منوی سایت
اماواگرهای قوانین جدید بازنشستگی
کارشناسان بر این باورند که اجرای قانون جدید بازنشستگی اگرچه باهدف نجات صندوقهای ورشکسته بازنشستگی طراحیشده، اما بدون در نظر گرفتن واقعیتهای بازار کار، بهویژه مشاغل سخت، میتواند به مشکلات اجتماعی دامن بزند.
از فروردین ۱۴۰۴، قانون جدید بازنشستگی با شرط سن ۶۲ سال یا ۳۵ سال سابقه کار به اجرا درمیآید. مجلس شورای اسلامی ۲۸ آبان لایحه آن را تصویب و محمدرضا عارف، معاون اول رئیسجمهور ایران ۵ اسفندماه گذشته آن را در چارچوب برنامه هفتم توسعه ابلاغ کرد.
این تغییرات که باهدف کاهش فشار مالی بر صندوقهای بازنشستگی در حال ورشکستگی و تطابق با افزایش سن امید به زندگی (از ۴۶ به ۷۶ سال طی هفت دهه اخیر) طراحیشده، با اماواگرها و واکنشهای گستردهای بهویژه از سوی شاغلان مشاغل سخت و زیانآور مواجه شده است.
با اینکه گفته میشود ۵۰ درصد از مشاغل کشور «سخت و زیانآور» هستند اما در قانون جدید هنوز برای بازنشستگان اینگونه مشاغل تکلیفی ابلاغ نشده و مشخص نیست برای سنوات ارفاقی بازنشستگی پیش از موعد چه تصمیمی خواهند گرفت.
در مقررات جدید، سابقه بازنشستگی بهصورت پلکانی افزایش مییابد اما این مقررات شامل بیمهشدگان زیر ۲۸ سال سابقه کار بوده و شامل بیمهشدگان بالای ۲۸ سال سابقه نمیشود.
بر اساس قانون افزایش سن بازنشستگی، یک کارگر با ۲۸ سال سابقه کار باید ۳۰ سال و چهار ماه باشد و یک کارگر با ۲۵ سال سنوات شغلی باید ۳۰ سال و ۱۰ ماه تا رسیدن به بازنشستگی به کار کردن ادامه دهد.
همچنین سنوات شغلی برای افرادی که دستکم ۲۰ سال سابقه کار و پرداخت حق بیمه دارند یک سال و ۶ ماه بیشتر خواهد شد و شاغلان با حداقل ۱۰ سال سابقه کار هم باید ۳۳ سال و چهار ماه، یعنی سه سال و چهار ماه بیشتر از آنچه که در قانون فعلی تعیینشده است، کار کنند تا از مزایای کامل دوره بازنشستگی بهرهمند شوند.
ورشکستگی صندوقهای بازنشستگی
صندوقهای بازنشستگی سالهاست که با مشکلات مربوط به کسری بودجه روبهرو هستند و میزان کمک دولت به این صندوقها باعث کسری شدید بودجه خود دولت شده است. اتکای این صندوقها به دولت هرساله با رشد فزایندهای در حال افزایش است.
این وابستگی به حدی رسیده است که در برخی از صندوقها بیش از ۹۰ درصد مخارج از محل بودجه تأمین میشود و در حال حاضر بیش از ۱۶ درصد بودجه عمومی دولت صرف پرداخت کمک به این صندوقها میشود.
حجم کمک دولت به صندوقهای بازنشستگی از ۳۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۳ به ۴۵۳ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده است.
بدین ترتیب در طول یک دهه اخیر تخصیص منابع عمومی به صندوقهای بازنشستگی بیش از ۱۵ برابر شده است.
نارضایتی مشاغل سخت و زیانآور
با ابلاغ افزایش سن و سابقه بازنشستگی، معادلات بازنشستگی از امسال تغییر میکند. افزایش سن بازنشستگی و عدم تعیین تکلیف مشاغل سخت و زیانآور سبب نارضایتی گستردهای در میان بیمهشدگان شده است.
بسیاری از کارگران، رانندگان و کارمندان معتقدند که این تغییرات بدون در نظر گرفتن شرایط واقعی زندگی و کار آنها تصویبشده است.
وبسایت خبری نورنیوز، دراینباره نظرات چند کارگر را پرسیده است که گویای نارضایتیها از تصویب این قانون جدید است.
