از مسئولیت حمایت تا تماشای جنایت
خشایار صدر منوچهری نائینی
کارشناس حقوق بینالملل
با پررنگ شدن و تکرار مفهوم حقوق بشر در جامعه بینالملل،اصل مسئولیت حمایت با تبیین حدود و شیوه مداخله بشردوستانه در امور داخلی كشورها،رنگ و بویی قاعدهمند به خود گرفت.در مرحله اول جامعه ملل موظف است به حكومتی كه دچار درگیریهای داخلی،نسلکشی،اقدامات نژادپرستانه واین قبیل اقدامات علیه بشریت است تذكرات و ارائه پیشنهادات لازم جهت جلوگیری از نقض حقوق بشر را بنماید و پسازآن در صورت عدم رفع مشكل ایجادشده تا حد لزوم اقدامات مداخلهجویانه در امور داخلی كشورها تا مرحله اقدامات نظامی انجام دهد كه البته اصل مسئولیت حمایت بازسازی پس از اقدامات نظامی را نیز پیشبینی كرده است.
همانطور كه صورت و مراحل اصل مسئولیت حمایت نشان میدهد،نسخهای كامل و حدودوثغوری منظم در حمایت از جوامع بشری ارائه گردیده است.
اما نحوه اجرای آن در سطح جهان متأسفانه باقاعده اصلی فاصلهای بسیار دارد.نگاه ابزاری به قواعد بینالمللی حتی در زمینههایی كه مربوط به حقوق بشر میشود، این تصور را در ذهن ملتها پررنگ میکند كه هر قاعدهای صرفأ بهعنوان وسیله برای ابرقدرتهای شورای امنیت در جهت منافع داخلی خود وضع و استفاده میگردد.
در هر زمان و هر كشور كه بخواهند از قواعد بینالمللی علیه حکومتها استفاده میکنند و ممكن است در جایی دیگر نادیده بگیرند.زمانی كه تصمیم بر حذف قذافی باشد در حمایت از مردم لیبی احساس مسئولیت میکنند و درجایی كه شركا دخیل باشند نسلکشی هم توجیه پیدا خواهد كرد و نادیده گرفته خواهد شد.
هرچند مسیر دنیا به سمتی خواهد بود كه دیگر ملتها بازیگر اصلی باشند و وعدهها و آموزههای دین مبین اسلام هم همین وعده را داده است.هرچند رسانهها را با پول میخرند و با تبلیغات عنان فرهنگ جوامع را به دست میگیرند اما قطعا شتاب پیشرفت تكنولوژی جایی از حیطه قدرتشان فراتر خواهد رفت و صرف آگاهی مردم دنیا از وقایع اقتدار هر نوع استعمار،استبداد و استكبار را از بین خواهد برد.
نقش سازمان ملل متحد در تشدید جنایات ونسل کشیهای اخیر در یمن، یکی از مصادیق بیتوجهی مطلق این سازمان نسبت به «مسئولیت حمایت» است. نمیتوان از کنار نام سازمان ملل متحد، بهعنوان اصلیترین نهاد بینالمللی بازنده جنگ یمن بهسادگی گذشت! نقش سازمان ملل در بحران یمن بسیار حائز اهمیت است، سازمان مللی که در طول سالهای گذشته نهتنها اقدامی در راستای توقف نسلکشی در یمن صورت نداد بلکه خود به کاتالیزور و عامل تسریعکننده در پروسه کشتار و نسلکشی کودکان بیگناه در این کشور تبدیل شد.
بان کی مون، دبیر کل سابق سازمان ملل متحد در دوران حضور خود در مسند قدرت، نام سعودیها را از لیست نقضکنندگان حقوق کودکان ( که به دلیل کشتار کودکان یمنی در آن قرارگرفته بود) حذف کرد و آنتونیو گوترش دبیر کل فعلی سازمان ملل نیز باهدف خرید زمان و شکست نیروهای مردمی و مقاومت یمن، به بهانههای گوناگون از رفع محاصره این کشور ممانعت به عمل آورد تا بلکه کشتار زنان و کودکان یمنی به اهرم فشاری علیه ملت بیپناهی من ( جهت پذیرش یکطرفه آتشبس) تبدیل شود. اکنون سازمان ملل متحد باید پاسخگوی حمایتهای مستقیم و غیرمستقیم خود از جنایات سعودیها و کلیه اعضای ائتلاف متجاوز به یمن باشد. جنگ یمن، لکه ننگی در کارنامه سازمان ملل متحد محسوب میشود.
خشایار صدر منوچهری نائینی
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط رسالت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.