرار گرفتن دلار در مسیر نزولی را عامل مهمی در افت قیمت خودرو ندانست و گفت: دلار معلول تورم است و مانند دماسنج تورم در اقتصاد عمل می‌کند. کاهش دلار به دلیل تأثیر «تورم بخشی» است. هر کالایی متناسب با میزان عرضه در بازار و مطلوبیت آن می‌تواند تورم بخشی داشته باشد و اگر دلار در مدار نزولی قرار دارد به دلیل آن است که جذابیت پولی برای خریدار از بین رفته است. مردمی که بر روی ارز یا بورس سرمایه‌گذاری می‌کردند، اکنون 
به سمت ارزهای دیجیتال سوق پیدا کرده‌اند و باعث شده نرخ ارز کاهش پیدا کند. 
زاوه با اشاره به کاهش تولید شرکت‌های خودروساز در بهمن‌ماه و تأثیر آن بر قیمت‌ها در بازار بیان کرد: تأثیر کاهش تولید در درازمدت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. تولید ایران‌خودرو و سایپا در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ افزایش داشت و افزایش قیمت زیاد در نیمه اول سال ۹۹ ناشی از کاهش عرضه در سال ۹۸ بود. اگر آمار کاهش تولید خودرو صحت داشته باشد، اثر آن در افزایش قیمت خودرو در سال ۱۴۰۰ خود را نشان می‌دهد و بازار را دچار رکود می‌کند. این کارشناس خودرو در پایان درباره امکان تغییر در شیوه قیمت‌گذاری خودرو در سال آینده بیان کرد: دولت جدیدی که در سال ۱۴۰۰روی کار بیاید خود را از چالش‌هایی که دولت فعلی برای خود ایجاد کرده، رها خواهد کرد، چراکه همین اتفاق در سال ۹۲ هم رخ داد. مسیر آزادسازی قیمت خودرو روش صحیحی است، اما شاید دولت آینده هم به علت وجود مشکلات کلان اقتصادی مجددا به مسیر اشتباه سرکوب قیمت‌ها بازگردد.