نفیسه امامی
شیوع کرونا ویروس بسیاری از پروازهای بین‌المللی را متوقف کرد و صنعت هوایی کشورها را زمین‌گیر نمود و باعث ایجاد تغییرات زیادی در سفرهای بین‌المللی شد. از ابتدای مواجه‌شدن دنیا با بحران کرونا، اعمال محدودیت‌ها نیز در سطح گسترده آغاز شد و به دلیل تأکید بر کاهش سفرها، تعداد مسافران جاده‌ای، ریلی و هوایی با افت بسیار زیادی روبه‌رو گردید. کشورها به مردم خود توصیه اکید برای خودداری از سفرهای بین‌المللی و داخلی کردند و به همین علت هم بسیاری از پروازهای هوایی کنسل شد. 
طی ماه‌های گذشته کشورهای بسیاری به خاطر شیوع ویروس کرونا مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را به روی یکدیگر بستند و حدود ۱۷ هزار هواپیما در این ایام زمین‌گیر شدند. مطابق آمار رسمی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران طی مردادماه امسال در۱۸  فرودگاه تحت مالکیت این شرکت مجموعا ۴۰۳ فروند هواپیما در پروازهای بین‌المللی نشست و برخاست داشته‌اند که در مقایسه با ۲۴۸۰ نشست و برخاست مردادماه سال گذشته، بالغ بر ۸۴ درصد کاهش پروازها را نشان می‌دهد.
ویروس کرونا بسیاری از کسب‌وکارها و همچنین همه شرکت‌های هواپیمایی دنیا را با چالش مواجه کرده و بسیاری از آن‌ها را به تعطیلی کشاند. حالا بعد از گذشت چندین ماه از شیوع این بیماری، پروازهای بین‌المللی بیشتر باهدف آوردن اتباع کشورها و یا بردن مسافران با تابعیت کشورهای دیگر و یا افرادی که ویزای معتبر کاری دارند، صورت می‌گیرد. 
انجام پروازهای خارجی برای شرکت‌های هواپیمایی داخلی در شرایط فعلی که بیشتر تعداد صندلی‌های هواپیما خالی است، از نگاه بازرگانی یک شرکت هواپیمایی صرفه اقتصادی ندارد و پروازی که با ۲۰ الی ۳۰ مسافر به مقصد خارجی می‌رود مقرون‌به‌صرفه نیست، اما شرکت‌ها متعهد به مسافران خود در کشورهای دیگر هستند، اگرچه تعداد آن‌ها کم باشد.
ویروس تاجدار باعث شد فقط ۴ درصد از پروازهای خارجی در کشور انجام شود و ۹۶ درصد از پروازها لغو گردند. بروز چنین وضعیتی منجر به آسیب دیدن فرودگاه‌ها و شرکت‌های هواپیمایی شده است و تبعات این ضرر و زیان اقتصادی تا مدت ها بر صنعت هوایی خود را نشان خواهد داد.   
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی  در گفت‌وگو با «رسالت» درباره ازسرگیری پروازهای بین‌المللی به فرودگاه‌های کشور گفت: شرکت‌های امارات ایرلاین و قطر ایرویز پروازهای خود به ایران را انجام می‌دهند، هرچند در دوران کرونا قطرایرویز پروازهای خود را به کشورمان قطع نکرد. در حال حاضر به‌غیراز این دو، شرکت‌های هواپیمایی دیگری به ایران پرواز ندارند. 
وی اضافه کرد: شرکت‌های هواپیمایی ایرانی هم از تهران و دیگر شهرها به ۲۰ فرودگاه دنیا پرواز دارند که عمدتا مسافران ایرانی را به مقصد دیگر کشورها نمی‌برند، بلکه اتباع دیگر کشورها و یا دیپلمات‌ها را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و انجام آزمایش PCR منفی از ایران خارج کرده و اتباع ایرانی را از دیگر کشورها به ایران وارد می‌کنند. 
اسعدی سامانی یادآور شد: ما به بیشتر کشورهای اروپایی و کشورهای منطقه پرواز داریم، اما پرواز به کشورهای منطقه عمدتا برای آوردن مسافران ایرانی به داخل کشور است و بیشتر پروازها از مبدأ به‌صورت خالی انجام می‌گیرد. پروازهای اروپایی از ابتدای شیوع کرونا به اروپا ، لندن، پاریس، آمستردام، استکهلم، کلن و وین انجام می‌گرفت. پرواز به میلان و مادرید هم اخیرا برقرارشده است. 
وی تصریح کرد: افرادی که دارای اقامت باشند و یا تابع کشورهای دیگر باشند می‌توانند به آن کشورها پرواز کنند. ضمن این‌که افراد شاغل در ایران هم می‌توانند وارد کشور شوند. 
اسعدی سامانی با اشاره به لحاظ کردن پروتکل‌های بهداشتی برای انجام پروازهای خارجی گفت: انجام آزمایش PCR منفی ۷۲ ساعت قبل از پرواز و فاصله‌گذاری اجتماعی در هواپیما و استفاده از ماسک برای پرواز الزامی است. طبق اعلام پروتکل‌های وزارت بهداشت باید دو ردیف آخر صندلی‌های هواپیما خالی باشد تا اگر احیانا مسافری دارای علائم مشکوک باشد به‌ردیف های آخر منتقل شود. 
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ادامه داد: به‌طورمعمول لود پرواز شامل وزن مسافران، بار و سوخت هواپیما تکمیل نمی‌شود و فاصله‌های اجتماعی خودبه‌خود انجام می‌گیرد، زیرا اکثر مواقع همه صندلی‌های هواپیما استفاده نمی‌شوند. 
اسعدی سامانی به عدم صدور ویزای توریستی توسط کشورها اشاره کرد و افزود: امارات اخیرا ویزای توریستی را به‌صورت محدود صادر می‌کند. اسامی مسافران باید قبل از انجام پرواز به امارات ارسال شود و در صورت تأيید این کشور امکان پرواز مسافران وجود دارد. محدودیت‌ها کماکان وجود دارند اما به‌تدریج پروازها از سر گرفته‌شده‌اند. 
وی درباره لغو چندباره پروازها میان ایران به ترکیه بیان کرد: هنوز پروازها به ترکیه خالی صورت می‌گیرد و فقط برای آوردن اتباع ایرانی به کشور انجام می‌شود. طبق اعلام قبلی قرار بود پرواز به ترکیه از ۱۱ مهرماه آغاز شود اما به ۱۱ آبان به تعویق افتاد. هرچند این تاریخ اعلام‌شده هم اعتبار زیادی ندارد و شاید مجددا انجام پروازها به ترکیه به تعویق بیفتد. 
اسعدی سامانی درباره میزان ضرر و زیان واردشده به صنعت هواپیمایی با شیوع کرونا گفت: خسارت واردشده بسیار زیاد است. طبق برآورد انجام‌گرفته از فروردین تاکنون ۴ هزار میلیارد تومان خسارت واردشده و بعدازاین هم ضرر و زیان ادامه خواهد داشت. اکنون فقط ۴درصد از پروازهای خارجی انجام می‌شود و ۹۶ درصداز پروازهای خارجی قطع‌شده است و فرودگاه‌ها و شرکت‌های هواپیماییبه‌شدت از این اوضاع آسیب‌دیده‌اند. 
وی در پایان سخنانش با اشاره به میزان انجام پروازهای داخلی بیان کرد: پروازهای داخلی هنوز به میزان قبل از شیوع کرونا نرسیده اما کم‌وبیش در حال انجام است و در حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد ظرفیت پروازها در اواخر هفته در حال انجام است.