علی مرادی، کارگر ساختمانی ۵۵ ساله، میگوید: «سی سال کارکردم، توی سرما و گرما، با این بدن داغون. حالا میگن باید ۳۵ سال سابقه داشته باشی؟ کی به فکر ماست؟ کمرم داغون شده، زانوهام از بین رفته. چطوری پنج سال دیگه کار کنم؟»
حسن کریمی، کارگر ریختهگری میگوید: «کار ما سخت و زیانآوره، قبلا میگفتن زودتر بازنشسته میشید، حالا میگن باید صبر کنیم. شما یه روز بیای توی کارگاه ما ببینی گرما و دود چی به سرمون میآره، بعد بگو این قانون درسته یا نه.»
این مسئله شامل حال رانندگان و کارگران حملونقل نیز میشود. احمد نوری، ۵۸ ساله، راننده اتوبوس، میگوید: «از۲۰ سالگی پشت فرمونم، روز و شب تو جادهها. کمردرد و پادرد امانم رو بریده. میگفتم چند سال دیگه بازنشسته میشم و استراحت میکنم، حالا میگن باید تا ۶۲ سالگی کار کنم. با این خستگی و استرس، ممکنه اصلا به اون سن نرسم.»
محمد صادقی، راننده تاکسی هم این تغییرات را ناعادلانه میداند: «ما۱۳-۱۲ ساعت پشت فرمونیم، آلودگی، ترافیک، استرس، هزار جور مشکل. چرا یه کارمند که توی دفتر کار میکنه همون شرایط ما رو داره؟ این انصاف نیست.»
کامران عباسی، تکنیسین برق صنعتی، در اینباره میگوید: «ما با برق فشار قوی کار میکنیم، هر روز با خطر مرگ مواجهیم. به ما گفتن بازنشستگی زودتر داریم، حالا که نوبت ما شده، میگن قانون عوضشده! تکلیف ما چیه؟»
مریم رضایی، کارگر یک کارخانه تولید مواد شیمیایی، هم همین وضعیت را بیان میکند: «توی این کارخانه، هرروز با مواد سمی سروکار داریم. خیلی از همکارام بیماری ریوی گرفتن. قبلا میگفتن زودتر بازنشسته میشید، حالا معلوم نیست چی میشه؟»
رضا نیکزاد، ۴۹ ساله و کارمند یک شرکت خصوصی، میگوید: «فقط شنیدیم قوانین عوض شده، ولی هیچکس درستوحسابی توضیح نمیده. وقتی میریم تأمین اجتماعی، میگن هنوز مشخص نیست. مگه میشه یه قانون تصویب بشه و ما ندونیم شاملش میشیم یا نه؟»
در اکثر کشورها، مشاغل سخت مشمول بازنشستگی زودتر میشوند، اما در ایران این گروه هنوز بلاتکلیف هستند.
هزینه ورشکستگی صندوقهای بازنشستگی بر گردن مزدبگیران
مطابق دیدگاه صاحبنظران، تغییر قوانین تأمین اجتماعی و کار به زیان کارگران شاغل و بازنشسته است و نباید منافع طبقه کارگر و مزدبگیران را با دستبرد به قانون کار تضییع کرد.
دولت بهجای اصلاح ناکارآمدی صندوقهای بازنشستگی، عملابا افزایش سنوات اجباری، بر کسانی که سالها زحمت کشیدند فشار بیشتری وارد میکند و قصد دارد با چنین قوانینی، هزینه ورشکستگی صندوقهای بازنشستگی را با هزینهکردن از جان و توان شهروندان بپردازد. این در حالی است که در چند سال اخیر بازنشستگان کشور در مورد وضعیت معیشتی خود معترض بودهاند اما اعتراضهای آنها از سوی مسئولان نادیده گرفتهشده است. بهگفته شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان «افزایش سن بازنشستگی نهتنها فشار بیشتری بر کارگران و مزدبگیران وارد میکند، بلکه اقدامی است در راستای نابودی حقوق بازنشستگان و تأمین منافع دولت و صندوقهای ورشکسته. این سیاست، بدون در نظر گرفتن شرایط سخت معیشتی و فرسودگی جسمی و روانی کارگران و فرهنگیان، صرفا تلاشی برای جبران سوءمدیریتهای گذشته است.»
صندوق بازنشستگی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.