پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان و کارشناس ارشد مسائل شبه‌قاره در گفت‌وگو با «رسالت» ضمن اشاره به تحولات اخیر افغانستان و پیشروی حدود ۷۰ درصدی طالبان دراین کشور بیان کرد: واقعیت این است که اخیرا توافقی بین طالبان و آمریکا رخ داد، اما بحث این است؛ آیا اتفاقاتی که اکنون به‌صورت رخداد نظامی در افغانستان شکل می‌گیرد و طالبان تهاجم گسترده‌ای را آغاز کرده است، جزء توافق بوده است یاخیر؟
 آیا اشرف غنی ناقض توافق تشکیل دولت موقت با طالبان است؟
وی افزود: به نظر می‌رسد این اتفاقات جدا از توافقات اخیر نیست. درگذشته چند اختلاف پیش آمد که گویا توافق گذشته برای صلح دچار مشکل شده است. یکی این‌که قرار بود اشرف غنی از قدرت کنار برود و دولت موقت ۱۸ ماهه به وجود آید و طالبان را با جمهوری اسلامی افغانستان ادغام کنند و در دولت موقت طالبان نقش اصلی را داشته باشد.
ملازهی توضیح داد: اما ظاهرا به دلیل اینکه اشرف غنی حاضر به کناره‌گیری نشد این توافق فروریخت. حتی آمریکایی‌ها در روزهای گذشته از او خواسته‌اند کنار بکشد اما اشرف غنی درحال مقاومت است. البته تنها غنی مقصر این مسئله نیست. کل جریان دموکراتی که با آمریکایی‌ها کار می‌کردند نیز تأثیرگذار هستند.این کارشناس ادامه می‌دهد:  نکته دوم نیز این است؛ قرار بر این بوده که مناطق مرزی به‌علاوه گمرکات و شهرهای کوچک را طالبان بگیرد اما به‌طرف شهرهای بزرگ مانند هرات و قندهار و مزار شریف نرود. اما باتوجه به اینکه اشرف غنی بخش مربوط به خودش را در توافق اجرایی نکرده و از قدرت کناره‌گیری نکرده، طالبان نیز تصمیم گرفتند فشار بیشتری بر دولت وارد کنند تا اشرف غنی مجبور به رفتن شود.او می‌گوید: به نظر می‌رسد بخشی از پیشروی‌های فعلی طالبان مقابله‌به‌مثل آن‌ها دربرابر اشرف غنی است. دراین میان نیز آمریکایی‌ها احساس کردند که ممکن است طالبان که موضع برتر را دارد و شهرهای بزرگ را گرفته وسوسه شود و به کابل حمله و آنجا را نیز تصرف کند.
اگر طالبان کابل را بگیرد ممکن است جنگ داخلی افغانستان به جنگ نیابتی تبدیل شود
تحلیلگر مسائل غرب آسیا افزود: زیرا می‌دانند اگر طالبان راه نظامی را درپیش بگیرد توان تصرف کابل را نیز دارد. اما اگر دولت سقوط کنند و آن‌ها نیز کابل را بگیرند نوعی جنگ داخلی رخ می‌دهد و ممکن است با مقاومت نیروهای مردمی و نظامی با فرماندهی واحد روبه رو شوند. ملازهی گفت: ازطرفی ممکن است آن جنگ داخلی به یک جنگ نیابتی تبدیل شود و کشورهای دیگر نیز در آن نقش داشته باشند. بنابراین به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها روز گذشته تصمیم گرفتند حدود ۳ هزار نیرو را وارد کابل کنند و بهانه آن‌ها نیز این است می‌خواهیم نیروهایمان را خارج کنیم و نیاز به امنیت داریم.وی درانتها عنوان کرد: اما واقعیت پشت پرده این است که هشداری به طالبان دادند که اگر بخواهید پیشروی کنید ما در کابل شمارا هدف قرار می‌دهیم. نیروهای دولتی از حرکت اخیر آمریکا قوت قلب گرفته‌اند و مجدد اعلام کردند که ما تا آخرین لحظه مقاومت می‌کنیم و حاضر نیستیم کابل را به طالبان دهیم. درانتها لازم است یادآورشویم که درحال حاضر به حدی اتفاقات و تحولات افغانستان سریع است که ممکن است چند ساعت دیگر نیاز به تحلیل و بررسی مجدد داشته باشیم.