ایران پرچمدار دیپلماسی چندجانبه‌گرایی منطقه
حانیه مسجودی
هنوز ۶ ماه از عمر دولت سیزدهم نگذشته و سه سال و ۷ ماه دیگر به پایان آن باقی‌مانده است اما باوجود فشارها و انتظاراتی که از روزهای نخست کار، متوجه رئیسی و کابینه‌اش بود به نظر می‌آید چرخ‌های ماشین دولت کم‌کم و به‌آرامی درحال به راه افتادن است. اما چطور؟ هنوز که کاهش یا ثبات قیمتی در کالاهای اساسی مشاهده نشده است!
چرخ‌های ماشین دولت در حال به راه افتادن است و اثبات این ادعا نیز رویه‌ای است که دولت سیزدهم درارتباط با کشورها و ظرفیت‌هایی است که تاکنون مغفول مانده بودند. این روزها دیپلماسی وزارت امورخارجه فعال‌تر و درحال تلاش برای خروج از انفعال دوره قبلی است.
ازطرفی ویژگی‌های جغرافیای سیاسی کشورمان در حدفاصل منطقه آسیای مركزی، خزر، خلیج‌فارس و باختر آسیا، همواره زمینه‌های بالقوه‌ای را برای پیشبرد اهداف اقتصادی منطقه‌ای در سیاست خارجی ایران ایجاد كرده‌اند. ازسوی دیگر، اسناد كلان راهبردی و برنامه‌های توسعه‌ای كشور تعامل سازنده و هوشمندانه با اقتصاد جهانی را به رسمیت شناخته و مورد تأكید قرار داده‌اند. بدیهی است كه ایران برای دستیابی به بازارهای صادراتی جهان و افزایش سهم از این بازارها به نسبت جمعیت و توان اقتصادی خود، باید ایجاد فضای مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی و پیگیری عضویت در سازمان تجارت جهانی را محور اصلی این تعامل قرار دهد.
کاهش صادرات و واردات در دولت دل‌بسته به غرب روحانی
اتفاقی که به نظر می‌رسد در دولت سیزدهم درحال تحقق است. عضویت دائمی ایران در سازمان همکاری‌های بین‌المللی شانگهای، حضور در اجلاس اکو، پیگیری اجرای سند جامعه راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین، قرارگیری در موضع قدرت در مذاکرات هسته‌ای وین و توسعه ارتباط با کشورهای دوست و همسایه ازجمله مواردی است که زیرساخت‌های آسیب‌دیده کشور را ترمیم خواهد کرد. اما این زیرساخت‌های آسیب‌دیده چه هستند؟
به بخش کوچکی از آمار و ارقام صادرات نگاهی می‌اندازیم. صادرات غیرنفتی برای اولین بار بعد از انقلاب در دولت روحانی کاهش یافت. به طورمثال صادرات غیرنفتی ما در دولت نهم ۳۲٫۶ درصد و واردات ۱۲ درصد رشد داشته و در دولت دهم صادرات ۱۸٫۴ درصد و واردات منفی یک درصد رشد کرده‌اند و این ارقام به معنای آن است که واردات در دولت دهم کاهش‌یافته بود. همچنین ارزش صادراتی کشور در سال ۱۳۹۸ و در مقایسه با سال ۱۳۹۲ کاهشی ۱۴ درصدی ثبت‌شده است و همچنین اعلام‌شده که میزان واردات کالا به ایران نیز در طول این مدت حدودا ۱۲ درصد کاهش‌یافته است.
اشکال زیرساخت‌ها درهمین اعداد مشخص می‌شوند. زیرساخت‌هایی که وابسته به سیاست و رویکرد مسئولان است. زمانی که مسئولان دولت روحانی، نگاه و امیدشان صرفا به سمت غرب بود بسیاری از فرصت‌های اقتصادی و همکاری ایران با کشورهای همسایه و شرق آسیا عملا سوخت. اتفاقی که روابط ایران را سال‌های زیادی عقب انداخت و اکنون بسیاری از کارشناسان اذعان دارند که روابط ایران و چین به دلیل همین سیاست غربگرایانه دولت روحانی،
۱۰ سال عقب‌مانده و سطح تجارت ایران و روسیه نیز کمتر از تمام کشورهایی است که با روس‌ها ارتباط دارند و این درحالی است که ظرفیت‌ها و نیازهای دو کشور ارتباطات گسترده‌تری را ایجاب می‌کند!
حال اما دولتمردان سیزدهم اثبات می‌کنند که راه‌های دیگری نیز برای گسترش اقتصاد وجود دارد. راه‌هایی آسان‌تر که نسبت به همکاری و سرمایه‌گذاری کشورهای غربی سریع‌تر به نتیجه می‌رسد. اما دراین میان هجمه‌ای علیه ارتباط‌گیری مسئولان دولت با کشورهای شرقی و آسیایی به راه افتاده و سؤال ایجاد می‌کند که چطور ارتباط کشورهای اروپایی و حتی آمریکا با چین و روسیه ایراد ندارد و هجمه‌های منفی علیه آن منتشر نمی‌شود، اما ارتباط ایران با کشورهای شرقی هزاران اماواگر دارد؟
ایران به دیپلماسی چندجانبه گرایی روی آورده است؟
باری! در پس تمام این هجمه‌ها شاهد سفر وزیرخارجه کشورمان به چین، بعد از سفر چند روز گذشته او به قطر و عمان هستیم. سفرهایی که هدفش توسعه روابط با کشورهای تأثیرگذار حوزه خلیج‌فارس و اجرای سند ۲۵ ساله ایران و چین است شمارش دستاوردهایش در گزارش‌های قبل به سمع تان رسیده است.همچنین درهمین حال محسن رضایی، معاون اقتصادی دولت به کشورهای آمریکای لاتین که حیاط‌خلوت آمریکا هستند سفرکرده و رستم قاسمی، وزیر راه کشورمان به سوریه رفته است. این سفرهای هماهنگ و یک دست درحالی است که مذاکرات برجامی درحال انجام است و غربی‌ها سعی دارند مسائل ایران را تحت تأثیر این مذاکرات قرار دهند و با بزرگنمایی خود، امید دارند که روابط ایران با سایر کشورها، اهمیت و دستاورد خاصی نداشته باشد.اما درکنار تمام این سفرها می‌توان گفت که سفر روزهای آینده رئیسی به روسیه شاه‌کلید تمام سفرهای مذکور است. تمام این اقدامات گویای فعال شدن بیش‌ازپیش دیپلماسی و اهتمام دولت جدید بر استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود، به‌جای گذاشتن تمام تخم‌مرغ‌هایش در سبد مذاکرات و دل بستن به وین است.
در كنار توسعه روابط اقتصادی دوجانبه، یكی از مهم‌ترین گزینه‌های پیشروی ایران برای بسط تجارت و تعامل سازنده با اقتصاد جهانی، عضویت در ترکیب‌های تجاری منطقه‌ای و روی آوردن به چندجانبه گرایی است.
آمریکا , ایران , حانیه مسجودی , دیپلماسی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.